Blog categorieën

01-11-2023

Bijenvolken komen tot rust

Bijenvolken komen tot rust

De donkere winderige dagen weerhouden de bijen ervan om eropuit te trekken. Wat een tegenstelling tot het voorjaar. Wanneer het dan 14 graden is, vliegen ze massaal de kast uit. Het gedrag van de bijen is in de herfst duidelijk naar binnen gekeerd. De voorraden zijn aangevuld met honing en bijenbrood en de dracht is voorbij. Echter op echt zonnige dagen zitten Europese hoornaar, de wesp en onze honingbij nog steeds gezusterlijk naast elkaar op de nog bloeiende klimop. 

Op de bovenstaande grafiek zie je dat het broednest krimpende is, de broednesttemperatuur zakt onderuit. Dit is ook te zien aan de mijtenval op de schuifladen, van mijtenval in de goed behandelde volken is nauwelijks nog sprake. Meer ernstig besmette volken laten nog steeds oude en jonge mijten vallen uit het krimpende broednest.

Zodra de temperatuur verder onderuit gaat, worden er ook geen of nauwelijks eitjes meer gelegd. Eind november zou de mijtenval bijna tot nul gereduceerd moeten zijn, echter op expliciet warmere dagen vallen er weer extra mijten. Houd daar rekening mee bij de beslissing om wel of niet te oxalen in december. Bij 1 of minder mijten per dag eind november kun je het oxalen achterwege laten. 

De Aziatisch hoornaar rukt op

Op basis van de cijfers in waarneming.nl zie je een exponentiele groei in het aantal waarnemingen van zowel individuele A.hoornaars als van nesten. Hier volgen een paar cijfers:

  • in 2021 91 goedgekeurde waarnemingen van enkele hoornaars en 7 nesten;
  • in 2022 529 goedgekeurde Ah-waarnemingen en 106 nesten;
  • in 2023 (stand 1-11-2023) 3525 Ah-waarnemingen en 456 nesten.

Waarschijnlijk zijn niet alle waarnemingen van solitaire A.hoornaars en nesten korrekt gemeld in waarneming.nl. Dus de werkelijke cijfers liggen nog hoger.

We zien dus een vervijfvoudiging per jaar, hetgeen betekent dat er in theorie komend jaar 2500 nesten aangetroffen zouden kunnen worden. Gelukkig ziet de praktijk er anders uit, want deze nesten zijn tijdig geruimd. Ze hebben dus geen nieuwe koninginnen kunnen verspreiden. Ook in november komen er echter nog steeds koninginnen uit de niet gevonden nesten. We hebben hier geen zicht op. Deze nesten zorgen voor tientallen tot honderden jonge koniginnen. Mijn hoop is gevestigd op het iets koudere en winderige weer in Nederland ten opzichte van warmere streken in Frankrijk. Hopelijk vlakt het hier enigszins af. Maar een gewaarschuwd imker telt voor twee. 

In verenigingsverband kunnen er AH-vallen gemaakt worden deze winter, zodat we in het komende voorjaar de eerste A.hoornaarkoninginnen weg kunnen vangen. Dat scheelt heel veel ergernis voor onze bijenstanden. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent koninginnenteelt

Deel dit bericht

« terug naar overzicht

Reacties

  • Gerard

    01-11-2023 om 19:55

    Hallo Ben
    Is het een verkeerde redenatie, dat ik er van uit ga dat de AH als enige koningin in Frankrijk is beland en dat álle nakomelingen dus eigenlijk een vorm van inteelt is. Zou dat ook kunnen betekenen dat dit voor de populatie een negatief (voor ons positief) effect heeft op de langere termijn?
    groet,Gerard

    Ha Gerard, net als bij de honingbij paart de AH-moer met meerdere darren. Dus hebben de nakomelingen van de eerste AH uit 2004 verschillende vaders. Tevens vindt er bij de vliesvleugelen een zeer sterke recombinantie van chromosomen plaats, waardoor er aangepaste varianten ontstaan.
    Bij veel exoten (ook bij de varroamijt) blijkt er dus geen negatief effect van inteelt te ontstaan vanwege de ontstane veranderingen in het dna. Groet, Ben

  • Germain Van Deursen

    01-11-2023 om 21:31

    Kunnen we nu, tot eind november , met de vallen , die AH-koninginnen vangen ? Indien wel , wat is nu het goede aas ? Trappit , kattenvoer , vis , kippennvlees , of de zelf gemaakte 1/3 bier 1/3 wijn 1/3 suiker ?

    Dag Germain, oktober en november en het voorjaar zijn bij uitstek de maanden om AH-koninginnen te vangen. Alle lokmiddelen, die je noemt, zijn attractief voor hoornaars. Wat het beste werkt, kunnen wellicht de Belgische en Franse imkers hier melden. Zij zijn ervaringsdeskundig. Groet, Ben
    PS zie het advies van Karin in haar blogreaktie

  • Jab.

    01-11-2023 om 21:44

    Hallo Ben, ik wil graag reageren op je blog. Veel informatie kan de imker vinden op: Vespawatch.nl, je kan daar ook de AH doorgeven. Groetjes Bianca.

  • Frank

    02-11-2023 om 08:32

    Beste Ben,

    Kun je nu nog een volkje samenvoegen? Ik heb een P-moertje dat eigenlijk wel erg klein zit voor de winter. Wil ik graag met een groter volk samenvoegen om de overwinteringskansen te vergroten.

    gr. Frank

    Ha Frank, dat kan zeker nog. Maar de andere moer moet er wel eerst uit. Wachten op een mooie herfstdag. Weet dat je nooit 100% garantie hebt, dat het goed gaat. Het blijft levend materiaal. Groet, Ben

  • Jonah

    02-11-2023 om 08:47

    Dag Ben,

    Mijn volkje (11 ramen Spaarkast Polystyreen) betwijfel ik nog van of zij voldoende voedsel hebben, weet jij hoe ik het beste kan inschatten of ze voldoende voer hebben? En kan ik ze nog bijvoeren indien nodig? De laatste keer dat ik er in keek was midden/eind september, toen hadden ze ongeveer 5-6 ramen gesloten voer.

    Mvg,
    Jonah

    Dag Jonah, 5 ramen lijkt te weinig, 6 ramen zou net kunnen, maar is ook krap in het voorjaar. Echter het voergebruik in november, december en januari stelt eigenlijk weinig voor, namelijk 1 kilo per maand. Stel je ingreep dus uit tot februari. Leg dan een pak suikerdeeg op de toplatten en zet er een lege hk op met veel isolatiemateriaal erin. Groet, Ben

  • Karin

    02-11-2023 om 09:43

    Wij gebruiken ( omgeving Mechelen België)het wijn/suiker/bier mengsel, in potje in de val, evtl aangevuld met trappit sproeien in de val. Trappit is op zich heel aanlokkelijk, maar verliest zeer snel zijn geur en heeft dan geen effect meer, ook heel duur. Dus wel om extra te sproeien in de val maar niet als enig lokmiddel.

  • Jonah

    02-11-2023 om 13:58

    Dag ben,

    Dankjewel! Ik zal ze in februari extra bijvoeren dan :)
    Ps. Ik denk dat ze in die laatste weken nog wel een flink deel extra hebben binnen kunnen halen maar voor de zekerheid kan het nooit kwaad. Bedankt!

  • Mart Peters

    03-11-2023 om 01:00

    Dag Ben
    Bedankt voor je geweldige presentatie vanavond in Horst. Ik ben vergeten om je boek over het eenbaks imkeren te kopen. Hoe kan ik het nu verkrijgen?
    Mart Peters

    Ha Mart, bedankt! Per mail gereageerd. Groet, Ben

  • marlou van essen

    03-11-2023 om 16:52

    Hey Ben, Ik heb nog een vraagje mbt honing slingeren. Toen ik ging slingeren had ik, na een aantal ramen slingeren niet in de gaten dat de honing al vrij hoog in de ketel zat, de laatste raampjes hebben de uitstekende 3 stokjes door de honing geslingerd. Toen ik de honing enkele dagen liet staan en toen de bovenkant wilde afschrapen zat er een hele dikke laag 'room'. Ik heb best wel veel weggeschept maar misschien hoefde dat niet omdat het geen viezigheid was? Wat vind jij ervan, kan per ongeluk dat stuk roeren in de honing kwaad voor de kwaliteit? Grote dank en Blessings, Marlou

    Dag Marlou, voor eigen gebruik kun je de schuimlaag honing nog goed gebruiken. Echter voor de verkoop is het aanzien van de schuimlaag niet gepast. Dus weg scheppen is de beste remedie.
    Het is waarschijnlijk ontstaan, zoals jezelf ook al aangaf, doordat er teveel lucht in de honing geslagen is tijdens het slingeren. Groet, Ben

  • Sander

    04-11-2023 om 14:27

    Ha ben,

    Nu zo in november, wat is de beste manier om volken samen te voegen? Ik heb toch 2 volken die kleiner zijn dan gedacht, beide met een moer van dit jaar. (Door omstandigheden heeft een volk een flink aantal bijen verloren, dat ligt niet aan de Q)
    Kan ik de volken verenigen, en wat is dan de beste manier? Het maakt mij niet perse uit welke Q er over zou blijven.
    Groet,
    Sander

    Ha Sander, uitgaande van twee broedkamers spaarkast voor beide volken, kun je de twee bezette broedkamers zo op elkaar zetten. Wel ervoor zorgen dat de bezette ramen ongeveer recht boven elkaar komen te zitten. Dus misschien moet je de bovenste bk 180 graden draaien. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.
« terug naar overzicht