02-05-2023

De broedaflegger

Iedere Nederlandse imker wordt tijdens de basiscursus opgeleid om een veger te maken. Daarnaast bestaat er nog de vlieger, die eenvoudiger is om te maken en in de nazorg weinig aandacht vraagt. In Belgie en ook in Duitsland worden vaak tussenafleggers gemaakt (lees maar eens na in Bijvriendelijk Imkeren 2.0). 

Zelf maak ik uitsluitend broedafleggers, omdat ik niet standaard volken wil splitsen. Een verdubbeling van het aantal volken is niet wenselijk. Dus laat ik het liefst volken ongemoeid, tenzij er zich liefhebbers melden voor een nieuw volk op kleine cellen met een jonge F1 buckfastmoer. In dergelijke gevallen gebruik ik bepaalde volken met een bepaald raamtype of een bepaalde celmaat. Of worden volken, die zwermdrift laten zien in de vorm van met larven bezette zwermcellen, een kopje kleiner gemaakt door er een raam voer met bijen en twee ramen gesloten broed met bijen uit te halen. Dergelijke volken krijgen na 7 tot 9 dagen na het breken van de redcellen een jonge gemerkte F1 moer. Ik verplaats deze afleggers het liefst 3 a 4 km, zodat ik de vliegbijen behoud. Heb je maar één bijenstand sla er dan twee extra ramen met open broed op af en je krijgt extra veel huisbijen in je aflegger. 

In deze video maak ik twee broedafleggers uit hetzelfde volk op 5,1 mm cellen omdat de toekomstige imker op gewone cellen werkt. Dit is mijn enige volk op 5,1 cellen, de rest zit op 4,9 mm cellen. Dit volk is in 2017 ontstaan en sinds dien nooit meer behandeld tegen de varroamijt. Vorig jaar was dit volk goed voor 75 kilo honing en dat in de vorm van eenbaksimkeren. De eenbaksvolken winteren in de regel sterk uit, mits je ze sterk inwintert. 

In deze video zie je dat er in dit volk in de hk's leggende werksters bezig zijn. Ze beleggen de onregelmatige overgangscellen langs de toplatten in de honingkamers en hieruit worden darren geboren. Mogelijk dat de afstand tot de broedkamer te groot is en daarmee de feromonen van de koningin te zwak zijn om de eileggende werksters af te remmen. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent bijenteelt

 

 

Deel dit bericht

Reacties

  • Sander

    05-05-2023 om 02:34

    Ha Ben,

    Een volk op 5.1 mm kan je dus prima onbehandeld laten als ik het goed begrijp. Ik ben bezig met 3 volken terug te zetten naar 5.1mm, met de ramen dicht op elkaar, en hoop koninginnen te telen van een op aneland bevruchte p-moer. Zou je dan ook al zonder behandeling kunnen werken, of eventueel met alleen een behandeling van oxaalzuur in de winter?

    Groet,
    Sander

    Ha Sander, naast het compacte imkeren op 4,9 mm raat moet er meer gebeuren met name aan de bijenkant. De aanparing op Ameland in 2022 was met VSH darrenvolken. Dat scheelt al, want de bijen moeten ook de ergste besmetting van mijten opruimen. Je zult dus moeten meten welke p moeren de minste besmetting hebben en daarmee doorgaan met de vsh teelt.
    Blijf de besmetting monitoren en behandel zeker waar nodig is. Groet, Ben

  • Arend

    05-05-2023 om 09:05

    Hi Ben, erg leerzaam weer. Dankjewel hiervoor. Ik heb een vraag: wat is de handigste manier om volken op 5.4 over te zetten naar 5.1?

    Ha Arend, vrijwel alle bijen kunnen goed overweg met 5,1 mm kunstraat. Dus gewoon gebruiken. Denk svp ook aan de bijenkant, je moet echt overstappen op varroa sensitieve bijen. Groet, Ben

  • IlLivier Visser

    05-05-2023 om 10:13

    Dag Ben,
    In 11-raams volken in spaarkasten ben ik overgestapt op kunstraat met vellen van 5.1 mm. De volken hebben er moeite mee. Ze zijn vooral actief in het hart van de kast, op de resterende raampjes met grote cellen. Ze hebben nog maar één raampje met kleine cellen uitgebouwd. Opvallenx is dat ze door het moerrooster heen uitbouwen richting honingkamer. Nu zijn het kleine volken, maar het lijkt erop dat ze het kunstraat met kleine cellen uit de weg gaan. Als ze dat volhouden, kan de moer gebrek aan cellen krijgen om haar eitjes te leggen. Wat te doen?
    Ik zie je reactie graag tegemoet, waarvoor dank.

    Groet, Olivier

    Ha Olivier, ik zou dit proces niet beginnen met zwakke volken. Zorg eerst dat de volken sterk zijn en ga dan bij vervanging van oude raten aan de slag met 5,1 mm kunstraat. Dus geef ze voorlopig gewoon 5,4 kunstraat of liever uitgebouwde raten. Groet, Ben

  • Micha Griffioen

    05-05-2023 om 13:43

    Een dop op een onbevruchte cel, daar had ik nog nooit van gehoord! Als je zo'n dop laat staan, komt daar dan een gewone dar uit? Is een darrenlarf dan dus ongevoelig voor koninginnengelei?

    Ha Micha, het zijn gewone gesloten darrencellen, maar dan ontstaan uit eitjes van werksters. Soms trekken ze hier ook een redcel op. Maar een jongetje wordt nooit koningin ;-).
    Groet, Ben

  • Jan Spronk

    05-05-2023 om 15:36

    Dag Ben
    Ik steek veel op van je Blog. Dank daarvoor. Kun je er ook voor kiezen om geen koningin in je broedaflegger te laten lopen? Maken de overgezette bijen dan redzellen aan omdat ze moer loos zijn? Wat is dan de beste aanpak?

    Ha Jan, de beste aanpak is om een volwaardige koningin in te laten lopen. Redcel moeren geteeld door een handjevol bijen in de broedaflegger is echt te weinig voor het verkrijgen van goede koninginnen. Die ontstaan wel wanneer je wacht met het maken van een broedaflegger tot er mooie grote zwermcellen in het volk aanwezig zijn. Groet, Ben

  • LucS

    05-05-2023 om 21:41

    Ben, als je de doppen in de broedaflegger breekt na 9 dagen, kan je :
    1. ook een rijpe dop uit de broedstoof invoeren?
    2. of een onbevruchte koningin (uit de broedstoof) invoeren?
    Dank
    Luc

    Ha Luc, dat kan allebei. Ik gebruik altijd optie 2 en laat de gemerkte jonge F1's zo los in de broedaflegger. Ik breek de redcellen en laat direct de moer los uit het kluisje. Bij mij gaat dit bij 90% goed, maar dit succes kan te danken zijn aan het feit dat al mijn afleggers ook echte buckfastbijen zijn en geen bastaard of ander ras. Groet, Ben

  • Margriet K.

    06-05-2023 om 10:41

    Dag Ben, kan ik uit het antwoord dat je geeft aan Spronk opmaken dat het maken van een broedaflegger a la Pia Aumeier (1 broedraam, 1 bouwraam, 1 voerraam) niet zo'n goed idee is?

    Ha Margriet, ik vind dat moeren onder de meest ideale omstandigheden moeten opgroeien. Met 1 raam broed en redcellen is dat verre van perfect. Natuurlijk krijg je een moer, maar met minder goede kwaliteiten. Groet, Ben

  • Pieter C.

    06-05-2023 om 21:16

    Ha Ben,
    je video blog en vraag-en-antwoord zijn enorm leerrijk. Dank daarvoor!

    ik heb een vraag over zwermcellen vorming. Ik heb nog steeds nergens duidelijk gelezen hoe dit zich verhoudt tot speeldoppen. Ik heb één volk (F2 kongingin, de F1 is vorig jaar weggezwermd - dus ik verdenk hen van zwermdrift) dat erg veel bolvormige grotere cellen aan de onderkanten van de ramen optrekt. Ik breek deze bij elke controle (was met laatste controles 7 dagen interval telkens - geen 10 dagen) uit vrees voor zwermdrift.
    Maar zijn die bolvormige cellen eigenlijk de voorlopers van zwermcellen? Ze zien er zeker nog niet uit als de typische 'langwerpige' koninginnedoppen met 'pindanoot textuur'. Is dit bouwgedrag iets helemaal anders dan zwermdrift ; of komt de typische lange pindanoot vorm pas in laaste dagen?
    Ik vraag me dan ook af of ik nog 'safe' ben als ik 10 dagen zou wachten tot volgende zwermdriftcontrole en dit cellen niet zou breken breek.
    Of heb je dit al ergens beschreven / uitgelegd ?

    Ha Pieter, een interval van 9 dagen is het maximum. Toch neem je daarbij een risico, de belegde zwermcellen zie je makkelijk over het hoofd. Denk eraan dat speeldoppen en zwermcellen altijd een opening hebben naar beneden. Die bolvormige cellen, die loodrecht op de middenwand staan, zijn gesloten darrencellen. Ik zal ze nog wel eens in een video laten zien. Groet, Ben

  • batse

    07-05-2023 om 08:21

    geweldig leerzaam .Hiervoor mijn dank !

  • Remmelt Kootstra

    07-05-2023 om 20:36

    Altijd leerzaam. Heb 7 volken. Nu allemaal warmbouw. Langzaam over naar 5.1 mm cellen. Vraag over plaatsing van de 2e Hk. Plaats ik die boven de 1e Hk of onder de 1e Hk, boven Ko-rooster en Bk? De 1e Hk zit nu flink vol en kastanje begint zo te bloeien hier in het noorden.

    Ha Remmelt, snel de volgende hk EROP. Je bent al iets te laat! Groet, Ben

  • Dirk

    08-05-2023 om 10:09

    Goede morgen Ben,
    Ik heb een vlieger gemaakt van een volk met prima moer. De nieuwe moer mag dus een dochter zijn van de huidige moer.
    Breek ik nu best een aantal doppen in de afvlieger of laat ik ze het zelf uitzoeken?
    Klopt het om op dag 13 eventueel doppen te breken?
    En als ik best doppen breek, hoeveel laat ik er dan staan?
    Al bedankt voor je reactie, Dirk.

    Ha Dirk, uit je vragen begrijp ik dat je de basiscursus nog moet volgen? Wel een keertje doen hoor!
    Je kunt de afvlieger (deel met broed) het beste op dag 13 open maken en dan eerst controleren of je een tuter hoort. Zo ja dan alle doppen na 16.00 uur open breken. Hoor je niks dan breek je ze ook open. Zie je 1 of meerdere moeren in lopen, dan is het goed. Zie je alleen onrijpe doppen, laat er dan nog 1 mooie gesloten dop staan. Groet, Ben

  • Paul

    09-05-2023 om 09:23

    Dag Ben, kan ik een teeltraam hangen in een Topkast waar de koningin ook nog in zit? Of moet het volk moerloos zijn. Krijg deze week een teeltraam. Anders moet ik een pleegvolk maken.

    Ha Paul, wat zit er in dat pleegraam? Eendagslarven of aangenomen doppen vanuit een doppenproject? In het laatste geval kun je het teeltaam hermetisch afgesloten met moerroosters in het moergoede volk.
    Eendagslarven kan uitsluitend in een hopeloos moerloos volk gehangen worden. Groet, Ben

  • Gerard

    09-05-2023 om 16:16

    Hoi Ben
    Wij hebben een aantal topkasten gekocht bij Drosinus Hoogmoed en nu lees ik verschillende publicaties dat men op de topkast ook nog extra honingkamers kan plaatsen, kun je ons uitleggen a: heeft dit zin en waarom b: hoe ga ik te werk c: heeft dit zin voor het volk en eventueel voor de imker? Bekend is dat de opbrengst in een topkast doorgaans minder is dan een traditionele simplex kast want niet alleen de kilo’s zijn belangrijk.
    Be#te Ben breng enig licht in deze duisternis

    Ha Gerard, de Topkast is bedoeld als TopBarHive maar dan met simplexramen. De Topkast is absoluut niet bedoeld voor het bovenop plaatsen van honingkamers. Dan haalt men horizontaal en verticale kasten door elkaar. De Topkast is juist gecreëerd voor eenvoudig imkeren zonder tillen van bakken. Een bijenvolk haalt in iedere kast dezelfde hoeveelheid honing. Echter in een Topkast kun je minder de bijen sturen, dat maakt het eenvoudiger en natuurlijker. Groet, Ben

  • Gerard

    09-05-2023 om 19:13

    Dank je wel Ben voor je snelle reactie. Wij kunnen ons hier helemaal in vinden.
    Groet Frans en Gerard

  • Gerard Boswinkel

    09-05-2023 om 19:42

    Hoi Ben,

    In de video bekijk je na ongeveer 20 minuten de inhoud van de eerste honingkamer. Ik neem aan dat je deze honingkamer als eerste op het volk hebt geplaatst. In andere blogberichten raad jij mensen aan om een tweede honingkamer te plaatsen als de eerste honingkamer voor 50 tot 70% gevuld is. Bij jouw check van deze eerste honingkamer is deze veel minder dan voor 50% gevuld. Waar is al die honing gebleven?

    Ha Gerard, een 2e hk raad ik aan te plaatsen wanneer de 1e hk redelijk goed bezet is met bijen. Vroeger zei ik inderdaad te kijken naar de hoeveelheid honing in de 1e hk. Maar ik let dus nu meer op de toename van het aantal bijen in de broedkamer, die overloopt naar de hk's om overbevolking/zwermdrift te voorkomen/af te remmen.
    Bij slecht weer zullen ze de 1e hk aansluitend op het broednest als eerste aanspreken. Soms houden ze een koepel ruimte in de 1e hk vrij voor uitbreiding van het broednest. Hetgeen niet lukt vanwege het rooster. Groet, Ben

  • adrie

    10-05-2023 om 10:07

    hallo Ben ,

    waarom eerst wachten tot er redcellen zijn getrokken , die breken en dan een jonge moer in laten lopen ? zou je niet een 4 tot 6 uur na het maken van de broedaflegger direct een jonge moer in kunnen laten lopen ?

    Ha Adrie, een broedaflegger, die je net gemaakt heeft, verwacht een leggende moer. Ze zullen bij invoering van een jonge moer gewoon redcellen trekken omdat de jonge moer nog nauwelijks feromonen afgeeft. Wacht je 9 dagen en breek je dan alle redcellen, dan verwachten de bijen ook daadwerkelijke een jonge onbevruchte moer. Dus die accepteren ze wel.. Groet, Ben

  • Hero

    10-05-2023 om 21:09

    Ha Ben ,zeg als je een verzamelbroedaflegger maakt die op de thuisstand blijft, dus alle vliegbijen vliegen terug naar de oorspronkelijke volken, koelt dat broed dan niet te veel af.? Als er in een broedaflegger bijvoorbeeld 10 ramen met broed zit dan krijg je toch problemen lijkt mij. Het volk verzwakt daardoor. Groet Hero.

    Ha Hero, zeker. De VBA moet dus gevuld worden met broed en bijen van andere bijenstanden. Een afgevlogen VBA is veel te zwak om veel moeren te telen. Groet, Ben

  • Paul

    11-05-2023 om 16:42

    Hallo Ben,
    Super bedankt voor al je antwoorden op de vragen.
    Jay Smith heeft ook een methode voor de koningenteelt.
    Heb je daar ervaring mee? of wat vind je daarvan?
    Alvast bedankt

  • Gert

    11-05-2023 om 21:41

    Goedenavond Ben, maar zeker ook alle andere vragenstellers. Vorig jaar had ik mijn eerste 2 volkjes met F1 buckfast koninginnen van het jaar ervoor. Alles ging lekker rustig. 2e BK erop, 1e HK en daarna de 2e HK tegen eind mei. Niet 1 keer een zwermcel. Nu met 2 nieuwe volken met ook F1 Buckfast koninginnen uit 2022 is het razend snel gegaan. Alles is later gestart, maar ik zit al op de 3e HK waar nu de eerste honing in komt. Maar ondanks alle ruimte in de 3 HK die vol bijen zitten, zijn alle ramen in de 2 BK ook vol met bijen, BRIAS, maar ook met heel veel stuifmeel en nectar…..en helaas veel redcellen. Beide kasten laten exact hetzelfde beeld zien. Een groot verschil met vorig jaar. Doe ik iets verkeerd, is dit toeval of ligt het een beetje aan dit jaar?
    Mvg
    Gert

    Ha Gert, door het vreselijk natte en koude voorjaar zitten de bijen te veel binnen en ontstaat er overbevolking, dat weer leidt tot zwermcellen (geen redcellen!!). Ik hoor bij veel imkers met sterke volken dezelfde geluiden. Daar waar volken zwak uitgewinterd zijn, is er nog geen zwermdrift. Groet, Ben

  • Gert

    12-05-2023 om 07:15

    Dank je wel voor jouw antwoord. Gelukkig ben ik niet alleen met dit bewerkelijke fenomeen. Idd zwermcellen want de koninginnen lopen nog ijverig en productief rond. Nog een ronde zwermcellen weg breken en een aflegger maken?
    Mvg
    Gert

    Ha Gert, ja zou ik maar doen, anders gaan ze er vandoor. Gebeurde mij deze week ook, al na 1x doppen breken. Zeker 1 over het hoofd gezien. Groet, Ben

  • Eric

    12-05-2023 om 09:26

    Hoi Ben, ik volg je al lange tijd op de voet. Heb een vraag; waar bestel ik kunstraat met kleinere cellen? Op het ogenblik hen ik een volk wat beduidend kleinere bijen heeft dan de rest, graag zou ik dit uitbreiden. Begin dit seizoen ook met 11 raam spaarkast.

    Ha Eric, naast het buitenland zijn er nu twee imkerwinkels in NL waar je 5,1 en 4,9 KR kunt kopen namelijk Imkerij Onder de Linde in Sint Oedenrode en het Bijenhuis in Wageningen. Groet, Ben

  • Mieke

    12-05-2023 om 23:43

    Goedenavond Ben, na een controle vandaag zag ik in een honingbak een grote hoeveelheid stuifmeel en ook zomaar 2 gesloten cellen. Heb ze opengemaakt zaten larven in. Dat stuifmeel halen ze er dat nog uit?

    Ha Mieke, uiteindelijk wordt dat stuifmeel wel weer geconsumeerd, maar soms pas nadat ze al geslingerd zijn en terug gegeven. Groet, Ben

  • Hans Bakels

    18-05-2023 om 13:53

    Vraag:
    Hoi Ben, ik heb eigenlijk twee vragen:
    1. Ben je gestopt met het gebruik van Topkasten? zie geen blogs meer over deze kasten.
    2. Hoe kan ik een volk uit een spaarkast verenigen met een volk in een Topkast? Krant, rooster?

    ben benieuwd.
    groeten

    Ha Hans, zeker niet. maar ik was te druk met KT. Volgende weer de topkasten. Om een simplexvolk te verenigen met een topkastvolk hang je gewoon de ramen metbroed en bijen erbij. Broednest tegen broednest. In mei kan dit nog wel zonder krant. Groet, Ben

  • hack

    19-05-2023 om 05:55

  • Backlink Hut

    24-05-2023 om 19:39

    spam deleted

  • Claudio

    03-06-2023 om 05:18

    Hi Ben,
    Ontstaat er veelbroedschade als je 1 à 2 ramen geslotenbroed gaat vervoeren naar een andere bijenstand, 20 min verderop. Overweeg om volken op deze manier een boost te geven. Heb geen idee of dit überhaupt verstandig is.

  • Ben de Blogger

    04-06-2023 om 17:25

    Geen enkel probleem. Ik laat wel altijd de opzittende bijen erop zitten. Groet Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.