02-03-2023

1 maart, het is voorjaar!

De tamelijk zachte winter ligt op 1 maart weer achter ons. Alhoewel het weer in maart nog bijtend koud kan zijn, ontwikkelen de volken zich door de toenemende daglengte en lichtsterkte gestaag door. De broednesten groeien en oude winterbijen worden al mondjesmaat vervangen door jonge bijen. In de loop van maart groeit het broednest vaak al naar zo'n vijf ramen, echter met een duidelijke bolvorm en handgrote vlakken broed. In april en mei gaan die vlakken broed zich uitstrekken tot volledige ramen. Het broednest zit in de regel voor in de kast en groeit naar buiten en naar achteren. 

Door de folie- of plexiglasafdichting van de kast zie je de volken nog voor in de kast zitten met het wintervoer er achter. Volken, die de hele lengte van de ramen bezetten, kunnen hun wintervoorraden verbruikt hebben. Extra aandacht dus hiervoor. 

Op 1 maart sluit ik ook de dagelijkse mijtentellingen af, die op 1 september begonnen zijn. Een routine, die veel gegevens oplevert. Wat gebeurt er met de mijtenpopulatie, waarvan we allemaal weten dat die in de zomer snel kan groeien? We weten dat de groeicurve van de mijtenpopulatie per volk verschillend is. Sommige volken zijn extreem gevoelig en anderen reduceren de groei. 

In de maanden september en oktober overleven weinig mijten het krimpende broednest. Blijkbaar kunnen ze niet goed overleven zonder broednest. Natuurlijk hebben jullie eind juli de meeste mijten al vernietigd met de beschikbare mijtenbestrijdingsmiddelen. Bij mij verloopt dat zonder behandeling minder voortvarend. Volken zonder behandeling en zonder hygienisch gedrag kunnen mijtenpopulaties herbergen van wel 10.000 of meer mijten. In de regel is een dergelijke besmetting dodelijk. In mijn volken met een hoge algemene en een varroa specifieke hygiene lopen de aantallen minder hard op of blijven ze bijzonder laag. 

In de onderstaande video zie je twee volken in dadantkasten, die duidelijk verschillen in de mijtenbesmetting. Uit het eerste volk zijn de afgelopen zes maanden ruim 3000 varroamijten gevallen. Uit het andere volk slechts 145. Ook in de miniplussen varieren de gevallen aantallen tussen de 5 mijten en ongeveer 650 mijten in een periode van 6 maanden. Het gemiddelde in de miniplusvolken was nu 200 mijten in zes maanden. In totaal vielen er 8223 mijten uit mijn 26 thuisvolken. Aanzienlijk minder dan een paar jaar geleden, toen ik nog 40 tot 50.000 mijten per winter telde en de miniplussen gemiddeld 800 mijten lieten vallen. 

Door de afgelopen zes jaar nooit meer na te telen van volken met DWV-bijen of met verlamde bijen (APV) voor de kast heb ik blijkbaar redelijk virustollerante of virusresistente bijen gekregen. Robuuste bijen, die wel een stootje van de mijten kunnen verdragen. Want gebleken is dat ze gewoon overleven ook met grotere aantallen mijten, die gelukkig via de achterdeur (de schuifla) in de nazomer en herfst grotendeels weer verdwijnen. 

Ook het langst levende onbehandelde volk uit 2016 (7 winters) en enige volken uit 2017 (6 winters) hebben 1 maart weer gehaald. De selectie op Varroa Sensitieve Hygiene van teeltmoeren (laagste mijtenval in feite) in combinatie met kleine cellen werkt dus. Ook met een meer bescheiden aanwezigheid van de VSH-eigenschappen weten de volken te overleven, domweg omdat de mijten zich minder voortvarend reproduceren op kleine cellen dan op grote cellen. 

 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent bijenteelt

 

Deel dit bericht

Reacties

  • Sander

    02-03-2023 om 10:26

    Ha Ben,

    Weer een interessant blogbericht. Ik heb het boek bijvriendelijk imkeren 2.0 aangeschaft, een waardevol boek! Daarover heb ik een vraag. Je beschrijft een manier om een zwak volk te versterken dmv een sterk volk, door het zwakke volk met een moerrooster bovenop het sterke volk te zetten. Ik heb een volk met 5 tot 6 ramen, op zich een prima volk, maar aan de kleine kant. Ik heb ook een vrij sterk volk, volledig bezet. Gezien het koudere weer wat a.s. is vroeg ik mij af of het nu al wel de geschikte tijd zou zijn. En gaat het verlopen van de bijen door de 2 bk's wel goed, of maken ze elkaar af? Zou je hier iets over kunnen delen?

    Groet,
    Sander

    Ha Sander, deze methode, ook wel het rugzakje genoemd, wordt door veel beroepsimkers toegepast om volken gelijk te maken (zwakke versterken en sterke iets verzwakken). Je kunt dus nu een goed sluitend moerrooster plaatsen op de ene kast en op het moerrooster het andere volk plaatsen, zodat ze samen een geheel vormen. Het zwakkere volk profiteert van de warmte uit het onderste volk. Deze toestand kun je drie weken aanhouden en dan weer scheiden. De moeren blijven gewoon hun eigen broednest opbouwen. Geef over drie weken het volk met het kleinste broednest en bijenbezetting de oude staplaats.
    Groet, Ben

  • Sander

    02-03-2023 om 12:42

    Ha Ben,

    Bedankt voor je reactie. Is bv matige vorst geen 'contra-indicatie'? Dat kunnen de bijen dan prima hebben begrijp ik?

    Groet,
    Sander

    Ha Sander, ik zou inderdaad toch even wachten op betere weersomstandigheden, want er ontsnapt anders veel warmte uit de onderste kast. Groet, Ben

  • Danny

    03-03-2023 om 09:07

    Dag Ben,
    In verband met het versterken door het zwakke volk bovenop het sterke te zetten. Spreken we dan over buurvolken met een gemeenschappelijke standplaats tussenin? Zoniet vliegen haalbijen van het ene volk af naar een standplaats waar geen kast meer staat?
    Groeten

    Ha Danny, je moet inderdaad rekening houden met het terugvliegen van de oude winterbijen (haalbijen) door de naaststaande kast iets te verschuiven naar de weggenomen kast. Groet, Ben

  • DIRK Blanken

    03-03-2023 om 10:38

    Moi Ben,

    Het bolletje is waarschijnlijk puskinia

    Ha Dirk, klopt helemaal: PUSCHKINIA - buishyacint. Mag misschien niet meer, want de naam komt van een Russische graaf ;-). Groet, Ben
    PS ik heb er 400 extra besteld!

  • Wouter

    03-03-2023 om 12:29

    Hi Ben, vraagje over het verwijderen van de onderste BK. Ik overwinter mijn meeste volken op 2 BK, mede in verband met raatvernieuwing. Normaalgesproken zou ik nu de onderste BK verwijderen maar gezien de aanhoudende kou aarzel ik. Kun je hier iets over zeggen?
    Dank voor de pushkinia, gaat bij ons in september de grond in.

    Ha Wouter, als het goed is, zitten de bijen en het broednest nu in de bovenste bk. Je kunt deze een stukje kiepen om te kijken of het beneden leeg is. Daar koelt de bovenste bk niet vanaf want de dekplank blijft erop. Groet, Ben

  • marlou van essen

    03-03-2023 om 14:01

    Hoi Ben, Dankjewel voor je blog! Weet jij waar VSH carnica bijenvolken te krijgen zijn? Ik kan eea vinden over de Buckfast, en daar werk jij toch ook mee maar nauwelijks iets over Carnica. Blessings, Marlou

    Ha Marlou, probeer Tieme Wanders te contacten. Misschien via het imkerforum. Hij heeft Carnica VSH bijen. Groet, Ben

  • Jens

    04-03-2023 om 07:46

    Dag Ben,

    Ook ik heb dit jaar als proef de kasten op één broedkamer (boven) en één honingkamer (onder) overwinterd. Bij de controle afgelopen weekend zaten de bijen ook volop in de onderste kamer, en waren direct agressief tijdens de poging deze kamer te verwijderen. Mijn plan is nu om deze HK maar te laten staat en tzt bovenop te zetten met een moerrooster ertussen. Of adviseer jij iets anders?

    En andere het viel me op dat de was in opgeslagen honingkamerramen (door bijen afgelopen zomer gemaakt) nu hard was en makkelijk ‘afbrokkelde’. Kan ik dit gewoon van het voorjaar weer gebruiken op de kasten en tzt leegslingeren?

    Dank!

    Ha Jens, zodra de fruitdracht begint, kun je de onderste hk naar boven het moerrooster verplaatsen als je eenbaks wil imkeren.
    De uitgebouwde raat wordt door de kou inderdaad breekbaar en brokkelt snel af. Dit komt doordat de verdikte randen bij het ontzegelen zijn weggehaald. Dit repareren de bijen wel weer. Met een weekje zie je er niets meer van. Groet, Ben

  • Ramin

    04-03-2023 om 11:47

    Dag Ben,
    Waarom verkoop jij niet koninginnen van jouw eigen kweek/ lijn ? jij wil ook geld verdienen, toch ?
    Ik heb verschillende VSH rassen geprobeerd maar volgende nakomelingen zijn niet meer VSH
    Heb je tips ?
    Warme groet,
    Ramin

    Ha Ramin, voor de instandhouding van VSH moet je zoeken naar bevruchtingstation, die VSH darrenvolken plaatsen, zoals Flevo dit jaar en Ameland vorig jaar. Groet, Ben

  • Myriam

    05-03-2023 om 09:52

    Ha Ben,
    Ik heb je boekje Eenvoudig en duurzaam imkeren gekocht omdat ik wil gaan imkeren met een Topkast. Daar heb ik wat vragen over.
    -Waarom heeft een topkast geen ventilatierooster in de bodem? Komt er niet te veel vocht in de kast
    -Is de ruimte tussen de ramen en de kast niet te veel te groot waardoor de bijen bouwraat gaan maken.
    -Als er in de winter suikerdeeg nodig is hoe kun je dat geven want er ligt plexiglas op de latten?

    Ha Myriam, tot 30 jaar geleden waren alle kastbodems over heel Europa gesloten. De gaasbodem is er na de komst van de varroa gekomen. Een gaasbodem geeft altijd extra kou, want de afsluiting is slecht. Mijten varen wel bij afkoeling van het broed.

    Bijen houden het binnenklimaat constant. In april ontstaat er soms door het extreme voergebruik extra vocht. Dat kun je verminderen door voor en achter de ronde vlieggatopeningen op de ventilatiestand te zetten.

    Sterke volken hangen als ze niet werken graag door onder de ramen, daarom zit daar zo'n 4 cm ruimte. Die ruimte zit er ook bij andere kasttypen zoals dadant. Soms wordt er een reepje darrenraat onderaan gebouwd, altijd los van de bodem. Geen probleem dus.

    Suikerdeeg geef je niet in de winter. Bij uitzondering in maart. Zo nodig leg je het pak op de bodem met een opening tegen de met bijen bezette ramen. Het pak schuif je onder de onderkant van de ramen door.
    Groet, Ben

  • Myriam

    05-03-2023 om 16:21

    Dank je wel Ben voor je snelle reactie heel fijn.
    Er ontbreekt een varoalade in de topkast. Ik begrijp dat het monitoren van de mijten zal moeten gebeuren met een vel papier onderop de bodem van de kast ? Waarbij je de mantel eerst moet lichten van de bodem. Klopt dat?
    Nogmaals een groot compliment voor je blog het heeft me al die jaren dat ik imker al zoveel informatie gegeven. De filmpjes zijn geweldig, ga zo door! Je verdient een gouden Oscar ......... haha
    Myriam

    Ha Myriam, dank je! Je hoeft niets te lichten. Je kunt zo een vel dik papier ter breedte vd vliegopening naar binnen schuiven. Vooral bij de kontrole in november als de bijen op de tros zitten werkt dit goed. Op grond daarvan kun je het oxalen in december evt overslaan. In de zomer heeft de mijtenval weinig waarde want dan zitten de meeste mijten in het broed. Groet, Ben

  • Andrés

    06-03-2023 om 21:08

    Ha die Ben, even een vraag na aanleiding van je lezing van afgelopen zaterdag.
    Ik heb 5.1 raat gekocht. Mij vraag is: kan ik deze door een zwerm laten uitbouwen? Wanneer ik een zwerm schep, geef ik een uitgebouwde raam, een raam met voer en de rest foundation.
    Alvast bedankt...
    Gr. Andrés

    Ha Andres, je kunt een zwerm zeker 5,1 mm foundation geven. Het raam met voer kun je beter achterwege laten. Beter is om na drie dagen pas voer te geven. Vloeibaar 1 op 1 is het beste. Maar rustig doseren om ze aan de praat te houden. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.