09-11-2019

Een hoge mijtbesmetting kost wintervoer

Vanmorgen heb ik zo'n tien MiniPlus-kastjes aan de kofferweegschaal gehangen en heb ik zo het brutogewicht kunnen vaststellen. Zeven weken geleden heb ik dat ook gedaan om vast te stellen of er met voldoende voer ingewinterd was. Het verschil in gewichtsverlies van de afgelopen zeven weken houdt gelijke tred met de mijtbesmetting. Weinig mijtenval resulteert in minder voergebruik. Dit verschil kan wel tot 50% oplopen. Normaal wordt er in een miniplus 500 gram in oktober/november per maand gebruikt, maar bij een hoge besmetting wel 750 gram wintervoer. Een hogere mijtbesmetting leidt dus indirect tot een hoger wintervoergebruik. Waarom indirect? Het zijn de mijten, die het broednest gaande houden. Een hoge mijtbesmetting heeft een negatieve invloed op de vorming van langlevende winterbijen. Het volk en de koningin compenseren dat door het broednest langer in stand te houden, dit leidt tot een hoger voergebruik en blijvend hogere aantallen mijten, die blijven vallen tot de winter invalt. Vaak vallen er ook nog lichter gekleurde mijten op de schuifla, de immature dochters. Ook in de winter blijft de mijtenval relatief het hoogst in deze volken. Door het compensatiegedrag blijft de volksgrootte nog redelijk op peil, maar dan moeten de mijten en de bijen wel virustolerant of virusvrij zijn. Anders leggen ze zeker het loodje in de loop van de winter. 

Van deze MiniPlus-kastjes hou ik ook de dagelijkse mijtenval bij. Hoe lager de mijtenval des te lager is de mijtenbesmetting. In augustus is ook de mijtbesmetting in het broed vastgesteld, vandaar het directe verband tussen de mijtenval en mijtenbesmetting.

De eindstand van de mijtenbesmetting wordt aan het eind van de winter vastgesteld en daarmee worden tevens de beste raszuivere koninginnen bepaald, met name op het vlak van een lage mijtenreproductie. Het is verwonderlijk hoe groot de verschillen zijn. De volkjes met de hoogste mijtenval hebben vanaf 3 september al 1900 mijten laten vallen, terwijl de minste mijtenval per volkje ongeveer 180 mijten omvat. Dit betreffen dan wel allemaal gelijkwaardige volkjes zonder enige vorm van mijtenbestrijding. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent mijtenval

 

Deel dit bericht

Reacties

  • Ko Eversdijk

    09-11-2019 om 18:32

    Docent mijtenval?

    Ko, ook ;-). We houden sinds 1984 ongevraagd ook een mijtenpopulatie in de bijenkast. Bij een verhouding van 10:1 (bijen : mijten) zijn het aardig wat insecten. Groet, Ben

  • Frank

    10-11-2019 om 00:12

    Beste Ben,
    Wat is nu beter of nodig, de schuiflade in de winter laten zitten of eruit laten ?

    Frank, vanuit de bijen gezien kun je de schuifladen op erg vochtige stadplaatsen en standplaatsen in de volle schaduw beter tot 1 februari wegnemen. Daarna weer plaatsen i.v.m. het broednest en voergebruik. Op normale standplaatsen mag de schuif er gewoon in blijven zitten. En als je de mijtenval wil controleren dan moet de la er ook in uiteraard. Groet, Ben

  • Bert Haver

    10-11-2019 om 00:40

    Ben,
    Zou het niet beter zijn dat alle imkers in Nederland op een afgesproken datum hun bijen behandelen tegen varroa, lijkt mij zeer effectief?

    Bert, vooral in augustus zou dat verstandig zijn, want dan vervliegen er veel werksters en darren en wordt er regelmatig geroofd. Daarbij verwisselen er veel mijten van bijenwoning. Vooral in gebieden met veel bijenvolken zou gelijktijdige behandeling veel herbesmetting kunnen voorkomen. In de late herfst/winter is het minder relevant want dan wordt er nagenoeg niet meer gevlogen.
    Via Imkernieuws-Bijenwerk en deze NBV-bijenblog proberen we de gelijktijdige behandeling te promoten. Maar helaas bereiken we niet iedere imker. Groet, Ben

  • Rindert

    11-11-2019 om 16:40

    Hallo Ben,
    Afgelopen vrijdag bij twee volken op de varroalade de gevallen mijten geteld. Beide volken zaten op 50 a 55 mijten over 5 dagen dus gemiddeld op 10 a 11 mijten per dag. Dit lijkt mij nog behoorlijk veel, ondanks ApiLife Var behandeling in tweede helft september. Wat vind jij hiervan ?
    Groet, Rindert

    Rindert, het kan nog wel erger ;-). Bij een behandeling omstreeks half september is de mijtbesmetting al fors opgelopen. Die extreme groei bereik je minder wanneer je een maand eerder behandeld of liever begin augustus behandelen, dat voorkomt een extreme groei. Ik zou gewoon over 2 weken de oxaalbehandeling uitvoeren, dan zullen de laatste honderden mijten ook wel verdwijnen. Groet, Ben

  • Jolanda

    11-11-2019 om 17:53

    Hoi Ben
    Waarom over 2 weken?
    Is na een echte vorstperiode niet beter/effectiever?

    Jolanda, Engels onderzoek heeft uitgewezen dat de kans op broedloosheid het grootst is in de maand november en de eerste helft van december. Eind oktober kwam de temperatuur aan de grond bijna in heel Nederland drie dagen onder nul. Ook aan de mijtenval kan ik nu zien dat de volken geen broed meer hebben. Drie weken na de vorst is er nagenoeg geen broed meer, vandaar vanaf 22 november oxalen. Mits het koud genoeg is dat weekend. Groet, Ben

  • linda

    18-11-2019 om 17:07

    Hoi Ben,
    Ik heb sinds april een bijenvolk, en imker met een TBH. Ik moet binnenkort mn laatste varroa behandeling doen maar zit met een vraag.
    Bij reguliere bijenkasten kan je gewoon tussen de raten druppelen maar ik moet de latten gaan schuiven. Deze zitten nu helemaal dicht gekit met propolis Bij het opschuiven geeft dan veel kou en stress natuurlijk. Controleren hoeveel mijten er op het moment vallen door velletjes papier onder de tros te leggen kan niet want de tros leunt heel erg op de bodenplaat.
    Dus wat is het beste, het volk druppelen en veel stress veroorzaken, wat ook slecht is voor de bijen, of het beste ervan hopen en ze met rust te laten ?
    Graag je advies, groetjes Linda

    Linda, ik laat de TBH's ook met rust. Het open breken van de latten kunnen ze niet meer herstellen in de winter. Dus het beste ervan hopen en goed de ontwikkeling in het voorjaar in de gaten houden. Mocht het broed veel gaten vertonen (hagelschot) of het broednest zich niet goed ontwikkelen, gebruik dan VarroMed om drie keer mee te druppelen. Dat kan ook in het voorjaar of de zomer.
    Een zomerbehandeling eind juli met VarroMed is zeker aan te bevelen. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.