12-07-2023

De verzegeling van honing

Verzegelde honingramen kunnen er totaal verschillende uitzien. Vaak zijn net uitgebouwde kunstraten met een witte verzegeling het mooist om te zien. Pseudoacaciahoning geeft een mooie witte was, dat direct herkenbaar is bij verzegelde honing. De paardenbloemen zorgen weer voor een gele verkleuring van zowel de houten raampjes als de verzegeling. Soms wordt zelfs de vliegplank geel, blijkbaar van de pollen die ze verliezen. 

De wasverzegeltjes kunnen op verschillende manier aangebracht zijn op de verse honing in de cellen. Imkers spreken over een natte of droge verzegeling. Bij een droge verzegeling zit er een klein luchtlaagje tussen de wasdeksel en de honing. Deze wasdekseltjes zijn makkelijker te verwijderen met de ontzegelvork of het ontzegelmes. Bij een natte verzegeling ontbreekt het luchtlaagje ten dele of volledig. De wasdeksels zijn verkleefd aan de honing, dus moeilijker af te nemen. Het zal de kwaliteit en het vochtgehalte van de honing niet beinvloeden. Op deze foto's kun je enigszins het verschil zien tussen de twee vormen, alhoewel het verschil nog sterker kan zijn. 

Het verschil in verzegeling hangt samen met genetische eigenschappen van het ras of het betreffende volk. Voor Broeder Adam was dit een van de kenmerken waarop geselecteerd werd bij de teelt en selectie van Buckfast teeltmoeren. 

Het watergehalte van honing is belangrijk voor het ontstaan van gisting. Vochtige honing biedt gistcellen betere kansen om te groeien, terwijl de groei bij droge honing bijna onmogelijk is. Verzegelde honing zal minder vocht kunnen bevatten dan onverzegelde honing. Maar "verzegeling of geen verzegeling" het blijft nodig om de stootproef te doen of met een refractometer het water% te meten. Een mooi streefgetal is 18% of minder water. 

Aan het eind van de zomer (eind juli) en net voor de zomerbestrijding van de varroamijt (eind juli zeker beginnen) moeten we uit voorzorg voor contaminatie alle honingramen afnemen, zowel verzegeld als onverzegeld. Onverzegelde honing kan best een laag watergehalte hebben. Bijen sluiten de cellen pas af met was wanneer de cellen voor 95 tot 100% afgevuld zijn. Soms houdt de dracht plotseling op en zitten de cellen nog niet vol. Het resultaat kan uitstekende onverzegelde honing zijn. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent koninginnenteelt

 

 

Deel dit bericht

Reacties

  • Willem

    12-07-2023 om 12:16

    Ben, dank voor de duidelijke en nuttige informatie.
    In dit verband een vraag. Ik heb nog voerramen in de opslag. Het betreft volledig gevulde en verzegelde broedramen met invertsuiker en ook wel wat honing die de bijen (kleine volkjes) de afgelopen winter niet hebben aangesproken. Kan ik die ramen meegeven aan de bijen om de komende winter mee door te komen? En ook nog hoeveel ramen met voer heeft een volkje nodig om de winter door te komen?

  • Erik

    12-07-2023 om 12:41

    Hallo Ben.

    Op 1 van mijn spaarkasten staan nog 4 honingkamers.
    2 zijn zo goed als vol de beide andere half vol.
    Er zitten zoveel bijen in deze kast (heb al 45 kg honing afgenomen) dat ik niet weet of al die bijen wel in de kast passen.
    Kun je de ramen die niet vol zijn bewaren, of zal ik ze onder de BK plaatsen, voor de eventuele mijten behandeling.
    Gr. Erik

  • Teake

    12-07-2023 om 14:29

    Hallo Ben,

    Ik imker al meerdere jaren met veel plezier op één broedkamer (duhoka).
    Het valt mij op dat de dames met het éénbaks imkeren veel minder snel (of zelfs helemaal niet!) de volle honingramen verzegelen.
    Is dat inherent aan het éénbaks imkeren, of ben ik te snel met het geven van ruimte d.m.v. extra honingkamers...?
    Vr.gr. Teake

  • Ben de Blogger

    12-07-2023 om 15:36

    Ha Willem, je kunt de "oude voerramen" beter nu al omwisselen tegen lege kantramen, zodat ze als eerste opgegeten worden. Want in oude honing ontwikkelt zich HMF en dat is giftig voor bijen. Dus niet wachten met inhangen. Een volk dat 1 bk bezet, heeft 14 kilo wintervoer nodig. Dat komt overeen met 7 volle bk-ramen.

    Ha Erik, die twee halfvolle hk's kun je beter als reservevoer onderplaatsen. Dan kun je op de bk de carroabehandeling doen. Medio september kun je de onderbakken waarschijnlijk leeg weg nemen. Weghalen kan ook eind februari.

    Ha Teake, ik denk dat je de dracht of de haaldrift van dit volk blijkbaar iets overschat hebt. Normaal gesproken wordt alles netjes verzegeld, behalve bij te veel ruimte en een aflopende dracht.
    Groet, Ben

  • Marnix Van de Sijpe

    12-07-2023 om 17:41

    Hallo Ben,heb hier een kast waarvan ik twee honingzolders die 100% verzegeld waren geslingerd deze week en nu blijkt het vochtgehalte 20%, wat zou hier de oorzaak kunnen zijn?
    Groeten Marnix

  • Ben de Blogger

    12-07-2023 om 18:43

    Ha Marnix, is je refractometer geijkt? Is het een digitale, die rekening houdt met de buiten- of kamertemperatuur? Iedere graad boven de 20 is 0,1 punt afwijking.
    Daarnaast kan er misschien in de kantramen of de randen verse nectar gezeten hebben. De vroege ochtend is het beste moment van honing oogsten. Met het plaatsen van een uitlaat de ochtend ervoor voorkom je bijmenging van nectar. Als laatste: niet ieder volk heeft gelijke eigenschappen. Groet, Ben

  • Harrie jansen

    12-07-2023 om 20:26

    Goede dag Ben
    Mijn volken zitten op een broedbak simplex met 2 3 en 4 honingkamers
    Kan ik nu alle honingkamer s er in een keer eraf halen
    Passen alle bijen nu in een broedkamer

  • Julian

    12-07-2023 om 20:41

    Beste Ben,

    Mijn moeder heeft een aantal kasten die ze in wil laten winteren op eigen honing. Elke simplexkast heeft 4 honingkamers. Kan ze die honingkamers er gewoon op laten staan en het moerrooster verwijderen? En het volk trekt dan in de honingkamers, hoe gaat dat in het voorjaar?

  • Arno Koel

    12-07-2023 om 21:23

    Ha Ben,
    Ik begrijp deze zin niet: Aan het eind van de zomer en net voor de zomerbestrijding van de varroamijt moeten we uit voorzorg voor contaminatie alle honingramen afnemen, zowel verzegeld als onverzegeld.
    Bedoel je dat we de honingramen moeten afnemen om de honing te beschermen tegen besmetting door het gebruik van de bestrijdingsmiddelen?

  • Ben de Blogger

    12-07-2023 om 23:09

    Ha Harrie,
    Je kunt het beste alle hk's, die je wilt slingeren op één na afnemen, want ze moeten reservevoer hebben totdat je gaat inwinteren. Wil je de varroabehandeling uitvoeren op de broedkamer dan plaats je die ene hk onder de bk. Bestrijd de mijten en haal eventueel de hk er in september onder vandaan. Baardvorming kan ontstaan, maar dat verdwijnt weer na 2 a 3 weken.

    Ha Julian, op volken met 2 bezette bk's mag ze 2 volle hk's laten staan en op 1 bezette bk mag er 1 volle hk op staan. Zonder moerrooster. De overige hk's mogen eraf. Medio september moeten de hk's nog vol zitten, anders ramen aanvullen vanuit de afgenomen hk's.

    Ha Arno, je wil toch uit voorzorg voorkomen dat de honing de smaak krijgt van tijmolie of dat er te veel mierenzuur in de honing komt. Honing is voedsel, dat moet natuurlijk schoon zijn en geen vieze geur hebben.
    Daarnaast zorgen 2 of 3 hk's ervoor dat de verdamping langzamer gaat en de bk niet goed bereikt.

    Groet, Ben

  • Corry

    13-07-2023 om 06:52

    Dag Ben,
    Als ik de volle honingkamers wil laten staan als wintervoer maakt het voor de bijen dan uit of ze de hele winter onder de BK staan na de varoabehandeling. Of beter bovenop zetten. Alles staat dit jaar voor het eerst op één BK en daarin zit maar weinig voer.

  • Gerrit

    13-07-2023 om 08:47

    Even een aanvullende vraag bij het antwoord op de vraag van Harrie Jansen. Wat doe je als je de behandeling onder het volk (Apidea verdamper) doet?

  • Ben de Blogger

    13-07-2023 om 11:11

    Ha Corry, de volle hk's moeten bovenop de bk staan, uiteraard zonder moerrooster. Maar die gebruik je waarschijnlijk toch al niet. Wanneer je de honing niet oogst kun je de varroabestrijding rustig bovenop de eerste hk doen.

    Ha Gerrit, Als je met een sponsdoek- of apidea verdamper op het bodemgaas werkt, kun je de deels gevulde hk rustig bovenop laten staan. Deze honing wordt toch niet meer geoogst. Ondertussen kun je boven na de verdamping beginnen met inwinteren.
    Groet, Ben

  • mark

    13-07-2023 om 14:13

    Hoi Ben, je hebt het weer druk met de vragen beantwoorden zie ik. Respect. ik heb denk ik voor mijzelf een probleem gecreëerd. Ik vindt het eenbaksimkeren erg fijn. Maar krijg ik het wintervoer in 1 spaarbak? Ik heb geen uitgebouwde ramen, en wil geen HK ramen gebruiken. Begrijp ik uit jou eerdere antwoord nou goed dat je kunt verdampen als er een volle HK ONDER het broed staat? Dank Ben.

  • Ben de Blogger

    13-07-2023 om 14:23

    Ha Mark, 14 kilo wintervoer past in 6,5 bk-raam, dus dat gaat prima. Oxaalzuur verdampen doe je tijdens de decemberbehandeling niet in de zomer dus ik begrijp je vraag hierover nu niet. Je moet nu met mierenzuur, Varromed of tijmolie producten aan de gang. Varromed is wel het vriendelijkste voor bijen en imker, doch alleen in grootverpakkingen verkrijgbaar. Groet, Ben

  • Erik

    13-07-2023 om 20:25

    Hoi Ben.

    Misschien niet het onderwerp, maar kun je nu nog broedafleggers maken zodat ik met een paar extra volken de winter in ga?

  • Ben de Blogger

    13-07-2023 om 21:04

    Ha Erik, dan kan. Maar je moet je dan wel 5 ramen broed meegeven als basis en permanent voeren met suikerdeeg. Dus 1 bk opsplitsen in 2. Liefst met een 2023 moer, die broeden dan langer door. Groet, Ben

  • Mieke

    13-07-2023 om 22:27

    Hallo Ben, ik heb een groot aantal honingramen die niet geheel vol zullen raken. Als ik per volk een aantal van die ramen onder het volk plaats, brengen ze dat dan voor de winter nog naar hun broedkamer? Ik wil liefst op 1 bak de winter ingaan. Of kan ik het beter gewoon apart slingeren en via de voerbak teruggeven? Hartelijk dank voor uw reacties, ik lees uw blogs erg graag. Mvrgr. Mieke

  • Ben de Blogger

    13-07-2023 om 22:45

    Ha Mieke, de bijen verhuizen inderdaad de niet verzegelde honing naar boven rond het broednest. Eind september of eind februari kun je deze hk leeg wegnemen. Het voordeel hiervan is dat de bijen echte honing houden als deel van het wintervoer en jij loopt minder risico op te natte honing. En....het kost weinig tijd. Groet,
    Ben

  • mark

    14-07-2023 om 10:51

    Hoi Ben, dank voor je antwoord. Ik bedoel jouw antwoord op de vraag van Erik. Kun je mierzuur verdampen als de HK onder de BK staan? Dat zou nieuw voor me zijn. Ik denk dat je bedoeld dat die HK dan als wintervoer eronder blijven staan? Groetjes

  • Ben de Blogger

    14-07-2023 om 11:28

    Ha Mark, Erik heeft niets gezegd over specifiek mierenzuur. Wel of hij de twee halfgevulde hk's onder de bk kan zetten als reservevoer en vervolgens kan bestrijden. Uiteraard kun je de bestrijding op de broedkamer uitvoeren terwijl er 1 of 2 hk's onder de bk staan. Je kunt alleen die honing niet meer consumeren uit voorzorgsprincipe. Groet, Ben

  • mark

    14-07-2023 om 18:14

    Hoi Ben, dank dan had ik het verkeerd begrepen.

  • Koos

    15-07-2023 om 18:49

    Hoi Ben, Kunnen HK's welke verzegeld zijn en niet worden geslingerd ook onder (ipv boven) de BK worden geplaatst en deze dan in februari te verwijderen? Of kan dit alleen met HK's met onverzegelde ramen. Groet Koos

  • Ben de Blogger

    15-07-2023 om 21:37

    Ha Koos, de wintervoorraad moet altijd boven de wintertros zitten en de wintertros zit in de bk. De bijen eten zich door de voorraden erboven en ernaast. Niet naar onderen. Open voer eten ze nu nog op of verplaatsen het naar boven. Voer eronder doen ze weinig mee als het verzegeld is. Ze kunnen het vaak ook niet goed verdedigen tegen wespen. Dus niet doen. Gewoon boven zetten als wintervoer. Groet, Ben

  • Corry

    16-07-2023 om 09:10

    Dag Ben,
    Wat ben ik blij met al deze informatie. Petje af hoe je de moeite neemt de oneindige stroom met vragen te beantwoorden. Dank daarvoor.
    Hartelijke groet.

    Dank je Corry, groet, Ben

  • Mwj Grugeon

    16-07-2023 om 17:53

    Dag Ben,
    Roverij?
    Als in een sterk volk plots(midden in de dag) heel veel bijen toegang zoeken is dan de vaststelling dat er bijen zijn met stuifmeelpoten een voldoende reden om aan te nemen dat het een plotse dracht is die vrijkomt of is dit een onvoldoend betrouwbare indicator? M.a.w. toch maar de vliegopening verkleinen zodanig dat er maar eentje gelijktijdig binnen kan?
    Dank vooruit.

    Marc

  • Ben de Blogger

    16-07-2023 om 19:53

    Ha Marc, stuifmeel is geen goede indicator voor dracht. Als jouw beoordeling van een sterk volk korrekt is dan zal je weinig last hebben van roverij. Kan het niet het voorvliegen van jonge bijen geweest zijn? Of wellicht heeft dit volk zelf een slachtoffer gevonden. De tijd van roverij komt er weer aan, vooral te kleine en moerloze volken zijn de eerste slachtoffers. Groet, Ben

  • Philippe

    24-07-2023 om 00:17

    Dag Ben,
    Je hebt het er steeds over dat als he een volle HK voor de winter laat staan, dat je die dan bóven de BK en dus bóven de wintertros zet. Ik dacht altijd dat die wintertros helemaal bovenin de kast zat omdat het daar get warmste is in de winter. Als er nog een HK boven de tros staat, gaat dan niet veel van de warmte naar boven?

    ha Philippe, de bijen slaan de honing van nature boven, naast en achter het broednest op. Nooit onder het broednest. In de winter vormen de bijen een wintertros, binnen die wintertros kan het 25 graden zijn, maar 10 cm buiten de wintertros heerst gewoon de buitentemperatuur. De bijen proberen dus de warmte in de wintertros te houden. Daarbuiten is het kouder. Ze blijven wel contact houden met de voervoorraad. De bijen slaan de honing niet voor niets op boven, naast en achter het broednest. Dus overwinteren op eigen honing? Dan niks veranderen, alleen moerrooster weghalen. groet, Ben

  • Philippe

    25-07-2023 om 21:21

    Dank je Ben. Ik ben altijd erg blij met al je antwoorden. Je blog hier is bijzonder leerzaam!

  • Corry

    14-05-2024 om 04:11

    Kun je honing van vorig jaar die deels verzegeld is nog gebruiken op de bk dit jaar?

    Ha Corry, mits je het de komende dagen/weken geeft, is het goed. Maar als wintervoer voor de komende winter is het minder geschikt vanwege het ontstaan van HMF. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.