Blog categorieën

14-11-2020

Het voergebruik in de herfst

Steeds vroeger in het jaar maken imkers zich zorgen over het voergebruik tijdens de warmer wordende herfsten en winters. Alhoewel het nog lang geen winter is, worden er nu al vragen over gesteld. Een waarheid als een koe is: mits voldoende ingevoerd, zullen de volken niet bijgevoerd hoeven te worden en zelfs nog voer overhouden in april. 

Het is goed om te weten dat er in de echte wintermaanden december en januari het minste wordt gegeten. Het zal iets van 1,5 pond tot 1 kilo wintervoer per maand zijn. In de aanloop naar de winter gaat er wel iets geconsumeerd worden, maar vooral maart en april zijn de echte topmaanden in voergebruik. Denk eraan dat broed onderhouden veel meer voer vraagt dan het op temperatuur houden van de wintertros. Onder voer verstaan we hier altijd de opgeslagen honing. Het bijenbrood is in gewicht slechts een paar ons en daarover hoeven we ons niet druk te maken gedurende de winter. 

We zitten nu in de aanloop naar de winter. Mijn MiniPlus-volken heb ik gewogen na het inwinteren. Omstreeks 5 september heb ik het gewicht opgenomen en toen bleek 80% van de volken voldoende wintervoer te hebben. De rest heeft toen nog wat extra's gekregen. Vandaag heb ik opnieuw 6 van deze volken met kast en al aan de digitale kofferweegschaal gehangen om eens te kijken wat er geconsumeerd was. 

Gemiddeld bleken de volken in die 70 dagen 2 kilo gemiddeld per saldo gegeten te hebben. In deze omgeving is er in september en oktober geen nectardracht van betekenis. Dus het gebruik is ongeveer 30 gram per dag geweest. Wanneer we kijken naar dezelfde periode in 2019 dan was het dagelijkse gebruik 23 gram bij mijn MP-volken. Per maand (30 dagen) was het verschil tussen 2020 en 2019 dus ongeveer 2 ons wintervoer. 

Voor de gebruikers van MiniPlussen: mijn zes gewogen tweerands miniplussen wogen gisteren nog gemiddeld 12 kilo (minimum 10,5 en maximum 12,95 kilo). 

Kortom de verschillen per jaar zijn klein. In november zullen de volken gemiddeld 1 kilo aanspreken, zodat er wanneer we de echte winter op 1 december beginnen pas zo'n 3 kilo voer is verdwenen. 

Het gaat hier over relatieve verschillen, uiteraard speelt de omzetting van broed in september naar jonge bijen in oktober ook een rol. Gezien de enkele donkergekleurde mijten, die nog vallen, kun je zien dat 90% van de volken nagenoeg uit het broed is. 

Let wel we spreken over gemiddelden. De periode van waakzaamheid begint eind februari, er zijn altijd uitzonderlijke grote eters in verband met broedomvang en die moet je in het voorjaar in de gaten houden. Verder kunnen we nu niets anders doen dan de bijen met rust laten. Een blik op de wintertros stelt ons waarschijnlijk wel gerust. 

PS Vanmiddag vlogen de bijen nog en kwam er nog steeds af en toe stuifmeel binnen. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent bijenteelt

Auteur van het nieuwe imkerboekje "Eenvoudig(er) imkeren, hoe doe je dat?"

 

 

Deel dit bericht

« terug naar overzicht

Reacties

  • Theo Koelman

    14-11-2020 om 21:45

    Hallo Ben,

    Ik heb gisteren twee volken gecontroleerd op broed. Het miniplusvolkje had nog drie ramen met broed waaronder eitjes. In de dadantkast zit een volk op een broedkamer met honingkamer. Hierin vond ik twee honingkamerramen van kant tot kant met broed. Het is in het oosten van het land dus heel anders dan in het westen. Groeten.

    Theo, het oosten en zuiden heeft al drie nachten vorst gehad, aan de kust was daar geen sprake van. Groet, Ben

  • Bastiaan

    14-11-2020 om 23:28

    Theo, het volk half november verstoren middels een inspectie om enkel erachter te komen of er nog broed en eitjes in zit lijkt mij een onnodige verstoring. Foei.

  • Ed Rietdijk

    15-11-2020 om 10:40

    Hoi Ben,
    Ook ik hou het nauwlettend in de gaten en mijn vijf kasten zitten bomvol voer en zijn loodzwaar. Wat mij opvalt is dat de twee volken die ik bij huis op het balkon heb staan om straks in het voorjaar in de TBH kast over te zetten veel actiever zijn dan de drie in het buitengebied. Maar ik heb het volste vertrouwen in hun voorraden al blijf ik wel om de paar weken wel wegen. Vriendelijke groeten uit Schagen, Ed

    Ed, de maanden november, december en januari is het voergebruik minimaal. Je kunt ze die maanden gerust in ruste laten ;-). Groet, Ben

  • Rob Valkebier

    15-11-2020 om 11:26

    Hi Ben, tot mijn grote verbazing zie ik nog best veel wespen mijn TBH, ongestoord, in en uit gaan. Heb er maar weer een wespenval bij gezet. De Fatsia's zijn na de klimop onze laatste drachtplanten. Ze worden momenteel volop bezocht in het uitzonderlijk warme Limburg.

    Rob, waar zit je vliegopening? Het kan zijn dat die op een plaats zit waar niet de meeste bijen zitten. De verdediging is dan niet op orde. De afgelopen dagen en vandaag kunnen weer warmterecords opleveren. Het klinkt vervelend maar we hebben vorst nodig om die laatste wespen te laten sterven.
    Hier zie ik ze ook nog steeds rond de kasten vliegen, constant op zoek naar een verzwakte verdediging van de bijenvolken. Door de warmere herfsten zal dit wel gewoon worden. Mogelijk moeten we de bijen helpen met een aanpassing van de vliegopeningen. Ook bij een TBH zouden ze hoger geplaatst moeten worden in de vorm van 4 cm ronde gaten. Groet, Ben

  • Andrés

    15-11-2020 om 12:38

    Over wespen gesproken.
    Half oktober vond ik een lege wespen nest aan de onderkant van een van mijn kasten, tegen de bodemrooster aan, met een diameter van zo'n 15cm.
    Ook was 20cm naast deze, een klein stukje "bijen" raat gebouwd, hier zat verder niets in.
    Ik had deze kasten op de Oostvaardersplassen te Lelystad, ik vond dit na het verplaatsen van de kasten naar de bijentuin.

    Gr. Andrés

  • Henk Schram

    15-11-2020 om 16:41

    hallo Ben,
    Op mijn stand heb ik een jong volk op 2x 8 broedkamerramen op een Beep base staan. In 13 dagen is het totaalgewicht van 57,6 kg. gedaald tot 55.9 kg. Dat is circa 130 gram per dag en wijkt daarom behoorlijk af van de miniplus kastjes. Wat zou daarvan de verklaring kunnen zijn?
    gr. Henk

    Henk, je hebt het over een jong volk. Mogelijk in juni/juli opgezet met een jonge moer? Dat voergebruik is waarschijnlijk direct gerelateerd aan de aanwezigheid van een redelijk groot broednest. Vind je nog lichter gekleurde mijten op de schuifla? Groet, Ben

  • Piet

    16-11-2020 om 11:31

    Hallo Ben, zou je mij kunnen vertellen hoeveel gram een bij per dag eet, en of er verschil in zit gedurende de seizoenen? Ik heb het nodig om te kunnen berekenen hoeveel gif een bij binnenkrijgt met de voeding.

    M.vr.gr. Piet

    Piet, volgens mijn bron: het boek The Biology of the Honey Bee van Mark L. Winston gebruikt een werkster (A.M. ligustica) die in rust is 0,7 mg honing/uur en een vliegende bij 11,5 mg/uur (onderzoek Olearts, 1956: Heinrich, 1979c). Per larf wordt 125 - 145 mg pollen en 142 mg honing geconsumeerd. Een volk gebruikt jaarlijks 60 - 80 kilo honing (Weipple 1928, Rosov 1944 en Seeley 1985a) en 15 tot 55 kilo pollen (Eckert 1942, Ribbands 1953, Hirschfelder 1951, Louveaux 1958 en Seeley 1985a). Wellicht kun je op basis hiervan enige berekeningen maken. Groet, Ben
    Groet, Ben

  • Lippe

    16-11-2020 om 15:14

    Hey Ben,

    Goed dat je hier aandacht aan geeft. Ik merk dat er een hoop imkers zijn die twijfelen aan hun eigen inwinteren. Echt nergens voor nodig. Nu nog weer gaan voeren of voor de zekerheid in februari al gaan bijvoeren brengt alleen maar schade toe. Schade in de zin van volken die op te volle natte ramen zitten in de winter door overvoeren of te vroeg het broednest stimuleren, terwijl er een gebrek is aan vers stuifmeel. Vóór 1 oktober 15 kilo erin en dan redt ieder volk zich in de regel.

    Zelf had ik er 2 of 3 vd 12 die een hoop wintervoer nog in broed hadden omgezet en die moest ik half oktober nog een paar kilo extra geven. Een tussentijdse check uitvoeren door de kast te liften adviseer ik zeker om dit soort verrassingen te voorkomen, maar dan moet het ook goed zijn.
    Als ik lees dat er nog steeds mensen zij die hun volken opentrekken in deze tijd dan jeuken me de handen boven het toetsenbord.
    Behoudens het oxalen in december gaan mijn kasten niet eerder open dan dat het weer minimaal 15 graden, windstil is en een zonnetje schijnt half maart ongeveer. Bijvoeren slechts indien het volk achterin de kast boven tegen folie aan zit. Dit is nog niet voorgekomen.

    Lippe, we zitten op exact dezelfde lijn, het zouden mijn woorden kunnen zijn ;-). Blijkbaar vergeten sommige imkers om het invoeren - wanneer ze klaar zijn - nog eens te controleren in de vorm van kast liften. Open maken schaadt alleen maar, nergens voor nodig. Ik denk dat 20% vanwege overijverige moeren te veel voer omzetten in broed. Laat je dit zo dan moet je of ingrijpen in maart of je volken verhongeren. Meestal zijn dit ook nog eens de sterkste volken of de volken met hele jonge moeren.
    20% van de wintersterfte vindt plaats vanwege te oude moeren. Dit kan allemaal voorkomen worden.
    Groet, Ben

  • Paulus

    16-11-2020 om 17:50

    Hoi Ben, bij mij wordt ook nog volop gevlogen en zelfs tot vorige week nog wat stuifmeel binnengebracht. Ik zit tegen een frambozenkweker aan en dit jaar worden deze gefaseerd geoogst zodat enkele late soorten nog bloemen hebben, anders zou ik niet weten waar ze op vliegen. De klimop is hier al voorbij (Nijnsel buitengebied).
    Is het slim om wellicht ook eerder te starten met varoa bestrijding welke je normaal tussen kerst en nieuw uitvoert?

    Ha Paulus, Indien er bij jullie al nachtvorst geweest is, dan kun je eind november wel behandelen mits ze op de wintertros zitten. Er komen deze week ook nog 3 dagen met koude nachten, op basis hiervan kun je vanaf 10 december gaan behandelen mits ze op de tros zitten. Ik ga ervan uit dat je oxaal druppelt. Na de kerst is aan de late kant, want dan kan er al weer een broednest aanwezig zijn. Groet, Ben
    PS mochten er nu gemiddeld 1 of minder mijten per dag vallen, dan kun je het oxalen overslaan

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.
« terug naar overzicht