Blog categorieën

11-10-2019

De schuifla in oktober

 

De dagen worden kouder en korter, toch wordt er door sommige volken - met name als de zon even doorkomt - nog gevlogen op de klimop en de herfstasters. Je kunt de gele restanten terugvinden op de schuifla. Grote drachten op de zwarte mosterd, die overigens geel kleurt, ben ik liever kwijt dan rijk, want de bijen moeten in de ruststand komen. Ze kunnen dan op een natuurlijke manier hun broednest afbouwen ten gunste van de langlevende winterbijen die dan kunnen ontstaan.

Op de schuifla worden nauwelijks nog mieren en oorkruipers waargenomen, pissebedden zie je nog wel. Die vind je vooral op de randen van de polystyreenkasten, waar ze keurig alle restanten opeten en composteren; het zijn dus nuttige insecten. Op de schuifla kun je ook de aanwezigheid van wasmotlarven in de raten ontdekken door de naar beneden vallende uitwerpselen. Ze zijn smal van vorm, net streepjes en je vindt ze vaak vanuit de kanttramen aan de zijkant op de schuifla.

Last but not least.... de mijten. Wie bijen houdt, houdt ook mijten. Leer er vooral mee te leven, uiteindelijk zullen de bijen dat ook gaan doen. Zou je geen zomerbestrijding uitvoeren, dan vallen ze in de herfst echt bij bosjes. Het lijkt er veel op dat de mijtenpopulatie eenzelfde zomer/winter verhouding heeft als onze honingbijen. In de maanden augustus, september en oktober sterven ze massaal. Helaas hebben ze dan al in die periode hun ziekmakende virussen in het bijenbroed kunnen verspreiden. Indien mijten virusvrij zouden zijn, dan zou de schade wel meevallen.  

Een tijdige bestrijding van de mijten in de tweede helft van juli en de eerste helft van augustus voorkomt grote schade aan de winterbijen. Op de schuiflade kun je aan de hand van de gevallen mijten ook nog goed zien of de mijten zich nu nog reproduceren. De donker roodbruine mijten zijn de volwassen mijten, de lichtere rode mijten zijn de net geboren dochters en de licht gekleurde mijten zijn onvolgroeide mijten, die als 2e, 3e of 4e dochter niet levensvatbaar zijn. Mannetjes kom je met het blote oog niet tegen, ze zijn licht van kleur en veel kleiner.

Bij niet behandelende volken zie je in november de mijtenval nagenoeg uitdoven tot enkele mijten per dag, in de wel behandelde volken mag er nog 1 mijt per dag vallen. Meet de mijtenval vooral over een periode van meerdere dagen, want de dagelijkse verschillen kunnen groot zijn. Bij een gemiddelde mijtenval van 1 per dag medio november kun je met een gerust hart de decemberbehandeling overslaan.

Voorlopig lopen de bijen nog vrij door de kastruimte, ze halen open voer van buiten uit de kantramen naar binnen voor het dagelijks gebruik. Het gesloten wintervoer wordt pas later aangesproken als het open voer op is. Vandaar dat je nu nog geen opengeknaagde zegeltjes vindt. Dat gebeurt pas als de dagtemperaturen verder onderuit gaan. Datzelfde geldt voor de trosvorming. Pas over enige weken kun je de Winter APK check doen. Daarover meer in de Imkernieuws/Bijenwerk editie van 15 oktober 2019. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent bijenteelt 

 

Deel dit bericht

« terug naar overzicht

Reacties

  • Margriet K.

    12-10-2019 om 09:46

    Goedemorgen Ben, Vorig jaar winter had ik veel van die uitwerpselen op de lades van de helft van mijn volken. Nu heb ik er nog geen zicht op omdat ik pas als de echte koude invalt de lades plaats. Reden daarvan is dat ik pas na de heideoogst mijten bestrijd en inwinter. Ik denk dat het vocht dan sneller kan worden afgevoerd. Is er een methode om de wasmotten die in de volken zitten te bestrijden? In aug. jl. heb ik per abuis in 1 volk ijsazijn gedaan i.p.v. mierenzuur (Liebich methode), gelukkig maar voor 2 dagen. Er vielen wel dode mijten maar aan de bijen zag ik niets, ook later zag ik geen extra dode bijen bij de kast.

    Margriet,
    Ijsazijn is een veel milder zuur dan mierenzuur, vandaar dat het geen schade teweeg brengt. Met het weglaten van je lades tijdens de varroabehandeling krijg je geen goed beeld van je mijtenbesmetting per volk, zodat je hier niet op kunt selecteren komend jaar. Maar goed, ik kan begrijpen dat je het vocht wil afvoeren tijdens het late inwinteren.
    Ik zou me niet druk maken om die wasmotten, ze horen erbij en composteren het "afval" waar met name minder of geen bijen zitten. Ik denk dat het ruimen van wasmotlarven ook een specifieke eigenschap van bepaalde bijen is. Je komt wel eens 'bold' broed tegen. Soms zitten er wasmotlarven onder deze cellen, soms mijtenfamilies. Dus hygiënisch ruimgedrag kan ook iets betekenen tegen de wasmotlarf.
    Veel schade richten ze niet, alhoewel ze wel de streklarven en poppen helemaal besmeuren met hun uitwerpselen. Groet, Ben
    PS wasmotlarven kun je alleen doden door gebruikte ramen 48 uur in de vriezer te doen.

  • Margriet K.

    12-10-2019 om 11:44

    Nee, ik heb de laden niet weggelaten tijdens de varroabehandeling maar pas enkele weken later tijdens en na het inwinteren. Dank en groet.

  • Ed Rietdijk

    13-10-2019 om 14:02

    Hoi Ben,
    Mag ik buiten de inhoud van dit blogbericht jou vragen hoe ik het aanpak om van twee volken naar meerdere volken uitbreidt.
    Ik wil heel graag van mijn Carnica F1 volk meerdere volken ontwikkelen maar dat is voor mij nog volledig in het duister tasten.
    Vriendelijke groet, Ed

    Ed,
    In de voortgezette basisopleiding wordt ook aandacht besteed aan basale vormen van koninginnenteelt. Er zijn vele wegen naar Rome, maar in jouw geval kun je het beste een paar zesramers kopen en ramen met kunstraat voorbereiden. Vervolgens wacht je op de komst van belegde zwermcellen in je F1-volken. Zodra je die vindt, hang je drie ramen waarop tenminste 1 of 2 belegde zwermcellen en veel bijen zitten over naar een dichte zesramer. Hoofdvolk aanvullen met een voerraam en kunstraat en vooral ergens anders 4 km verderop neerzetten .
    In plaats van de uitgenomen ramen plaats je ramen met kunstraat. Je begrijpt dat je meerdere keren kunt doen. Hou natuurlijk wel je moeren in de hoofdvolken.
    In de zesramers maken ze het proces van de opkweek van nieuwe koninginnen af, na 5 weken controleren. Groet, Ben

  • Christel

    13-10-2019 om 16:13

    Ik ben 5 weken weggeweest en had mijn volken van te voren winterklaar gemaakt (dus ook bijgevoerd)

    Omdat t vandaag zo warm is en zonnig heb ik ze gecheckt:
    1 volk op 2 BK: 17 kg voer = prima
    1 volk op 1 BK: slechts 4-5 kg voer!
    1 volk op 1 BK: slechts 7 kg voer!

    de 2 kleinere volken hebben hun voorraad de afgelopen weken al bijna opgegeten!

    Men zegt dat oktober te laat is voor suikerwater, omdat 1. winterbijen dat niet meer goed kunnen omzetten naar honing en 2. de luchtvochtigheid te hoog is en t niet meer goed verdampt kan worden.

    Wat kan ik nu nog t beste doen voor mijn 2 kleinere volken?
    Ze bezetten ieder zo'n 7 a 8 ramen van de 10.

    Toch suikerwater proberen?

    Alvast dank!
    Christel

    Christel, koop voor ieder volk een can invertsuiker; die hoeven de bijen niet meer om te zetten naar glucose en sucrose. Dat is het namelijk al. Gewoon direct beginnen te voeren en iedere 3 dagen de bakken bijvullen. Ze nemen het nog wel op, mits ze gezond zijn. Invertsuiker is voor jouw situatie het beste. Groet, Ben

  • Christel

    13-10-2019 om 16:42

    ps. Hoe lang duur het proces om van suikerwater honing te maken?

    Ik bedoel daarmee: suikerwater mengen met enzijmen en in de ramen stoppen.
    Het enige wat dan nog moet gebeuren is verdampen.

    Deze te 'waterige' honing zorgt er dan in ieder geval toch voor dat ze niet gesloten honingramen hoeven te openen voor hun huidige dagelijkse energiebehoefte?

    Christel, vanuit kristalsuiker (sacharose) moet glucose en sucrose gevormd worden, inderdaad via enzymen. Vandaar dat invertsuiker beter is. Bovendien zit daar iets minder water in. Groet, Ben

    Of gaat deze te 'waterige' honing heel snel schimmelen?

  • Christel

    14-10-2019 om 11:08

    Dank Ben!
    De invertsuiker is in bestelling.
    Ik heb dit jaar geen honing geoogst, dus ik kan daar ook niets van teruggeven.
    Wel heb ik nog een paar potjes honing van 2018, van (overgroot) moedervolk. Maar soms lees ik dat oudere honing giftig is is voor bijen. Dus kan ik deze oogst van 2018 in de tussentijd beter niet terugvoeren?

    Christel, de grens voor het niet langer bruikbaar zijn van eigen honing i.v.m. het ontstaan van HMF ligt bij 24 maanden. Jouw honing van 2018 kun je nu dus nog prima voeren. Met een beetje handwarm water oplossen. Groet, Ben

  • Banier

    14-10-2019 om 11:11

    Goedemorgen Ben,
    Kan ik mijn bijen ook met poedersuiker bijvoeren?
    Ik heb dit ergens op internet in Duitsland gezien.
    groet,
    Banier

    Banier, nee dat kan niet, want er zijn aan poedersuiker hulpstoffen toegevoegd die slecht zijn voor onze bijen. Poedersuiker wordt gebruikt om mijten te detecteren. Gebruik vooral nu alleen nog invertsuiker. Het voeren had eigenlijk al een maand geleden klaar moeten zijn! Groet, Ben

  • Christel

    24-10-2019 om 10:28

    Ben, nog een aanvulling op mijn situatie van hierboven:

    Beiden volken nemen de invertsuiker gretig op.

    Een volk zit in een topkast met 9 spaarkastramen, op elk raam zitten bijen.
    Oorspronkelijk had t volk nog 4 -5 kg voer. Ze hebben nu +/- 12-13 liter invertsuiker opgenomen.

    In het voerraam zijn ze sinds gisteren raat aan het bouwen.
    Alsof ze meer ruimte nodig hebben om de invertsuiker in op te slaan?

    Is dat een teken om te stoppen met voeren?
    (Een 10e raam toevoegen lijkt me niet de bedoeling, of?!)

    Tot hoors, Christel

    Christel, ik zou geen uitbreiding meer geven. Het voeren stimuleert automatisch de wasklieren, maar met de dalende temperaturen komende week zullen ze zich gaan terugtrekken. Deze warmere dagen nog voeren en daarna stoppen. Er blijft namelijk gevaar op gisting bestaan. Ze zullen overigens de komende weken eerst het open voer van de buitenkant opeten. Succes met de overwintering. Grtz, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.
« terug naar overzicht