Europees Vuilbroed

In een volk constateerde ik hagelschot. Meestal wordt dit verklaard vanuit inteelt, maar in een imkerpraktijk met standbevruchting ligt er meestal een broedziekte aan ten grondslag. Hagelschot broed geeft een beeld, zoals op de linker foto te zien is. Heel veel open gevallen cellen tussen het gesloten broed, veroorzaakt doordat de bijen de geinfecteerde en zieke larven opgeruimd hebben. 

Europees Vuilbroed sporen zijn in veel volken aanwezig, echter het komt pas tot uiting, indien de weerstand van een volk afneemt en de larven echt ziek worden. Dat geldt overigens voor veel andere bijenziekten ook, zoals bijvoorbeeld Nosema. Het voorjaar blijft een kritische periode, de overgang van de winter- naar de zomerbijen laat vaak een dip zien in de bezetting en dus in de broedverzorgende bijen.  

Onze oosterburen noemen EVB ook wel goedaardig vuilbroed, in dit geval is de besmetting in mijn volk al duidelijk minder dan 2 weken geleden bij mijn eerste waarneming. Toen waren meerdere cellen te zien met iets verkleurde larven. Met een lucifertest kun je het onderscheid zien tussen het gevaarlijke Amerikaans Vuilbroed (kwaadaardig vuilbroed) en de minder gevaarlijke variant EVB. Steek je een lucifer in de cel met een verkleurde larf, dan blijft de materie bij AVB aan de lucifer hangen indien je de lucifer terugtrekt uit de besmette celinhoud, men spreekt dan van 'draadtrekkend'. Bij EVB is dit niet het geval. Bij een ernstige EVB besmetting ruikt het broed zeer afwijkend. 

Voor mij was het hagelschot-broed direct al verdacht, dus zocht ik naar afwijkend gekleurde larven. Bij de controle van enige dagen geleden kon ik nog maar 1 cel ontdekken met een gele verkleuring (zie de cel precies in het midden bij de middelste foto). Via de NBV-BijenGezondheidsCoordinator heb ik een EVB-testkit opgevraagd (zie foto rechts) en heb ik vrijdag 22 april de test uitgevoerd.  

Met een bijgeleverde spatel lepel je de betreffende larf uit de cel en stopt deze in het flesje met vloeistof, hierin zitten 2 stalen kogeltjes, die de larf purerentijdens het gedurende 20 seceonden schudden van de vloeistof. Daarna doe je met de bijgeleverde pipet 2 druppels van de vloeistef in de testkit (zie rechtse foto). Na 3 minuten zie je 1 of 2 streepjes verschijnen. 1 is het controlestreepje voor de juiste werking van het apparaat en 2 streepjes zie je bij constaterering van EVB.

Dus conclusie van deze BLOGGER: kijk vooral kritisch naar broedafwijkingen en kijk vooral naar de kleur van de larven, deze moeten hagelwit en glimmend zijn, daarnaast moet je de huidrimpels in de larf kunnen zien. 

De medicatie bij EVB is: zet het volk op schone kunstraat en vervang op korte termijn de moer, want mogelijk is het hygienisch gedrag van het betreffende volk onvoldoende ontwikkeld. 

Ben Som de Cerff, hobbyimker en docent bijenteelt