18-07-2023

Biodiversiteit

De samenwerking tussen honingbijen en wilde bijen zorgen voor de best mogelijke bestuiving. Mits er voldoende natuur voor handen is, zie je dat honingbijen en wilde bijen pal naast elkaar kunnen leven. In een gezonde habitat is er nauwelijks sprake van voedselconcurrentie, tussen de soorten ontstaat een natuurlijke balans. 

Onze tuin grenst aan een natuurgebied en aan de bossen van Slangenburg. Het natuurgebiedje van zo'n 6 hectare was 13 jaar geleden nog mais en aardappelland, nu begint de hei er te bloeien en lopen er reeen te grazen.  Mijn bijenvolken staan deels hier op de thuislocatie. Met zo'n 8 grote volken, vooral bedoeld voor de koninginnenteelt en varroa-onderzoek, aangevuld met zo'n 15 miniplusjes voor de teelt en selectie van varroa-arme volken/teeltmoeren is de capaciteit wel volledig benut. 

Ondanks de aanwezigheid van de bijenvolken is er vrijwel geen honingbij te vinden op de bloemen in onze tuin, terwijl er bijzonder veel verschillende soorten vlinders en wilde bijen fourageren op de kruidenrijke planten. Zelfs de grote wolfsbij was gisteren druk in de weer. 

Op het zandpaadje en tussen de nieuwe heide kun je op een afstand van een tiental meters van de bijenvolken honderden zandhoopjes en andere tunnels in de grond vinden waar tientallen wilde bijen met geel stuifmeel aan de poten in de zon snel rondvliegen en de zandhoopjes in duiken. Ze vliegen zo snel dat het onmogelijk is ze te fotograferen. Zo zie je dat honingbijen en wilde bijen gewoon direct naast elkaar bestaan en blijkbaar voldoende voedsel kunnen vinden. Het geheim is dat ze veelal op verschillende planten fourageren. In sommige bijenvolken zit inmiddels 20 tot 30 kilo honing. Terwijl er in het voorjaar al geoogst is. Er is blijkbaar voldoende dracht is deze bosrijke omgeving.

Op mijn andere bijenlocaties zoals in de onderstaande video uit Vorden, blijkt dat boeren ook goed kunnen zijn in natuurbeheer. Dankzij de kruidenrijke weilanden prachtig omzoomd met eiken en beuken kunnen insecten, vogels, zoogdieren en koeien samen profiteren van de rijk geschakeerde weilanden in de Achterhoek. 

Nog een laatste tip: de komende twee weken gaan de honingkamers eraf en wordt de varroabestrijding begonnen. Zorg ervoor dat je direct bij het afnemen van de honingkamers wel enige kilo's vervangend reservevoer meegeeft, bijvoorbeeld in de vorm van invertsuiker.  Zeker bij het eenbaksimkeren in Dadant- en spaarkast zit er nagenoeg geen voer in de broedkamer. Ik plaats voor ik de bijenuitlaten plaats altijd een interne voerbak in de dadantkasten en geef ze 3 of 4 liter invertsuiker. Dan hebben ze genoeg tot medio augustus, het moment waarop het echte inwinteren begint. 

Bij een eenbaksspaarkast laat ik meestal een nog niet verzegelde honingkamer achter op of onder het volk. Die haal ik pas weg wanneer ik medio augustus echt begin met inwinteren. Het mag de bijen nooit ontbreken aan voldoende open voer, zeker niet in deze periode waarin de langlevende winterbijen worden gevormd. Stuifmeel en nectar mogen nu niet ontbreken. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent koninginnenteelt

 

 

 

Deel dit bericht

Reacties

  • Ed Rietdijk

    18-07-2023 om 12:38

    Hoi Ben, ook bij mij in de buurt van de bijen barst het van de vlinders, wilde bijen en veel soorten hommels die vliegen op de speciaal voor onze bijen aangeplantte drachtplanten waar nauwelijks honingbijen op te zien zijn. Zelfs op de lang doorbloeiende amandelwilg zie ik mijn bijen niet of nauwelijks maar wilde bijen volop. Groeten uit Schagen, Ed

    ha Ed, onze honingbijen zoeken vooral massaal voorkomende bloemen, bloeiende bramen, witte klaver etc. De rest is voor de andere insecten. Groet,

  • GerdP

    18-07-2023 om 14:00

    Hoi Ben. Ik lees, op vakantie, over vormen van concurrentie tussen bijensoorten. De een is snel in het vinden van net bloeiende soorten, de ander recruteert snel veel nestgenoten om een gevonden buit binnen te halen. Weer anderen verdedigen hun bloemperkje heftig tegen anderen. Sommigen vliegen genetisch bepaald op een soort die door anderen als peanuts wordt beschouwd. Prachtig om te lezen. Het is blijkbaar niet zo dat de ene bij de andere uitsluit, dat blijkt ook in je achtertuin.

    ha Gert, zo is het. Samen vormen ze een bont gezelschap dat samen de puzzel compleet maakt. groet, Ben

  • Ed Rietdijk

    18-07-2023 om 14:10

    Hallo Ben, bij ons in Schagen staan/stonden heel veel Lindes in bloei, ondans dat ik al bakken met honing had afgenomen zitten de honingkamers alweer afgeladen met heel licht gekleurde honing. Vooral het volk dat nu voor het derde jaar varroa vrij is blinkt uit in haaldrift.
    Vriendelijke groet, Ed

    Ha Ed, varroavrij zal wel "weinig varroa" zijn. Balans tussen parasiet en gastheer. Groet, Ben

  • Judith

    18-07-2023 om 14:50

    Hoi Ben, even praktisch; je laat een niet verzegelde raat achter of onder het volk. Leg je de raat dan bovenop de bestaande hangende raten? Of hoe moet ik dat zien?
    Groetjes Judith

    ha Judith, bij mij staan er meestal meerdere hk's op de bk. De hk met de minste honing laat ik compleet staan tot medio augustus want dan ga ik echt inwinteren. De andere volle hk's neem ik mee om te slingeren. groet, Ben

  • Ed Rietdijk

    18-07-2023 om 18:38

    Hoi Ben,
    In ieder geval zo weinig mijten dat ik er al drie jaar niets van tegen kom op de varroa plank. Dat is bij een paar van mijn andere volken wel anders daar vallen er soms echt veel (15/20 mijten) op een dag. Die behandel ik na het afnemen van de zomerhoning met Thymofar. Groeten, Ed

    ha Ed, zuinig op zijn en daarvan nadelen. Groet, Ben

  • Frauke

    18-07-2023 om 18:44

    Dag Ben, je schrijft dat open voer beschikbaar moet zijn voor de bijen na afname van de honingkamers. Bij inspectie gisteren vond ik gesloten voerramen in de BK die de indruk maakten voerramen van verleden winter te zijn. Kan ik die open krabben zodat ze alsnog als voer kunnen dienen of zijn ze niet meer bruikbaar ?

    ha Frauke, gewoon laten zitten en wellicht één positie naar binnen plaatsen, dan zullen ze het wel opeten de komende maanden. Wanneer ze iets open krabt, zullen de bijen het sneller gebruiken of verplaatsen. groet, Ben

  • Jurn

    19-07-2023 om 13:57

    Dag Ben, ik heb een volle HK met verzegelde honing laten staan op de BK (ik imker op een BK), gaat dat werken als voer voor de komende weken, of beter open krabben? En moet ik dan alle ramen open krabben of slechts van een paar ramen een stukje?

    ha Jurn, gewoon de verzegelde ramen intact laten. De bijen zullen het gewoon zelf open bijten. Je kunt als het bedoeld is als wintervoer beter het moerrooster wegnemen. Groet, Ben

  • Kees van den Engh

    19-07-2023 om 21:11

    Dag Ben, een heel mooi filmpje!
    Ik heb ook een mini-plus kastje staan vlakbij een linde, een zilverlinde denk ik.
    volop in bloei en het stikt van de hommels en bijen. Maar op de grond onder de linde liggen veel dode hommels, dode bijen zag ik niet.
    ik heb wel eens gehoord dat de nectar van deze linde een stof bevat die giftig is. Heel jammer voor de hommels maar moet ik ook vrezen voor de bijen?
    Vriendelijke groet,
    Kees.

    ha Kees, er zit geen gif in lindenectar, het zijn gewoon oude hommels die bij afnemende nectar zich dood vliegen en van vermoeidheid neerstorten op de grond. Groet, Ben

  • Elias Dhondt

    20-07-2023 om 12:29

    Dag Ben

    Hier iets opmerkelijks gezien: bij mijn kasten zitten af en toe aziatische hoornaars.
    Af en toe kan ik er eentje doodslaan en bij wijze van test legde ik vandaag het lijkje op de vliegplank. Tot mijn verbazing balden ze die in en trokken hem de kast in.
    Ik heb hetzelfde gedaan met een dode wesp en die vervoer-vliegen ze meteen van de vliegplank af.
    Waarom trekken ze die hoornaar de kast in ipv uit terwijl ze een wesp gewoon afvoeren?
    Is er misschien hoop op een beginnende natuurlijke weerstand van onze bijen?
    Groeten
    Elias

    Ha Elias, bemoedigend, maar een paar kanttekeningen:
    - het gedrag op één moment wil niet zeggen dat het herhaalbaar is
    - het gedrag van één volk zegt niets over alle bijenvolken
    - het binnen slepen en ballen van één dode is anders dan bij een levende
    - eigenschappen zijn vaak niet erfbaar vastgelegd
    Heb je deze AH's gemeld op waarneming.nl?
    Er moet bij jou een nest zitten op redelijke afstand van je bijenstand. Verdelgen vermindert de kans op een invasie volgend jaar. Groet, Ben

  • Marina

    20-07-2023 om 16:34

    Hoi Ben, Als je nu honing afneemt en 3 liter suikerwater geeft, moet dan het moerrooster onder de (niet verzegelde) honingkamer weg?
    Ik heb ook een volk (met geknipte KI moer) op de Rensonmethode staan. Moet nu de (lege) honingkamer naar boven (zonder moerrooster)?

    Ha Marina, ik ben geen ervaringsdeskundige van de Rensonmethode, want ik vind het niks om een volk op te sluiten tussen twee moerroosters.
    Ik zou het bovenste moerrooster nog niet wegnemen, om te voorkomen dat de moer de bovenste hk gaat beleggen. Het onderste moerrooster kun je nu wel wegnemen. Groet, Ben

  • Ton Boolman

    21-07-2023 om 13:21

    Hoi Ben, een mooi stukje over hoe honingbijen en solitaire bijen (ik weiger te spreken van wilde bijen omdat dat zou impliceren dat honingbijen niet wild zijn) prima samen leven zonder elkaar overmatig te beconcurreren.
    Het is zo jammer dat "kennis"-centrum EIS het kennelijk nodig vindt een hetze tegen honingbijen te moeten voeren, ze reducerend tot landbouwdieren en andere desinformatie verspreidend, in plaats van samen proberen het werkelijke probleem op te lossen.
    Ik zou willen dat de NBV wat duidelijker stelling neemt in deze discussie en wat van de guerrilla-taktieken van EIS gebruikt om tegenwicht te bieden.

    ha Ton, gezien het mogelijk defensieve karakter van een bijenvolk en zijn continue vrijheid om te gaan en staan waar ze willen, zou ik het inderdaad geen landbouwdier willen noemen. De groep volken ingezet in glas- en tunnelkassen is dat wel. Dat gaat wellicht om 10% van alle bijenvolken.
    Via teelt en selectie zijn de bijen wellicht vriendelijker geworden, maar het blijven vrij levende dieren.
    Zonder deze enorm goede bestuivers kan de natuur niet. Bessen en zaden is ook dierenvoeding. Met dank aan alle bestuiven. groet van Ben

  • sanne hoddenbagh de koeijer

    23-07-2023 om 17:24

    Hoi ben,
    Mijn vraag is, ik zie voor onze bijenkast op de grond alsmaar bijen met elkaar vechten.
    Het lijkt wel dat ze elkaar afmaken.
    En er liggen veel dode bijen op de grond.
    Wat zou hier aan de hand zijn ?
    En wat kunnen wij eraan doen ben.
    Vriendelijke groeten sanne

    Ha Sanne, het zou kunnen duiden op de ziekte zwartzucht of op roverij. Bij zwartzucht zie je gitzwarte glimmende bijen de deur uit gezet worden. Ook bij één zeer ernstige mijtbesmetting kunnen er veel dode bijen voor de kast liggen. Je moet eens kijken naar de vleugels van de dode bijen. Groet, Ben
    ps probeer eerst een juiste diagnose te stellen. Maar ga zeker snel de zomerbehandeling uitvoeren om de mijten te bestrijden.

  • sanne hoddenbagh de koeijer

    24-07-2023 om 09:39

    Hoi Ben,
    Ik heb geobserveerd en wij hebben de kasten vorige week tegen varoa behandeld.
    Er lagen weinig mijten op de lade, wel lagen er veel pootjes van de bijen op de lade.
    Dit is alleen maar in een kast.
    Wij zien niet dat er gitzwarte bijen de kast uit worden gezet, alleen gewone honing bijen.
    Wij hebben in de kast gekeken en er zitten verschrikkelijk veel bijen in.
    Wij hebben bij enkel honingbijen wel wijde vleugeltjes gezien. Levende en de dode bijen.
    We hadden een grote zwerm gepakt van een imkervriend, en in de broedkamer gezet.
    Na enige tijd was dit behoorlijk uitgebreid en heb ik een moerrooster erop gelegd met erboven een honingkamer. Na enige tijd keek ik in de honingkamer en zag ik tot mijn verbazing dat er verzegeld broed in zat.
    Een paar weken later heb ik weer in de kast gekeken en zat er nog meer broed in de honingkamer en ook in de broedkamer. Ik heb toen de honingkamer afgeklopt in de broedkamer.
    Zou het kunnen zijn dat er twee koninginnen in de kast zitten en dat er vechtpartijen van komen.
    Vriendelijke groet sanne

    ha Sanne, ik veronderstel dat hier inderdaad sprake is van 2 moeren in één kast of een moerrooster dat niet goed sluit. Maar aangezien ze de kast al delen, kan er geen ruzie ontstaan door wegnemen van het rooster. Die wijdstaande vleugels kan duiden op het K-wing virus. Echter er komen latent veel virussen voor in bijenvolken.
    Het kan ook zijn dat de leeftijdsopbouw van de bijen scheef is. Bij een zwerm is er een periode van 3 weken zonder aanwas van jonge bijen. Dit leidt ook tot een plotselinge sterfte van een generatie oude bijen. Check ook de voervoorraad, want al dat broed vergt veel nectar en honing. Groet, Ben

  • sanne hoddenbagh de koeijer

    24-07-2023 om 11:14

    Hoi ben,
    We hebben in de kast gekeken, en er zat 1 koningin in.
    Deze zat in de bovenste kamer en is waarschijnlijk door het rooster gekropen.
    Ook was er te weinig voeding volgens een andere imker dus gaan we ook bijvoeren. Het rooster hebben wij er tussen uit gehaald. Ben hoeveel honing moet je laten zitten voor de bijtjes, als je gaat slingeren. We hebben verleden week geslingerd. Maar voor de volgende keer wil ik voldoende honing laten zitten voor de bijtjes. En voor de winter laat je dan een honingkamer er op zitten of niet?
    Vriendelijke groeten sanne

    Ha Sanne, in het voorjaar en de zomer hebben volken altijd een reservevoorraad van 2 tot 4 kilo nodig. Dat zijn dus 2 halve tot geheel gevulde bk-ramen.
    Ik plaats voorafgaande aan het afnemen van de honingkamer altijd een interne voerbak in de broedkamer en daarin giet ik dan enige liters invertsuiker, zodat ze tot medio augustus genoeg hebben. Medio augustus ga ik echt inwinteren. In herfst en winter moet de reservevoorraad 14 kilo zijn (7 volle bk-ramen).
    Ik neem altijd tussen half juli en half augustus alle honingkamers af. Zit een hk halfvol honing of zit er een ontsnapte moer is (had ik net ook) dan plaats ik die hk onder de bk en haal deze eind februari weer weg. Zodat ik in het voorjaar en zomer weer op 1 BK imker. Groet, Ben

  • Iskusstven_ogor

    25-07-2023 om 02:32


Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.