09-06-2020

Het broednest in juni

Met slechts twee of drie volken en een paar jaar ervaring vond ik het in mijn beginnerstijd lastig om de kwaliteit van het broednest te beoordelen. Iedere maand was het weer anders en soms hield een moer het helemaal voor gezien. Je kunt als beginner moeilijk een standaard definieren. Nu met al het beschikbare beeldmateriaal wordt het al iets makelijker om alles met elkaar te vergelijken. 

De uitersten wil ik graag laten zien aan de hand van twee praktijkvoorbeelden in een video van een paar weken geleden. Het eerste volk zit in een TBH met een standbevruchte koningin uit een nazwerm van juni 2019. Het tweede volk zit op kleine cellen (4,9 mm) in een dadantkast, hierin zit ook een zelf geteelde moer uit 2019. 

Het broedpatroon in de TBH is gatenkaas, terwijl het op natuurraat zit. Het volk ontwikkelt zich door het gebrekkige broednest niet optimaal en heeft er straks moeite mee om haar eigen wintervoorraden aan te leggen. Het tweede volk heeft prachtige grote vlakken broed, weliswaar met 5% gaatjes als gevolg van het ruimen van met mijten besmette cellen. Maar de grote vlakken broed leveren per raam zo'n 7 tot 8 duizend bijen op, die waarschijnlijk als het weer en de lindedracht meezit een mooie zomeroogst zullen binnen halen. 

Het verschil tussen de broednesten en het broedpatroon is duidelijk zichtbaar in de video. De oorzaak ligt bij de bron van het broednest en dat is de koningin. Blijkbaar is er iets mis met de moer in de TBH. Het is zaak haar te vervangen door een jonge leggende 2020-moer. Het achterblijven van een volk ligt vaak aan het broednest. Maar er kan ook een broedziekte een rol spelen. Europees Vuil Broed komt vaker voor dan menigeen denkt. Let vooral op de kleur van de larven, deze moeten spierwit en geribbeld zijn. Consulteer je bijengezondheidsspecialist van de vereninging wanneer je kleurafwijkingen ziet. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent bijenteelt

Deel dit bericht

Reacties

  • jan roozenburg

    09-06-2020 om 20:24

    hallo Ben gaan de werkster niet over tot het maken van een nieuwe koningin als ze achter blijft met eitjes leggen?

    Jan, indien er een defect ontstaat aan de moer, dan zullen de bijen haar wel wisselen. Maar als ze met mindere kwaliteiten op de wereld is gezet, dan zullen de bijen daar genoegen meenemen. Uiteindelijk zal zo'n volk het niet redden, domweg omdat ze onvoldoende in omvang groeien of onvoldoende wintervoer verzamelen. Groet, Ben

  • Patricia & Gregory

    10-06-2020 om 08:53

    Hallo Ben. Wij hebben jouw advies opgevolgd en de zwakke moer er uitgehaald, 8 dagen later de doppen gebroken en daarna een raam met eitjes en larven uit het goede volk in de kast geplaats. Wij hopen over 12 dagen de tuter te horen!! Heb je wellicht een goede tip om zsm de moer te herkennen en dus te kunnen merken?

    P & G, ik zou de moer pas merken wanneer ze over gesloten broed beschikt. Dan is iets rustiger. Jonge moeren zijn vaak te gestresst. Kun je haar dan niet vinden omdat het volk nog te groot is, dan moet je wachten tot de voorjaarscontrole komend jaar. Groet, Ben

  • OLivier VIsser

    10-06-2020 om 10:49

    Dag Ben,
    IK heb zowel carnica en buckfast, tot nogtoe op twee verschillende standen. Uit praktisch oogpunt zou ik ze graag op één stand hebben. De meningen daarover verschillen nog al. Mijn vraag aan jou: is dat mogelijk?

    Groet, OLivier

    Olivier, uit een groot project in Groningen samen met Duitse Carnica-imkers bleek het prima te gaan om Buckfast- en Carnica-volken op een gezamenlijke bijenstand te plaatsen.
    De eerste generatie dochters is gewoon goed, je moet hier echter niet meer verder van natelen. Groet, Ben

  • Eric van Genechten

    10-06-2020 om 11:59

    Beste ben,
    Ik stuur nog eens een berichtje naar aanleiding van het vorige in v. m. die zijdelings stukgebeten zwermdop(waarvan je zei dat er dan wellicht al een andere Koningin op zat) hoe kan ik nu zien of die Koningin aan de leg is zonder de kast te openen. Grts eric

    Eric, je kunt niet zien of de moer bevrucht is en goed aan de leg is zonder de kast te openen. Het feit dat er veel stuifmeel binnenkomt, is een positieve indicatie. Maar een darrebroedige moer heeft ook (bult)broed dat gevoerd wordt. Dus daar wordt ook stuifmeel voor gehaald. Groet, Ben

  • ruud

    10-06-2020 om 12:02

    Dag Ben, ik heb helaas een moerloos volk maar er staat nog wel een HK op. Nu wil ik dit volk verenigen met een jonge moer. de nieuwe BK wil ik er dan bovenop het moerloze volk zetten maar dan zit die HK in de weg. Moet ik dan eerst een bijenuitlaat leggen en daarna de HK (tijdelijk) even wegzetten? De nieuwe majesteit is een klein volkje (3 ramen met gesloten broed, brias) dus onderop is denk ik geen optie, dan ben ik de weinige vliegbijen kwijt...

    Ruud, doe het gewoon iets makkelijker. Je haalt de hk eraf en het moerrooster. Haal uit het midden drie ramen en schud de bijen hiervan af. Mogen ook ramen van de zijkant zijn als er nog gesloten broed in het midden zit. Laat de kast dan 5 minuten open staan. Dat geldt ook voor je 3-raams kastje met moer. Daarna hang je het 3-raams volkje zo over in het midden van de kast, zorg dat de moer op het middelste van de 3 ramen loopt. Daarna moerrooster terug en je hk met bijen erop en klaar is kees. Tien dagen met rust laten en daarna voorzichtig controleren. Groet, Ben

  • OLivier VIsser

    10-06-2020 om 15:21

    Ben, dank voor je antwoord op de vraag over carnica en buckfast op een stand.
    Toch nog een vraag n.a.v. jouw antwoord: betekent dat dat ik ze niet tot in lengte van jaren op een stand kan handhaven? Ik begrijp namelijk niet wat je bedoelt met 'nateelt'.

    Olivier, wanneer je bijenvolken van een bepaald ras hebt, moet je wel iets doen aan koninginnenteelt om hybridiseren te voorkomen. Dat is dus gewoon koninginnenteelt of jonge kopen eens in de twee jaar. Anders ontstaan er lastige bastaardbijen. Groet, Ben

  • Hugo van Rossem

    10-06-2020 om 20:32

    Dag Ben, dank voor je mooie filmpjes. Ik heb een vraag over de celgrootte in het tweede volk. Je zegt terloops in het tweede filmpje dat de kunstraat 4,9 mm is. Ik ben benieuwd wat de maat van de cellen in de andere raat was, met name de uitbouwsels onder de dekplaat en aan de zijkant van het laatste raam, waar de bijen dus 'vrij' konden bouwen. Is dat ook 4,9 mm, of bouwen deze bijen wanneer het aan hun zelf ligt nog steeds een andere (grotere) maat? Groet, Hugo

    Hugo, bij dit volk (mijn oudste op 4,9 mm) bouwen ze inmiddels een celmaat, die varieert van 4,9 tot 5.1 mm. Groet, Ben

  • Tessa

    11-06-2020 om 18:42

    Hallo,

    Ik heb even een vraag. Wij zijn net beginnend imker ( sinds begin mei hebben wij hals over kop carninca bijen overgenomen..) en hebben in 1 maand 3 zwermen gehad. Ons is niet bekend of deze afkomstig zijn uit onze kasten of van een imker uit de buurt.
    1 van deze zwerm had honing in de broedramen,maar nu is er geen honing meer te zien. Ook vind ik de bijen erg sloom. De kast staat in bloemrijke omgeving en er is zelfs een tuin bedrijf in de buurt. Heb jij misschien antwoord op de vraag,hoe kan het dat al de honing is verdwenen? Wij hebben het idee dat ze sloom zijn doordat er voedseltekort is? We zijn ze nu aan het bijvoeren met suikerwater ,gelezen op internet, en hopen dat dit ze weer op krachten helpt. Heb jij ook advies....

    Ik hoop dat je ons kan helpen!

    Groeten van Tessa

    Tessa, de afgelopen weken was het koud en droog en daardoor slecht weer voor de bijen, die inmiddels wel een groot broednest moesten verzorgen. Daarom is je voedselvoorraad geslonken of helemaal op gezien de slome bijen. Haast is geboden. Voer ze snel met een bak suikerwater van 1: 1 verhouding suiker/water. Leg daarna een 2,5 kilo pak suikerdeeg op het voergat met een flink groot gat (10 cm rond). Dat zal wel helpen. Groet, Ben

  • Paulus

    11-06-2020 om 22:01

    Ik heb in het voorjaar een vlieger gemaakt van mijn bijenvolk. Ik de vlieger zit een nieuwe koningin. Ik heb wel gemerkt dat dit volk een heel ander karakter heeft, ze zijn nogal prikkelbaar en komen snel uit de kast bij controle?

    Paulus, als het goed is, zit er in de vlieger jouw oude koningin en is er een nieuwe koningin ontstaan in het oude hoofdvolk, maar dat terzijde. Het duurt overigens een flink aantal weken voor het volk bestaat uit nieuwe werksters van de nieuwe moer. Maar ook de feromonen van de nieuwe moer kunnen al invloed hebben op het gedrag van het volk. Ze kan ook een "verkeerde" dar ontmoet hebben op paringsvlucht. Groet, Ben

  • Hetty

    12-06-2020 om 10:59

    Dag Ben,
    Bedankt voor al je leerzame berichten.
    Ook ik heb een vraag over een vlieger. Dit jaar voor het eerst geprobeerd dus nog niet veel ervaring daarmee.

    Gaat een vlieger nooit zwermen? Dit vraag ik omdat ik toch steeds speeldoppen tegen kom en deze week een belegde dop, kan het ook een voorbereiding zijn op een stille moerwissel?
    De koningin is minstens van vorig jaar, misschien al ouder.
    Wordt de oude koningin gedood bij een stille moerwissel?

    Dag Hetty, als zwermlustigheid in de genen zit van de moer, dan kan ze nogmaals zwermen. Maar de kansen nemen met de dag af, het zwermseizoen raakt over. Een stille wissel kan het hele jaar door voorkomen.
    Dus zie je 1 of 2 of 3 belegde doppen, merk dan de ramen met een punaise en kijk na een week nog eens. Zijn het nog steeds die paar belegde cellen, laat ze dan maar staan want dan wordt het een stille wissel. De oude moer wordt niet dood gemaakt door haar eigen bijen, als haar tijd om is, gaat ze dood. Dat kan soms nog vele maanden duren. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.