Blog categorieën

23-11-2023

De mijtenbesmetting en de oxaalbehandeling

Volgens een publicatie van Flores is de telling van de winterse mijtenval de meest betrouwbare methode om de mijtbesmetting in bijenvolken vast te stellen. In herfst en winter verdwijnen de mieren en pissebedden in de grond, die zich in de zomer tegoed doen aan de gevallen mijten. De dagelijkse mijtenval geeft zodoende in het najaar een betrouwbaar beeld van de nog aanwezige mijten in het bijenvolk. 

Een maximale mijtenval eind november van gemiddeld 1 mijt per dag gedurende 5 tot 7 dagen is acceptabel en voldoende laag om de wintervarroabehandeling te kunnen overslaan. Deze vorm van voorwaardelijke varroabehandelingen wordt IPM genoemd. Dit staat voor Integrated Pest Management. 

De telmethode van Flores gebruik ik al acht jaar op rij om de relatief laagst besmette volken te kunnen selecteren. Mijn bijenvolken worden al jaren helemaal niet meer behandeld. Dus alle aanwezige mijten vormen een natuurlijke besmetting. Uiteraard mag je alleen gelijkwaardig sterke volken met elkaar vergelijken. Ik volg deze methode om uit meerdere raszuivere teeltmoeren van dezelfde lijn/familie de beste teeltmoeren te kunnen kiezen. Hierin betrek ik vaak de F1 dochtermoeren van deze raszuivere teeltmoeren. Door de volken niet te behandelen krijg je een goed beeld van de varroaresistentie in deze volken. De standbevruchte F1-volken van de beste teeltmoeren laten vrijwel altijd iets meer mijten vallen, maar nog altijd vele honderden procenten minder dan van niet resistente volken. 

De aantallen varroamijten, die uit gelijkwaardige volken vallen - vooral in nazomer en herfst - kunnen van zeer laag tot extreem hoog oplopen. In een twee rands miniplusvolk kan de cumulatieve mijtenval in drie maanden varieren tussen 25 en 1250 mijten per volk. Ook tot mijn verbazing blijven de zwaar besmette volken meestal gewoon leven, waarschijnlijk omdat deze volken niet besmet zijn met DWV en heel veel mijten in herfst en winter een natuurlijke dood sterven. 

Graag roep ik andere koninginnentelers op om ook eens de mijtenval van de teeltmoervolken te monitoren. Vooral de maand september is  representatief om de beste moeren te kunnen bepalen. Laat dan vooral de zomerbehandeling achterwege, pas dan kun je de volken/moeren selecteren, die zelf de mijtenbesmetting beperkt kunnen houden. Wel via de schudmethode eind juli en eind augustus bepalen of dit verantwoord is. Bij een mijtbesmetting van meer dan 5% moet je direct een zomerbehandeling uitvoeren. 

Ook voor de imker, die niet zelf koninginnenteelt bedrijft, kan het monitoren van de mijtenval in september zeer leerzaam zijn. Datzelfde geldt voor de mijtentelling eind november. Je treft vaak grote verschillen aan. Neem dit gegeven eens mee naar het komende bijenseizoen. 

In deze video vertel ik meer over de dagelijkse mijtentellingen. Je kunt ook mooi zien hoe de volken in spaarkast, topkast en dadantkast overwinteren. Vanwege de koude nacht zaten de volken tijdelijk keurig op de wintertros. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent bijenteelt en koninginnenteelt

 

Deel dit bericht

« terug naar overzicht

Reacties

  • Anita

    23-11-2023 om 19:52

    Wat doe je dat altijd goed toelichten. ik volg alles, zeer leerzaam, mijn Warrekast kan ik niet echt openen, maar kan kijken aan de zijkant gaat goed

  • Joost

    23-11-2023 om 20:03

    Dag Ben,
    "Wilgen moet ik ook nog kappen" Waarom niet promoten om dit na de bloei te doen?
    Zijn het al ideale omstandigheden om de bijen te behandelen of zou je nog even wachten tot eind december?

    Ha Joost, knotwilgen bloeien dermate laat dat er nauwelijks bijen op vliegen, want er zijn in die tijd bloeiende fruitbomen die ze aantrekkelijker vinden. Knotwilgen, maar ook appel- en perenbomen kun je beter snoeien wanneer de sapstromen in rust zijn. Het zou zonde zijn om ze - wanneer ze net in het voorjaar in het jonge blad gekomen zijn - op dat moment te knotten.

    Zeker niet wachten tot eind december met oxalen, want dan zit er al weer een broednestje in de volken. Ik zou ongeveer tussen 10 en 15 december oxaalzuur druppelen, mits het koud genoeg is. Groet, Ben

  • Dirk

    24-11-2023 om 12:17

    Hey Ben,
    Je geeft aan dat je de winterbehandeling zou kunnen overslaan bij een mijtenval van 1 mijt per 5 a 7 dagen. Dit lijkt me heel erg weinig. Is het niet eerder een gemiddelde van max 1 mijt per dag ipv week?

    Ha Dirk, je hebt helemaal gelijk, ik ben "per dag gedurende" vergeten te schrijven. Bedankt voor je scherpe blik. Groet, Ben

  • MARC Titeca

    28-11-2023 om 19:22

    Beste Ben , zou men Thymovar strips ook kunnen gebruiken onderaan de kast om ze niet te storen of afkoelen, groetjes uit Leffinge België

    Dag Mark, Thymovar strips kun je uitsluitend gebruiken bij de zomerbehandeling (eind juli/begin augustus). In die zomerse periode is er geen sprake van afkoeling. Thymovar is absoluut niet te gebruiken op dit moment in de winter. Het werkt gewoon niet vanwege de kou, het verdampt namelijk nu niet . Groet, Ben

  • Sander

    29-11-2023 om 08:40

    Ha Ben,

    Wanneer is het de beste tijd voor een winterbehandeling met oxaalzuur? Gezien de koude week, kan het dan al einde vd deze week of zou je nog even wachten.

    Groet,
    Sander

    Ha Sander, vrijwel alle volken zijn al broedloos, dat betekent dat je nu al kunt oxalen. De temperaturen zijn ook geschikt om te druppelen, want de volken zitten goed op de wintertros. Het huidige koude weer is ongeschikt om te sublimeren. Groet, Ben

  • Maarten

    22-12-2023 om 05:48

    Ha Ben, ik heb het juiste moment om oxaalzuur te druppelen gemist dit jaar. Zou ik bij koud weer in januari nog kunnen druppelen of heeft dit geen zin meer omdat er dan al weer wat broed is en ik meer kwaad dan goed doe?

    Ha Maarten, ik zou het asap doen, waarom niet morgenvroeg? Bij mij zaten ze vanmorgen nog op de wintertros, ze zullen bij 10 graden wel sneller opvliegen maar de bijen in de straatjes krijgen dan toch het oxaalzuur in hun harenkleed. In januari is de kans op broed met daarin verstopte mijten te groot. Dan tref je ze zeker niet. Groet, Ben

  • Irinarj

    31-12-2023 om 18:04

  • Cees

    26-05-2024 om 22:10

    Hoi Ben

    Een collega imker van me heeft een varroafix verdamper (sublimeren 1gram) aangeschaft en wil een hele broed cyclus (24 dagen) behandelen ipv mierezuur.

    Het is ons niet helemaal duidelijk ofke de HKs er op kan laten staan, weet jij dit toevallig??

    Bij de productbeschrijving staat het volgende: Er blijven geen residuen achter in de bijenwas of honing.

    Als ik dit zo lees denk ik dat de HKs er gewoon op kunnen blijven....

    Ben benieuwd wat jij er van denkt.

    Dag Cees, eerlijk gezegd kun je deze vraag beter niet aan mij stellen, want ik ben er namelijk van overtuigd dat we de bijen de strijd tegen de varroamijt zelf moeten laten doen. We moeten via selectie de varroa sensitieve eigenschappen versterken. Wil je dit niet doen, dan past een twee- of driegangen menu conform de voorschriften van de producent.
    Vanuit het voorzorgsprincipe zou je niet moeten behandelen tijdens echte drachtperioden. Ik zou zeker niet sublimeren in de zomer en zeker niet dagelijks herhalen. Er ontstaat een hele onnatuurlijk neerslag van kristallen op de raten en op de wanden. Deze stof schijnt dan niet meer giftig te zijn maar het hoort gewoon niet thuis in de kast.
    Uiteindelijk blijft de mijt gewoon terug komen. Groet, Ben


Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.
« terug naar overzicht