24-04-2020

Controle op zwermcellen

Bij een controle op zwermcellen is het meestal niet nodig om broedbakken af te nemen en twintig ramen te inspecteren, mits je geen belegde zwermcellen vindt op de eerste twee of drie ramen broed, die je onder ogen krijgt. Bij de meeste controles hoef je dus niet om te kijken naar de onderbak, zeker niet wanneer je de tweede broedkamer onder hebt geplaatst, want dan bevindt zich het broednest primair in de bovenste broedkamer. Bij de aanzet van zwermcellen zullen de bijen de randen van het broednest voorzien van zwermcellen. Die randen vind je links en rechts en aan de onderkant van de ramen. Vooral het bouwraam schijnt een aantrekkelijke plaats te zijn voor zwermcellen. Controleer je drie of vier ramen op zwermcellen begin dan aan de kant van het bouwraam. Vind je niks, dan kan de kast weer dicht. Ervaring leert namelijk dat als er links geen belegde doppen zitten, dan zitten ze rechts ook niet. In deze tijd wel wekelijks checken!

Vind je wel zwermcellen dan moet je helaas bij een spaarkast 20 of 22 ramen nauwgezet controleren. Alleen al hierom vind ik de dadantkast zo'n fijne kast met slechts 8 of 9 broedkamerramen. 

Een controle hoeft dus niet veel tijd te kosten, kijk maar mee met de video, die ik vrijdagmiddag maakte. Terwijl ik deze maakte kwam er vlak ernaast een voorzwerm af. Die kast had dan ook nog geen extra ruimte gekregen. Die video volgt later.

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent bijenteelt 

Deel dit bericht

Reacties

  • Dirk Melsens

    24-04-2020 om 22:28

    Dag Ben,
    een opmerking over het restvoeder van tijdens de winter.
    Hier in België onlangs een mail gehad van de Konvib over honing vervalsing. De detectie apparatuur zou nu suiker kunnen detecteren in de honing wat vroeger niet mogelijk was. Op het eerste gezicht zit er bij jou ook enkel aan de zijkanten "oud" wintervoer, ik vermoed suiker zoals bij mij. Moet ik schrik hebben dat ze suiker naar de honing zolder steken ? Jammer genoeg geven ze natuurlijk geen uitleg hoe je dat zo goed mogelijk kan vermijden, Ik werk met simplex 11 ramen, normaal gezien neem ik vanaf 1 maart voederramen uit zodat het broed nest kan uitbreiden. Nu is alles in 1 keer moeten gebeuren door het koude weer, met ook als gevolg dat de nieuwe ramen niet snel genoeg broed bevatten en vol zitten met honing. Het lijkt een delicaat evenwicht tussen honing ramen uit de broedbak (Renson) naar de HZ steken en volken die de honing vanzelf opruimen en naar de HZ steken. In de 8 jaar dat ik imker nog nooit dergelijke dracht gehad, bijna overal zit de 1e HZ vol en bijna verzegeld (22kg) waar ik andere jaren mocht wachten tot 1 juni op voldoende verzegelde lente honing. Op 10 april en 12 april al een zwerm gehad, gelukkig dat ze juist op renson zaten.

    Dirk, om met een vraag van mij te beginnen: hoe loopt het met de oude moeren af tijdens een voorzwerm bij de Rensonmethode? Worden ze niet gemangeld in het rooster?

    Bijen verslepen open voer, gesloten voer laten ze in de regel zitten. In de tijd toen de suiker op de bon was (voor mijn tijd ;-) kregen imkers zogenaamde blauwe suiker. Ik heb gehoord dat er wel eens blauwe verkleuring optrad in de honing uit de honingkamers. Dus uitsluiten kun je het niet, alhoewel niet om grote hoeveelheden zal gaan.
    Het toeval wil dat juist dit volk op de video op eigen honing is ingewinterd. Groet, Ben

  • Jan JANSEN

    25-04-2020 om 08:21

    Goede morgen Ben,
    gister op het moment van werken op de bijen stal mijn eerste ‘20 zwerm gehad, en geschept.
    Prettige dag, Jan

    Jan, proficiat, ik had dus dezelfde ervaring! Video volgt.
    Groet, Ben

  • Jan Roodenburg

    25-04-2020 om 09:18

    Hoi Ben, m,n eerste veger moeten maken, gesloten doppen, dat terwijl dit volk op broedkamer en 3 honingkamers stond zonder moerrooster. 2 honing kamers vol en 1 honingkamer totaal verzegeld. Dat op 24 april. groetjes.

    Jan, zo zie je maar dat de bijen er niet vandoor gaan wanneer de eerste doppen gesloten zijn. Jij hebt nog keurig een veger kunnen maken. Wel vroeg he! Groet, Ben

  • Gijsbert

    25-04-2020 om 09:33

    Hoi Ben,

    Waarom gebruik je een hk ipv een bk als onderste kast?

    Groet,

    Gijs

    Gijs, een bk bevat al 55.000 cellen. Dat is in de regel meer dan voldoende voor een goede koningin. Die hk wordt als overloop gebruikt voor de opslag van net binnenkomend nectar en soms voor wat broed. Hiermee blijven er in de BK voldoende cellen beschikbaar voor de koningin.
    Groet, Ben

  • Geert

    25-04-2020 om 11:44

    Dag Ben
    De komende week wordt regen voorspeld in mijn streek. Moet ik al honing afnemen (1 honingbak helemaal verzegeld) zodat ze dit niet kunnen opeten. Gisteren gezien dat er heel veel nectar rond het broednest zit, dus voer genoeg meen ik...

    Geert, je kunt 'm het beste afnemen op het moment dat je ook wil gaan slingeren, dan kun je de bak na het slingeren er gewoon weer bovenop zetten. Want ruimtetekort bevordert de zwermdrift. Ze zullen je bak niet zo snel leeg eten, ze beginnen eerst aan het voer in en rond het broednest. Groet, Ben

  • Dirk Melsens

    25-04-2020 om 13:07

    Ben, wat betreft de gemangelde koningin op de Renson methode spreekt de theorie daar idd. over, maar bij een voor zwerm nog niet gehad. Eigenlijk weinig zwermen omdat ik wekelijks nakijk. Nu zie ik wel niet alle zwermen vertrekken, 1 keer doppen en geen koningin gezien dus het rooster weggenomen, de kast was toen wel niet merkbaar zwakker.
    Een wekelijkse of 10 daagse controle zal wel belangrijk zijn.
    Gisteren een interessante werkwijze gehoord in het 'befaamde" :) bijenhof Bissegem om de bijen te kunnen laten werken en de zwermneiging verder tegen te gaan. Ik gebruikte de Renson methode op 11 ramen wat eigenlijk te veel is. (normaal 6+1 darrenraam) , Op positie 2 en 10 een vertikaal moerrooster, daartussen 6 ramen broed en een darrenraam. Op positie 1 en 11 telkens het raam opgebouwd is het naar de HZ steken, zo blijven ze bezig. Het rooster moet normaal gezien niet perfect sluiten. Mogelijk gaat het even goed op 5 + 1 ramen. dus terug kunnen experimenteren. Deze werkwijze is dus anders dan met vulblokken werken (wat ik nog niet gedaan had)

  • Huub

    25-04-2020 om 18:02

    Hoi Ben, het bouwraam vullen de bijen met darrenbroed. Een koninginnendop op dat bouwraam is daarom theoretisch toch kansloos, want de basis was een onbevrucht eitje?

    Huub, de koningin weet heel goed het onderscheid te voelen tussen een darrencel en een zwermcel/speeldop. Daarom wordt er in de zwermcel keurig een bevrucht eitje gelegd. Groet, Ben

  • wim(ker)

    25-04-2020 om 22:29

    Beste Ben, is het mogelijk dat je een keer aandacht besteed en wat uitleg geeft over een Warre kast en de bijbehorende methode.
    Alvast bedankt

    Wim, ik heb geen warrekasten meer. Toen na twee jaar alle raten helemaal vast gebouwd waren aan de houten zijwanden, vond ik het niet meer leuk. Maar de werkwijze is vrij simpel. Je zet steeds een randje met toplatjes onderaan op de bodem wanneer de vorige is uitgebouwd. In juli kun je de bovenste rand afnemen met honing. Die moet je soms lossnijden. De honing kun je persen. Want die zit dus in bebroede raten, dat is wel een groot nadeel. Groet, Ben

  • Jan JANSEN

    26-04-2020 om 10:01

    Goede morgen Ben,
    gister op het moment van werken op de bijen stal mijn eerste ‘20 zwerm gehad, en geschept.

    Prettige dag, Jan

  • Hero

    26-04-2020 om 17:01

    Dag Ben, binnenkort ga ik broedloze koningineafleggers maken, hoeveel spaarkastramen moet ik afslaan voor een redelijk volkje ? Na een aantal dagen wil ik ze behandelen met varromed, mijn productievolken wil ik na 24 tot 27 dagen behandeling met varromed, is dit een goed plan of heb jij je twijfels? De koninginnenafleggers blijven op de stand. Groet Hero.

    Hero, indien de vegers op de eigen stand blijven staan, moet je zeker 8 BK-ramen afslaan in de veger. Bij verplaatsing 4 a 5 ramen. Uiteraard kun je de veger na enkele dagen en het hoofdvolk na 24 dagen behandelen met Varromed. Zelf vind ik niet nodig, want de zomerbehandeling en winterbehandeling is bij mijn bijen meer dan voldoende. Maar het zal zeker mijten doden. Groet, Ben

  • Natasja

    26-04-2020 om 21:06

    Goedeavond Ben,
    Ik heb eigenlijk een vraag over de hk mijn hk is bijna verzegeld op twee ramen na, nu wou ik een tweede hk plaatsen maar nu is mijn vraag zou ik ook de verzegelde ramen uit de hk kunnen halen en de rest opvullen met nieuwe honingramen? Of is dat niet verstandig om te doen wat zou u doen?
    Groetjes Natasja

    Natasja, ik zou de tweede HK al geplaatst hebben zodra de eerste 50% gevuld was, want nu hebben ze ook al veel honing opgeslagen in de broedkamer. Dat beperkt het broednest en bevordert de zwermdrift. Aangezien je ramen in de HK al verzegeld zijn, zou ik die nu maar afnemen en vervangen door kunstraat. Hang de 2 nog niet verzegelde ramen dan in het midden van je hk terug. Groet, Ben

  • Ienske Meindertsma

    26-04-2020 om 23:17

    Dag Ben,

    Je schrijft in je blog 'Controleer je drie of vier ramen op zwermcellen begin dan aan de kant van het bouwraam. Vind je niks, dan kan de kast weer dicht. Ervaring leert namelijk dat als er links geen belegde doppen zitten, dan zitten ze rechts ook niet'. Wat is de gedachte hierachter, waarom vind je vaak alleen belegde doppen aan 1 kant van de kast? Groet, Ienske

    Lenske, ik zeg juist het tegenstelde van hetgeen je vraagt. Als er aan 1 kant wel doppen zitten, dan zitten ze ook aan de andere kant oftewel als je aan 1 kant NIETS vindt, dan zitten ze aan de andere kant ook NIET. Groet, Ben

  • Stefan

    27-04-2020 om 09:43

    Hallo Ben.
    Ik Heb onlangs een nieuwe broedbak onder geplaatst met kunstraat. De bijen bezetten deze niet naar wel belegde doppen gevonden terwijl ze nog zoveel ruimte Hebben, is een raam naar beneden plaatsen een optie zodat ze de ruimte gaan benutten?

    Overigens in de regel staat dat wanneer een dop belegd is ze dan de negende dag gaan zwermen, doen ze dit ook wel later?

    Stefan, indien er een eitje gelegd wordt, duurt het nog negen dagen voor de dop gesloten is. Vanaf dat moment kunnen ze gaan zwermen op die dag of de dagen erna.
    Indien jij een zwermdop vindt met een vette larf erin, dan duurt het maximaal nog 2 a 3 dagen voor deze gesloten is en er een zwerm af kan komen.

    Ramen van boven naar beneden verplaatsen, kun je beter niet doen. Het broed koelt te veel af. Ik zou gewoon een vlieger of veger maken van dit volk. Groet, Ben

  • Natasja

    27-04-2020 om 13:08

    Goedemiddag Ben,
    Ik ga uit mijn hk de verzegelde ramen eruit halen, en vervang deze dan door nw ramen en de twee niet verzegelde hang ik dus in het midden. Maar plaats ik dan nog wel een tweede hk? En in de bk de honing die daar zit gewoon laten zitten of vervangen voor kunstraat?
    Mvg Natasja

    Natasja, de voorjaarsdracht is hier bijna over. Dus ik zou nu de 2e hk voorlopig niet terug plaatsen. Die zou ik weer leeg geslingerd inzetten wanneer je ziet - door het plexiglas hoop ik - dat de 1e hk is uitgebouwd en bijna volledig bezet met bijen. Tijdens de zomerdracht moet je soms een 3e HK plaatsen.
    De bk gewoon zo laten, maar wel goed de zwermdrift blijven controleren, want voor je het weet hangen ze in de boom. Groet, Ben

  • ivo (B)

    27-04-2020 om 18:02

    Goedemiddag,

    mbt tot Langstroth kasten (twee broedkamers en honingzolder) (soort dadant maar andere afmetingen)
    Ons werd geleerd om twee moerroosters te leggen zodat de moer in de bovenste broedkamer zit en dan om de week controleren om doppen te breken [tot nu toe nog niets gezien].

    Wat gebeurt als je er toch een/enkele over het hoofd ziet , en ze willen zwermen maar de koningin niet weg kan ?

    dank
    [in warm en zonnig vlaams Brabant is de wilde paardekastanje al quasi uitgebloeid]

    Ivo, het werken met twee roosters lijkt op de Rensonmethode, echter dat werkt met een broedbeperking. Bij Langstroth ramen levert dat een te groot broednest op voor deze methode. Persoonlijk zou ik er niet voor kiezen om deze methode te volgen. Maar indien je dit zo geleerd hebt en het bevalt je goed, dan moet het vooral toepassen.
    Bij zwermen blijft de moer achter, vergeet je echter een dop, dan krijg je weer een zwerm, die echter ook weer terug slaat op de kast. Welke moer er uiteindelijk overblijft, weet ik niet vanwege gebrek aan ervaring met de Rensonmethode. Echter een bruidsvlucht is onmogelijk met twee roosters.... Groet, Ben

  • Stefan

    27-04-2020 om 20:50

    Bedankt ben voor je reactie

    De bijen trekken altijd hun eigen plan dat maakt het imkeren zo leuk. Komt het wel vaker voor dat een onderbak niet benut wordt maar wel zwermdoppen gemaakt worden.
    Denk binnenkort een vlieger te gaan maken van dit volk maar bedacht mij dat ik ook wel een lege uitgebouwde raam onderin zou kunnen plaatsen. Dan dwing ik het volk niet naar beneden te gaan.

    Stefan, alleen zeer sterke volken zullen de onderbak uitbouwen. De ontwikkeling van de zwermdrift heeft juist te maken met de ruimte boven het moerrooster en de vrije cellen in het broednest. Dat staat dus los van de ongebruikte onderbak. Je had het uitbouwen wel kunnen bespoedigen door in het midden twee uitgebouwde ramen te hangen. Groet, Ben

  • Leendert

    27-04-2020 om 23:53

    Mijn bijenkast (spaar) had ik een aantal weken geleden een honingkamer gegeven, maar die is nauwelijks benut. De bovenste broedkamer zit daarentegen stampvol met broed, honing en stuifmeel. Niet te tillen. Onderste broedkamer is ook erg druk bezet. Totaal 2* 11 ramen bezet vandaag terwijl het foerageer leger druk buiten vloog met het mooie weer. Ik vermoed dat, hoewel ik niet op zwermcellen heb gecontroleerd er binnenkort een zwerm af zal komen. Kan ik beter uit voorzorg en om het eenvoudig te houden nu maar eenvoudig een veger / vlieger maken? En waarom de honingkamer nauwelijks is gebruikt is me niet helder. (geen moerrooster) . Bedankt voor je altijd interessante blogs.

    Leendert, je kunt nu het beste een vlieger of veger maken, zonde om ze te laten zwermen en verdwijnen. Waarschijnlijk heeft er in je bovenste broedkamer er een rand verzegelde honing bovenin gezeten, dat als barrière fungeert voor de bijen om verder naar boven te lopen.
    Je zou moeten proberen het grensvlak van het broednest net onder de HK te krijgen. Ze slaan namelijk de honing direct boven het broednest op, tenzij die cellen al rijkelijk gevuld zijn, dan gaan ze het broednest naar beneden drukken....
    Groet, Ben

  • Jarno akershoek

    28-04-2020 om 15:56

    Dag Ben,
    Wij kwamen gister tot een heel bijzondere ontdekking.
    De kast staat randson. Dus onderste bak is een broedkamer dan een moerrooster, daar bovenop een honingkamer bak, waar de moer in zit van 2019, dat is dus de rendson kamer dan weer moerrooster en daarop een honingkamer bak. Toen we in de middelste bak keken zagen we daar mooi broed, de gemerkte koningin van 2019 die goed aan de leg is maar ook twee volle raten met belegde cellen waar er wel 5 tot 8 eitjes in 1 celletje lagen.
    Je zou zeggen dat er leggende werksters zijn?
    Maar wel vreemd daar de koningin gezien is en ook aan de leg is.
    Wat nu?
    Gr jarno akershoek

    Jarno, je zegt dat er twee volle raten met 5 tot 8 eitjes per cel aanwezig zijn? Kijk maar eens waar die eitjes zitten. Zitten ze tegen de zijwanden dan zijn het leggende werksters, maar staan ze op de bodem dan is de moer gewoon super actief en kan ze gewoon haar eitjes niet kwijt. Misschien kan ze al belegde eitjes niet ruiken.... Ik zou het in de gaten houden. Normaal gesproken worden werkstereitjes opgeruimd.

    Groet, Ben

  • Hans de Vos

    28-04-2020 om 23:19

    Hoi Ben, Sinds vorig jaar je avontuur met de Topkast gevolgd. Ben van plan stapsgewijs over te stappen van Spaarkast naar Topkast. Kun jij mij aangeven waar ze te koop zijn?
    Bij voorbaat dank.
    Gr. Hans de Vos Nieuwegein

    Hans, je kunt kijken bij www.topbarhive-imker.nl
    Groet, Ben

  • Christel

    30-04-2020 om 15:09

    Hallo Ben,

    1. Ik had in een kast een compleet verzegeld oud voerraam laten hangen.
    Deze hebben de bijen aangesproken: 25% is opengemaakt en leeg.
    Dit terwijl er ramen met verse nectar in de kast hangen.

    Waarom maken de bijen een verzegeld raam open en eten ze niet eerst deze verse nectar? Of is dat juist om oude voorraad op te ruimen?!

    Christel, ik denk dat ze ruimte gemaakt hebben voor het broednest.

    2. In een TBH met spaarramen zitten ongelooflijk veel darrenbroed, ik denk minstens 40% van de ramen is darrenbroed.
    Het broed is verder "slordig": het is een beetje hap snap verspreid: een plukje werksterbroed hier, een plukje darrenbroed daar, een plukje stuifmeel, een plukje honing. Ik zie dus nergens een mooie boogvorm of zo.

    Wat vertellen deze signalen mij?!

    Christel, niets. Zo doen bijen nu eenmaal met vrije raatbouw.
    Groet, Ben

  • Christel

    30-04-2020 om 17:01

    m.b.t. vraag 2: ik zie zojuist je andere filmpje over de TOPkast en ik zie dat jij ook enorm veel darrenbroed hebt, dus blijkbaar is het een normaal verschijnsel.

    betekent de "slordigheid" nog iets?

    Christel, er zijn meestal meerdere bouwploegen bezig met de raatbouw, echter zonder management. Dus ze doen per groep wat ze zelf het beste lijkt. Dat laatste is de menselijke vertaling. Je begrijpt dat de invloed van de verschillende vaders een rol speelt bij de zustergroepen. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.