26-08-2019

Het voorvliegen wordt steeds later in de middag

Dagelijks zie ik tussen vijf uur en half zes in de middag bijen uitvliegen bijna alsof er een zwerm af komt, een geweldig mooi verschijnsel. Iedere kast heeft blijkbaar een iets andere lichtinval want meerdere volken laten hun wolken met jonge bijen voorvliegen, maar steeds met een klein verschil in tijd. Midden in de zomer vindt het voorvliegen vroeg in de middag plaats, dus in tijd gezien vele uren voor de zonsondergang. Het tijdstip van het voorvliegen zie je in juli en augustus steeds verder opschuiven in de middag. Zou er een verband bestaan met het later opkomen van de zon, het later beginnen van de dag? 

Vorige week zaterdagmorgen moest ik twee volken verhuizen, om half 8 waren de eerste bijen al aktief. Overigens hierin verschillen de volken een beetje. Ieder volk heeft blijkbaar zijn eigen biologische klok, echter zonder menselijke logica. Misschien ook maar beter zo!

De volken hebben ondertussen mooie broednesten aangelegd en er komt zo te zien voldoende stuifmeel binnen. Met vertrouwen kunnen we de volksvernieuwing de komende weken tegemoet zien, mits de mijtenpopulatie onder de schadegrens blijft. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent bijenteelt

 

 

Deel dit bericht

Reacties

  • Jochum c zwerver 180 r

    27-08-2019 om 07:40

    Ik hep de bijen van huis staan maar als ik om een uur of half twee kom dan hep ik heel vaak voor vliegers of allemaal uit de kast en om die tijd als het nodig is de kast of kasten open dus op het warmst van de dag en het gebeurt ook nog wel dat er een ZWERM HANGT IN DE APPEL BOOM en dat was voruige week zo ben BEDANKT voor de informatie

  • y.somers

    27-08-2019 om 07:44

    kijk altijd weer uit naar de blogs, ben blij met de informatie maar weinig mensen weten echte waarnemingen goed te verwoorden, bedankt!

  • Marina

    27-08-2019 om 08:30

    Vraag van een beginnend imker: Gisteren keek ik naar de vliegplank van mijn grootste volk. Het gaat meer om wat ik hoorde, namelijk een constant getik. Zijn dat bijen die de vliegplank schoonmaken of wat kan het zijn?

    Marina, was het een houten kast? Zou ook een houtworm kunnen zijn. In piepschuimen kasten hoor je de bijen vaak knagen aan de binnenwand, maar een tikgeluid komt mij niet bekend voor. Groet, Ben

  • Margriet Terpstra

    27-08-2019 om 11:52

    Waarom gaan de bijen voorvliegen ?

    Margriet, zoals JanS al opmerkt: het zijn oriëntatievluchten van jonge bijen, die in de transitie zitten naar vliegbij. Ze verlaten de kast met de kop gericht naar de vliegopening. Groet, Ben

  • johannes sap

    27-08-2019 om 11:56

    gister kwam ik thuis van de supermarkt met het winkelwagentje vol pakken suiker.....zegt de buurvrouw...
    ooo........ joop gaat weer honing maken !!!!!

    Johannes, je hebt nog wat recht te zetten ;-). Groet, Ben

  • Philippe

    27-08-2019 om 12:05

    Ben, waaraan zie je dat het specifiek om voorvliegen gaat?

    Philippe, het aantal bijen, dat de kast verlaat, neemt plotseling toe en ze vliegen uit met de kop naar de kast, steeds grotere cirkels en steeds hoger. Met 10 minuten wordt het weer rustig. Het is bij mooi weer een dagelijks terugkerend festijn. Groet, Ben

  • Jsap

    27-08-2019 om 12:35

    Het voorvliegen zijn toch de oriëntatie vluchten van de jonge bijen!.?!.

    Yep!

  • imme

    27-08-2019 om 12:49

    Beste Ben, ik zit met een vraag betreft het inwinteren van de volken en dit enorm warme weer.. maakt het niet uit dat we voeren in deze hitte golf? alvast dank voor jou advies.

    Imme, nee hoor, je kunt rustig voeren. De behoefte is wellicht iets minder tijdens deze warme dagen, want de nectargift is in de regel met warm weer ook groter. Groet, Ben

  • Margriet K

    27-08-2019 om 17:26

    Marine/Ben
    Heeft Marina misschien een (Segeberger) kast met hoge bodem? Ik heb zo'n kast en het lijkt wel of de bijen bij terugkomst van hun vlucht zich op de gaasbodem laten vallen. Je hoort dan een rammelend geluid, van pats pats pats enz. , hoe meer er binnenkomen hoe harder er gerammeld wordt.
    Ook als je een lege broedkamer onder de andere zet om zwermen te voorkomen dan hebben de bijen volop ruimte om zich op de bodem te laten vallen.

    Margriet, ze vliegen bij dadantkasten ook wel tegen het afdekfolie aan wanneer de kast niet volledig gevuld is met ramen. Groet, Ben

  • Carine

    27-08-2019 om 20:31

    Hallo Ben,
    ik heb 2 dagen geleden een volk van een oude houten kast overgehangen in een nieuwe styropor kast. Tevoren mijtenval tussen 3 en 6 per dag, nu de laatste dagen, na het overhangen, tussen 40 en 50! Het valt ook op dat er vrij veel onvolwassen dochters en nog levende mijten tussen zitten...een gevolg van de onrust door het omhangen? Ik dacht eerst niet te behandelen, maar doe ik het misschien dan toch beter wel, gezien het hoge aantal dat nu valt?

    Carine, ik denk dat een styroporkast veer warmer is en daar zijn de mijten niet tegen bestand. Het kan ook veel uitlopend broed zijn, daar zitten in deze tijd veel mijten met dochters in. Inderdaad verstandig toch nog een blokbehandeling te geven. Groet, Ben

  • Gert Valk

    27-08-2019 om 20:51

    Hoi Ben,

    Ik heb gisteren 4 6 ramers dadant us. Overgezet naar een 12 raams kast... zat 6eraam broed in. Kijken of ze nog willen bouwen. Om de 3 dagen 300ml 1:1 voeren.
    Net om 20.15 was 1 volk nog aan het voorvliegen!
    Wat laat zeg!

    Dat getik van Marina is het geluid van een volle kast bijen die tegen de folie aan het kruipen zijn. Klinkt aardig door in zo een kast. Heb ik ook bij schudzwermen maken die zich moerloos voelen..in tempex kasten

    Gert, 6 ramen broed is meer dan genoeg! Gewoon inwinteren en niet meer drijf voeren. 1 extra 7e raam lijkt me meer dan voldoende voor de winter. Overwinteren als 5- of 6-ramer gaat trouwens ook prima. Groet, Ben

  • Henk

    27-08-2019 om 21:49

    Hallo ben,
    Een offtopic vraag van mij als dat mag,

    Ik heb 5kasten met "huis tuin en keuken bijen" en hier kan ik niet bij in de buurt komen zonder kleding want anders wordt ik al gestoken. Nu wil ik deze bijen omzetten naar carnica een p moer en de rest f1. Hoe kan ik dit het beste doen?

    Henk, mooie vraag, hier heb ik heel wat bladzijden over vol geschreven in mijn boek ;-). Maar in steno: maak 5 broedafleggers volgend jaar mei (1 raam, 3 ramen broed en bijen en 2 ramen kunstraat, voor de zekerheid pak 2,5 kg suikerdeeg erop). Na 9 dagen 's morgens vroeg redcellen breken en volken enige meters verplaatsen zodat de haalbijen afvliegen (deze zijn het agressiefste tov nieuwe moeren). Plaats in de middag gekochte of zelf geteelde jonge net geboren F1-moeren in een Nicot kluisje met niet plakkende suikerdeeg en laat ze 2,5 week met rust. Daarna controle en wekelijks blijven controleren op het ontstaan van wisseldoppen. Wegnemen als je ze ziet.
    Je oude bastaard volken kun je na de zomeroogst verkopen. Groet, Ben
    PS er zijn overlarfdagen waarop je larfjes kunt betrekken, een eigen P-moer is dan ook niet nodig.

  • J.sap

    27-08-2019 om 22:21

    Het beste is het niet te doen.

  • Philippe

    27-08-2019 om 22:35

    J.Sap: verklaar je nader!

  • Jochum Zwerver@gmail.com

    27-08-2019 om 22:42

    Henk er zijn momenten dat bijen steken 1 geen koningin 2 water in aan tocht 3 hondsdagen 4 geen eten in de kast 5 bezweet en koolzuur wat u uit ademt ik maak het elke dag mee want ik hep al meer dan 30 jaar bijen en door in teelt daar zijn ze heel gevoelig voor

  • johannes sap

    27-08-2019 om 22:59

    Hoe komen de bijen zo fel????
    in deze periode kan het zijn de de bijen zonder voer zitten dan reageren ze zo.
    er is al een hele tijd niets te halen voor ze.....dus even naar kijken.
    verder moet je geen andere bijen mengen met carnica.
    deze zijn vaak alleen zachtaardig met F0 koningin.

    Johannes, ik mag toch hopen dat F1-moeren goede zachtaardige Carnica-volken opleveren? Groet, Ben

  • Henk

    28-08-2019 om 13:46

    Ter aanvulling, het zijn geen carnica bijen. Het zijn bijen die standbevrucht zijn. Halen prima honing hebben goede haaldrift en een mooi broedpatroon. Alleen na verloop van tijd met nieuwe koninginnen kon ik de schuiflade niet eens meer bekijken zonder pak aan. Ook als de kast open gaat zitten de bijen direct op de toplatten en als mijn hand erheen gaat vliegen ze er als een kegel van bijen op af. Ik denk dat de agressie voornamelijk komt van de darren waarmee de koningin heeft gepaard.

    Ben, bedank voor je info en ik ga het zeker proberen.

  • Georges

    28-08-2019 om 20:54

    Hallo Ben
    Ik heb een probleem met de was mot.Mijn geslingerde ramen staan in de honing zolders gestapeld met bovenop een gaas en onderaan een gaas bodem in een afgesloten stalling en toch komt de wasmot erin, Ik heb de HZ nu gestapeld en er een kommetje ijsazijn bovenop gezet en dan alles goed ingewikkeld met krimpfolie, hoelang moet dit afgesloten blijven. Is er nog een andere behandeling mogelijk. Mvg Georges

  • Ben de blogger

    28-08-2019 om 21:01

    Georges, je houdt de kleine wasmot niet tegen met gaas, zoals gebuikt in bijenkasten. Je moet ze volledig afsluiten. Het enige biotechnische middel is het gebruik van een vrieskist. Na 48 uur zijn de motten en larven dood. Daarnaast verkopen ze in Amerika een chemisch middel, maar dat zou ik niet willen gebruiken in bijenkasten, zeker niet in honingkamers. Maar daar denken ze in Amerika blijkbaar anders over. Groet, Ben

  • Bendicks

    28-08-2019 om 22:01

    De honingraten opslaan zonder wasmotten is altijd lastig zeker met het warme weer net als vorig jaar.
    Vorig jaar ben ik gestart met het gebruik van B401 voor een biologische bestrijding van de wasmot. Het werkt met micro organismen wat ongevaarlijk is voor bijen en mensen maar dodelijk voor wasmotten.Het is even werk maar volgend voorjaar heb je er plezier van.

  • Margriet K.

    29-08-2019 om 16:49

    Dag Ben,
    Vandaag verloor ik een koningin tijdens kastcontrole. Ik zag haar en op het moment dat ik een kooitje en stift pakte vloog ze weg. Dat had inderdaad wat handiger gekund. Maar nu mijn vraag: In een ander volk heb ik twee ramen met elk 3 wisseldoppen. Kan ik er daar een van in het moerloze volk hangen? Ze staan nu op de 10e dag. Zo niet dan bedenk ik andere mogelijkheden om het volk te redden. Bijvoorbeeld op de 12/13e dag proberen de nieuwe (wissel)moeren in een kooitje te vangen. Of het volk verenigen met een ander volk

    Margriet, er bestaat ook een reële kans dat de moer weer gewoon terugkeert naar haar eigen kast. Mocht ze dat niet doen, dan gaan de bijen al na een uur over tot de aanzet van redcellen. Je kunt dan gewoon een bijna rijpe dop plaatsen. Maar het duurt blijkbaar nog 3 a 4 dagen voor jouw wisseldoppen rijp zijn. Dan kun je dus beter over 3 dagen kijken of de moer toch nog terug gekeerd is (geen redcellen, wel eitjes). Heb je wel redcellen, dan kun je een wisseldop plaatsen. Het heeft weinig zin om de redcellen na drie dagen te breken, want er zijn dan nog genoeg kleine larven om nieuwe redcellen te maken. Groet, Ben

  • Martine

    29-08-2019 om 16:55

    Leuk deze aflevering! Nu weet ik wat de bijen doen als ze zich aan het eind van de middag
    zo aan het druk maken zijn. Steeds op ongeveer hetzelfde tijdstip.
    Ik heb mijn bijen net buiten mijn afdak staan waar ik aan het werk ben. Dan hoor je ze op gegeven moment druk zoemen. Voorvliegen is dat dus blijkbaar. Weer wat geleerd!

  • Margriet K.

    29-08-2019 om 17:00

    Excuus, het is vandaag de 11e dag. Als ik wacht tot morgen dan is het risico dat het moerloze volk al is begonnen met doppen zetten. Ik zag even geleden dat de doppen er nog niet heel rijp uitzien.

  • imme

    30-08-2019 om 13:25

    Reactie op het bericht van Henk ivm agressieve bijen, Henk geeft aan in zijn laatste reactie dat hij denkt dat het om voornamelijk darren gaat die met de koningin gepaard hebben......darren zijn behoorlijk goedaardig en als ze paren met een koningin offeren ze zich op en verliezen hun kostbare zaad/geslachtsdeel en hun leven.

    Imme, er wordt hier niet geoordeeld over collega-imkers en zeker niet anoniem. We behandelen elkaar met respect.

    Mijn mening: darren hebben allerlei kwaliteiten. Bij kruisingen kunnen er altijd minder gewaardeerde eigenschappen ontstaan. Groet, Ben

  • André

    30-08-2019 om 22:51

    Ben, even iets anders. als ik de geslingerde ramen wil laten uitlikken zet ik de hk dan onder het volk? Als ik het er op zet slepen ze er nog heide in. De ramen overwinter ik dan na het uitlikken buiten in de wind onder een afdak. Ik kan ze namelijk niet in de schuur kwijt. Of is het verstandig om er een lege hk tussen te zetten als ik de natte ramen er op zet erop zet Het gaat wel om meer dan 9 volken met de nodige hk bedankt alvast.

    André, interessante vraag. je hebt 2 opties:
    1. plaats in de avonduren de natte hk onder (dus op de bodem van de kast) en laat 'm daar gewoon staan gedurende de winter. Per 1 maart kun je de HK weer weghalen. Je mag 'm natuurlijk ook weer weghalen, maar het plaatsen en weghalen is beiden een vervelend en zwaar klusje.
    2. neem de dekplank af en leg een groot vel flexibel plastic op de bovenste verdieping en laat aan 1 kant een reep van 1 cm open. er ontstaat dus een gleuf aan de voor- of achterkant waar de bijen door heen kunnen. Zet de natte hk er 's avonds weer op en neem 'm 36 uur later ('s morgens vroeg) weer af. Het plastic voorkomt dat de bijen verse nectar opslaan in de HK. Het opruimen zullen ze wel doen, ze slaan de nectar op beneden rond het broednest. Het is slimmer om 4 HK's op deze manier op 1 kast te zetten dan iedere kast 1 HK. Groet, Ben

  • André

    31-08-2019 om 15:44

    Ben, daar kan ik wel wat mee. Meerdere hk op 1 volk bijvoorkeur op een volk die wat extra's gebruiken kan. Heel fijn, bedankt voor het mee denken.Groet André

  • Marina

    02-09-2019 om 14:40

    Met dat tikken bedoelde ik echt het geluid wat de bijen maakten op de vliegplank buiten de kast. Misschien alsof ze de plank fanatiek aan het schoonlikken waren. (Misschien was het toen extreem stil zodat alles te horen was).

  • niko

    15-08-2020 om 15:25

    Bedankt voor het filmpje, Ik vind het wel moeilijk om het verschil te zien tussen rovende bijen en deze jonge bijen. Heb op het moment ongeveer dezelfde situatie. Ikzelf ben pas begonnen, dus een beetje in paniek. Zijn er manieren om het verschil te herkennen tussen roverij en rondzwermende jonge bijen? Laatst zaten er bijen onderaan, achteraan en volop aan het vlieggat.

    Niko, voorvliegende orienterende jonge bijen vliegen meestal in de tweede helft van de middag. Gedurende 10 tot 20 minuten is het extreem druk, maar daarna weer gewoon. Rovende bijen blijven de hele dag doorgaan, dit wordt ook wel stille roverij genoemd. Extreme roverij is meer een grote slachtpartij van vechtende bijen.
    Bijen die rondom de vliegopening zitten, heeft meestal te maken met warmte en een goede bezetting. Vooral veel kijken en vergelijken van situaties, daar leer je veel van. Groet, Ben

  • Wilma

    19-07-2022 om 11:31

    Ik heb een bijennest in de schuur echt veel waarneer gaan die weg of kapot

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.