18-08-2023

Behandelvrij imkeren

Behandelvrij imkeren

In 2016 begon ik het expirement met kleine cellen. Drie jaar later had ik alle volken omgezet naar 5,1 en 4,9 mm raat. In 2016 stopte ik tevens de varroabestrijding van de naar 4,9 mm opgezette volken. In 2019 ben ik bij alle volken gestopt met de bestrijding ongeacht of de volken op 4,9 of 5,1 zaten. In een vorige video liet ik een onbehandeld eenbaksvolk in een spaarkast uit 2017 zien. Dit keer een korte video van ruim een week geleden over spechtenschade en mijn eerste omgezette volk uit 2016 dat nog steeds een zeer vitale indruk maakt. 

Kort gezegd komt het neer op een combinatie van drie maatregelen:

1. Imkeren met compacte broednesten (eenbaksimkeren), waardoor de warmtehuishouding beter geregeld is en de mijtenvoortplanting geremd wordt;

2. Het gebruik van kleine cellen (liefst 4,9) waardoor de drempelwaarden aan broedgeuren, die mijten nodig hebben om in te stappen op het eind van het larvale stadium, minder snel bereikt worden. Hierdoor verloopt de voortplanting van de varroamijten in een lager tempo;

3. Door teelt en selectie van teeltmoeren op Varroa Sensitieve Hygiene, de laagste mijtbesmetting en de hoogste algemene hygiene ontstaan bijenvolken die de zich wel reproducerende mijten deels opruimen;

Daarnaast ben ik gestopt met reizen naar drachten als koolzaad, heide en springbalsemien. Dit soort massale verhuizingen van bijenvolken leidt tot veel vervliegen van bijen, waardoor je het risico loopt om allerlei vreemde ziekten en varroamijten op te lopen. Inzet op de fruitbestuiving kan minder kwaad omdat je meestal als enige imker je volken plaatst bij een fruitkweker. 

Op naar een duurzame imkerij zonder bestrijdingsmiddelen. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent koninginnenteelt

 

 

Deel dit bericht

Reacties

  • Erik

    18-08-2023 om 11:40

    Hallo Ben.
    Ik ben gedeeltelijk over naar 5.1 cellen in 11 raams broedkamers.
    Tot nu toe zag ik slechts een enkele mijt op de schuif plank, ondanks dat er al 2 wkn Thymovar op ligt.
    Ik zou graag helemaal direct stoppen met behandelen, of denk je dat het risico te groot is.
    Gr. Erik

    ha Erik, ik heb in de beginjaren als check vaak de schudmethode gebruikt. Doe dit vooral eind augustus. Blijf je onder of rond de 5% dan is het risico gering. groet, Ben

  • Danny

    18-08-2023 om 12:27

    Dag Ben,

    Betreft de bijenuitlaat. Waarom lukt dit de ene keer zeer goed en de andere keer heel matig?
    Ik laat de uitlaten dik 24 uren zitten maar het resultaat is altijd variabel.
    Heeft dat te maken met de mate van afkoelen in de nacht of spelen nog andere factoren een rol zoals het aantal straten doorheen de uitlaat naar beneden?
    Groeten

    ha Danny, ik zie hetzelfde. Zal wel aan meerdere factoren kunen liggen. Zelfs aan een verstopping met een dode bij. Groet, Ben

  • Marc

    18-08-2023 om 13:55

    Dag Ben,
    Graag een woordje uitleg bij: "Het gebruik van kleine cellen (liefst 4,9) waardoor de drempelwaarden aan broedgeuren, die mijten nodig hebben om in te stappen op het eind van het larvale stadium, minder snel bereikt worden". Is de hoeveelheid geurstof die een larve afscheidt geen biologische constante?

    Dank vooruit.

    Marc

    ha Marc, de afgifte van broedferomonen neemt met de groei van de larf toe en bereikt zijn maximum op dag 5. Kleinere cellen hebben een 10% kleinere opening (misschien x pi?) en de in ontwikkeling zijnde bij is ook 7% kleiner. Dus kleine cellen geven een fractie minder feromonen af dan werkstercellen. De larven in darrencellen zijn het grootst en daarin verdwijnen dan ook de meeste mijten om zich voort te planten. Bij de kleine cellen werkt dit juist andersom. Dit is wel een persoonljjke theorie. Groet, Ben



  • janaa

    18-08-2023 om 14:40

    Dag Ben en andere lezers.
    Bij 1 (een baks-) kast heb ik dit jaar 3x voor 2,5 uur de temperatuur verhoogd naar 47 graden. Aan de bijen heb ik niets gemerkt. Wel is er een stille moerwisseling geweest. Moer was minimaal 2 jaar oud. Na de behandelingen, maar ook het jaar door heb ik nagenoeg geen varroa aangetroffen. Kun je tav punt 1, warmtehuishouding je onderbouwing geven?

    ha Janaa, pas ook op voor je darren, want bij 47 graden wordt het sperma gedood.
    De warmtehuishouding is vooral in het voorjaar en herfst veel lastiger op peil te houden in een tweebaksspaarkast ten opzichte van een eenbaksspaarkast. De verhouding tussen de aantallen bijen per vierkante decimeter is lager bij een 2bakskast. De randen zullen eerder 1 of 2 graden lager zijn. Goed voor de mijten deze verlengde broedduur. zie ook het onderzoek van Velthuis en Kraus. groet, Ben

  • Robin

    18-08-2023 om 18:20

    Alle beetjes helpen.
    Maar op een gebied waar er veel imkers zitten ga je niet vlug tot resultaten komen
    Zou graag een bijen volk zien in onze buurt enzien of het mogelijk zou zijn om zo een mooie resultaten te behalen .
    Ik heb ook nog nooit kunnen voortgaan op mijten val ik heb er wel maar zie er maar 1a 2 liggen ooit een behandeling gedaan en van de 5 volken op mijn stand 1 tje veel mijten de rest 2a3 op de planken na de behandeling hadden ze een goorte mijten val mijtenval zelfs volgens de sterkte van de volken.
    Groetjes en bedankt voor je mooie blog
    En filmpjes ze zijn altijd zeer leerzaam .
    Ik heb er al veel aan gehad.


  • harrold

    19-08-2023 om 08:29

    Hoi, Ben,
    ik ben je advies aan het volgen en ben inmiddels 1 baks imker op houten spaarkasten. Spyrokasten is me nog even een brug tever.. vervolgens 6 pakken 5.1 kunstraat aangeschaft om de overgang in te zetten. De kwaliteit daarvan was echter zo waardeloos (te dun zodat het raat bij een kast op temperatuur krom trok) dat ik er dit jaar helaas geen fluit mee ben opgeschoten.

    Ik ben via VCI bezig met KI en heb inmiddels 4 P0 moeren die bevrucht zijn door Beebreed darren. Dus dat is een stap. Maar ik zoek voor volgend jaar nog een goeie VSH P0 carnica moer waar ik het Beebreed KI mee kan verbeteren.
    Heb jij zo”n moer voor me in de aanbieding?

    Ha Harold, ik kan je niet helpen want ik heb uitsluitend Buckfast lijnen. In Beebreed kun je ook de telers achterhalen met hoge vsh teeltwaarden. Misschien kun je via die weg iemand vinden waar je kunt overlarven. Heb je de leverancier laten weten dat de kunstraat te dun gewalst is? Groet, Ben

  • Han

    19-08-2023 om 12:26

    Hallo Ben,
    Dank voor de wederom zeer leerzame blog met video.
    De kleine celmaat en 11 ramen, doe je dat alleen bij de broedkamer, of ook in de honingbakken?

    dag Han, in de hk mag je 10 ramen met grote cellen houden. Bij natuurraat bevat het broednest kleinere cellen en in het honinggedeelte grotere. Groet, Ben

  • Henk

    19-08-2023 om 12:33

    Ik vind het bijzonder dat je bijenvolken op 1 broedkamer kunt houden. Ik ben niet een enorm ervaren imker, dat moet ik er direct bijzeggen. Maar ik heb altijd begrepen dat je de bijen de ruimte moet geven. Anders kunnen ze eerder gaan zwermen. Bij mij staan mijn 4 volken op 2 BK's en dan nog is dat geen garantie dat ze niet gaan zwermen. Ik heb Segeberger kasten. Kun je dat toelichten dat de bijen genoegen nemen met de ruimte van 1 BK?

    dag Henk, je maakt één grote denkfout, die blijkbaar velen maken. Je veronderstelt dat de bijenzitruimte slechts bestaat uit 1 bk. Echter....er staan ook nog 3 of 4 hk's op de bk. Hierdoor ontstaat er geen overbevolking in de bk. Nog sterker: de invloed van de K-feromonen is sterker in 1 bk dan verspreid over 2 bk's, dus minder zwermdrift. Begrijp je de logica hierachter? Simpel, maar doeltreffend. En.....veel meer slingerbare honing

  • Gino

    21-08-2023 om 07:40

    Dag Ben, bij 1 bak imkeren moeten half juli als men laatste keer slingert wel alle bijen naar 1 bk. Dat is toch een probleem of niet?

    Ha Gino, dat de sterke volken een baard vormen of soms op de voorkant van de kast zitten, is slechts tijdelijk en geen probleem. Na 2 weken is dit weer voorbij, want het volk krimpt al in augustus. Mocht je toch de bijen binnen willen hebben, dan kun je altijd een leeggeslingerde hk onder plaatsen. Maar echt nodig is het niet. Groet, Ben

  • Haico

    21-08-2023 om 11:19

    Dag Ben, ik heb een vraag over roverij. Wegens omstandigheden heb ik enige tijd niet meer in mijn volken gekeken. Nu heb ik twee moerloze volken met eierleggende werksters. Aangezien ik genoeg volken heb wil ik deze volken laten afvliegen, zodat goede werksters zich bij andere volken kunnen inbedelen. Allereerst is dit verstandig?

    Dan de roverij; dit zijn volgens mij de werksters uit deze twee volken. Gisteren ben ik met meel aan de slag gegaan. Raampje met beetje nectar buiten gezet, direct honderden bijen erop, deze bestoven met meel en gekeken waar deze naar toe vliegen. Ze lijken niet direct naar een kast te vliegen, maar hangen voor de kasten (meerdere) en kijken waar ze naar binnen mogen met hun verzamelde nectar/honing. Is dit een logische aanname dat ze uit deze moerloze volken komen?

    En heb je nog tips om dit probleem op te lossen? Ik heb de invliegspleet al verkleind tot 10 cm; het zijn verder sterke volken dus verdedigen zou goed moeten komen. Kan ik nog meer doen? Want afnemen van honing en controles zijn nu met de rovende bijen echt een drama. Ook worden onderling veel bijen nu afgestoken. Ben benieuwd naar je reactie. Dank alvast.

    Ha Haico, het is niet logisch om te denken dat ze uit de moerloze volken komen. Deze volken zijn niet op orde en hebben ook weinig broedom te verzorgen, dus halen ze ook niet extreem veel.

    Ik zou deze volken één voor één afslaan op geruime afstand. Maar zeker niet tegelijktijd. Hou er tenminste twee dagen tussen, anders wordt het aantal inbedelende bijen te groot.

    Andere maatregelen tegen het roven, is vliegopening verkleinen naar 2 cm en alle volken in de schemering beginnen in te winteren. Neem eerst de hk's af via bijenuitlaten. Groet, Ben

  • Johannes

    21-08-2023 om 21:58

    Goede avond Ben
    Gisteren tijdens een controle 6 doppen in een volk jonge moer niet te vinden bij nader kijken in een wat een lege kast moest zijn zat ze deze staat naast de oorspronkelijke kast met redelijk wat bijen wat nu te doen??? Heeft u een oplossing of suggestie
    Bvd johannes

    Ha Johannes, ik denk dat ik de redcellen (?) zou wegbreken en beide volken weer zou verenigen. Eerst zou ik wel willen weten wat er eigenlijk gebeurd is en zijn het inderdaad redcellen opgetrokken vanuit het bestaande broed?
    Kun je wellicht aan de leeftijd van de redcellen achterhalen of de moer tijdens een controle van het raam is gevallen? Groet, Ben

  • Dirk

    22-08-2023 om 12:27

    Ben leg even wat een schud methode is??

    ha Dirk, zie: https://blog.debijenhouders.nl/blog/de-schudmethode-en-de-mijtbesmetting-op-de-bijen

    groet,
    Ben

  • Johannes

    22-08-2023 om 12:56

    Goede middag Ben

    Eind juli de honingkamer verwijderd en een paar dagen baard vorming bij dit volk
    Bij controle eergisteren de koningin verdwenen deze zit nu in de kast er naast die leeg was. koningin geknipt en gemerkt.
    U zou ze weer verenigen na het wegbreken van de doppen met de kranten methode?
    Mvg johannes

    ha Johannes, ja je kunt een vel krantpapier met gaatjes voor de zekerheid gebruiken. Groet, Ben

  • Johannes

    22-08-2023 om 14:11

    Dank voor de uitleg hoop dat het goed gaat komen met het volk

  • Erik

    23-08-2023 om 07:59

    Hallo Ben.
    Ik ben gisteren zo dom geweest op 2 van de kasten voer te zetten, omdat er zo goed als geen voer in de raten zit.
    Nu is het voor beide kasten een chaos, volgens mij worden ze leeggeroofd.
    Zou ik de kasten gewoon een dagje dichtdoen om dit op te lossen?
    Of zijn de volken die toch redelijk groot zijn ,niet te redden?

    Gr. Erik

    Ha Erik, zeker niet dichtdoen met dit warme weer. De vliegopening verder verkleinen tot 1 cm en bodemventilatie geven door de schuifla deels open te zetten. Voer vooral in de avond geven zodat er minder reuring ontstaat. Groet, Ben

  • Jacques Bielen

    25-08-2023 om 15:11

    Hallo Ben. interessante items, met name de laatste, Behandelvrij imkeren. Ik kom graag in persoonlijk contact met. Vriendelijke groet, Jacques Bielen, secretaris imkervereniging Horst en omstreken ( zoemhukske@zoemhukske.nl

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.