21-09-2024

Darren en hoornaars

Darren en hoornaars

Bij mijn bezoek aan een buitenstand in Vierakker zag ik iedere keer bij één van de zes kasten daar, dat er wel honderd wachtbijen buiten op de verlengde vliegplank paraat stonden. Deze week kwam ik er weer om de mijtenval te controleren en toen zag ik hetzelfde beeld, maar tevens met een bal bijen hangend aan de rand van de vliegplank. Na een beetje peuren met een stokje kwam de aap uit de mouw, er viel een Europese hoornaar op de grond, verdoofd door het "heat ballen" door de bijen. Deze Buckfastlijn krijgt een plusje bij de selectie, want deze staat blijkbaar zijn mannetje in strijd met Europese en Aziatische hoornaars. 

Het viel me op de thuisstand op dat Europese hoornaars ook gewoon bijen op hun thuisvlucht in de lucht te pakken nemen en daarna zittend op een tak de bij in onderdelen gestript werd. Ik gun ze natuurlijk wel wat oude haalbijen, die hun laatste dagen slijten met het verzamelen van klimopstuifmeel en -nectar.

Gistermiddag laat zag ik een cluster van een stuk of tien darren net onder de vliegopening van een minipluskastje zitten, er zijn dus nog steeds darren actief door het mooie herfstweer. Ze werden echter niet meer binnengelaten. Ook vanochtend werd een dar bij hetzelfde kastje geweerd. Er kwam volop stuifmeel binnen en de mijtenval is drastich laag, ondanks de onbehandelde status sinds twee jaar van het volkje. De selectie op varroa-arme volken/VSH-teeltmoeren begint duidelijk zijn vruchten af te werpen. Broedonderzoek bevestigt dit beeld.

Deze week zijn de laatste liters invertsuiker gegeven. Na het liften van de kasten bleken ze op één na voldoende ingewinterd te zijn. Komende week de voerbakken verwijderen en we zijn weer winterklaar. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent koninginnenteelt

Deel dit bericht

Reacties

  • J El

    21-09-2024 om 23:29

    Dag Ben,
    Dit jaar heb ik met een paar volken op de heide mogen staan. Helaas zijn bij mij tijdens de dracht de broednesten gekrompen en vervangen door heidehoning. Nu is heidehoning niet goed voor het overwinteren, en daarom heb ik dit bij ieder heidevolk opgelost door de twee ramen naast het broednest te ruilen met zware voerramen uit andere volken. Nu krijgen al die volken nog twee kilo opgeloste suiker. Is dit genoeg om de winter te kunnen overbruggen?

    Dag J.,
    Dat is inderdaad de juiste aanpak. De ramen naast het broednest worden het eerst aangesproken in de winter. Daarin zit nu 2 x 2 kilo gewoon wintervoer. Daarmee kunnen ze wel 3 a 4 maanden vooruit. Dus pas in januari gaan ze aan de heidehoning beginnen, terwijl ze meestal in februari al weer reinigingsvluchten hebben. Dat gaat dus goed.
    Volgend jaar moet je in de week voor vertrek naar de hei extra voeren zonder hk en de open broedramen naar buiten hangen. Hiermee verhinder je de opslag in de bk. Groet, Ben

  • Hans Thelosen

    22-09-2024 om 09:14

    Ik begrijp volgende uitspraak niet: "deze staat blijkbaar zijn mannetje in strijd met Europese en Aziatische hoornaars".

    Bijen zijn prima in staat andere insekten in te ballen zodra deze zit bij / in de ingang bevinden. Echter de Aziatische hoornaar vangt heel veel bijen in de vlucht. Daar hebben onze bijen nog niets tegen ontwikkeld. Dus ik vermoed dat ook deze lijn geen 'mannetje' is in de strijd tegen de Aziatische hoornaar.

    Dag Hans, we zullen het zien. Onze bijen zijn vele tientallen miljoenen jaren geleden ontstaan en hebben zich zonder imkers al die tijd staande gehouden. Ijstijden hebben ze overleefd en heel veel predatoren. Je gelooft toch niet dat Europese of Aziatische hoornaars hun eigen voedselbron ten gronde richten. Dat doet de varroamijt niet en zal de Aziatische hoornaar ook niet als doel hebben. De natuur is er primair voor elkaar, om te eten en gegeten te worden.
    Ik vind het ook niet leuk wanneer er bijen door een EH uit de lucht geplukt worden, echter het betreffen eind september oude zomerbijen, die hun taak nagenoeg volbracht hebben. Groet, Ben

  • Arnoud

    22-09-2024 om 13:05

    Hoornaars..

    Mooie reactie van Ben.

    Bij ons in de Kempen nu veel Europese en Aziatische hoornaars te zien in Natura2000 gebied.

    Aziatische hoornaars makkelijk te vangen met insecten-vangnetje met lange steel tijdens zweven AH voor of bij de bijenkast.

  • Erik

    22-09-2024 om 20:19

    Hallo Ben.
    Hier in Lingewaard tot nu toe geen aziatische hoornaar gespot.

    Wel ander probleem hier.
    In kast vorige week buckfast koningin van collega ingevoerd.
    Deze dame is nu verdwenen en plots kleine pikzwarte koningin gevonden met kapotte vleugel.
    Ook 2 koninginnedoppen gevonden op bijgehangen apidea raampjes met broed.
    Er lopen nog paar darren, ben bang dat dit niet goed komt.

    Gr. Erik

    Ha Erik, dat redcelmoertje zat er blijkbaar al in voor jij de goede moer invoerde. De bijen willen dat kleine moertje direct weer wisselen, maar de kansen lijken me nihil op een goede bevruchting. Misschien nog verenigen? Groet, Ben

  • Mieke

    22-09-2024 om 20:55

    Hoi Ben! Sinds zes weken ben ik nu woonachtig in Spanje met 5 meegenomen bijenvolken. De hoornaar is hier ook actief en mijn ervaring is dat de vallen niet werken. Het enige dat ik vang zijn mijn eigen bijen. Ik sla wel eens een Hoornaar uit de lucht, maar weet dat het zinloos is.
    Wat ik minder leuk vind is dat er met regelmaat een doodskopvlinder zich het volk in worstelt en vervolgens doodgestoken wordt. Het zijn enorme vlinders met een lijf zo dik als een pink. Heel zonde maar ik kan het helaas niet voorkomen.
    Het inwinteren is me nog onduidelijk hoe dat hier gaat. De temperatuur blijft nog lang hoog en in februari bloeit hier de amandel. Ik heb ze wel bijgevoerd, maar niet zoveel als ik in Nederland zou doen. Ze vliegen nog volop en ook stuifmeel komt nog met bakken binnen. De bakken voelen in ieder geval zwaar genoeg om de zachte winter door te komen. Mvrgr. Mieke

    Ha Mieke, leuk om iets te horen uit Spanje. Een familielid van ons is nu net vanmorgen vertrokken naar Valencia om te gaan "resideren".
    Bijzonder dat de doodshoofdvlinder gedood wordt, ze moet namelijk de geur nadoen van het bijenvolk om zo heimelijk binnen te kunnen dringen. Misschien lukt dat niet bij jouw Nederlandse bijen. Groet, Ben

  • Tom M

    23-09-2024 om 11:16

    Hier in Antwerpen heel veel Aziatische Hoornaars,
    Als ik wil kan ik telkens ik aan de kasten kom er 20 vangen in een 5 minuten.
    Je ziet dat de bijen er wel erg gestrest van geraken.
    Op een andere stand zo goed als geen hoornaars en daar zitten de bijen veel rustiger op de voederplank.

    Hoe de rust terug te brengen bij de eerste kasten (kippengaas ronddoen, vallen,.. ??) daar ben ik nog niet uit, maar dat het een inpakt heeft is wel zeker.

    Vraag me af hoe ze dat bvb in Frankrijk doen, waar ze toch al meer ervaring moeten hebben.

    Mvg
    Tom

    Dag Tom, zoals je schetst is het vaak een lokaal probleem. De ene bijenstand heeft er veel last van en de andere weer niet. Het hangt sterk af van de aanwezigheid van nesten in de directe omgeving van je bijenstand. Lokaal bestrijden zal dus helpen.
    Dat de bijen er gestresst van worden, zie ik ook bij mijn bijen, die voortdurend bejaagd worden door EH's. Die vreten net zo goed de bijen en andere insecten op.
    Overigens is onze interpretatie van gestresst misschien anders bij de honingbijen zelf. Ze worden defensief en gaan met z'n allen in de wacht- en verdedigingsstand staan. Als verdedigingsmaatregel vliegen ze minder. Dat ze nu minder vliegen is niet erg, de voorraden zitten vol en de langlevende winterbijen zitten binnen. Aanstaand weekend met 14 a 15 graden zullen ze zich nog minder laten zien. Ik hoop dat dit ook geldt voor de hoornaars.
    Ik vertrouw erop dat je volken, mits ze nu sterk zijn en ontdaan zijn van de varroamijten, goed uitwinteren straks. Laat het ons weer eens weten straks. Groet, Ben

  • Stefan Waanders

    23-09-2024 om 12:22

    Dag Ben,
    Zijn er gegevens bekend over hoeveel bijenvolken je op een hectare kunt plaatsen, zonder dat de lokale bijen door 'overbegrazing' in het gedrang komen?

    Dag Stefan, dan kan per hectare sterk verschillen. Een natuurgebied is anders dan een stadswijk, en een veld koolzaad is weer anders dan een mais of aardappelveld. Hoogleraar Frens Pries houdt zich bezig met een studie over het onderwerp draagkracht van de natuur en andere gebieden.
    Naar mijn bescheiden mening fourageren honingbijen en wilde bijen meestal op verschillende bloemen en zitten ze elkaar daardoor niet in de weg. Er is een natuurlijk evenwicht wanneer de bijenvolken op een vaste standplaats staan.
    Wanneer een bos wordt gekapt voor woningbouw of een snelweg of een biologische boer wordt weer een reguliere boer dan gaat er veel natuur verloren en zullen alle insecten hieronder lijden. Dat gezamenlijk lijden mag je voedselvconcurrentie noemen, maar deze term verdoezelt het echte probleem. Groet, Ben

  • Joost

    24-09-2024 om 22:16

    Hoi Ben,

    Een paar weken geleden zag ik een filmpje van jou dat je zei dat er 14 kg voer in het volk zat, je deed het plexiglas erop en zei tot volgend jaar. Ik heb daar een vraag over want ik heb het volgende waargenomen:

    Eind augustus begonnen met inwinteren er zat toen in een volk 9 kilo, dit volk heb ik in 3 weken zeker 5 kg voer gegeven, maar rond 18 september zat er maar 12 kilo in ik heb ze toen nog een stamp volle 2 liter voerbak gegeven en toen deze leeg was ook het plexiglas erop gelgegd en tot volgend jaar gezegd......dat hoop ik natuurlijk:). Maar hoe zit het nu komende weken de volken vliegen echt nog behoorlijk hard er komt veel stuifmeel binnen (ik vermoed niet zoveel nectar met de lagere temperaturen die ze afgeven), dit volk bijvoorbeeld heeft nog best een redelijk actief broednest van een raam of 4 (natuurlijke geen 4 volle ramen net zoals in de zomer). Is het nu zo dat dit/deze volken komende 2 weken tot bijvoorbeeld 4 oktober nog nectar/voer binnenhalen of juist al gaan verbruiken? Mochten ze meer verbruiken dan binnenhalen dan zit ik toch wel een beetje te twijfelen of er genoeg voer in zit... met de warme temperatuur van eind augustus en begin september heb ik het idee dat de volken langere een groot broeinest hebben dus ook meer voer nodig hebben. Of zie ik dit verkeerd?

    Dag Joost, de 14 kilo wintervoer, die ze eind september moeten hebben opgeslagen, is natuurlijk bestemd voor de periode van 1 oktober tot 1 april bedoeld. Dat wil dus zeggen dat ze rustig in oktober 2 kilo mogen eten, omdat ze meestal in oktober nog wat broed hebben. In november eten ze nog 1 kilo en in december en januari anderhalf pond, in februari gaat het weer naar 1,5 kilo en in maart naar 2,5 tot 3,5 kilo. Met 14 kilo eind september zit je echt wel veilig. In maart maar eens voelen aan je kast. Bovendien kun je het verzegelde voer ook door het folie in de gaten houden. Groet, Ben

  • Erik

    25-09-2024 om 08:42

    Hallo Ben.
    Je gaf in je antwoord aan om misschien te verenigen.
    Ik heb nog volkje in miniplus.
    Kan ik die verenigen, hoe pak ik dat aan met dit verschil in kast??
    Gr. Erik

    Ha Erik, wel eerst die kleine zwarte madame eruit halen. Daarna plaats je een houten dekplank met voergat op de spaarkast. Daarna velletje krant met keepjes op het voergat en daar zet de miniplus op zonder bodem.
    Op de miniplus het spaarkastdak verzwaard met een steen.
    Na een week maak je de mp weer open en controleer je op eitjes en je zoekt de moer op (merk haar van te voren). Vaak zit de moer al in de spaarkast, zoniet dan zet je haar over tussen de simplexramen.
    De MP-raampjes kun je afslaan en als je nog andere bevolkte mp's hebt, kun je het bakje daar bovenop zetten. Groet, Ben

  • Lambert

    27-09-2024 om 16:01

    Hallo Ben,
    Ik vroeg me af, kan een volk ook teveel voer opslaan voor de winterperiode? Ik heb nl een volk dat in met het mooie vliegweer is door geroeid naar 52 kg, waar ik mikte op plm 40.

    Ha Lambert, wanneer ze dat zelf verzameld hebben, zou ik me geen zorgen maken. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.