Blog categorieën

19-01-2023

De Aziatische hoornaar

Verschillende BLOG-volgers vroegen me onlangs een bericht te schrijven over de mogelijke gevolgen van de Aziatische hoornaar voor de Nederlandse imkers en hun bijenvolken. Om kennis te nemen van het uiterlijk van dit op zich fraaie insect staat hieronder een video die ik in augustus 2022 maakte in Normandie. Ze zijn iets kleiner en zwarter dan de Europese hoornaars, die als inheemse soortgenoot beschermd is. 

Het gedrag lijkt veel op dat van de Europese hoornaar, die ook gek is op plantensappen uit rijp fruit en florale nectar. Hiermee voedt de volwassen hoornaar zich. De larven worden gevoerd met spierrijke delen van insecten, zoals spinnen, libellen, muggen, vliegen en bijen o.a. Zowel de Europese als de Aziatische hoornaar verorberen grote aantallen insecten en reduceren hiermee zowel nuttige als schadelijke insecten. Op zich een volstrekt natuurlijk gedrag, echter een nieuwe predator verstoort wel de balans in de insectenwereld. De A.hoornaar ontwikkelt veel grotere nesten dan de E.hoornaar en zijn predatiefocus ligt voor 38% op bijen (wilde en honingbijen). 

De introductie in Europa: De A.hoornaar (AH) hoort hier van oorsprong niet thuis. De AH heeft zich in 2004 (twintig jaar geleden) in Frankrijk gevestigd. De Europese hoornaar is door de mens geintroduceerd in Noord-Amerika en hoort daar uiteraard ook niet van origine thuis. Dat geldt ook voor hommels in Australie en honingbijen in Amerika. De mens is dus de afgelopen eeuwen de grote verhuizer van insecten geworden en daarmee zelf de veroorzaker van het probleem. 

De introductie in 2004 betrof slechts een enkel exemplaar van een AH-koningin, vermoedelijk als verschepeling meegekomen tussen aardewerken potten uit China. Net als onze honingbij-koningin paart de AH koningin met meerdere mannetjes, zodat de verscheidenheid van het sperma afkomstig van meerdere mannetjes garant stond voor meerdere vaderlijnen. Deze ene AH is de stammoeder van alle A.hoornaars in Europa. Onlangs is de AH ook aangetroffen in Ierland. Ook dit exemplaar stamt van oorsprong af van dezelfde Franse stammoeder en stamvaders. 

De expansiedrift: Mede dankzij het veranderende klimaat en het gebrek aan vijanden kan de AH zijn gebied jaarlijks met zo'n 80 km noordwaarts uitbreiden, zodat we in 2023 ook in Noord-Holland, Utrecht en Overijssel vaker AH's zullen tegen komen. In de AH-kolonies ontstaan pas in september de darren. Die darren moeten de jonge koninginnen, die in oktober en november geboren worden, nog bevruchten. Per nest kunnen 200 jonge koninginnen ontstaan. Die aanparing zou aan de noordelijke kant van het verspreidingsgebied, dat inmiddels over midden Nederland ligt, vanwege lagere temperaturen minder succesvol kunnen zijn. Uitsluitend de hoornaarkoningin overwintert, net zoals hommelkoninginnen en andere wespensoorten. 

In Frankrijk vestigen zich zo'n 4 tot 12 AH-kolonies per vierkante kilometer. In het buitengebied meer dan in dorpen en steden. De bestrijding van de AH-volken kan de druk een beetje verminderen. We krijgen ze echter nooit meer weg. Een groot aanbod van voer in de vorm van fruit en grote concentraties van bijenvolken zal aantrekkelijk zijn voor de ontwikkeling van meer AH-kolonies in bepaalde gebieden. 

Aanpak invasieve exoten: De AH wordt gelijk gesteld aan Reuzebereklauwen, Japanse Duizendknoop en de Amerikaanse rivierkreeft. Ze horen hier van oorsprong niet thuis en breiden zich ten koste van andere planten of dieren enorm uit. In Nederland zijn de provincies verantwoordelijk voor de bestrijding. Indien de provincies hun taak serieus nemen, dan zullen ze tijd en geld moeten vrijmaken om de negatieve gevolgen van de exoten te beperken. Hierbij moet de hele keten van signaleren, detectie en bestrijden op een professionele manier georganiseerd worden. Ook de informatievoorziening moet vooral aandacht krijgen. Een afzonderlijke Vespa App waarin vondsten, detectie en bestrijding gevolgd kunnen worden, vergroot de kans op een grote betrokkenheid van het publiek en imkers. Iedere melder moet kunnen zien wat er gebeurt met zijn melding. De motivatie om te melden ebt snel weg indien er schijnbaar niets gebeurt met een melding. 

Er bestaan professionele hulpmiddelen om via radar technologie de AH-nesten te detecteren. Hierbij worden hoornaars, gelokt door wiekpotten, voorzien van een radio chip. Dit "harmonic entomological radar systeem" is ontwikkeld door de Polytechnische Universiteit van Turijn. Je kunt hiermee gechipte hoornaars tot maximaal 490 meter volgen en met meerdere peilingen het nest traceren. 

Een idee is wellicht om vanuit de provincies bijenverenigingen te belonen met een opsporingsfee per hoornaarkolonie. De feitelijke bestrijding moet aan professionals overgelaten worden vanwege het gebruik van gif en de hoogte van boomtoppen bij de bestrijding. Wellicht moet ieder regionaal brandweercorps voorzien worden van passende veiligheidskleding en 20 m lange uitschuifbare hengels voor het aanbrengen van het gif in de secundaire nesten van de AH. In Belgie zijn ze daartoe al uitgerust. De bestrijding vergt veel tijd. In onderstaande video zijn vijf brandweerleiden en een VespaWatch-medewerker een uur bezig met het bestrijden van een AH-nest. Een secundair nest produceert op jaarbasis gemiddeld 6000 hoornaars. De maximale bezetting in de herfst ligt dus op een paar duizend hoornaars.  

 

 

"]

De overlast voor onze bijenvolken: Alle wespen predateren onze honingbijen en andere insecten. Ze doen dit echter op verschillende manieren. Vast staat dat ook met de huidige wespensoorten zwakke volken ten onder kunnen gaan. De belangrijkste remedie tegen de wesp blijft dan ook de volkssterkte. De AH predateert anders dan de EH. De EH pakt vooral honingbijen vanaf de vliegplank, dus stil zittende of lopende bijen. De AH pakt ze in de vlucht vlak voor de bijenkast. De wespen predateren vooral later in de zomer en herfst. Er ontstaat soms een zodanige stress dat de bijen de kast nog nauwelijks verlaten. Onze volken zijn dan al wel op volle sterkte en hebben hun honingzolders al vol. Want vooral begin oktober zal de overlast het ergst kunnen zijn. Onze volken zijn dan al ingewinterd. Voor een deel vangen zij dan de oude zomerse haalbijen, tenzij het volk zodanig verzwakt is, dat het volledige volk door wespen leeg geroofd wordt.  

Al enige jaren zit ik in een Whatsapp groep met imkervrienden in Frankrijk en Italie. Zij hebben al vele jaren te maken met de toch wel zeer agressieve geldingsdrang van de A. hoornaars. 

Wat kunnen we als imkers doen? 

Om de overlast voor onze bijenvolken te beperken, kunnen we de volgende maatregelen nemen: 

1. houd in de nazomer en herfst uitsluitend sterke bijenvolken aan. Dit is de beste strategie tegen alle in Nederland voorkomende wespensoorten; 

2. een goedkope en zeer effectieve bestrijding vormt het doden van de eerst fouragerende jonge hoornaarkoninginnen in het vroege voorjaar (maart). De eerste klap is een daalder waard. Door de koninginnen direct na het uitvliegen in maart te bestrijden, worden er in de directe omgeving van bijenstanden veel minder nesten gevestigd. Hiermee kun je het probleem in de kiem smoren. Dit idee komt van imkervriend Jan uit Frankrijk. Chapeau! Hij vangt de hoornaarkoninginnen in (wiek)potten waarin een 33% mix zit van bier, witte wijn en limonadesiroop. De meeste nesten, die overlast geven, zitten op een afstand van maximaal 500 tot 1000 meter van de bijenkasten. 

3. maak het de wespen lastig om de honingbijen te vangen door ronde vlieggaten toe te passen. De bijen zullen niet landen op de vliegplank (EH's pakken daar de bijen). Veelal vliegen de bijen rechtstreeks het ronde vlieggat in zonder op de voorkant van de kast te landen. Ik ben er van overtuigd dat bijen kunnen leren, ze zullen door de ronde vliegopeningen hun aanvlieggedrag kunnen veranderen. Het is de moeite waard om dit eens uit te proberen in een veldproef. Tegen de gewone wesp werkt het bij mij in ieder geval doeltrefffend. Een ronde vliegopening op eenderde afstand van de bodem wordt goed bezet door wachtbijen en wordt daardoor beter verdedigd door de bijen dan de verder weg gelegen zeer lange horizontale vliegspleet. Hierbij zie je de wespen vaak in de hoeken van de vliegopening toch nog binnendringen. 

4. teelt en selectie. Ik ben ervan overtuigd dat bepaalde bijenvolken zich meer of minder goed verdedigen tegen binnendringers of aanvallers. De mate van verdedigingsdrang is aangeboren of wordt versterkt door co-evolutie. In mijn eigen bijenvolken zie ik een verschillend gedrag bij de bewaking van vliegopeningen. Sommige volken stellen een kordon van bewakers op voor de vliegopening, andere volken doen dat niet. Zwakke volken laten in de regel over zich heen lopen. Ik heb een volk waarbij zelfs iedere binnenkomende bij betast wordt. In deze video zie je dat honingbijen ook hoornaars kunnen inballen (heat balling). Alhoewel onze bijen dat iets minder goed doen dan de Apis cerana, zit deze eigenschap toch in onze bijen. Het is zaak dat de telers op deze eigenschappen selecteren en verder versterken. 

Ik spreek de hoop uit dat we de hele keten van signaleren, detecteren en verdelgen snel kunnen uitwerken, ontwikkelen en implementeren. Een vindersfee voor imkersverenigingen voor ieder nest zal de kansen op een succesvolle bestrijding sterk kunnen verbeteren. Wie ontwikkelt een leuke telefoonapp met een kaartje van Nederland waarop alle gesignaleerde AH's (zwarte stipjes), alle nestvindplaatsen (gele stippen) en de bestreden nesten (geel verandert in een blauwe stip) jaarlijks getoond worden? 

Door middel van belonen door de provincie (vindersfee voor imkerverenigingen) en goede actuele informatievoorziening kunnen we de Aziatische hoornaar onder controle houden. 

Tenslotte: de bestrijding in het prille voorjaar puur gericht op de solitaire Aziatische hoornaarkoninginnen is dus veruit de beste aanpak. Door deze toe te passen op onze bijenstanden houden we de directe omgeving van de bijenstanden "hoornaarluw"  en voorkomen we de inzet van tijd- en geldintensieve bestrijdingen met gif. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent koninginnenteelt

PS Vlaams Bijen Instituut heeft een jaar geleden ook een AH-vangkooi op de markt gebracht waar uitsluitend AH's in gevangen genomen worden. Kleine wespen kunnen ontsnappen en EH's krijgen geen toegang. Door middel van een lokstof worden de AH's naar binnen gelokt.

 

 

Deel dit bericht

« terug naar overzicht

Reacties

  • Jenny

    19-01-2023 om 16:28

    Hallo Ben

    ik heb een warmtebeeld camera. Die mogen wij in Duitsland gebruiken bij de jacht. We kunnen hiermee wild aanspreken. Het nest van de asiatische hoornaar is zeker warmer dan de omgeving. Daardoor zou het op de camera te zien zijn . Vooral nachts als het buiten koud is,
    Mocht je mijn hulp nodig hebben, bel maar

    gr Jenny

  • Micha Griffioen

    19-01-2023 om 16:59

    Hoe heeft die Franse AH-hoornaarmoeder in Frankrijk kunnen paren met darren? Kan een AH- moer paren met EH-darren? Of zou ze al in China bevrucht zijn, voordat ze in Frankrijk terechtkwam?

    Ha Micha, de AH-moer was al in China bevrucht. Groet, Ben

  • Mike

    19-01-2023 om 17:26

    Hallo Ben,
    Je schreef dat de Europese horenaar beschermt is, mag je het nest dan nooit weghalen?
    In welke wetgeving kan ik de bescherming van diersoorten, zoals de Europese horenaar, terugvinden?
    Groetjes Mike

    Ha Mike, in de flora- en faunawet wordt de bescherming wettelijk geregeld. EH-nesten mogen alleen bestreden worden indien ze overlast of gevaar veroorzaken. Groet, Ben

  • Arnold

    19-01-2023 om 18:29

    Ben ik heb afgelopen zomer tien tallen hoornaars gevangen op mijn bijenstand in de bossen met een wespen val met een mengsel van vruchtensap en water. Ook veel gewone wespen. Het werkte goed

  • Jan JANSEN

    19-01-2023 om 18:57

    Goed artikel en goede actie Ben

  • Klaas Noorman

    19-01-2023 om 21:37

    Wespen vind ik toch wel een insect die een groot aandeel heeft in het opruimen van veel ongedierte . Hoort er wel bij , bestrijden in zo,n val met vruchtensap in het vroege voorjaar zullen dus ook veel wespenkoningen de kraag kosten . Willen we dat.
    Kleine lok kasjes op hangen waar je zelf kunt waarnemen wat er in zit en dan bepalen of het geruimd word . Is daar ervaring mee
    Vgr klaas n

    Ha Klaas, lokkastjes plaatsen is een optie. Maar het onderzoek van de kastjes na vestiging van hoornaar- of hommelvolken is een risicovolle onderneming. AH's steken dwars door je gewone imkerjack. Dit is werk voor professionals. De wiekpot is niet toegankelijk voor wespen, het dient uitsluitend om de wespen te lokken.
    Groet, Ben

  • dancker bijleveld

    19-01-2023 om 21:56

    uitstekend gedocumenteerd verhaal Ben, hulde. Hiermee kunnen wij proberen de opmars een halt toe te roepen....

  • Pieter

    19-01-2023 om 22:01

    Melden via waarneming . nl , daar is ook een kaart met opgespoorde nesten (kan directe link hier niet delen)
    Herkennen, melden, bestrijden zie ook nvwa . nl - onderwerpen - aziatische hoornaar

    Ha Pieter, het moet voor een Citizin Sience project veel eenvoudiger zijn dan waarneming.nl en toegespitst zijn op de AH. Bovendien moet de keten van signaleren, detecteren en opruimen afgedekt worden.

    Op de website van de NVWA staat onjuiste informatie (bijvoorbeeld in oktober tref je meestal koninginnen als je een hoornaar ziet) en word je niet echt ontzorgd wanneer je een nest vindt. Er staat zelfs dat je het nest zal mag verwijderen. Levensgevaarlijk!
    Je mag er ook een professional bijhalen..... terwijl de provincie de wettelijke bestrijdingsplicht heeft.
    Groet, Ben

  • Kees van den Engh

    20-01-2023 om 12:17

    Ik word niet blij van zo'n filmpje.

  • Judith Kraak

    20-01-2023 om 12:37

    Gelukkig zijn er ook mensen die bestrijden zonder gif > zie "Opsporing Aziatische hoornaar Nederland" op Facebook

    Ha Judith, ik heb de facebook pagina wel kunnen vinden, echter niet de gifloze bestrijdingsmethode. Of bedoel je het gebruik van de wiekpot om nesten op te sporen. Daarna moet je nog wel iets met die nesten! Groet, Ben

  • francois43

    20-01-2023 om 14:28

    Hoi Ben, bedankt voor al je delen. kan ik ook bij de whatsapp groep Frankrijk-Italie?

    Ha Francois, stuur mij even persoonlijk een mailtje. Groet, Ben

  • Hilda ter Steege

    20-01-2023 om 22:00

    Nicky Torbeyns, imker uit België, legt zich ook sinds deze zomer zeer actief toe op de bestrijding van AH-nesten. Hij laat zich omhoog hijsen en spuit dan gif in het nest.

    Ha Hilda, ik hoop dat deze imker goed verzekerd is of dat hij boomchirurg is van beroep, want het is niet zonder risico's om in 20 m hoge bomen te klimmen en agressieve AH’S te benaderen. Groet, Ben

  • Francien

    21-01-2023 om 10:15

    Hallo Ben en iedereen,

    Ik zag een filmpje (heb helaas de link niet meer) van een imker in het buitenland. Die had gaas om zijn bijenstand, de gaten precies op maat daardoor hoornaar er niet doorheen kon vliegen, maar de bijen wel. En soort tentvorm, vergelijkbaar met netten om een fruitboom. Dat voorkwam dat ze de kast inkwamen. Zou dat een geschikte methode zijn om in Nederland toe te passen? Je voorkomt gebruik van gif, de bijen worden beschermd. En zonder bijen is er flink minder voedselaanbod (mits alle imkers dat massaal gaan doen). Of is de Aziatische hoornaar daar te klein voor? Of werkt het niet omdat ze vliegend gevangen worden (net nadat ze door het net vliegen)?

    Ha Francien, netten helpen waarschijnlijk wel tegen de EH's maar niet tegen de AH’S. Die laatste plukken de bijen uit de lucht. De EH pakt zittende of lopende bijen. Groet, Ben

    PS er bestaan ook vangkooien voor de vliegopening waar bijen doorheen kunnen en hoornaars blijven gevangen. Maar hierin vang je ook veel EH's.

  • Sander

    21-01-2023 om 10:28

    Ha Ben,

    Ik heb zelfgemaakte kasten, met een brede vliegplank. Wellicht ook een idee om deze vliegplank er gewoon af te schroeven? Heb je dan hetzelfde effect van een rond vlieggat?

    Gr. Sander

    Ha Sander, die opening zit te laag en is te breed voor een optimale verdediging. Groet, Ben

  • Marianne

    21-01-2023 om 10:54

    Dank Ben voor je blog over de Aziatische hoornaar. Ter aanvulling: De NBV heeft vorig jaar een webinar georganiseerd over de Aziatische hoornaar. Deze is terug te zien in het ledenportaal van de NBV (inloggen in MijnNBV, klikken op "leden" in de oranje balk en dan links vind je de link naar het webinar). Daarnaast is het erg belangrijk om waarnemingen van AH te melden op waarnemingen.nl. Deze waarnemingen worden geverifieerd. Na verificatie worden de nesten opgespoord door EIS en de mensen van de Facebook groep Opsporing AH Nederland. Voor de opsporing wordt ook regelmatig een beroep gedaan op imkers om te helpen. De bestrijding van het nest vindt dan plaats in samenwerking met de provincie.

  • Anne

    21-01-2023 om 19:01

    Hallo Ben,

    Ik heb meerdere keren EH"s bijen uit de lucht zien plukken.
    Vr. gr, Anne

    Ha Anne, zodra we de AH meer zien in Nederland kunnen we nog beter beoordelen wat de echte verschillen zijn tussen de EH en de AH. In ieder geval lijkt de nestomvang van de AH en daarmee ook de hinder voor andere insecten veel groter te zijn dan bij de EH. Hier in de Achterhoek zijn er jaarlijks grote verschillen in overlast door EH's. Groet, Ben

  • Wim.

    22-01-2023 om 21:28

    Ik heb afgelopen jaar zowel de EH als de AH op bezoek gehad. De vliegplank heb ik al een tijdje niet meer en de vliegopening is verkleind tot maximaal 3 cm. Dat werkt naar mijn idee goed. Wat mij opviel is dat de EH met de kop naar de kast jaagt en de AH met de kont naar de kast. Beide jagen bij mij op vliegende bijen. Ook wanneer er een tros aan de voorkant
    hing vanwege de warmte werd deze met rust gelaten. Eén keer heb ik een EH gezien die de kast naar binnen probeerde te gaan. Met veel moeite werd er een bij uitgeplukt. Ook was de bloeiende klimop in oktober een geliefd jachtterrein voor de EH. Naar mijn idee hebben de volken weinig last gehad van de aanwezigheid van jagende hoornaars voor de kast.
    Groet Wim

    Ha Wim, dank je voor het delen van je ervaring. Groet, Ben

  • Jasper

    23-01-2023 om 09:21

    Dag Ben,

    Even een andere vraag, ik ben van plan om dit jaar naast mijn 4 spaarkasten ook een Dadantkast (US) te gaan gebruiken. Heb je enkele adviezen wat ik allemaal nodig heb en waar ik op moet letten bij de aanschaf van een kast. Ik hoor het graag.

    Groet, Jasper

    Ha Jasper, er zijn diverse Nederlandse en Duitse imkershops waar je Dadant US kunt bestellen. De styroporkast heet Frankenbeute Dadant US. Mijn voorkeur heeft de styropor, vanwege de goede warmte-isolatie.
    Je hebt nodig een bodem met schuiflade, 1 BK met max 9 BK-ramen, een iso-sluitbord, een interne voerbak, 2 HK's (15,9 cm hoog), 20 bijpassende HK-ramen (18 voor de styroporkast), dekplank (alleen bij de houten kast), dak en zinken dak (alleen bij houten kast). Plus Dadant us kunstraat uiteraard. Het dadantimkeren werkt met een beperkte broedruimte. Lees mijn imkerboek "Bijvriendelijk imkeren 2.0" over het dadantimkeren. Groet, Ben

  • karin

    23-01-2023 om 16:20

    De AH jaagt idd met zijn achterkant naar de kast, hij "helicoptert " voor de kast en vangt de binnenkomende bijen. Probleem is echter dat wanneer er meerdere AH voor de kast hangen ( 5 tal of meer), de bijen "freezen", zij verstijven ahw van de angst en zullen steeds minder geneigd zijn de kast te verlaten om te foerageren, ze scharrelen wat rond op te vliegplank, maar stijgen niet op. Dit resulteert vrij snel in tekorten in de kast. Als je weet dat 1 jagende hoornaar tot 70 prooien per dag vangt...maak het rekensommetje maar als het er meer zijn...Hier in Vlaanderen is het stilaan een echte plaag aan het worden.
    Nicky Torbeyns is erkend verdelger en boomklimmer trouwens.

    Ha Karin,
    Er is een studie naar het gedrag van Cyprische honingbijen bij predatie van hoornaars. Die passen 1 van de 2 tactics toe: verdedigen/aanvallen of juist terugtrekken achter propolis bescherming. Groet, Ben

  • Herman Hulleman Harderwijk

    23-01-2023 om 19:38

    Dag Ben,

    Is er ergens een beschrijving te vinden over, hoe je zo'n wiekpot fabriceert ?

  • René Janssen

    24-01-2023 om 05:53

    @Herman Hulleman Hardewijk: Een wiekpot is een potje met een ijzeren deksel (jam, honing, appelmoes etc) waar een gat van 4 mm in zit met een lapje stof (liefst al eens gewassen synthetische vatendoek) die als lont dient.
    Zie de reactie van Marianne over de webinar die is geplaatst.

    @Wim.: het blijkt dat vooral als er meerdere Aziatische hoornaars voor een kast vliegen, er nauwelijks tot geen nectar en stuifmeel meer gehaald wordt door bijen. En als er een dier uitvliegt, is die eerder "de Sjaak". Dit wetenschappelijke artikel gaat daar in zijn geheel over:
    Requier F. et al 2018. Predation of the invasive Asian hornet affects foraging activity and survival probability of honey bees in Western Europe.
    Journal of Pest Science volume 92, pages567–578 (2019)

  • Jo Simillion

    24-01-2023 om 15:25

    Dag Ben en allen,
    Graag herhaal ik even wat ik op 29/11/2022 schreef (hier en daar wat aangepast).
    Heel de zomer en herfst bezoek gehad van de fameuze Aziatische Hoornaar of AH. Tientallen exemplaren gevangen in een AH-val (door Vespa-Watch Vlaanderen speciaal ontworpen voor AH en waar de Europese Hoornaar of EH weinig hinder van heeft). Ook heb ik bijna dagelijks enkele AH rond de kasten doodgemept. Als hulpmiddel plaatste ik een zelf ontworpen scherm van een stuk koninginnenrooster, 10 cm hoog en de breedte van de vliegplank Ik plaatste deze op de vliegplank schuin over en sluitend vóór de vliegopening. Verleden jaar deed ik dat niet. Eind november 2021 had ik 2 (van de 3) uitgemoorde volken (er waren zelfs geen ‘resten’ achtergebleven in de kasten). De AH’s kwamen simpelweg de kasten binnen, met alle gevolgen vandien. Het 3e volk is wsch gestorven van de stress (0 op 3).
    Dit jaar (2022) zijn mijn 2 volken goed ingewinterd en vandaag leven mijn bijen nog (2 op 2).
    De schermen staan nog steeds vóór de vliegopeningen. Ook geen muizenbezoek dus.
    Vlak bij mijn stand heb ik hoog in een boom een wsch. volledig verlaten hoornaarsnest ontdekt. Ik heb dat gemeld bij Vespa-Watch. Ook niet actieve nesten moeten gemeld worden.
    Ben, je hebt gelijk, een gecentraliseerde aanpak, lokaal of provinciaal, is broodnodig.
    Ik twijfel nog wanneer ik dat scherm zal wegnemen. Ik moet met een mogelijke koninginnenwissel rekening houden, zodat er op bruidsvlucht kan gevlogen worden.
    Groeten en iedereen succes.
    Jo

    Dag Jo, wellicht kun je eens een ronde vliegopening proberen, die op eenderde hoogte vanaf de bodem geplaatst wordt. De bijen zullen deze van nature veel beter verdedigen en veel bijen vliegen rechtstreeks de vliegopening in zonder af te remmen of op de voorkast van de kast te landen. Hiermee blijven ze beter uit het bereik van de hoornaars.
    Daarnaast zie ik dat honingbijen deze ronde openingen in september gaat dichtkitten met propolis zodat de vliegopening nog kleiner wordt. Dit natuurlijke gedrag zie je veel minder vaak bij de grote horizontale vliegopeningen. Groet, Ben

  • Jo Simillion

    24-01-2023 om 21:01

    Dag Ben, blij met uw reactie. Goed, ronde opening plaatsen, wil ik proberen. Op het onderste derde dus, in het midden? 1 opening? Welke diameter? Bedankt voor de tip en in het algemeen voor uw blog. Echt de moeite!
    Groeten vanuit Melle bij Gent. Jo.

    Dag Jo, ik ben een paar jaar geleden begonnen met twee ronde openingen, maar heb ik inmiddels vastgesteld dat 1 opening van 4,5 cm doorsnede in het midden van de broedkamer op eenderde van de bodem volstaat voor de bijen. In boomholtes is de situatie ook zo. Het is het proberen waard. Groet, Ben

  • Sander

    26-01-2023 om 08:07

    Ha Ben,

    Ik ben zelf een topkast aan het bouwen. Nu lees ik dat jij 1 vlieggat i.p. voldoende vind. Geldt dit ook voor een topkast? Gezien ventilatie, etc.

    Groet,
    Sander

    Ha Sander, ik denk dat je er beter twee kunt houden i.v.m. de ventilatie. Misschien kun je er 2 in het midden boven elkaar uitproberen. eentje op eenderde van de bodem en eentje op eenderde van de bovenkant. Kunnen we zien welke opening de voorkeur heeft en welke ze beter verdedigen. Meestal laat ik maar eentje open staan, tenzij ik denk dat er een vochtissue is. Kan wel eens voorkomen in het vroege voorjaar. Dan zet ik de achterste ook op gaatjes. Nu staan ze op een heel kleintje spleetje om de muizen buiten te houden. Groet, Ben

  • Elias Dhondt

    26-01-2023 om 21:40

    Dag Ben

    Ik vroeg mij af of er al onderzoek zou bestaan om de varroa als biologisch wapen te gebruiken tegen de aziatische hoornaar. Aangezien die veel groter zijn dan bijen kunnen meer varroa's in hun cellen wat leidt tot potentieel meer mijten/hoornaar dus meer kans op een virus.
    Weet jij hier meer over?
    Mooi om te horen dat uw bijen het er net zoals de mijne met nauwelijks wintersterfte vanaf brengen.
    Ik begin alvast mijn varroa's te trainen zodat ze klaar staan voor de invasie van augustus.

    Hartelijk dank
    Elias

    Dag Elias, de varroamijt kan alleen volken ernstige schade toebrengen wanneer deze in de winter als kolonie overwinteren. Dat doen hommels en wespen niet. Uitsluitend solitaire koninginnen overwinteren, dus zal de varroamijt niet overstappen op wespen, want met die insecten gaan ze in november ren onder. Groet, Ben
    PS wespen hebben een paar natuurlijke vijanden, zoals vogels en in het bijzonder de wespendief en dassen. Die laatste graven grondnesten op.

  • Jasper

    30-01-2023 om 10:29

    Dag Ben,

    Ik heb zaterdag mijn Dadant kast (Styropor) binnengekregen. Heb er een moerrooster bijbesteld maar die past niet in een styropor kast. Welke moerroosters gebruik jij voor de styropor dadantkasten?

    Groet, Jasper

    Ha Jasper, ik bestel altijd Frankenbeuten Dadant US. Hiervoor heb ik moerroosters van 500 x 425 mm. Dit is een intern rooster zonder houten lijsten. Groet, Ben

  • jensen

    14-02-2023 om 20:55

    Hoi Ben,
    Ik zie nog wel wat in de praktische bestrijding van de nesten met een drone. spuitbusje gif bevestigen aan de drone. Daarnaast is mijn ervaring dat wespen de drone aanvallen als deze dicht bij het nest komt. de roters van de drone zullen veel horenaars doen sneuvelen.
    gr

    Ha Jensen, het probleem is dat de meeste secundaire nesten op 20 m hoogte in het bladerdak van bomen onvindbaar zijn. Bovendien kunnen die hoornaars als je onder die boom staat zeer agressief reageren. Gewone imker outfit is niet toereikend.
    Bestrijding zou je echt aan professionele bestrijders moeten overlaten. Neem geen risico en zeker niet met gif. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.
« terug naar overzicht