13-08-2021

De mijtbesmetting op de bijen meten

De mijtbesmetting op de bijen meten

Vanwege de berichten over de huidige lage mijtenval aansluitend op de laatste zomervarroabestrijding, heb ik vandaag bij twee verschillende volken de mijtenbesmetting op de bijen gemeten. Zoals bekend behandel ik mijn volken volgens het Integrated Pest Management principe. Dat betekent dat er bij volken, waarbij de mijtbesmetting onder door mij gestelde drempelwaarden blijft, er geen mijtenbestrijding meer plaats vindt. 

In de onderstaande video meet ik de mijtbesmetting in de Topkast. Dit volk is in 2018 als zesramer overwinterd en in 2019 overgezet op het prototype van de Topkast, inmiddels zit dit volk sinds het voorjaar in een nieuwe Topkast versie 3.0. Dit volk is nog nooit behandeld en maakt op mij een bijzonder gezonde indruk. De mijtbesmetting was vorig jaar 13% op 28 augustus en is nu 1% (13 augustus).

 

Hoe bereken je de mijtenbesmetting?

Als voorbeeld: in een bijenmonster van 300 bijen (dit is ongeveer 1% van het volk bestaande uit 30.000 bijen) vind je na 5 minuten schudden 14 mijten op de bodem van de schudbeker. 1% van 300 bijen is 3 bijen. Aangezien je 14 mijten vond, is de formule voor het besmettingspercentage 14/3 = 4,67%. 

De extreem lage waarde van 1% in de Topkast dank ik aan de broedstop in dit volk en wellicht aan de 5,1 mm cellen. De mijten worden in de periode met de broedstop steeds ouder en derhalve steeds meer onvruchtbaar, bovendien staat de reproductie stil vanwege het gebrek aan open broed en de oudere mijten gaan gewoon dood. Zie hier de oplossing voor het behandelvrij overleven van bijenvolken. Uiteraard speelt de koninginnentelt en de selectie ook nog een belangrijke rol.

Ik heb nog een tweede volk gemeten, dit is een volk dat twee jaar onbehandeld is en in die twee jaar altijd een extreem sterk volk is geweest op dadantramen. Hier heeft geen broedstop plaats gevonden en is er ook nooit een kunstzwerm van gemaakt. In een dergelijk volk zou je een torenhoge besmetting na 2 jaar kunnen verwachten. De meting vanmiddag kwam niet verder dan 4,67%. Voor een dergelijk sterk volk is dat na 2 jaar onbehandeld zijn ook nog weinig. 

In beide gevallen zal de mijtbesmetting de komende maand nog wel toenemen, maar deze waarden zijn voor medio augustus zeer acceptabel. In september en oktober zullen de meeste mijten vanwege ouderdom weer op de schuiflade terecht komen en daalt de besmetting weer tot lage waarden, vervolgens zal de cyclus zich komend jaar herhalen. 

Ben Som de Cerff, docent bijenteelt en hobby-imker

www.de vlinder en go.nl

Deel dit bericht

Reacties

  • Susanne

    13-08-2021 om 23:02

    Wat zijn de aantallen mijten bij de percentages, Ben. Dat geeft voor mij een duidelijker beeld.

    Ha Susanne, ik zal ze in het blogbericht opnemen en toelichten. Groet, Ben

  • Yolt IJzerman

    15-08-2021 om 19:44

    Dag Ben,
    De methode die je nu demonstreert is voor de gemiddelde imker denk ik vrij geavanceerd. Een vraag over het "gewone" meten van de mijtenval op het witite bord onder een kast. Ik las in Bijenhouden over het toepassen van oliepapier om predeatie door oorwurmen en pissebedden te voorkomen. Lijkt me zinvol. Maar waar krijg je dat? Bakpapier met vaseline, dat ik zelf maakte, lijkt de oorwurmen in elk geval niet 100 % te keren. Omdat ik 0 mijten telde na toepassing van Varromed ga je aan het systeem twijfelen, 0 is wel extreem laag

    Ha Yolt, ach extreem moeilijk is het niet. Een ei bakken is lastiger.
    In dit kleine landje is de markt te klein voor sticky boards maar in Amerika zijn ze bij internetshops te koop. Toch moet vaseline op de randen of slaolie op de hele bodem de predatoren weg houden.
    Een mijtenval van nul is weinig, maar als ik nu maar 1% vind in een volk dat al drie jaar niet is behandeld, dan zitten alle resterende mijten blijkbaar nog in het broed. Groet, Ben

  • Gerard

    16-08-2021 om 11:10

    Hoi Ben
    Wij zijn voornemens om van 2 baks naar eenbaks imkeren over te stappen.
    We hebben al suiker gevoerd, welk moment is het beste om over te stappen?
    groet,
    Gerard

    Ha Gerard, volgend jaar kun je eind februari de onderste bk waarschijnlijk wegnemen. Vanaf half maart kun je indien er zo'n negen bk ramen bezet zijn het moerrooster en de 1e hk met uitgebouwde ramen plaatsen. Groet, Ben

  • Jesse

    17-08-2021 om 21:24

    Dag Ben,
    Kan je uitleggen, waarom je variatie in het gebruik van varroabestrijding aanraadt? Bv het ene jaar mierenzuur, het andere ApiLifevar var, dus niet ieder jaar hetzelfde middel. Het klinkt heel logisch hoor, daar niet van.
    Veelvuldig antibiotica gebruik kan leiden tot resistentie, dat begrijp ik. Maar varroamijten leven toch niet zolang? Hoe zit dat dan? Is het onderzocht cq vastgesteld dat je een hoger ‘rendement’ hebt bij jaarlijkse afwisseling van het gebruikte middel? Heb je hier verder uitleg bij?

    Ha Jesse, een individuele mijt leeft ongeveer even lang als een individuele bij, dus korter in het voorjaar en zomer en erg lang in de winter. Want in het winterseizoen planten ze zich niet voort, omdat onze bijen dat ook niet doen.
    Wanneer je de mijten bestrijdt, ontneem je feitelijk het bijenvolk de kans om zichzelf te bewijzen. Sommige bijenvolken zijn beter bestand tegen mijten en virussen dan andere volken.
    Dit geldt ook voor mijtenpopulaties en bestrijdingsmiddelen. Wanneer je mijten bestrijdt, blijven er altijd mijten leven, die opgewassen zijn tegen het bestrijdingsmiddelen of toevallig in het broed verstopt zaten.
    Door iedere keer met hetzelfde middel te bestrijden, kunnen er mijtenpopulaties ontstaan, die steeds beter zijn opgewassen tegen het middel.
    Wanneer je internationale publicaties volgt, zie je dat er twijfels zijn over Apiguard in Italië, laatst stond er een oproep in Bee Journal om resistentie van mijten tegen Armitraz te onderzoeken. Van bepaalde chemische middelen van Bayer is bekend dat ze niet meer goed werken.
    Het wisselen van middelen van verschillende aard, bijvoorbeeld op basis van tijmolie of zuren is dus een goede zaak. Nog beter is alleen bestrijden indien het echt nodig is, dit heet IPM. groet, Ben

  • Jesse

    18-08-2021 om 14:15

    Dag Ben,
    Duidelijk verhaal. Ik sta achter IPM, alleen bestrijden indien nodig. Op mijn stand van twee eigen volken pas ik dit toe. Maar op een stand met ruim 25 volken van ca 10 verschillende imkers kiezen we voor een gezamenlijke aanpak en bestrijding om herbesmetting te voorkomen.

    Ha Jesse, verstandig om daar gezamenlijk en gelijktijdig te behandelen. Toch zou het verstandig zijn om een week vóór de behandeling de mijtenval bij alle 25 volken te meten, dan kun je de slechtst presenterende volken er het volgende jaar uitwerken.
    Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.