08-10-2016

De Winter APK check

De Winter APK check

In de maanden augustus, september en oktober wordt het zomervolk met kort levende bijen getransformeerd naar het wintervolk met lang levende bijen. Een eerste check op sterkte van de volken doe ik medio augustus voor het inwinteren (het aanvullen van de wintervoorraad). Middelmatige of zwakke volken worden verenigd. Vaak is de reden een koninginnenprobleem in de zomer, die te lang geduurd heeft. Een tweede check doe ik in oktober. Door het gebruik van folie en plexiglas bovenop de broedkamer, maar ook door de schuiflade wekelijks te bekijken, zie ik al snel het onderscheid tussen zwakke en sterke volken.

Blijkbaar is bij deze volken iets mis gegaan in de ontwikkeling van de winterbijen. Een hoge mijtenbesmetting, die heel vaak gepaard gaat met een ernstige virusbesmetting zorgt voor veel uitval onder de nieuwe generatie winterbijen.  Dat wordt in de herfst zichtbaar door het folie. Gemiddeld heeft bij mij 5% van de volken hier last van (dus 1 op 20). 

Zonder ingrijpen vallen deze volken vrijwel zeker ten prooi aan de zogenaamde verdwijnziekte. Gisteren heb ik twee volken (in Dadantkasten) samen gevoegd.

De ondergrens voor productievolken in spaarkasten ligt volgens mij op 5 goed bezette straatjes (bij Dadant 4), daar onder is de kans op verdwijnziekte of wintersterfte erg groot. Dat wil ik voorkomen en in de praktijk is gebleken dat samengevoegde volken (zwakke en middelmatige) een hele grote kans maken alsnog de winter te overleven.  

Late nazwermen in 6-ramers of late broedafleggers zijn vaak vitaal en overleven de winter in kleinere eenheden, daarvoor hanteer ik andere lagere ondergrensen. 

In onderstaande video voeg ik een zwak volk samen met een middelmatig volk. Samen hebben ze 75% kans de winter te overbruggen.

Al mijn overige volken zien er vooralsnog sterk genoeg uit, eind oktober maken we definitieve stand van zaken op, want dan zijn 95% van de langlevende winterbijen gevormd.

Ben Som de Cerff, hobbyimker en docent bijenteelt

Deel dit bericht

Reacties

  • Kris

    08-10-2016 om 11:16

    Dag Ben,

    Dank weer voor deze video. Nu heb ik geleerd dat je moet samenvoegen via de zg. krantenmethode, maar ik zie dat je gewoon de ramen van de ene kast overhevel naar de andere kast. Kan dat altijd?? Dat is op zich veel makkelijker dan de krantenmethode.

    Alvast dank voor je antwoord. Mvrgr,

    Kris

  • Julia

    08-10-2016 om 12:20

    Beste Ben,
    Wat doe je met de weggehaalde ramen?
    Bewaren, smelten of leegsnijden en was weggooien of nog iets anders?
    Groet,
    Julia

  • marian

    08-10-2016 om 12:32

    Beste Ben,

    Tijdens een controle vond ik op de schuiflade van mijn volk rupsen van de kleine wasmot. Kan ik hier wat aan doen of staat mijn volk ten dode opgeschreven?

  • Hans

    08-10-2016 om 12:43

    Hoi Ben,

    Twee vragen.
    1. Het ene volk is zwak en ziek. Neem je nu geen risico dat het andere volk dat ook wordt door sMen te voegen?
    2. Hoe komt het volk nu nog aan voldoende voer? Kun jr nog bijvoeren? Ik zag enkele kragdn met honing maar is dat genoeg tot maart?
    Gr. Hans

  • Freek

    08-10-2016 om 14:09

    Dank ook voor deze video.
    Je kiest ervoor de beide koninginnen "het" zelf uit te vechten; ik zelf heb een F16 moer, stekerig volk, en zou die weg willen halen alvorens heur volk samen te voegen met een F1-moer volk.
    Kennelijk ben je niet bezorgd over de stekeligheid van je F3 volk. Maar wat als het een latere generatie betreft ?
    met groet freek

  • Teake de Jong

    08-10-2016 om 16:04

    Hallo Ben, bedankt voor deze duidelijke uiteenzetting.
    ik heb twee volken in dezelfde situatie, ik weet nu hoe te handelen.

  • Jacko

    08-10-2016 om 18:13

    Hoi Ben,

    Je zegt ook in oktober / begin november nog volken te kunnen verenigen. Is dan de buitentemperatuur niet te laag voor het openen van de kasten? Of zet je ze dan gewoon op elkaar?
    En als je deze 2 verzwakte volken bij elkaar voegt, leggen ze dan niet alsnog het loodje, je doet tenslotte niks tegen de varroa besmetting die ze allebei in hoge maten lijken te hebben...

  • Anoniem

    08-10-2016 om 21:43

    Geeft het samenvoegen geen vertekend beeld op de hoogte van de bijensterfte? Zou dit volk eigenlijk niet ook mee moeten tellen?

  • Ben de blogger

    09-10-2016 om 10:45

    Hallo allemaal,
    Ik zal jullie reacties bondig proberen te beantwoorden:
    Kris, zodra de R in de maand is, kun je de krant achterwege laten. De bijenvolken zijn duidelijk in een andere fase gekomen.
    Julia, de overgebleven ramen bevatten allemaal nog wintervoer, dus deze bewaar ik in een koude schuur in een dichte bijenkast vanwege het gevaar van wasmotten (als je een vrieskist hebt, dan is dit nog beter). Ik gebruik ze in het vroege voorjaar voor eventuele noodvoedering in volken of later in mei/juni voor broedafleggers.
    Marian, de kleine wasmot hoort bij het milieu van de bijen. Bij voldoende sterke volken kunnen ze geen kwaad doen. Ze kunnen hooguit lege onbezette ramen vernielen, maar niet je volk, tenzij je volk zwak is.
    Hans, ik ga ervan uit dat de zwakke bijen inmiddels het huis verlaten hebben en dat de nu resterende bijen (weliswaar te weinig om als volkje te overleven) in potentie lang levende winterbijen zijn. Met twee zwakke volken samen vormen ze weer een middelmatig sterk volk en kunnen ze elkaar wel warm houden. Beide volken hadden al voldoende wintervoer, dus in de nu overgebleven 10 of 11 ramen zit zeker voldoende wintervoer (ca 18 tot 20 kg).
    Freek, in de gesproken tekst gaf ik aan ook mijn F3 te willen wegnemen en de F1 te laten bestaan. Echter ik kon de F1 niet vinden, dus koos ik voor het gemak en liet ze het zelf uitzoeken. Mijn F3's zijn meestal nog vriendelijk (stabiele overerving).
    Jacko, niets doen, betekent voor 90% het einde van het ene volk. Met alle consequenties: dode bijen en een vieze kast. Het andere middelmatige volk help ik nu aan 1500 tot 2000 extra bijen, van deze 2000 blijkbaar sterkere bijen (anders waren ze wellicht al dood geweest) zullen er vele toch nog langlevend zijn en een bijdrage leven aan de warmtehuishouding van het nieuwe volk. De samenvoeging kost slechts 1 bij het leven, namelijk 1 koningin. Ook in november kun je een volk op 1,2 of 3 straatjes nog beter samenvoegen met een ander volk van 3, 4 of 5 straatjes. Samen redden ze het wel. De bijen kunnen ook dan overgehangen worden, ze kunnen wel enige minuten tegen een buitentemperatuur van 5,6, 7 graden Celcius. Zitten beide volkjes in het midden, dan kun je ze ook op elkaar plaatsen.
    Anoniem?? Bij deze samenvoeging gaat er maar 1 bij dood (de K.), het volk gaat op in het andere volk en samen leven ze nog lang en gelukkig, althans dat is de bedoeling en al vaker bewezen in de praktijk in mijn bijen.
    Als we twee zwakke of middelmatige volken in het voorjaar verenigen, dan zeggen we toch ook niet dat een volk gestorven is?
    Overigens zal ik van deze samengevoegde volken nooit na telen. Daarvoor komen alleen de sterke en vitale volken in aanmerking.

  • Anoniem

    09-10-2016 om 12:44

    Hoeveel straatjes moeten er bezet zijn in een een spaarkast met twee broedkamers ?

  • Ben de blogger

    09-10-2016 om 13:26

    Tenminste 6 straatjes, mocht je die niet zien in de bovenbak, dan moet je de bovenbak even los kiepen van de onderbak om in de onderbak te kijken. 5 straatjes is echt de ondergrens, bij 4 of minder zou ik verenigen. De sterke volken zitten op 7 en 8 straatjes, zodra het iets kouder wordt.

  • Anoniem

    10-10-2016 om 10:54

    "Als we twee zwakke of middelmatige volken in het voorjaar verenigen, dan zeggen we toch ook niet dat een volk gestorven is? "

    Klopt, maar omdat het dan voorjaar is kunnen we niet meer spreken over wintersterfte.

    Bewering: Verenigen geeft een lager % wintersterfte, maar geen juist ziektebeeld.


  • Anoniem

    10-10-2016 om 11:30

    Dank je , dan komt het denk ik wel goed met mijn volken , zijn zeker 6 a 7 straatjes mooi bezet !!

  • Ben de blogger

    10-10-2016 om 12:38

    De imkers kunnen wel degelijk de gezondheidstoestand van hun volken monitoren a.d.h.v. de sterkte van de volken. Daarover kunnen ze ook rapporteren via de NBV Oxaalzuurenquete, zodat heel imkerend NL kan vernemen hoe het staat met de gezondheid/vitaliteit van de volken.
    Verenigen kan sterfte van zwakke volken voorkomen en draagt bij aan de bewustwording van de gezondheid van de bijenvolken.
    Ik pleit er dus voor dat imkers ook in de herfst en winter monitoren. Daar valt veel van te leren.

  • Marc

    10-10-2016 om 12:58

    Hoi Ben,
    heb momenteel een oersterk groot volk met veel honing en voer. Gaat om een P-moer van 2015. Hiervan zou ik in 2017 nog graag afleggers van maken. Echter, het volk maakt nog steeds speeldopjes aan en tot op heden moet ik elke week nog 1 a 2 koninginnendoppen verwijderen. Het volk wil dus blijkbaar een andere koningin, maar ik het volgende voorjaar pas (bevruchting in sept/okt gaat immers niet meer lukken). Als er straks geen eitjes meer worden gelegd, is een (naderende) stille moerwisseling even uitgesteld. Maar zou ik hiermee het voorjaar kunnen halen, of toch verenigen?

  • Ben de blogger

    10-10-2016 om 13:10

    Marc, zo lang het echt speeldopjes zijn, die onbelegd zijn, hoef je ze niet weg te halen of haal je al belegde stille moerwisselingsdoppen weg? Ik heb dit jaren geleden ook eens gedaan omdat ik de moer wilde redden. Helaas hadden ze na de winter in maart de draad weer opgepakt en was de P-moer gewisseld door een darrenbroedige jonge moer. Vanwege het gebrek aan darren in maart en april geen bevruchting dus..... Ik zou nu niets meer doen en hopen dat hare majesteit volgend jaar haalt. Zo niet kun je volgend voorjaar altijd nog verenigen of alleen een leggende moer invoeren.

  • Anoniem

    10-10-2016 om 18:18

    Zou je in een van de volgende blogs willen toelichten hoe we dat monitoren in de herfst en winter het best kunnen doen?
    Ik heb twee volken thuis en vier op een bijenstand ca 6 km verderop. Hoe vaak, waarop koersen? Op basis van varroalade en kijken onder het dak door plastic folie? Ik open de kast liever niet onder 15 graden..

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.