04-11-2022

De kruipruimte onder het plafond

De dekplank of liever de plexiglas- of foliedekplaat geeft je de hele winter goed zicht op de wintertros, zoals hier op de foto te zien is. Je komt dus niet plotseling voor verrassingen te staan van bijvoorbeeld een leeggevlogen kast tijdens het oxaal druppelen in december. 

Bijen lijken een duidelijke voorkeur te hebben voor bijenruimte tussen de toplatten en de dekplaat. De bijen bouwen wassteuntjes van 5 tot 9 mm onder het folie of het plexiglas, zodat de tussenruimte permanent aanwezig blijft. Bij mijn styroporkasten liften ze het folie zelfs omhoog zodat ze bovenbeluchting krijgen langs de randen, hierbij tref ik regelmatig bijen aan bovenop het folie. Met de tussenruimte op de toplatten profiteren de bijen van de opstijgende warmte uit de wintertros. Zodoende kunnen ze ook tijdens vrieskou van positie veranderen door over de toplatten van de ramen te lopen. De onderkant en zijkanten van de ramen vallen buiten de wintertros en daar heerst dan vaak vrieskou. Onder de acht graden verkleumen de bijen en raken ze in coma. Vandaar hun voorkeur om bovenlangs in de relatief warmere lucht te wisselen van raat. 

Check een keertje de ruimte onder de afdekplaten op het bestaan van de juiste bijenruimte. In TopBarHives treffen de bijen weer andere creatieve oplossingen om te kunnen bewegen tussen de raten. Vaak zit er direct onder de toplat een gat in alle raten, zodat ze een doorgang hebben naar het volgende raat. 

De bijenruimte is een ontdekking van de Amerikaan Langstroth. Hij ontdekte dat als hij de afstand tussen de dekplank en de bovenzijde van de raampjes liet zakken tot 3/8e inch (± 9 mm), dat dan de tussenliggende ruimte vrij bleef van propolis of braamraat (uit Imkerpedia).

Ben Som de Cerff, docent bijenteelt en hobby-imker

Deel dit bericht

Reacties

  • Caroline

    05-11-2022 om 06:03

    Gave foto van zo’n steuntje, zie altijd van boven. Nog nooit zo’n zij aanzicht gezien….

  • Ed van de Velde

    05-11-2022 om 08:13

    Doen ze het hele jaar door. En toch, wij altijd maar weg schrapen. Best niet dus?

    Ha Ed, meestal schraap ik ze 1x per jaar schoon, namelijk bij de voorjaarscontrole. Je wilt het doorzicht ook behouden. Maar daarna mogen ze doen wat ze willen. Groet, Ben

  • Jan luesink

    05-11-2022 om 12:52

    Ik werk met zware katoenen doeken op de ramen. Bijen kunnen dus niet over de ramen lopen. Net als in een holle boom zijn de straatjes afgesloten. Een andere conclusie van het massaal aanwezig zijn van bijen op de raat zou ook kunnen zijn dat ze de straatjes juist willen afsluiten.

    Ha Jan, in een holle boom en in een TBH met natuurraat prepareren de bijen een gaatje in de raten, zodat ze zich bovenlangs kunnen verplaatsen naar andere raten. In ramen met houten frames en kunstraat zie je dat niet of minder. Overigens ontstaat er pas een probleem bij langdurige koude periodes en die worden zeldzaam in Nederland.
    Indien de bijen massaal aanwezig zijn om de ruimte af te sluiten, dan zou ik dat ook moeten zien gebeuren. Echter ze doen dit niet. Groet, Ben

  • Jesse

    05-11-2022 om 15:58

    Dag Ben,
    Sinds een paar jaar leg ik een dun takje diagonaal op de BK of HK en daarop afdekplastic/folie vanaf oktober. Het viel me op dat de bijen graag bovenlangs wandelen van de ene naar de andere raat. Deed ik dat niet dan lag de folie toch min of meer direct op de raat. En zorgden ze inderdaad soms zelf voor een doorgang door raat onder de bovenlat weg te knagen.
    En ook zag ik af en toe zelfs een bijtje op het folie, waarvan ik dacht: wat heb je daar nu te zoeken, ga naar binnen of zou het folie te smal zijn dat ze het oplichten? Maar inderdaad dat zou heel goed bovenbeluchting kunnen zijn in de styroporkasten,
    Mooie uitleg. Eens kijken als ik na het voorjaar geen wassteuntjes weghaal dat takje overbodig is.

    Ha Jesse, je moet ook eens kijken of er wel speling zit boven de foliedekplaat, anders kunnen de bijen het folie niet opkrikken. In houten dadantkasten ligt er een dampplaat op het folie dan lukt het ze ook niet. Dan leg ik ook een takje onder het folie. Groet, Ben

  • Ramin

    06-11-2022 om 10:02

    Goeden dag Ben,
    Ik heb een andere vraag dan over deze artikel
    Ik ben vorige week naar een bijeenkomst in Belgie geweest. Het ging over thermische varroa bestrijding …. het sloeg nergens op … hoog waarschijnlijk heeft u ook van gehoord … naar aanleiding van uw blogs over kleine cellen methode en hoe u de volken al jaren zonder behandeling door de winter heen krijgt heb ik aan de voorzitter van verenging in Belgie voorgesteld om u te uitnodigen voor een lezing over kleine celen methode.
    Het gaat om vereniging K.I.E.B.S. Helchteren in Belgie; de reiskosten wordt wel vergoed. Indien er bijkomende kosten zijn dan zal ik ze doorgeven.
    De vraag is of u dit willen doen …
    MVG
    Ramin

  • Herbert

    06-11-2022 om 17:11

    Hallo Ben, ik gebruik ook plexiglas maar zie na de winter dat er behoorlijk wat condens onder hangt. De kasten staan wel wat schuin voorover. Wat denk je, geen probleem beetje vocht? Mvg, Herbert

    Ha Herbert, werk je met één of twee bk's? Je zou nog eens kunnen kijken naar de isolaag. Is deze dik genoeg en sluit deze direct aan op het plexiglas? Groet, Ben

  • Herbert

    06-11-2022 om 21:00

    Hallo Ben, ik gebruik ook plexiglas maar zie na de winter dat er behoorlijk wat condens onder hangt. De kasten staan wel wat schuin voorover. Wat denk je, geen probleem beetje vocht? Mvg, Herbert
    Geen isolatie alleen een dekplank + dak natuurlijk. Goeie tip, bedankt!

    Ha Herbert, zonder goede iso krijg je inderdaad altijd condensdruppels. Groet, Ben

  • Jeroen

    07-11-2022 om 22:40

    Ben, ik vraag mij toch het volgende af; bij het monteren van de afstandsrepen in een spaarkast, hoeveel millimeter moet er aan de bovenkant aangehouden worden en hoeveel millimeter moet er aan de onderkant aangehouden worden, als bijenruimte. Om te voorkomen dat de bijen de ruimte dichtbouwen met was. De raampjes mogen onder niet uitsteken. Het aantal aangehouden millimeters heeft zo invloed op het totaal aantal millimeters bijenruimte. Vaak zet je nog een honingkamer bovenop de broedkamer of een broedkamer eronder of erboven. Het bevestigen van de afstandsrepen luistert nogal nauw met een max van 9 mm.

    Ha Jeroen, dat luistert inderdaad nauw. Je moet bovendien bij alle kamers bijenruimte (tussen de 5 en 9 mm) aan dezelfde kant geven. Wat mij betreft meer aan de bovenkant dan aan de onderkant.
    Sommige producenten leveren bakken inclusief metalen strips of afstandsrepen. Ik koop ze altijd bij dezelfde leverancier, dan zitten ze altijd hetzelfde.
    Het aan elkaar kitten van bakken geeft veel ongemak en reuring in de volken. Naar mijn idee blijven Segeberger kamers te vaak aan elkaar vastzitten, wat weer pissige bijen oplevert. Heel vervelend, vooral voor beginners.
    Het gebruik van slechts één broedkamer met daarop een moerrooster voorkomt ook ongemak.
    Op jouw vraag is geen goed antwoord te geven, want bij heftige dracht bouwen de bijen altijd ook beperkte tussenruimten vol. Groet, Ben

  • Astrid

    13-11-2022 om 15:37

    Welk materiaal isolatie gebruik jij? Ik heb er nu een houten dekplank met voergat op met een glasplaat daar weer op, maar ik zag vandaag erg veel condens onder het glas. En geen isolatie onder het dak. Wat raad jij aan om te doen? Ik heb trouwens 1 BK met 1 HK.
    Alvast bedankt, ik vind je blogs en films erg goed. Voor een beginnende imker zeer leerzaam ;)

    Ha Astrid, ik leg het (plexi)glas direct op de bovenste kamer en direct daar bovenop de isolatie en dan het dak. Dus de houten dekplank, die je wellicht gebruikt hebt om te voeren, kun je opbergen in de schuur.
    Als isolatie gebruik ik 2 tot 4 cm dik wit piepschuim of hardschuimen platen of steenwolachtig materiaal. Alle materialen met een goede isolatie voldoen, mits ze het gehele (plexi)glas maar afdekken. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.