Blog categorieën

09-04-2021

De omzetting van bevruchtingskastjes naar bijenkasten

Vele blogvolgers vroegen mij de afgelopen winter om eens toe te lichten hoe ik de volkjes vanuit de bevruchtingskastjes omzet naar grotere kasten. In imkerland gaan er vele wegen naar Rome en iedereen doet het op zijn eigen manier. Dat is natuurlijk het mooie van deze hobby.

Mijn manier van omzetting is erop gericht om broedwarmte te behouden en om geen broedramen om te hangen naar andere bakken of lege bakken op bevolkte bakken te plaatsen, want dan stijgt er veel warmte op naar de nog lege bakken. In feite is dit warmteverlies. In principe dwing je de bijen wel om die ruimte sneller in te nemen, maar het gaat ten kosten van warmtestress. Watmtebehoud is cruciaal om de voortplanting van de mijten laag te houden.

Soms hang ik wel een compleet volkje over naar een grotere kast, door de raampjes vast te binden aan de grotere ramen (bijvoorbeeld van spaarkast naar dadant), maar de volgende methode vind ik in veel gevallen de beste omdat ik het nieuwe volkje dan op nieuw uitgebouwde kunstraatramen van het nieuwe formaat krijg. 

Swipen op foto's.

Op de foto's zie je de omzettng van apidea naar miniplus, van miniplus naar spaarkast en van miniplus naar dadant. Op een foto is de conversiedekplank te zien van miniplus naar 5-raams dadant en van apidea naar miniplus. De opening is afgestemd op het kastje dat bovenop staat en de grootte van de conversiedekplank is weer even groot als de onderste kast. Ik gebruik hiervoor 10 mm watervast multiplex. 

De timing van de omzetting

De omzetting doe ik op het moment dat er voldoende groei in de volken zit. Dus overwinterde 2-rands miniplussen zet ik begin april over naar dadant en spaarkast. Ik hou via het folie de groei in de gaten en wanneer beide randjes miniplus goed gevuld raken met bijen is het moment daar om ze bovenop de andere kast te zetten. Bij apidea's die terug komen van het bevruchtingstation doe ik de conversie naar miniplus op het moment dat het eerste broed is uitgelopen. Deze timing is erg belangrijk, je moet echt gebruik maken van deze groeispurt.

Hoe richt je de onderste kast in?

In de onderste kast - de kast dus waarnaar ze omgezet gaan worden - plaats ik in het midden twee uitgebouwde ramen, het liefst deels nog voorzien van wintervoer, aangevuld met ramen met kunstraat. Dit zijn vaak overtollige voerramen, die vrijkomen bij de voorjaarscontrole.

Hoe nu verder na het plaatsen van de bovenkast op de onderkast?

Het is nu zaak van geduld en dracht. Bij uitblijven van dracht - zoals nu - voer ik de bovenste volken bij met invertsuiker. Voor het uitbouwen van ramen is dracht onmisbaar, dat geldt natuurlijk ook voor het legvermogen van de moer. Deze moet na twee of drie weken eitjes gaan leggen in de al uitgebouwde middelste ramen van de onderbak. Dit laatste stimuleert ook het uitbouwen van het naastgelegen kunstraat. Het voeren drukt de volkjes omlaag naar de onderbak.

Na 4 weken (ongeveer eind april) zijn de middelste ramen onderin belegd. Je zoekt de moer op en zorgt dat ze beneden is, dan leg je een moerrooster tussen onder- en bovenkast, zodat het eileggen uitsluitend beneden kan plaats vinden

Twee weken later zou je de bovenste miniplussen kunnen wegnemen en laten afvliegen op de onderste kast. Zo kun je de miniplussen, die grotendeels uitgelopen zijn, hergebruiken voor nieuwe jonge moeren. Je kunt ook nog een derde week wachten zodat al het broed is uitgelopen. Dan sla je de raampjes af op de onderbak en je hebt een compleet nieuw volk in de onderste kast. 

Begin juni moeten de nieuwe volken volwaardige volken zijn, die de zomeroogst nog binnen moeten kunnen halen. Uiteraard is dit ook afhankelijk van de kwaliteiten van de moer en de imker, want de timing in het hele proces is belangrijk. 

PS een BLOG-abonnee vroeg mij naar de kastkaart die ik gebruik om de handelingen in de volken vast te leggen. Hier een linkje. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent bijenteelt

Meer info kun je ook vinden in het imkerboek Bijvriendelijk imkeren 2.0  

Deel dit bericht

« terug naar overzicht

Reacties

  • Gerard

    09-04-2021 om 14:36

    Dag Ben, Staat de mini plus op de dekplank (met een gat erin) of volledig op de raat van de onderste bak?

    Groet, Gerard

    Op de dekplank

  • Agnita Jaasma

    09-04-2021 om 16:32

    Hallo Ben, ik heb me inmiddels aangemeld voor het blog, hopelijk kun je me nu vinden. Ik heb veel belangstelling voor je topkastenboek.
    vrgr
    Agnita

  • Gerard

    09-04-2021 om 20:22

    Ben, Dus het voergat is voldoende om bijen naar beneden te laten bouwen?

    Gerard, nee, te klein. Wil je aub het blogbericht lezen en alle 5 foto's bestuderen? Gr. Ben

  • JanA

    09-04-2021 om 22:55

    hallo ik doe het net andersom miniplus ramen in een duitse honingkamer met schied daar bovenop een combi bak met kunstraat 1 voerraam plus halve darrenraam kunstraat tot de schied binnen no time zit ze bovenin omdat ze volgens mij liever naar boven gaan dan naar onderen, een paar weken later de 1.5 bak naar onderen dan rooster ,en de duitse honing kamer er op , Segeberger kasten werkt goed

    JanA, de bijen raken op deze manier veel broedwarmte kwijt aan de bovenliggende lege ruimte. Verlies van broedwarmte is ideaal voor grote mijtengezinnen. Het warmteverlies dwingt ze in feite om versneld gebruik te maken van die ruimte. Dan doen ze naar mijn mening dus niet omdat ze liever naar boven groeien, maar meer om de warmteverliezen tegen te gaan.
    Maar als het jou goed bevalt, en je bijen blijven gezond, dan moet je jouw manier blijven volgen. Groet, Ben

  • JanA

    10-04-2021 om 18:53

    Dag Ben, ben ik ook wel met je eens maar de miniplus zat op 4 bakken veel broed en heel veel bijen , in de onderste bak zitten 11 ramen met miniplus in koudbouw en een isolatie schied , de combi bak zit gevuld tot aan de miniplus ook met schied er achter maar in warmbouw vlieg opening op 2 cm en de bodemschuif er in .
    vorig jaar de varroa goed bestreden ,ik had vorig jaar beide methodes gedaan maar na 3 weken heb ik de koningin zelf maar naar onderen gebracht ,maar daar was toen nog niks gebeurd terwijl er 2 goed gevulde bakjes miniplus boven op stonden Groet Jan

    Jan, de timing is heel belangrijk, zonder groeiexplosie komen ze niet in de andere kast. Het gaat vooral vlot in april. Uiteraard alleen wanneer er veel gesloten broed uitloopt. Veel jonge bouwbijen zijn gewoon cruciaal. Groet, Ben

  • Jan Luesink

    11-04-2021 om 20:43

    Hoi Ben,
    Duidelijk verhaal. Dank je hiervoor. Heb je bij het opzetten met behulp van een tussenplaat geen probleem met regenwater dat via de plaat naar binnen loopt? En wildbouw tussen de twee kasten?

    Ha Jan, geen zichtbare hinder ondervonden van regenwater, mogelijk ook omdat ze maar 4 a 5 weken op elkaar staan. Het is hier altijd mooi weer in de Achterhoek ;-).

    Natuurraat tussen de 2 kasten is juist goed, want als ik dat na 3 weken zie bij het liften van de MP dan weet ik dat de bijen ook al beneden zitten. Dan wordt het tijd voor het plaatsen van het moerrooster. 2 weken later ben ik dan klaar. Groet, Ben

  • Henk

    12-04-2021 om 13:31

    Hoi Ben,
    Wat is de makkelijkste methode om een volk van simplex naar afdant over te zetten ?
    Evt de ramen met broed in de dadant hangen, en na een tijdje de ramen vervangen ?
    Gr Henk

    Henk, zie https://www.bijenhouders.nl/blog/van-spaarkast-naar-dadantkast
    Groet, Ben

  • Mitch

    20-06-2021 om 09:14

    Hoi Ben
    De bevruchtingskastjes komen deze week terug van het bevruchtingen eiland. Op eigen stand nog even wachten tot ik zeker weet dat de Q aan de leg is, maar daarna zou ik het volk uit de kieler willen verenigen met een bestaand Bastaard volk. Ik weet dat je in een van je blogs hier uitleg over hebt gegeven en kan dit gelijktijdig niet terugvinden. Ik heb broedaflegger gemaakt in drieramers. Nu wilde ik de jonge moeren nijpen uit de drieramers, de kieler op de drieramer plaatsen met een krant er tussen zodat beiden in rust en zonder warmteverlies kunnen verenigen. Is dit een juiste methode of zou jij wat anders adviseren of aandacht aan kunnen geven om toe te passen. Deze methode dacht ik toe te passen om uiteindelijk op zesramers de winter in te gaan.

    Ha Mitch, het principe dat je wil toepassen, is wel goed, maar misschien ben je iets te vroeg begonnen met de voorbereidingen. Je moet namelijk zo weinig mogelijk oudere vliegbijen in je broedafleggers hebben.
    Ik maak 2 raams broedafleggers plus een raam voer in miniplussen in de ochtend. In de namiddag zijn de haalbijen afgevlogen op de oude kast en heb ik alleen die 2 ramen gesloten broed en uitgelopen jong bijen over in de MP. Deze accepteren de andere bijen en moer uit de apidea bevruchtingskastjes zondermeer.
    Ik bind de raampjes uit de apidea aan een toplatje mp en hang deze zo tegen de ramen in de MP. De moer gaat dus over met eigen bijen en broed.
    Door het folie hou ik de ontwikkeling in de gaten. De gering bezette eenheden krijgen soms nog na 2 weken een extra raampjeuitlopend broed. Op deze wijze groeien ze door tot 2 rands miniplussen. Deze zijn goede overwinteraars.

    Jouw idee met 3 ramers naar 6 ramers werktop dezelfde manier en gaat ook heel goed.

    Maar zorg dus dat je die haalbijen kwijt ben, dat zijn de defensieve bijen, die de moer af kunnen steken.

    Goed om een krantje te gebruiken omdat jij uitgaat van bastaard bijen. Ik hang ze er zelf zo bij, maar ik heb veel bijen met dezelfde genetische achtergrond.

    Zie ook: https://www.bijenhouders.nl/blog/van-apidea-naar-dadantkast-in-12-maanden

    Groet en succes,
    Ben


Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.
« terug naar overzicht