Blog categorieën

03-06-2024

Hagelschot

Op de foto zie je het beeld van hagelschot. Het is met name waar te nemen in het gesloten broed omdat in die fase de lege cellen opvallen. Ik schat hier zo'n 10% lege cellen. Enige jaren geleden hadden we te maken met sjoemelwas, dat vanuit China geimporteerd was. De meeste larven stierven in de eerste 24 uur van hun ontstaan en het gesloten broed was een grote gatenkaas. Imkers die het niet in de gaten hadden, verloren er zelfs volken aan. De volken boerden achteruit, zo te zeggen. 

Mijn eigen kringloopwas is vorig jaar getest in een Duits lab en er waren geen detecteerbare residuen uit de landbouw en imkerswereld aanwezig. Dat laatste klopt natuurlijk wel want in 2016 ben ik deels en in 2019 volledig gestopt met het gebruik van varroabestrijdingsmiddelen. Voor 2016 paste ik altijd een halve dosering toe, omdat ik niet erop uit was die laatste mijten te doden. Ik vond en vind dat de bijen het zelf moeten aanpakken. 

Wat kunnen andere redenen zijn voor het wegvallen van broed? De meest genoemde reden is inteelt. Echter dat komt zo sporadisch voor dat een moer met verwante darren paart, dat je in je eigen bijen die reden meestal kan skippen. Een andere reden zou Varroa Sensitieve Hygiene, waarbij de werkbijen met mijtenfamilies besmette poppen volledig ruimen. Hierdoor ontstaan duidelijke gaten in het broed. 

Hieraan dacht ik in eerste instantie, om die reden heb ik 200 gesloten broedcellen open gemaakt onder de microscoop op zoek naar mijten. Voor 2019 vond ik in gemiddeld 25% van het gesloten broed in juli mijtenfamilies. Echter nu vond ik helemaal niets. Hieruit blijkt dat VSH de reden zou kunnen voor de gaatjes in het broed, echter zo veel? Dit volk stamt uit mei 2023, dus het hele jaar worden de mijten al geruimd en kan dit nooit dit beeld geven. 

Aangezien tijdens de controle, die je in de video ziet, blijkt dat ook in de streklarffase en in de fase met witte poppen de gaatjes al aanwezig is, moeten de larven direct na hun ontstaan al geruimd worden. Het VSH-gedrag gebeurt pas enige dagen later. 

Dan blijft er maar een conclusie over: namelijk dat bij de bevruchting toch een verwante dar een rol gespeeld heeft. Gemiddeld paart een jonge moer met zo'n 12 darren. Bij kunstmatige inseminatie wordt per koningin het sperma gebruikt van ongeveer 10 rijpe darren. Mogelijk heb ik per abuis toch een verwante dar gebruikt bij het insemineren en dan ontstaan er gelijke sexallelen, die leiden tot eitjes/larven die niet levensvatbaar zijn en door de werksters worden geruimd. Dit in combinatie met het VSH-gedrag van de bijen leidt tot de 10% gaatjes en de minimale mijtenbesmetting in het broed.

De laatste reden voor gaatjes in het broed zou nog een broedziekte kunnen zijn, hierbij worden deze door goed hygienische bijen ook geruimd. Echter gezien de hagelwitte larven en poppen kan daar geen sprake van zijn. Mochten je larven ook maar een iets andere kleur dan wit vertonen, neem dan direct contact op met een bijengezondheidsspecialist in je regio. Die zal het broed in eerste instantie onderzoeken op o.a EVB en AVB.

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent bijenteelt

 

 

 

Deel dit bericht

« terug naar overzicht

Reacties

  • Arjan

    03-06-2024 om 22:32

    Dag Ben,

    Bedankt voor je boeiende blog. Vandaag vond ik BRIAS zowel in de broedkamer als honingkamer terwijl er een moerrooster tussen lag. Komt het weleens voor dat de moer er toch tussendoor kan?

    Dag Arjan, indien je echt brias aantreft in de hk dan is de moer toch echt langs het rooster geglipt. Het overkomt mij ook vaak, zeker 1 a 2 keer per jaar. Omdat het bovenin warm is, legt ze gelijk alle ruimte vol. Vooral bij spaarkasten komt dit voor, bij Dadant nooit. Groet, Ben

  • Johannes

    03-06-2024 om 22:46

    Dag Ben, in het begin van je video zie ik naast het moerrooster aan twee zijde erg veel ruimte. Ben je er zeker van dat de moer niet naar de honingkamer kan?

    Ha Johannes, klopt. Maar er zit vooral nog kunstraat in de hk, dus heeft ze daar nog niets te zoeken. Groet, Ben

  • Marjan Kemperman

    04-06-2024 om 09:15

    Ik ben dit voorjaar voor het eerst gestart met het geven van ramen (om en om met kunstraat) met een horzontaal en vertikaal hulplatje. De bijen hebben er prachtig hun eigen raat ongebouwd.
    Volgende voorjaren ga ik (rustig aan) de kunstraatramen ook vervangen door eigen raatramen. Ook heb ik de kasten naar 11 raams omgebouwd met één sluitraam en een vlieggat.
    Ik ben er erg enthousiast over en heb het gevoel de bijen ook! Ze zijn zo rustig en doen het lekker.

  • Iwan

    04-06-2024 om 12:52

    vraag over 1baks imkeren:dit jaar voor het eerst gestart,volk heeft 3 HK ,het volk wil zwermen bezette doppen ,nu zit er in de bovenste HK heel veel bijen en nu vraag ik me af of het nog zin heeft om er een 4 de HK op te zetten ivm ruimte .Honing zit er in de bovenste 2 HK haast niet in.

    Ha Iwan, je kan het proberen. Het kan geen kwaad in de zomer. Je kunt wellicht beter een broedaflegger of kunstzwerm maken, zeker nadat je twee keer de zwermcellen hebt weggebroken. Groet, Ben

  • Cato

    04-06-2024 om 17:52

    Wie kan mij iets vertellen over het gebruik maken van een broedloze periode in juli en augustus om de varroamijt kwijt te raken?
    Ik lees in de laatste NBV dat dr.Friedrich Pohl daarover sprak tijdens de studiedag in Boskoop.

    Dag Cato, je kunt ook 3 x een week de moer arresten op iedere keer een nieuw raam. Zodra zo'n raam gesloten is, wegnemen en aan de kippen geven. Na drie keer is de mijtbesmetting met 80 a 90% gedaald. Groet, Ben

  • Jurn

    04-06-2024 om 18:27

    Bij mij in de spaarkast ook brias in de onderste hk. Toen de pseudo acacia bij in de tuin vol in bloei stond en het een week warm weer was liepen de onderste 2 hk's vlot vol naar mijn mening. Omdat er in die periode hier ook nog veel late hoogstam appel bloeide heb ik er toen een derde hk opgezet. Met de het koudere weer daarna was de toren te hoog denk, werd het fris in de bk en zocht de moer de warmte bovenin?

    Ha Jurn, als de moer de kans krijgt dan zoekt ze altijd de lege cellen bovenin de kast op om ze te beleggen. Inderdaad vanwege warmte. Alleen een aanhoudende dracht of moerrooster kan dit omhoog kruipen voorkomen. Groet, Ben

  • Rob.

    04-06-2024 om 21:11

    Dag Ben,
    Kan ik verhoogde bodems combineren met 1 baks imkeren?
    Moet ik er dan wel of geen bouwstop op plaatsen?
    Volken doen het goed, wel veel vocht en slakken in de kast,
    waardoor het broednest naar de zijkanten verplaatst wordt.
    Vandaar mijn idee voor een wat verhoogde bodem i.v.m. ventilatie.
    Met vriendelijke groet,Rob

    Dag Rob, een verhoogde bodem met bouwstop is ideaal. De Duitse imkers passen die veel toe. Ik heb ze ook in de Frankenbeuten. Groet, Ben

  • Freek

    04-06-2024 om 21:56

    Dag, Ben.
    .. het hele jaar worden mijten al geruimd.. . Waar blijven de mijten Ben? In het vroege voorjaar was er ook een golfje van waarnemingen van het naar buiten dragen van poppen; je suggereerde voedsel gebrek, maar dat was het bij mij niet. Maar geen mijten op de pop en ook niet op de schuiflade. Ze laten ze toch niet overlopen, want wat blijft er dan over van dat ruimen waar je hierboven over spreekt.
    Kun je in dit verband misschien ook eens inzoomen op wat er zoal op de schuiflade ligt? Ik keek er met een eerstejaars imker naar en die had nog nooit een wasplaatje gezien.
    Groet, Freek

    Ha Freek, kun je je vraag iets explicieter maken. Wil je meer weten over VSH of meer info over wat er te vinden is op de schuifla? In de blogcategorie De natuur rond de kast heb ik al aardig wat foto's opgenomen van insecten op de schuifla e.d. Groet, Ben

  • Freek

    05-06-2024 om 14:22

    Wanneer een pop geruimd wordt, zaten daar één of meer mijten op. Waar blijven die? Ergens werd gesuggereerd dat deze meteen overlopen naar volgende cel, vandaar dat we weinig mijten op de lade vinden. Maar dan zou het VSH gedrag, geen reductie van de hoeveelheid mijten in het volk betekenen. Al die "hagelschot"cellen op jouw foto, zouden alleen puinruimen laten zien?
    Wat de lade betreft, ik zie wel eens bruinig , korrelig , beetje plakkerig spul, waar ik aan restanten van mijten denk.

    Dag Freek, bij vsh- gedrag wordt de pop met moedermijt en kinderen geruimd. Varroagrut is te jong en te klein. Die vind je niet terug, soms wel de witte antennes van de pop. De moedermijt stapt opnieuw in, met opnieuw succes of weer ruimen. Na 3 pogingen wordt ze te oud en sterft uiteindelijk. Daardoor wordt de mijtenreproductie sterk geremd.
    In de tekst van het blogbericht leg ik uit dat bij mij in lichte mate sprake is van inteelt, waardoor er eitjes worden geruimd. Het plakkerige spul op jouw laden kan wel propolis zijn. ik zie dat ook wel eens. Roodbruin en plakkerig. Groet, Ben

  • Karin Baek

    05-06-2024 om 19:09

    @ Cato, Dr Ellen Danneels van de RU Gent heeft met haar onderzoeksteam een interessant project gepubliceerd over het op arrest zetten van de moer met verschillende methoden. Het heet "Onder arrest" en is online te downloaden.

  • Mark

    05-06-2024 om 21:08

    Ha Ben, net als Arjan ook broed in de eerste HK, maar dan enkel darrenbroed. Is dit ook de koningin of kan dit ook van eileggende werksters zijn? Ik heb nog gekeken of er net gelegde eitjes te zien waren om te beoordelen of het 1 per cel was maar net belegde cellen waren er niet.

    Ha Mark, dat zijn eilleggende werkster in de hk. Ik zie vaak. Bij mijn kleinzoon kwam het ook voor, misschien geeft de moer iets te weinig feromonen af. Groet, Ben

  • Cees

    05-06-2024 om 22:43

    Dag Ben,

    Vandaag melde er iemand in onze zwerm app dat hij graag de eerst volgende zwerm wilde scheppen omdat hij 4 van de 6 volken verloren was. Hierna kwam de een na de ander met dezelfde melding dat hij of zij ook een aantal volken verloren waren (in de meeste gevallen meer dan de helft van het totaal aantal volken wat ze hebben).

    Ik heb mijn volken nog net kunnen redden om ze een paar weken geleden wat bij te voeren.

    In 1 van je andere blogs zeg je dat je het van meerdere imkers heb gehoord dat het voorjaar slecht is, maar heb je ook van meerdere imkers vernomen dat er vele volken verhongerd zijn? Wat ik vertel is Zeeland.

    Nu maar hopen op een mooie lindedracht..... Alhoewel dat ook niet veel lijkt te worden de komende weken met die lage temperaturen.

    Dag Cees, dat het voorjaar ronduit slecht is geweest, staat als een paal boven water. Zonder bijvoeren, zal het mis kunnen gaan. Imkers houden dit uit schaamte liever voor zich, want het leed was te voorkomen geweest bij tijdig ingrijpen. Groet, Ben

  • Eddy

    10-06-2024 om 16:08

    Goedemiddag Ben,

    Een vraagje over dracht.

    Ik mag eventueel een aantal kasten op een stukje land zetten waar 1 echt hele grote hoge breedte linde boom staat (kasten staan dan 75 m van de boom) Vandaag zag ik dat de eerste bloesems uit waren gekomen. Verder staat er daar wat klaver en nog een normale grote linde boomen wat zwarte mosterd.

    Heeft het zin om voor een maandje daar bijenkasten te zetten puur voor de linde??

    Zo ja hoeveel kasten zou ik er kunnen zetten?

    Imker groet

    Eddy die hoopt op warmer en mooier weer

    Ha Eddy,
    Ik denk niet meer dan 1 volk als het maar twee lindebomen zijn. Die twee bomen bloeien als het dezelfde soort betreft niet langer dan tien dagen. Dus een maand is echt te lang.
    Groet, Ben
    PS de nectargift is sterk afhankelijk van de grondsoort

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.
« terug naar overzicht