Blog categorieën

07-09-2022

Broedonderzoek

Gisteren heb ik voor de derde keer dit jaar uitgebreid onderzoek gedaan naar de mijtbesmetting van twee verschillende bijenvolken. Beide volken bestaan al meerdere jaren en zijn bovendien nog nooit behandeld. De varroamijten leven dus in harmonie met de bijen of andersom ;-). De bijen tolereren in zekere mate een beperkte besmetting. Beter gezegd: de besmetting wordt door verschillende factoren zodanig laag gehouden dat het bijenvolk er geenszins hinder van ondervindt. 

Op 19 mei heb ik dit blogbericht geschreven over het eerste broedonderzoek dit jaar. Op 9 juli heb ik het tweede onderzoek uitgevoerd. Dit kun je hier lezen. Op 6 september heb ik dus voor de derde keer 200 broedcellen per volk onderzocht.

Het volk op kleine cellen bevatte geen reproducerende moedermijten. Wel kwam ik twee cellen met een moedermijt met een jonge dochter en een mannetje tegen, maar die liepen zodanig achter in hun ontwikkeling dat hier geen volwaardige jonge dochtermijt uit geboren kan worden. De besmetting was hier dus 1% echter zonder reproductie. De mijtenval van dit volk is de afgelopen week 0,4 mijt/per dag. Dit volk beschikt over een echte F0 75% VSH koningin. 

In het volk met grote cellen (een onbehandeld volk uit 2019) kwam ik op 200 broedcellen 6 met varroa's besmette poppen tegen. Dit is dus een mijtenbesmetting van 3%. Dit volk beschikt over een standbevruchte laag% VSH koningin. 

Van de zes besmette cellen waren er helaas drie met twee moedermijten, die tevens over meerdere volwaardige dochters beschikten. Uit deze zes cellen zouden dus 18 jonge mijten geboren kunnen worden. 

Dit volk laat de afgelopen 7 dagen gemiddeld 6,4 mijten per dag vallen. Over een dergelijk aantal in september hoef je je ook niet ongerust te maken. Vanaf 10 per dag is het raadzaam om te behandelen. 

Samengevat ontstaat het volgende beeld over deze twee volken in het bijenseizoen 2022:

Medio mei:

  • kleine cellen-hoog vsh volk: geen mijten in werksterbroed (mijtbesmetting darrenbroed 8,1%)
  • grote cellen-midden vsh volk: 0,25% mijtbesmetting in werksterbroed (mijtbesmetting darrenbroed 19,8%)

Begin juli:

  • kleine cellen-hoog vsh: geen mijten (geen darrenbroed)
  • grote cellen-midden vsh: 2% mijtbesmetting (geen darrenbroed)

Begin september:

  • kleine cellen-hoog vsh: 1% besmet werksterbroed, echter niet reproducerend
  • grote cellen-midden vsh: 3% besmet werksterbroed, waarvan 50% met twee moeders

Beide volken houden de mijtenreproductie in voldoende mate onder controle. De besmetting blijft in alle opzichten onder de schadedrempels, er hoeft dus niet ingegrepen te worden. Dat blijkt overigens ook uit de goede overleving van deze volken. 

Er zijn hier geen betrouwbare conclusies te trekken uit het verschillen tussen kleine en grote cellen. Het is wel een feit dat de twee besmette kleine cellen niet reproducerend waren (geen dochtermijten) en de zes besmette grote cellen meer dan een gemiddeld aantal jonge dochtermijten voortbrengt.

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent koninginnenteelt 

Deel dit bericht

« terug naar overzicht

Reacties

  • Cathérine

    08-09-2022 om 19:09

    Dank je wel voor je monnikkenwerk. Dit geeft in ieder geval een indruk. Zelfs als je gewone bijenvolken ( geen VSH) zou hebben, kan het misschien mogelijk zijn dat ze enige controle mechanismen kunnen ontwikkelen tegen varroa als je zou selecteren op die volken die een lagere varroa druk laten zien?

    Ha Catherine, zeker. Bij de bijenvolken gaat ook de 80/20 regel op. Slechts 20% van de volken is zwaar gesmet en 20% is veel minder besmet. Zou je daarop selecteren en de minst besmette niet behandelen dan kun je van daaruit de varroadruk in alle volken verminderen. Het werkt natuurlijk nog effectiever wanneer je dochtermoeren inzet van zeer hygienische volken. Algemene hygiëne is toch de basis voor gezonde vitale volken.
    Mogelijk spelen er nog onbekende factoren een rol bij het verminderen van de varroadruk. Groet, Ben

  • Maurits Campert

    09-09-2022 om 15:43

    Hallo Ben, ik vond ergens dit onderzoek over kleinere cellen: link.springer.com/article/10.1007/s13592-018-0610-2
    Conclusie is dat er een geringe impact zou zijn.
    Wellicht inmiddels achterhaald door andere latere onderzoekers?

  • Ben de Blogger

    09-09-2022 om 16:24

    The data show that mite reproductive success was significantly reduced in smaller cells in susceptible colonies (higher rates of non-reproduction, delayed reproduction, and male absence), but not in the surviving colonies.

  • Maurits

    09-09-2022 om 18:07

    Thanks Ben. Still complicated stuff...

  • Marianne

    09-09-2022 om 18:53

    Hoi Ben, ik heb net de mierenzuur behandeling afgerond. De varoa heb ik op de schuiflades geteld.
    Van de zes volken zijn er twee die vwb mijten aantallen redelijk laag bleven. Drie wat hoger, maar in 1 volk had ik per twee dagen 250 mijten op de lade liggen, over zeven dagen tijd zo’n 750 mijten. Voor mijn gevoel dus mega veel. Wat kan ik doen om dit volk toch gezond de winter door te krijgen? In December krijgen ze in ieder geval allemaal nog een oxaalzuur behandeling. Het zijn allen ongeselecteerde huis/tuin/keuken bijen.

    Ha Marianne, je hebt al het nodige gedaan, toch! Houd vooral de sterkte van je volken in de gaten, mocht een volk sterk inkrimpen, verenig het alsnog met een ander kleiner volk. Gebruik de info over de mijtval ook bij de selectie komend jaar. Ga vooral door met de volken met minder mijtenval. Groet, Ben

  • Karel

    09-09-2022 om 19:21

    Dag Ben,
    Weet je of er een verband is tussen slechte opname van wintervoer/suikerwater en sterfte. Mijn indruk is dat volken die slecht suikerwater opnemen minder kans hebben om te overleven, maar weet niet of dit algemeen is?
    Groeten karel

    Ha Karel, een dergelijk verband zie ik zelf ook. Volken die slecht hun voer opnemen, zijn vaak verzwakt of hebben last van een onderliggende ziekte. Groet, Ben

  • jan.adrichem@quicknet.nl

    10-09-2022 om 10:06

    mooi verhaal Ben en erg zinnig om te volgen.

  • Margriet K.

    10-09-2022 om 10:37

    Beste Ben, Is het een probleem als ik een volk dat al gedeeltelijk is ingewinterd alsnog een korte mierenzuurbehandelng geef?

    Ha Margriet, nee dat is wellicht zelfs beter omdat vanwege de honingkrans het mierenzuur minder snel het broed eronder zal beschadigen. Probeer wel een tijdslot van 5 dagen te vinden met temperaturen rond de 20 graden overdag en niet al te koude nachten anders is het mierenzuur weinig effectief. Groet, Ben

  • Margriet K.

    10-09-2022 om 11:34

    Dank Ben, het was jarenlang mijn gewoonte om de volken die van de heide kwamen eerst te ontdoen van honing en dan een paar dagen te voeren met suikerwater. Daarna deed ik mierenzuurbehandeling voordat ik echt ging inwinteren. Dat is goed bevallen want ik had nooit wintersterfte. Dit jaar zijn veel van mijn volken een tijdje broedloos geweest en ik dacht dan niet te hoeven behandelen. (er zijn maar een paar volken naar de heide geweest) Gisteren heb ik de lades onder de kasten geplaatst en vanmorgen zag ik dat 1 lade van een volk dat wel naar de heide is geweest vol ligt met mijten. Dus. . . dat volk ga ik dan alsnog behandelen.

    Ha Margriet, op de hei worden ze vaak herbesmet door andere volken. Groet, Ben

  • Margriet K.

    10-09-2022 om 11:54

    Nogmaals goedendag Ben, wat ik vergat te zeggen is dat ik wel 2x of 3 x darrenraat wegsnijd. En na afgelopen winter waren 2 volken darrenbroedig. Dus toch een beetje wintersterfte.

    Ha Margriet, oudere moeren? Groet, Ben

  • Jab.

    10-09-2022 om 21:23

    Hallo Ben, nog even over de miniplus kastjes. Om een volk hierin te overwinteren moet je dan 2 randen (dus 12 raampjes) bezet hebben met bijen, voer en broed? Omdat anders het volk te klein is?
    Groet:

    Ha Jab, klopt en nog een reden: er moet voldoende voer opgeslagen kunnen worden. Alles bij elkaar moet het 12 kilo wegen. Styroporkastje. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.
« terug naar overzicht