28-04-2018

een broedaflegger maken

In deze periode van opkomende zwermdrift - zeker nu de haalbijen meer thuis zitten vanwege het matige weer en voor overbevolking zorgen - is het zaak de mogelijk opkomende zwermdrift te beteugelen. Zo lang je geen belegde zwermcellen tegenkomt, is er niets aan de hand en hoef je ook geen broedafleggers of kunstzwermen te maken. Meestal breek ik de eerste keer indien ik doppen constateer alle belegde zwermcellen weg en kom ik 7 dagen later terug voor een 2e controle.

Kom ik voor de 2e keer weer belegde doppen tegen, dan maak ik een broedaflegger van dit volk. Meestal neem ik 2 ramen met bijen weg, inclusief een raam gesloten uitlopend broed. Meer ramen is niet nodig en gaat ten koste van de honingopbrengst in het oude volk. Daarna wel blijven monitoren of de zwermdrift weg blijft, anders later nogmaals een broedaflegger maken. Wil je de zwermdrift voor 100% elimineren maak dan een kunstzwerm. Misschien later daarover een nieuwe video.

In onderstaande video van gisteren kwam ik wel belegde en gesloten doppen tegen, maar gezien het totale aantal van 4 doppen, concludeer ik dat het hier niet om zwermcellen gaat maar om stille moerwisselingsdoppen. Het was overigens maar een demo en de stille wisseldoppen heb ik dus laten zitten. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent bijenteelt

Deel dit bericht

Reacties

  • Mathijs

    28-04-2018 om 12:37

    Dag Ben,
    Duidelijke video, het geluid is ook prima. Ik zag laatst ook de video van Pia Aumeier.
    Ik heb 1 volk waar ik gisteren belegde doppen tegen kwam en doppen met larven. Dit is 1 van mijn volken op 1 bk 4,9 mm, etc je weet het wel (ze doen alleen niks met de 2 bk op de hk terwijl de hk vol zit, is de ruimte tussen beide bakken een barrière, of stoppen ze nu met bouwen omdat er zwermcellen in zitten? ). Het is alleen een F2 volk, ik wil daar dus niet mee verder gaan,. Verder een prima rustig volk. Is het mogelijk om hier een broedaflegger van te maken en tegelijkertijd een raam met eitjes uit een P-volk bij te hangen? Of accepteren ze die eitjes in dat geval niet en moet ik dat raam met eitjes er 9 dagen later bij hangen? Mijn beide P-moeren ontwikkelen zich langzaam, dat is ook niet gek, aangezien het raszuivere Zwarte bijen zijn, waarschijnlijk zodra het weer weer beter is en mei, zullen ze zich gaan ontwikkelen, dat kan bij de Zwarte bij, dat ze qua ontwikkeling ontploffen in mei.Groeten Mathijs

    Mathijs, de dracht zet niet door, dat zet ook een rem op de eiproductie van de moer. Bij mij komt er ook vrijwel niets meer binnen (nog wel veel stuifmeel). Daarom laten de 2e HK met rust, er is gewoon geen honing om op te slaan. Straks de 1e HK slingeren en de 2e HK laten zakken.

    Een broedaflegger gebruiken voor de koninginnenteelt via redcellen is zeker niet de beste methode. Ze zullen waarschijnlijk wel een paar redcellen optrekken op je raam met open broed uit het P-volk.

    Sterke volken met mega veel huisbijen verzorgen hun open broed het beste, die zijn ook het beste als startervolk nadat ze hopeloos moerloos zijn gemaakt. Groet, Ben

  • Jann

    28-04-2018 om 13:58

    Ben een vraag verkoop je ook bijenvolken ?

    Jann, soms maar niet vaak. Groet, Ben

  • Peter

    28-04-2018 om 15:27

    Hallo ben

    Vandaag even bij de bijen wezen kijken.
    Bij 1 kast viel mij op dat er een kreukelvleugel bij voir de kast kroop. Verder niets gezien. Is een enkele al een probleem? Ik dacht dat ik de mijten goed onder controle had!

    Bij mijn 2de kast viel op dat er veel darren waren geruimd. Kan ik dit zien als postitief hygiënisch gedrag of als een probleem.

    Peter, 1 kreukelbij (DWV) is geen probleem, wel in de gaten houden of het erger wordt.

    Darren worden vaak geruimd indien het slecht weer is en als er voedsel te kort is. Als er weinig nectar binnenkomt, geven de bijen er de voorkeur aan om het werksterbroed te verzorgen en de darren uiteindelijk op te ruimen.

    Het is wel hygiënisch gedrag, maar het heeft niets met mijten te maken. Groet, Ben

  • jantje

    28-04-2018 om 16:18

    Ik blijf het moeilijk vinden om in te schatten wanneer ik best een aflegger maak of beter ineens een kunstzwerm maak. Soms zie ik een aantal (speel)dopjes met een eitje erin, is dat al echt zwermdrift of nog niets om ongerust over te zijn? Ik wacht meestal tot er echt doppen met larven en brij te zien zijn. Onlangs heb ik afleggers gemaakt van enkele volken die doppen hadden (reeds met brij erin). Een week later hadden ze terug belegde doppen...wat moet je dan doen? Heb dan maar een kunstzwerm gemaakt, maar nu zijn die mooie grote volken natuurljk wel wat verzwakt en vrees ik voor de honingopbrengst volgende maand. Had ik dan beter de doppen nog eens weggehaald, nog een tweede aflegger gemaakt of van in het begin een kunstzwerm??

    Jantje, het zijn lastige afwegingen, omdat ook het onvoorspelbare weer een belangrijke rol speelt. Zet de dracht goed door vanwege warm weer, dan geven ze vaak de zwermdrift op. Maar dit weertype is gunstig voor het ontwikkelen van zwermdrift.

    In de regel zoek ik alle ramen af als ik op de 1e 2 of 3 ramen belegde dopjes met eitjes tegenkom. Vaak zitten er dan verderop al verder ontwikkelde larven. Doppen met eitjes haal ik in de regel allemaal weg en een week later plan ik een broedaflegger in en verwijder weer alle doppen. De week daarop weer controle en desnoods een 2e broedaflegger. Broedafleggers maak ik niet groter dan 2 ramen met bijen, anders worden de volken kleiner voor de zomerse hoofddracht. Dus ik maak nooit kunstzwermen meer. Twee halve volken zijn inderdaad niet goed genoeg voor de hoofddracht.
    Je zou ze vlak voor de lindedracht nog kunnen verenigen met behoud van de jonge moer. Groet, Ben

  • Silvia Coolen

    28-04-2018 om 16:54

    Hoi Ben, wij hebben een stille moerswissel gehad van de buckfast koningin die we van jou hadden gehad. Er loopt nu een kersverse grote mooie dame rond die sinds een weekje ook weer netjes aan de leg is. Vandaag hebben we haar even wat meer ruimte gegeven met hulp van onze mentor. In de tussentijd had haar volk de hele broedkamer afgevuld met bergen stuifmeel en was er nauwelijks nog ruimte voor broed, ondanks dat ze in maart een extra halve (honingbak) broedkamer hadden gekregen. Er lijkt nog geen zwermdrift te zijn en de paardenbloemen bloeien nog volop.

    Silvia, gefeliciteerd met die mooie wisselmoer. Dat zijn de beste, want ze hebben volop voedster-aandacht gehad. Zwermdrift zul je waarschijnlijk niet meer krijgen met een jonge moer. Die gaat straks als een speer leggen en geeft dan veel feromonen af. Zorg wel voor voldoende ruimte in de honingzolders. ;-). Groet, Ben

  • Gert

    28-04-2018 om 19:13

    Hallo Ben,
    Hoe zie je nu het verschil tussen zwermdrift en een stille moerswissel?
    Ik kwam in mijn volk 5 belegde doppen tegen aan de rand van het broednest. Ik zag gesloten broed en larfjes maar geen eitjes. Het volk staat op een broedkamer en had alle ramen bezet. De buitenste met voer, de rest met broed. Er stond geen honingkamer op. Ik heb alle belegde doppen weg gehaald. Er waren geen gesloten doppen. Is dit een stille moerswissel? Of toch zwermdrift? En waarom zie ik geen eitjes? Stopt de moer met leggen als er zwermdrift is?

    Gert, de moer mindert wel haar legtempo, doordat er ook steeds minder ruimte is voor het leggen van eitjes. Ook jij had een onderbak of honingbak moeten geven om de eileg gaande te houden. Het is wel vreemd dat je geen eitjes meer ziet, maar dat kan vele oorzaken hebben. Misschien zijn ze er wel, maar weinig? Zo lang de doppen open zijn, gaan ze onder de huidige weersomstandigheden niet snel zwermen. Gezien het beperkte aantal doppen (5) sluit ik niet uit dat je te maken hebt met een stille wissel.

    Overigens als je zeker bent van de afwezigheid van eitjes dan is het niet zo handig om alle zwerm- of wisselcellen weg te breken. Nu moeten ze bij afwezigheid van een koningin redcellen op misschien oudere larven optrekken.

    Maar goed, ze moeten nu wel kleur bekennen. Zitten er over een week geen redcellen OP het broed, dan is de moer blijkbaar nog aanwezig.

    De plaats en aantal van de doppen is meestal bepalend voor het onderscheid van zwerm- en wisselcellen. 5 of minder zijn in de regel wisselcellen. Wisselcellen zijn meestal ook mooi groot in de vorm van een pinda. Groet, Ben

  • Peter

    28-04-2018 om 22:48

    Hallo ben de dwv houd ik zeker in de gaten. Betreft de dode darren.... ik ben overgestapt op natuurbouw en hebben nu wel erg veel darrenraat voorhanden, zou dat de mogelijkheid kunnen zijn dat ze dan toch wat darren ruimen? Voldoende voer is er zeker voor handen want de honingbak zijn ze al aan het verzegelen

    Peter, met voldoende voer bedoelde ik niet de reserveopslag maar meer datgene dat er dagelijks binnenkomt aan nectar. Stokt de nectarstroom een paar dagen, dan slaat de stemming om en wordt de overdaad aan darrenbroed geruimd. Het kan ook te leiden hebben gehad aan afkoeling aan de buitenkant van het broednest. Groet, Ben

  • daniel

    29-04-2018 om 11:35

    een kleine opmerking : naar mijn mening is dit geen echte broedaflegger ( veel broedramen nodig) maar een één raams broedaflegger. Wel moet men erop letten dat er eitjes aanwezig zijn want een raam met enkel gesloten broed kan onmogelijk een dop aantrekken.
    ik heb vorig jaar een 10 tal één raams broedafleggers gemaakt en met 100 % succes. het zijn nu sterke prokuctievolken. groeten

    Daniel, een 6-raams bijenkast en een 10-raams bijenkast zijn allebei bijenkasten, dus een 1-raams-, 3-raams- of 10-raams broedaflegger zijn allemaal broedafleggers. Komen de ramen broed uit verschillende volken, dan spreekt men van een verzamelbroedaflegger. In mijn geval introduceer ik altijd na 9 dagen een jonge F1-moer, er hoeven dus geen eitjes op het raam te zitten, maar wel piepjonge larfjes. De redcellen worden opgetrokken op jonge larven en niet op eitjes. Groet, Ben

  • Matheusen Hugo

    29-04-2018 om 12:13

    Beste Ben, Tot mijn grote verbazing worden we-om uw berichten te lezn- "gedwongen" lid te worden van NBV.Jaren geleden was ik ook lid. Tot het lidgeld verhoogd werd tot 60 €. Dit was overdreven veel en heb oogezegd. In mijn vereniging betaal ik 30 €..In alle geval bedankt voor de leerrijke en kritische berichten.Groeten

  • Jacqueline

    30-04-2018 om 16:12

    Beste Ben,
    Kan ik ook een gewone Dadantkast gebruiken voor een broedaflegger, en hem kleiner maken met het sluitbord? Dan hoef ik geen 6-ramer te kopen. Dank!

    Jacqueline, ja hoor. Geen probleem. Zorg wel tevens voor een hele kleine vliegopening via schuimrubber. De ramen tegen 1 van de kanten beginnen, dus niet in het midden met 2 sluitborden. Interne voerbak met suikerdeeg er tegen aan. Groet, Ben

  • peter

    30-04-2018 om 16:41

    Ben bedankt voor de verduidelijking

  • Twan

    01-05-2018 om 10:54

    Ben, waarom mag je de ramen niet gewoon in het midden hangen, met aan beide kanten een raam (uitgebouwde) kunstraat, waar dan weer een raam voer langs komt? Dit werkt dan toch ook als een soort zijwand (aan de ene kant) en als sluitbord (aan de andere kant)?
    Warmte, voor het broednest, stijgt omhoog. Waarom is de plaats aan de zijkant dan toch zo belangrijk?

    Twan, het is ook niet echt belangrijk. Maar indien je het raam broed tegen de rechterzijwand hangt, kan de warmte rechts niet ontsnappen. Die kan alleen maar naar links uitstralen, en daar hangt dan het kunstraat dat de bijen nog moeten uitbouwen. Daarnaast weer het voerraam. Bijen zullen het kunstraat uitbouwen en ook daarna het voerraam gaan benutten voor het leggen van eitjes. Het sluitraam ernaast zorgt ervoor dat de bijen niet in de vrije ruimte gaan bouwen. Groet, Ben

  • Bé Heeres

    21-05-2018 om 12:40

    Beste Ben, in je video maak je in je broedaflegger gebruik van een raat gesloten broed. Nu neem ik deel aan een doppenproject en daar wordt aangegeven dat we een broedraam met BRIAS moet toevoegen. Waarom dit verschil?

    Bé, eigenlijk is er niet zo veel verschil. Want eigenlijk zit er op ieder raam gesloten broed aan de randen wel wat larven of eitjes. Dan kun je spreken van BRIAS. Met gesloten broed bedoel ik eigenlijk 'hoofdzakelijk gesloten broed' met als doel binnen 12 dagen heel veel jonge bijen te krijgen. In het doppenproject zeggen ze bewust BRIAS, want op dag 9 kun je dan redcellen breken en een jonge moer laten inlopen of een dop plaatsen.
    Maar ik doe dus eigenlijk hetzelfde. Groet, Ben

  • Gert Valk

    21-05-2018 om 20:39

    Hoi Ben, donderdag krijg ik een jonge onbevruchte f1 koningin. Mijn broedaflegger heeft dan doppen van 9 of 10 dagen. Kan ik dan de jonge Koningin door middel van een kunst dop van was tussen de Raten hangen?
    Alvast hartelijk dank!

  • Ben de blogger

    21-05-2018 om 21:48

    Ja tussen de ramen waar je de redcellen breekt. Groet, Ben

  • Adri Van der Waaij

    24-05-2020 om 16:28

    Beste Ben,
    Vraagje, waarom de gemaakte doppen niet gebruiken om.samen met een aantal raampjes en bijen een nieuw volk te maken?
    Ik lees wel iets over dat deze doppen niet altijd zijn opgetrokken uit jonge larfjes en de kwaliteit van de koningin minder goed is.
    Het is toch het volk zelf die zichzelf in stand wil houden en daarvoor vast wel een goede actie inzet.
    Met vriendelijke groet
    Adri

    Adri, je kunt er inderdaad rustig een nieuw volkje mee maken. Mocht de koningin niet goed genoeg zijn dan wordt ze wel weer gewisseld. Vaak willen we alleen koninginnen telen uit raszuivere larfjes. Dat geeft meer zekerheid over de eigenschappen. Groet Ben

  • Anoniem

    06-06-2020 om 23:17

    Bij mij vliegen de bijen in de broedaflegger telkens weg wat zou de oorzaak zijn.

    Antwoord: De broedaflegger moet 4 km verderop geplaatst worden anders vliegen de haalbijen direct terug naar de oude kast.

  • Wilma

    11-05-2021 om 11:30

    Hallo Ben, ik heb topkasten waar ik tot nu toe geen doppen in heb gevonden. Als dit gebeurt wil ik een broedaflegger maken aan de andere kant van dezelfde kast. Aangezien ik geen uitbreiding van de volken wil, zou weer terug verenigen dan een optie zijn? En hoe doe ik dat dan?

    Ha Wilma, voor het maken van een broedaflegger kun je een voerraam plus 3 ramen met broed en zwermcellen verhuizen naar de achterkant van de topkast. Vliegopenening deels open zetten, en hou de sterkte van de aflegger in de gaten in de eerste paar dagen, want ze vliegen nog af. Zonodig een raam open broed extra afschudden.
    Je kunt pas medio augustus na de darrenslacht weer verenigen door het sluitbord weg te nemen en het broed bij elkaar te hangen.

    Mochten beide volken te snel naar elkaar toe groeien, dan moet je maar broed overhangen naar een zwakker volk en aanvullen met kunstraat. Groet, Ben

  • Wilma

    26-05-2021 om 22:05

    Hallo Ben, in de topkasten zou het afremmen van de zwermdrift geen overbodige luxe zijn. De video is heel duidelijk, maar wat als je niet uit wilt breiden. Kan ik in het achterste gedeelte van de topkast de broedaflegger maken en later weer verenigen? Hoe doe ik dat allemaal, want de mogelijkheden als je je kast niet kunt verplaatsen en niet uit wilt breiden zijn beperkt heb ik begrepen. Dan zijn het maken van een broedaflegger of het doden van de moer wel de enige mogelijkheden zwermen te voorkomen...

    Ha Wilma, de ramen in de Topkast zijn gewone simplexramen, dus je kunt gewoon een veger uit deze kast maken in een zesramer of achterin de topkast achter een extra sluitraam. Daarnaast kun je een broedaflegger maken in een zesramer of weer achterin. Het gebruik van de achterkant maakt het mogelijk de beide volken voor het inwinteren weer te verenigen. Gewoon het broednest van achteren tegen het broedhest voor plaatsen en de moeren vechten het wel uit. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.