Blog categorieën

31-08-2018

De natuurlijke mijtbesmetting

Op 2 afzondelijke bijenstanden heb ik sinds 2017 8 sterke bijenvolken op 4,9 mm Dadant-ramen staan. De volken zijn sinds hun ontstaan in mei 2017 nooit meer behandeld. Het zijn dus zogenaamde 'treatment free' bijenvolken. Inmiddels heb ik 11 volwassen volken op 4,9 mm raat bijna ingewinterd met daarnaast nog eens 16 MiniPlus-volkjes op 4,9 mm raat. Deze gaan volgend jaar april over naar grote dadantkasten. 

Op 28 augustus heb ik van de 8 onbehandelde volken bijenmonsters afgenomen om de mijtenbesmetting op de bijen te bepalen. Alhoewel in de literatuur aanbevolen wordt om de mijtbesmetting op de bijen altijd onder de 2% te houden, weet ik uit ervaring dat volken met een besmetting tot 10% per 1 september eveneens de winter goed kunnen overleven. 

Er spelen namelijk nog twee andere factoren een nog grotere rol dan de mijten namelijk de virusgevoeligheid van het volk en de virulentie (mate van ziekmakendheid) van de virussen. Het lijkt erop dat de ziekmakendheid van de virussen afzwakt of dat de weerstand van de bijen groter geworden is de afgelopen jaren. 

Kortom volken met een tamelijk hoge mijtbesmetting kunnen mits ze sterk genoeg blijven in augustus, september en oktober de winter goed doorstaan. Het lijkt er veel op dat ze met name in september zich op natuurlijke wijze van de grootste 'mijtenload' ontdoen vanwege het krimpen van het broednest.

Overigens blijft het zeer risicovol om de mijtenbestrijding achterwege te laten, het vereist een goede monitoring van de schuiflade of bepaling van de mijtbesmetting via monsteronderzoek op de bijen. Toch lijkt een selectieve bestrijding van de mijten de weg voor de toekomst.

In onderstaande tabel zie je de mijtbesmetting per 28 augustus 2018 van onbehandelde volken. De reden voor de sterk verhoogde besmetting van volk nummer 3 en 5  moet nader onderzocht worden. Het zou kunnen zijn dat de ramen met 4,9 mm kunstraat niet goed zijn uitgebouwd, zodat de cellen groter zijn uitgevallen. Vooral mijn eerste zelfgemaakte kunstraat was van een mindere kwaliteit. Hierin werd soms broddelwerk geleverd door de bijen waardoor 5,1 mm tot 5,4 mm cellen ontstonden. In de praktijk heb ik gezien dat deze grotere cellen frequenter (factor 2) bezet worden door volwassen mijten. Dit kan dus leiden tot een hogere reproductie van de mijten. 

volk gewicht per bij mijtbesmetting per 100 bijen
1 0,1066 5,6%
2 0,1191 0,0%
3 0,1147 16,1%
4 0,0978 6,8%
5 0,1047 10,3%
6* 0,1219 6,7%
7 0,1157 3,0%
8 0,1085 4,2%

De volken 7 en 8 staan op een 2e bijenstand.

Conclusie: bij 6 van de 8 volken blijft de mijtbesmetting na 1,5 jaar vooralsnog acceptabel. Echter de mijtbesmetting kan de komende maand alsnog snel oplopen en daarmee onacceptabel hoog worden. Per 1 oktober zal ik een volgende controle doen. 

Als laatste opmerking: het volk in kast 6* zit niet op 4,9 mm ramen, maar als enige van deze groep op 5,1 mm ramen. Dit is dus terug te zien in het gemiddelde gewicht van de bijen. Wellicht dat ik volgende week nog een video maak van volk 3 en 5. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent koninginnenteelt

Deel dit bericht

« terug naar overzicht

Reacties

  • Rudolf Fontein-Hubregtse

    31-08-2018 om 21:47

    Ha Ben,
    Wat is de eenheid van het gewicht die je meet? Grammen?
    Ik heb dit jaar voor t eerst op een hele nauwkeurige weegschaal pasgeboren koninginnen gewogen, dat varieerde van 165 mg (slecht = bedanken!) - 215 mg (ik ga ervan uit dat tussen 185 - 200 mg het voordeel van de twijfel geldt en dat > 200 goede moeren zijn, heb jij er ervaring mee?)
    Op grond van die gewichten neem ik aan dat het grammen zijn die dan uitkomen (1e) op 106,6 gram. Klopt mijn redenatie.
    Je somt het gewicht op maar verbind je daaraan conclusies, zo ja welke. Hoe komt jouw gewicht per bij tot stand?

  • Ben de blogger

    31-08-2018 om 22:06

    Rudolf, de kolom 'gewicht per bij' heeft als eenheid grammen. Dus X 1000 krijg je milligrammen, die je kunt vergelijken met het gewicht van de koninginnen. Ik bereken het gewicht per bij door het monster bijen na telling te wegen en het resultaat te delen door het aantal bijen.
    Ik kan de uitkomst vergelijken met eerdere meetresultaten van bijenmonsters met 5,4 mm bijen.
    Het leuke van de genoemde gewichten is het feit dat het ene monster met 5,1 mm bijen inderdaad de 'zwaarste' bijen oplevert.
    Het is voor mij puur een cijfermatige bevestiging van hetgeen ik zie, namelijk echt kleinere bijen.
    ik ken wel iemand in de beroepsteelt van moeren, die meer kan zeggen over het gewenste gewicht van moeren. Maar denk eraan dat dit per ondersoort/ras kan verschillen. Groet, Ben

  • Anoniem

    01-09-2018 om 13:04

    Hoi Ben, heel interessant om je blog te lezen. Ik probeer als beginnend imker ook te bestrijden na het monitoren in plaats van andersom. Bij 4 v/d 5 volken gaat dit prima. Ik maak me alleen zorgen om 1 volk. Dit volk staat op 10 goed bezette dadantramen en had een hoge besmetting halverwege juli ( >20 mijten p/d + DWV+niet opstijgende bijen met ok vleugels). Ik heb 4 x met 15 ml hiveclean behandeld om de 5 a 6 dagen. De mijtenval nam tijdens de behandeling toe (>100 p/d). Waar ik mij zorgen om maak is dat ongeveer 10 dagen na de behandeling nog steeds >100 mijten p/d dag vallen. Ik zie nog steeds dagelijks DWV bijen. Was de 15 ml per x misschien onvoldoende? Is er iets wat ik nog zou kunnen/moeten doen of zal ik het zo laten.

  • Ben de blogger

    01-09-2018 om 15:25

    A., je kunt rustig nog een paar keer Hive Clean of VarroMed druppelen, net zo lang tot je de DWV-bijen niet meer tegenkomt. Die andere niet-vliegers hebben waarschijnlijk het IAPV- of Kashmir-virus.
    Je moet de omslag naar een populatie gezonde winterbijen zien te bereiken. Check voor de zekerheid ook nog een keer bij mooi weer je larven. Ze moeten mooi wit zijn en niet uitgezakt in de cel liggen.
    Vorige jaar had ik ook dezelfde verschijnselen als jij in een volk. Heel veel gehandicapte bijen voor de kast. Na 7 x druppelen met Hive Clean was het voorbij en dit jaar groeide het volk in april/mei uit tot een zeer sterk volk en dat zijn ze nu nog steeds zonder DWV en IAPV. Blijkbaar hebben ze het virus goed overwonnen! Zie het maar als een griepinfectie! Na het overwinnen van het virus heb je er weerstand tegen.

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.
« terug naar overzicht