Blog categorieën

12-10-2023

De Aziatische hoornaar rukt op

Dit Blogbericht is in overleg met Leontine Uijthof opgesteld. Zij gaf afgelopen week een verhelderd webinar over de stand van zaken rond de Aziatische hoornaar in Nederland. 

Wanneer je de op waarneming.nl goedgekeurde meldingen van de Aziatische hoornaar van de jaren 2021, 2022 en 2023 met elkaar vergelijkt, dan slaat de schrik je om het hart. Het aantal nesten vertienvoudigt zich ieder jaar. Het is zaak dat we als imkers, insectenliefhebbers en fruittelers de handen ineen slaan en de bedreiging proberen te verminderen. 

Hoornaars zijn echte fruitliefhebbers en hebben het vooral gemunt op rijp fruit. Zowel appels, peren als druiven worden vlot aangevreten en kunnen bij de fruittelers een behoorlijke economische schade veroorzaken. Inmiddels zijn de Aziatische hoornaars ook al gesignaleerd in de Betuwe en rukken ze verder op. 

Hieronder een heatmap van de goedgekeurde meldingen uit de afgelopen drie jaar:

Franse en Italiaanse Imkers zien net als bij andere wespensoorten hun zwakke volken ten gronde gaan. Echter de AH heeft een zekere voorkeur voor de predatie van onze honingbij. Dat wil overigens niet zeggen dat ze geen andere insecten eten. De extreem groot wordende secundaire nesten hebben heel veel eitwitten nodig om de larven te voeden. Vooral in de nazomer en herfst nemen de aantallen fouragerende hoornaarwerksters sterk toe. 

Het is dus voor ons zaak om vooral sterke volken aan te houden en in te winteren. Sterke volken kunnen hun vliegopeningen beter verdedigen en kunnen in de herfst wel wat haalbijen verliezen zonder al te veel te verzwakken. De enige manier om de overlast te beperken is het indammen van het aantal nesten, vooral in de directe omgeving van je bijenstand. Het is dus zaak bij iedere bijenstand een selectieve hoornaarval te plaatsen ten einde vroegtijdig de oprukkende AH te ontdekken. 

De selectieve vallen zijn bedoeld om AH koninginnen te vangen in het voorjaar en najaar. In de periode eind mei-begin oktober komt er te veel bijvangst in de selectieve vallen (de EH werksters kunnen er ook in, die vliegen nog niet in het voorjaar). In de zomer periode wordt geadviseerd wiekpotten te plaatsen, als de AH daar op komt foerageren kun je de melding doen bij waarneming.nl

Je kunt de selectieve vallen in de zomer en najaar alleen gebruiken als je ze regelmatig controleert op bijvangst en deze weer loslaat. De gebruikersinstructie vind je HIER. 

Om de AH's een halt toe te roepen, moeten we de nesten traceren en vervolgens door deskundigen laten vernietigen. Iedere imker moet terecht kunnen bij een coordinator binnen zijn bijenvereiniging. Die coordinator kan dan weer een beroep doen op vrijwillige AH-speurneuzen, die gezamenlijk het veldwerk verrichten om een nest op te sporen. Daarna zijn de professionals aan de beurt om het nest te verwijderen. 

Als imkers kunnen we binnen onze afdelingen een beroep doen op het bestuur om zowel een coordinator (Contact Persoon genoemd, afgekort CP) aan te stellen als om AH-speurneuzen te recruteren. AH-speurneuzen kunnen zowel imkers zijn als derden, zoals fruittelers of natuurliefhebbers. Via Whatsapp groepen kan er dan snel informatie uitgewisseld worden. Voel je iets voor een rol als CP binnen jouw vereniging, vul dan dit formulier in en mail het naar de Task Force. 

Wil je meehelpen om de nesten te traceren, meld je dan aan binnen je vereniging als AH-speurneus. Vele handen maken licht werk. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent koninginnenteelt

Deel dit bericht

« terug naar overzicht

Reacties

  • Mohammed Bouchiba

    12-10-2023 om 16:28

    Goedemiddag Ben,

    Op dit moment zijn er te weinig professionele AH vangers die kunnen zenderen en de nest vernietigen, Rob en René worden ondersteund door Philip en Nicky en dan houdt het op.
    Deze heren hebben het heel erg druk en kunnen niet overal zijn.
    Hoop dat in de toekomst meer aan gedaan wordt.
    Groet
    Mohammed

    Dag Mohammed, het is echt werk met een seizoenspiek in de nazomer en herfst. Misschien dat wespenbestrijders zich zouden moeten laten bijscholen via e-learning. Mooie taak voor de NVWA of LNV om dit te ondersteunen. In de winter is er meer tijd voor opleidingen. Komend jaar zal de overlast vermoedelijk verder toenemen. Groet, Ben


  • mark

    12-10-2023 om 16:58

    Hoi Ben, mag ik dit bericht delen? Of zit er copyright op? Groetjes weer

    Ha Mark, hierbij mijn toestemming om dit bericht te delen. groet, Ben

  • François Garcet

    12-10-2023 om 18:11

    Dag Ben, wij imkers (speurders) hebben met ons gemeentebestuur een hele goede samenwerking, wat heel belangrijk is om de strijd aan te gaan tegen deze invasie van de AH. Eén voorbeeld hiervan is de aankoop van 100 selectieve vallen met lokmiddel. De inwoners mogen inschrijven op de website van de gemeente en de imkers bezorgen deze vallen dan aan hen met de nodige informatie. Vorig jaar waren er heel wat AH nesten in de buurt van onze bijenkasten en in samenwerking met collega's imkers, zijn deze gevonden en verdelgd. Wat inderdaad heel belangrijk is en wat u in uw blogbericht schrijft, is begin volgend jaar zoveel mogelijk koninginnen vangen in de selectieve vallen. Wij en enkele collega's imkers in de buurt hebben dit begin dit jaar ook gedaan en met heel goede resultaten. Een collega imker uit de buurt heeft er 124 kunnen vangen, een andere collega rond de 60 en wij 42. Wij zien nu nog sporadisch een AH aan onze bijenkasten of op een wiekpot in onze tuin en dit niettegenstaande er in Vlaanderen (België) enorm veel nesten zijn bijgekomen. Is dit toeval of heeft de grote koninginnenvangst hierbij geholpen? Groeten François

    Dag François, dank voor het voorbeeld hoe het wel goed kan gaan. Samenwerking en betrokkenheid op alle niveaus is essentieel. Welke gemeente betreft dit mooie voorbeeld? Groet, Ben

  • Gert

    12-10-2023 om 21:00

    Hier in Zeeland zien we inderdaad dagelijks AH’s. Volgend voorjaar wil ik graag een aantal Selectieve hoornaar vallen met lokmiddel plaatsen. Kan iemand ons adviseren met welke vallen goede ervaringen zijn en waar deze te koop zijn?

    Ha Gert, ze zijn eenvoudig zelf te maken met een 3-D inlaat van 8,1 mm en een stukje moerrooster als uitlaat voor gewone bijen en wespen, gemonteerd in een plastic opbergdoosje. Ik zal nog uitzoeken waar de 3-D inlaten te verkrijgen zijn. Werkbeschrijving volgt ook nog wel. In het blogbericht heb ik nu een linkje opgenomen. Groet, Ben
    Gert, bij info@dokterbee.nl kun je vallen bestellen en tevens deksels voor op een jampot, frontjes om zelf op een box te monteren of kant en klare vallen. Groet, Ben

  • Truus Goos

    12-10-2023 om 23:14

    Graag een foto met omschrijving hoe je wiekpot/val maakt

    Dag Truus, in deze video wordt vanaf 1 min 40 sec uitgelegd hoe je een wiekpot kunt maken:

    https://vlaamsbijeninstituut.be/zoektocht-naar-het-nest-van-een-aziatische-hoornaar/
    In het blogbericht heb ik ook een linkje opgenomen.
    Mocht je nog vragen hebben, reageer dan even op dit bericht. Groet, Ben

  • Klaas Noorman

    13-10-2023 om 16:44

    Dat er een speciaal team moet komen om een hoornaar nest uit de boom te halen is totale onzin . Een patroon en een jachtgeweer is voldoende om het nest aan barrels te schieten. Als je dit in de avond doet als het donker begint te worden zijn de meeste wespen thuis . Het is vrijwel onmogelijk voor de insecten die niet gedood worden om nog een nieuw nest te maken .
    In vroeger jaren als er teveel Ekster en Roeken nesten bij de boerderijen in de hoge bomen zaten (de windvangers) dan werden de nesten in het prille voorjaar uit de boom geschoten. Men deed dat uit voorzorg , op ieder boerderij had kippen met kuikens en die werden veelal door de Eksters en de Roeken op gepuzzeld . De door U beschreven manier is zeer kostbaar en teveel omslachtig . De wespen moet eerst worden gedood met gif en ook na het weg halen moet het nest ook worden vernietigt. Als men hazen en reeën wel mag afschieten wat is het bezwaar om dat een hoornaar nest niet te doen.
    Met vriendelijke groet k.noorman


  • Nelleke

    13-10-2023 om 19:23

    Op deze website is ook alle informatie te vinden hoe te handelen als er een Aziatische hoornaar word gezien. Wiekpotten, selectieve vallen, etc. Tevens is het aan te bevelen, dat als je een account hebt bij Facebook, lid te worden van Opsporing Aziatische hoornaars Nederland. Bij de Imkershop zijn de "kegeltjes" per 10 stuks te koop voor 5.95. Veel imker verenigingen kopen deze groot in. En, of maken de selectieve vallen gezamenlijk. Ideetje?

  • Jab.

    14-10-2023 om 14:10

    Hallo Ben, bij ons in Lichtenvoorde heb ik nog maar 4 AH op rottend fruit gevangen, waarschijnlijk worden het er meer...
    Let goed op want Halle is niet zó ver van ons af! Groetjes Jab.

    Ha Jab, woon je daar! Inderdaad vlakbij, ik houd mijn AH val goed in de gaten. Hebben jullie een zoekgroep? Ik had de vondst in Lichtenvoorde al aangemeld bij de zoekgroep Bronckhorst, maar die willen alleen reageren op AH'S binnen de gemeentegrens. Helaas vliegt de AH gewoon door.... groet, Ben
    ps Jab, meld je hoornaar plus vallen en wiekpotten aan op www.vespawatch.nl. Dan kunnen andere imkers, die het zien meehelpen met speuren.

  • Karin baek

    15-10-2023 om 06:58

    Een hoornaarnest aan flarden schieten is geen oplossing, het nest mag dan wel vernietigd zijn, de AH zelf zeker niet. Wanneer dit gebeurt in de vroege zomer, is de kans heel groot dat ze een tertiaire nest opstarten en de koningin gewoon door gaat. In het najaar heeft het ook geen enkele zin, er zijn momenteel al een groot aantal jonge koninginnen geboren die zonder moeite kunnen overleven zonder dat het nest intact is. Wie graag meer correcte info ronde de hoornaar wil, kan ik het boek van Sarah Bunker : The awsian hornet handboek. Of het werk van prof. Stephen Martin:The asian hornet.

  • François Garcet

    15-10-2023 om 15:43

    Beste Ben, graag als antwoord op uw vraag, betreffende de gemeente waarmee wij inwonende imkers een zeer goede samenwerking hebben: Gemeente Sint- Lievens-Houtem. Oost-Vlaanderen België. Indien u dit wenst, kan ik u alle nuttige gegevens van de gemeentediensten bezorgen.. groet François

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.
« terug naar overzicht