08-04-2018

HK's en extra BK-ruimte

Eindelijk is het dan zover. De voorjaarskontrole kan plaats vinden. Vele imkers zullen dit weekend van dat moment genieten. De eerste ontmoeting is altijd weer spannend en boeiend. Hoe sterk kwam het volk de winter uit? Hebben de volken al een mooi broednest opgebouwd of heeft de koningin het af laten weten?

Wanneer geef je nou extra ruimte voor het broednest en wanneer plaats je een bak voor de honingopslag? Beide uitbreidingen spelen eigenlijk alleen een rol bij redelijk sterk uitgewinterde volken. Een volk, dat 5 of 6 raampjes bezet, is nog helemaal niet toe aan enige uitbreiding. Redelijk sterke volken kun je eigenlijk al in de 2e helft van maart en begin april een nieuwe onderbak (halve of hele bak) geven. Let wel een ONDERbak, liefst met kunstraat en 2 ramen uitgebouwd in het midden. Voor een demo heb ik deze video afgelopen vrijdag opgenomen:

Het plaatsen van een onderbak heeft namelijk geen of nauwelijks invloed op de warmtehuishouding van het broednest, want dat zit bovenin. De bijen kunnen van nature naar beneden toe groeien.

De eerste honingkamer plaats je ook indien de bijen eraan toe zijn, dus alleen plaatsen bij een goed bezette bovenbak (9 ramen simplex bezet). Anders is het beter nog even te wachten, dit uitstel is ook weer bedoeld om de warmtehuishouding makkelijker te maken voor de bijen. De eerste HK het liefst met uitsluitend uitgebouwde ramen plaatsen, want de oude winterbijen zijn in feite nu haalbijen geworden. Over 2 weken zijn er weer genoeg jonge bijen voor de raatbouw, dus in de 2e HK mag je dan kunstraat plaatsen. Die plaats je overigens als de 1e half vol is, dus niet wachten op verzegeling!

Meestal plaatsen we de 1e HK net voor de kersenbloei. Gister zag ik dat de kersen hier binnen een weekje zullen gaan bloeien. Bovendien zijn de weersvooruitzichten uitstekend. Dus bij mij gaan de HK's er op, voor zover de volken sterk genoeg zijn. De minder sterke volken worden verenigd of die mogen eerst aansterken voor de zomerdracht. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent bijenteelt, auteur van het imkerboek 'het jaarrrond imkeren in spaarkast, Dadant en TBH'.

 

 

 

Deel dit bericht

Reacties

  • Jannes

    08-04-2018 om 13:57

    Ik had nog een raam waar een beetje honing in zat voor de bijenvolken gelegd. Ik dacht een extraatje. Maar ze gaan er helemaal nie bij. Heb het nog wel wat opengekrabt ook. Hoe kan dit?

    Jannes, lees svp mijn voorlaatste blog over 'desinteresse of efficiëntie. Er is enorm veel dracht van wilg en sleedoorn. Dus geven ze daar de voorkeur aan. Groet, Ben

  • Nienke Binkhorst

    08-04-2018 om 15:05

    Toen ik vandaag een inspectie deed van mijn volk dat op twee bakken overwinterd heeft, zaten er in de bovenbak nog (of al) veel verzegelde voerramen. Suikerstroop of honing? Het eerste lijkt me aannemelijker. Er waren 9 straatjes bezet. Wat is jouw advies? Wel of geen honingkamer plaatsen?

    Nienke, als er in de bovenbak 9 straatjes bezet zijn, dan zijn er 8 ramen bezet. Ik zou eerst 2 van de 4 voerramen wegnemen en vervangen door kunstraat tegen het broednest en dan over een week de honingkamer plaatsen.

  • Daphne

    08-04-2018 om 15:52

    Vandaag heb ik de voorjaarscontrole gedaan bij mijn 5 kasten. 1 volkje is erg klein, zit op 3 straatjes en heeft maar op 1 raampje een klein beetje broed. Graag wil ik dit kleine volkje samen voegen met een ander volk, hoe kan ik dit het beste doen? Gewoon de koningin van het kleine volkje verwijderen + het raampje met broed bij de broedramen van de andere kast hangen + de bijen afslaan boven het andere volk? Of moet ik hierbij de kranten methode gebruiken?

    Daphe, een krant hoeft niet met de R in de maand. Gewoon samenvoegen met de kleinste van je andere volken. Uit het andere volk de ramen weghalen tot het eerste broedraam, dan dat ene broedraam (zonder K) er tegen aan hangen en dan de beste ramen eraan toe voegen. Je mag ook de bak van het kleinste volk zonder K bovenop een ander volk zetten en over een paar dagen het broednest en ramen reorganiseren. Broed bij elkaar etc. Vaak werkt dit het eenvoudigste. Groet, Ben

  • Anoniem

    08-04-2018 om 17:36

    Dag Ben, Kan ik een 2e BK en een HK op hetzelfde moment plaatsen? De 1e BK zit met 8 ramen broed vol en dus heb ik dit weekend een 2e BK geplaatst. Echter, hier zo dadelijk ook de kersenbloei, die we niet willen missen.

    B, plaats gerust een halve bak als honingkamer. Heb ik ook direct met de onderbak gedaan. Er is hier volop dracht!
    Groet, Ben

  • Nathalie

    08-04-2018 om 17:58

    Hoi Ben, waar is het bouwraam deze moest toch id bovenbak positie 9 in jouw vorige film? Ik zie jou nu e nw raam plaatsen...?

    Nathalie, nu val ik door de mand.... ;-). Ik wil met al mijn volken over op kleine cellen en ben nu ook gestopt met het bouwraam. Maar al mijn cursisten blijf ik aanraden om vooral het bouwraam te plaatsen en tenminste drie keer darrenraat met mijten te snijden. Groet, Ben

  • erik

    08-04-2018 om 18:17

    Dag Ben,
    Je geeft aan dat je de tweede broedkamer onder de eerste broedkamer zet. Qua wamtehuishouding is dat logisch. Zelf haal ik nu de onderste broedkamers weg (zijn toch helemaal leeg). De overblijvende broedkamer maak ik weer netjes en laat deze door de bijen volbouwen. Over 1 of twee weken plaats ik weer een nieuwe broedkamer boven op de oude.
    Voordeel is dat je de broedkamers op deze manier ieder jaar rouleert zonder tussentijds het broednest te verstoren. Ook verschoon je zo het raat minimaal iedere twee jaar. Het plaatsen van de bovenste broedkamer doe ik alleen als er voor minimaal voor een paar dagen goed weer wordt voorspeld.
    Kun je aangeven of ik bij mijn werkwijze iets over het hoofd zie, of dat ik het misschien toch beter anders kan doen.
    Bedankt, Erik

    Erik, je methode van raatvernieuwing is goed. Maar naar mijn mening is het plaatsen van een extra BK over 2 weken bovenop niet juist. Het broednest lijdt eronder en de bijen worden gedwongen snel de BK uit te bouwen om het warmtelek (opstijgen warmte) te dichten. Er komt ook niet zo makkelijk voorjaarshoning in je HK. Bij mij staat er nu al een halve HK op.
    Plaats je nu een BK met kunstraat onder dan is die begin juni grotendeels op natuurlijke wijze uitgebouwd. Natuurlijk wil zeggen: op het moment dat de bijen er behoefte aan hebben. Medio juni is de onderbak deels belegd en bezet. Op dat moment (vlak voor de lindedracht) kun je beide BK's omwisselen. Beiden zijn nu bezet met bijen en met broed. Dus geen warmteverstoring. In deze tijd volop warmte dus minder stress voor de bijen. Groet, Ben

  • Annelies

    08-04-2018 om 18:24

    Heel erg bedankt voor de steeds weer bruikbare informatie. Heel fijn om een mentor onze line te hebben!

  • Silvia Coolen

    08-04-2018 om 18:42

    Hoi Ben, je Buckfast volk is enorm sterk. We hadden er al een halve bak onder gezet en vandaag een honingbak erop gedaan. De bijen halen enorme hoeveelheden stuifmeel en nectar bij de boswilgen in het bos. De bloesems staan bij ons ook op knappen, dus als het niet gaat vriezen wordt het feest!

    Silvia, over 7 tot 10 dagen je HK checken, indien 50% vol (= 7 kg) volgende HK erop. HK's heft ook de overbevolking en dus zwermdrift op! Groet, Ben

  • Anoniem

    08-04-2018 om 19:18

    Hallo Ben,
    Vandaag mijn enige volk gecontroleerd, er zijn zo'n vijf straatjes bijen, maar er is geen broed...
    Ik neem aan dat de koningin de winter dus niet heeft overleefd.
    Wat is nu het slimst om te doen?
    Kan ik er een raam broed uit een ander volk inhangen?
    Of is dat nog te vroeg, omdat er nog geen darren zijn die de koningin kunnen bevruchten.
    Is er een andere oplossing?

    H. ik denk verenigen met een ander volk en medio mei weer een kunstzwerm maken van het verenigde volk.
    Groet, Ben

    Vriendelijke groet.

  • Anoniem

    08-04-2018 om 19:53

    Wat doe ik met de ramen van een darrenbroedige koningin? Het volk heb ik afgeslagen en nu de ramen met darrenbroed over. Ik heb geen vriezer om de ramen nu tijdelijk in te gooien. Smelten lijkt me zonde van de honing en het stuifmeel dat erin zit. Kan ik het darrenbroed wegschrappen en de ramen later weer gebruiken of niet hygiënisch?

    B, gewoon in het volk plaatsen. Er is niets mis met dit broed. Het bultbroed loopt uit en wordt opnieuw belegd. Groet,
    Ben

  • Jan van Cadsand

    08-04-2018 om 20:55

    Ik blijf het vreemd vinden dat je kunst raat in de onderbak plaatst dat is aan je raten ook duidelijk te zien, bijna niet een raat is volgebouwd tot op de onderlat, of er is later een rand darren cellen aangebouwd. het kan met een klein beetje moeite op een andere manier, Veel beter. het verhaal wat er bij hoort is te lang als reactie !

    Jan, ik weet dat je gelijk heb t.a.v. het beter uitbouwen, want de bijen willen de kloof tussen HK en onderste BK volledig dicht bouwen/overbruggen. De bak boven is voor de imker het beste, maar voor de bijen vaak niet.
    Ach er zijn meerdere wegen die naar Rome leiden. Soms ten voordele voor de imker, soms ten voordele van de bijen. Groet, Ben

  • Margriet

    09-04-2018 om 09:02

    Dag Ben, Als ik het me goed herinner heb je in een filmpje van 2(?) jaar geleden aangegeven om in de onderste broedkamer 1 klimraam te plaatsen, ook weggenomen uit de andere BK. Dat heb ik nu in al mijn kasten gedaan. Ik neem aan dat dat geen probleem is, anders ga ik de boel weer openmaken en er een klimraam bijplaatsen.

    Margriet, dat is geen probleem. Bij de volgende inspectie over 2 weken kun je altijd nog 2 uitgebouwde ramen in het midden van de onderbak hangen. Beter om nu even niet te storen.

  • Bill Bakker

    09-04-2018 om 13:23

    Waarom de bak met nieuwe raat onder. Mijn mentor zet ze bovenop met 2 zijramen van het volk in het midden.
    Dit omdat hij ca. 50 % van de raat wil vernieuwen. En het uitgewinterde volk trekt van nature snel naar boven, en zit dan op op schone nieuwe raten.

    Bill, een volk groeit van nature naar beneden. Maar dat doen ze naar behoefte, dus langzamer met een bak onder. Met een bak kunstraat boven hun hoofd worden ze gestimuleerd om deze ruimte in te nemen en uit te bouwen. Het is een keuze, die iedere imker voor zich moet maken. In Imkerpedia staan ook de pro's en contra's vermeld van kunstraat boven of onder. Mijn keus is dus de natuurlijke weg, zeker bij een hoge bak. Groet, Ben

  • Ria Westerink

    09-04-2018 om 19:16

    Dag Ben, dank voor je blog bericht. Nadat ik het bekeken had heb ik besloten ook de hk erop te zetten. Omdat ik vorig jaar de 2 bijenvolken tot 1 volk heb gemaakt, is het nu op 2x 9 straatjes best vol, met nog wel wat ruimte om uit te bouwen, nu heb ik echter wel op hk. ook nog iets suikerdeeg gelegd, omdat ik mij afvraag of er voldoende voedsel in volk is, alleen vraag ik mij af of dat goed is omdat dan suiker en honing zich vermengd. Hoe zie jij dat? omdat dit mijn eerste jaar is dat ik imker zonder coaching na mijn basiscursus. Helaas heb ik er vorig jaar nog geen honing van gehad en eigenlijk ook geen uitbouw van honingraat,,,,vraag ik mij af of ik er nu goed aan heb gedaan de hk erop te zetten. Ik zit hier met mijn volk tegen een woonwijk aan en het bos,,,en vliegen ze wel volop met stuifmeel.

    Ria, uit je verhaal begrijp ik dat de bijen zowel in de BK's als in de nieuwe HK nog de nodige raten moeten uitbouwen. Voor het bouwen van raat is veel energie (honing) nodig, dus is het prima om het suikerdeeg nog even te handhaven. Zodra je HK flink uitgebouwd is en er voldoende reservevoer zit in de kantramen van de BK's kun je het suikerdeeg weg nemen. Maar dat zal tegen die tijd wel op zijn. In de regel wordt suikerdeeg niet zo snel opgeslagen, maar direct verbruikt. Komt er voldoende nectar binnen, dan doen ze er helemaal niets mee in deze tijd van het jaar. Groet, Ben

  • Anoniem

    09-04-2018 om 19:21

    Beste Ben , ik heb je film bekeken vd voorjaars inspectie . Je geeft een volk wat de 1e broedkamer nog lang niet bezet heeft al een extra broedkamer en honingkamer. Laat dat volk eerst eens groeien zodat ze het broednest fatsoenlijk warm kunnen houden. Elk drachtgebied en volk is anders. Op deze manier breng je imkers die begeleiding nodig hebben in verwarring. Ik merk dat aan de vragen die ik krijg op dit moment.

    Anoniem, de extra broedkamer wordt onder geplaatst, dus dit leidt geenszins tot warmteverlies in het broednest. Tevens plaats ik een halve uitgebouwde HK, waarbij ik in de video heel expliciet stel dat er zeker 9 tot 10 ramen bezet moeten zijn als voorwaarde voor de plaatsing van de HK. Tevens moet er veel dracht zijn, anders heeft de HK weinig zin.
    Ik ben het dus 100% eens met je dat je zorgvuldig moet omspringen met de warmtehuishouding van het broednest, dus plaats nooit een BK boven op de 1e, maar er onder. Mijn volk bezet wel degelijk 10 ramen in de BK (het is een 11-raams bak in dit geval) en had inmiddels al 7 ramen broed. Ik ben dus m.i. zeer volgvuldig, ook in de begeleidende tekst. Groet, Ben

  • Silvia

    10-04-2018 om 14:13

    Dank je wel voor je tips Ben! Je boek is trouwens heel mooi en leuk om te lezen :-)

  • Amber

    10-04-2018 om 16:35

    Hallo,

    Ik heb ook even een vraag aan de hand van hoe ik het afgelopen weekend zelf gedaan had.
    Mijn bijen hadden twee broedkamers. Hiervan heb ik de onderste vervangen door eentje met bijna allemaal kunstraat (de meeste raten in de oude onderste bak waren ook echt aan vervanging toe!!).
    Nu twijfel ik of ik mijn volk wel op 2 broedkamers had moeten laten staan, aangezien het nog niet zo groot is als bij jou op het flimpje (misschien 4, 5, 6 volle ramen).

    Het broednest zat met twee ramen in de onderste bak en één raam in de bovenste bak. Deze drie heb ik nu in de onderste gehangen (aangezien er daar al twee hingen), daarnaast zitten twee ramen met stuifmeel en de overige ramen zijn nieuwe raat.
    in de bovenste bak zit nog honing en leeg raat.

    Was het verstandig om dit volk dan op twee broedkamers te laten staan en om het broednest in de onderste bak te laten hangen? (nu kan in ieder geval niet de warmte via nieuw raat naar boven stijgen)?? Groet, Amber

    Amber, een volk van 5 a 6 ramen hoort echt thuis in 1 BK. Je had de 3 ramen broed in 1 bak naast elkaar moeten hangen met aan weerskanten een stuifmeel/voerraam. Over 2 weken is het broednest misschien gegroeid naar 4 of 5 ramen broed en dan kun je tegen het broednest een extra raam kunstraat hangen. Pas als deze BK op bijna 10 ramen zit, kun je er een bak met 2 uitgebouwde ramen aangevuld met kunstraat onder zetten. Groet, Ben

  • Margriet

    10-04-2018 om 20:27

    Dag Ben, ik kom nog even terug op mijn berichtje van 9-4. Er vallen nu gigantisch veel stuifmeelkorrels onder de kast. Waarschijnlijk waren dat er minder geweest als er 2 klimramen in de onderste BK hadden gezeten. Ik denk dat de bijen in hun haast teveel tegen elkaar botsen op dat ene raam, dus te weinig klimruimte hebben. Wat werken de vliegbijen nu hard!
    Mijn complimenten voor het geduldig beantwoorden van alle vragen en opmerkingen.

    Margriet, dank je! Er komt nu zo veel stuifmeel binnen dat er ook wel eens wat van hun poten afvalt. Blijkbaar plakt het minder goed op de kam in het pootgewricht. De volgende controle moet je eens kijken naar de opgeslagen stuifmeel, het is enorm wat ze in het voorjaar halen. Groet, Ben

  • karin b

    11-04-2018 om 13:18

    Hallo Ben,
    ik heb een "reserve"koningin van die met haar volkje op 3 mini plus overwinterd heeft; Ze heeft nu een bakje extra gekregen en ik bouw verder uit naar behoefte. Mijn vraag: laat je de koningin vrij overal in de 4,5,6...hoogseltjes lopen, of beperk je de broedruimte met een roostertje zodat ze niet in de de honigraampjes kan leggen? Bedoeling is om in de maand mei de "toren" te gebruiken als aparte bevruchtingskastjes .Alvast dank voor je deskundig advies!

    Karin, ik doe hetzelfde en gebruik dus geen moerrooster tijdens de voorjaarsdracht. Het bovenste bakje loopt snel vol met honing, dan plaats ik een bakje met kunstraat onder de bovenste. Bouwen ze mooi uit. Tijdens de zomerdracht gebruik ik soms wel een rooster omdat ik dan raathoning laat komen in lege raampjes in de bovenste hoogsel ;-). Groet, Ben

  • Fred Van hoof

    12-04-2018 om 13:01

    Hoi Ben,
    Plaats je als de hk.half vol zit de tweede hi direct boven het rooster of boven op de hi die half vol zit?

    Fred, indien de 1e hk halfvol is, plaats ik de 2e hk boven op. Ik zal de uitleg nog wel via een you tube video doen eind volgende week.

  • Gert Valk

    13-04-2018 om 18:58

    Hoi Ben, de honingkamers stromen al goed vol!
    In het midden 6 uitgebouwde honingkamerramsn plus 4 KR.
    Het moeilijke is dat ze de middelste 6 al voor 70% verzegeld hebben terwijl ze de kunstraat nu pas beginnen uit te bouwen. Zal ik toch alvast maar de 2e honingkamer er op zetten? Of zal ik wat verschuiven met de ramen?
    Alvast bedankt!

    Gert, hier op de thuisstand ook. Op andere locaties nog niet. Je moet bij de volken rekening houden met de 2 verschillende werkploegen. De haalbijen hebben nu de overhand en de huisbijen kunnen het werk amper aan. Daarom zijn mijn 1e HK's altijd volledig uitgebouwd.

    Ik zou bij jou wachten totdat ze ook aan de buitenste ramen begonnen zijn en pas dan de 2e hk erop, tenzij je uitgebouwde ramen hebt..... Groet, Ben

  • Marcel

    14-04-2018 om 08:28

    Hoi Ben,
    Volgende week worden de bijen naar de blauwe bessen gebracht.
    Is het van belang, dat de vliegopening naar het oosten staat ?
    Groet Marcel

    Marcel, gericht op het oosten vliegen ze door de zonnestralen op de vliegopening iets eerder uit. Maar het zal geen grote verschillen in honjngopbrengst geven als ze naar de andere windrichtingen geplaatst worden.

  • Maaike

    14-04-2018 om 22:58

    Ben, ik wil graag een hk op de 2e Bk bak zetten, maar heb geen uitgebouwde honingramen .
    Kan ik een hk erop zetten met alleen nieuwe raampjes met kunstraat?gr maaike

    Maaike, dat kan. Maar dan zonder moerrooster. Zodra ze 3 a 4 raten aan het uitbouwen zijn na een week kun je het rooster plaatsen. Groet, Ben

  • sjaak

    15-04-2018 om 13:29

    Ik ben beginnend imker. Met 1 volk ben ik goed de winter doorgekomen. Vorige week gecontroleerd en nu weer. Er is volop broed, meer links dan in het midden van de (dadant) kast. Aan de rechterkant 2 ramen met volop honing, overgebleven van de winter. En het lijkt erop of ze steeds voller worden. Moet ik ze weghalen en vervangen door kunstraat?

    Sjaak, imkeren in een Dadantkast is anders dan in een spaarkast. Lees er vooral eens een boek op na. Je kunt ook mijn imkerboek kopen. Maar nu je vraag: laat bij de 1e voorjaarscontrole uitsluitend de ramen met broed zitten met aan weerskanten een raam wintervoer. Schuif alle ramen tegen 1 kant vd kast. Ik zet ze altijd rechts in de kast afgesloten met een scheidingswand. Je mag 2 reserveramen voer in de lege ruimte links laten hangen. Nog GEEN kunstraat geven. Bij de 2e controle (vlak voor de kersenbloei, nu dus) haal je de reservevoerramen er uit (anders lopen die inderdaad helemaal vol met honing) en plaats je de honingkamer (zonder rooster indien je alleen kunstraat hebt, anders met rooster). Bij een houten vierkante D-kast HK in warmbouw. Bij de 3e controle check je of de bijen bezig zijn in de HK, zo ja: dan 1e BK-raam kunstraat plaatsen op pos 2. Bij de 4e controle een volgend raam kunstraat op positie 3. Groet, Ben

  • Gert Valk

    16-04-2018 om 20:38

    Hoi Ben, is het een idee om wanneer de middelste 6 uitgebouwde ramen verzegeld zijn, deze naar buiten te verplaatsen en de vier ramen met kunstraat in het midden te plaatsen. Ik heb namelijk het idee dat deze 6 verzegelde ramen een barrière is om verder te gaan in de honingkamer. Een groot deel in de broedkamer wordt namelijk vol gepropt met honing...
    Alvast bedankt!!

    Gert, ik vrees dat dit niet gaat helpen. Indien het legvermogen van de moer of de sterkte van het volk het broednest niet meer laat groeien, wordt er weer meer beneden opgeslagen. De afgelopen dagen was de dracht ook duidelijk minder. Ik denk dat die nu weer sterker wordt de komende week i.v.m. fruit- en paardenbloemen.

  • Gregory

    17-04-2020 om 15:55

    Hoi Ben, vraag van een beginnende imker: ik heb een van jouw video's gezien waarin je, bij het plaatsen van een 2e BK onder, je twee ramen voer plaatst in het midden van de nieuwe BK. Gaat dat het vormen van het broednest niet in de weg zitten?
    Alvast bedankt!
    Greg

    Greg, dat voer zullen ze gewoon benutten. Die twee ramen zijn binnen de kortste tijd volledig belegd met broed. Het maakt de overstap naar de beneden makkelijker. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.