07-10-2018

Hoeveel bijen zitten er in je kast? Voldoende om de winter te overleven?

Tijdens onze gemiddeld zachte winters van de afgelopen jaren kunnen zich toch nog de nodige vorstdagen met matige tot strenge vorst voordoen. Vaak is dit later in de winter. De bijen trekken zich dan terug in hun eigen winterjas, waarvan het weefsel (de bijen aan de buitenkant) steeds strakker aangetrokken wordt, zodat er geen warmte vanuit de wintertros naar buiten kan weg lekken. Een perfecte oplossing, die alleen werkt als ze met velen zijn. De algemeen gehanteerde grens voor de overleving van bijen in houten spaarkasten is 5.000 bijen. Een te kleine wintertros kan zichzelf moeilijk warm houden.

Je kunt (te) kleine volken proberen te laten overleven door ze met matige vorst in een geisoleerde schuur of garage te plaatsen, dat doe ik altijd met overgebleven apidea-kastjes (3 of 4 randjes). Maar er is nog een andere optie door 2 volken gescheiden door een moerrooster te combineren, dan profiteren ze van elkaars warmte. In maart kun je de volkjes weer scheiden. Soms blijft er maar 1 moer over, maar soms lukt het om beide moeren in leven te houden. Echt verenigen is dus beter, maar met een rooster kun je soms 2 reservemoeren overwinteren. 

Om het aantal bijen in een wintervolk in te schatten moet je wachten tot oktober, dan heeft de omvorming van zomer- naar winterbijen voor het grootste deel al plaats gevonden. Het eenvoudigste is te wachten op een dag met temperaturen onder de 5 a 6 graden, dan trekt het volk zich terug op de wintertros en zijn de straatjes bijen goed zichtbaar, maar dat duurt nog wel een paar weken. Dus daarover later meer.

Een andere methode komt van een bijeninstituut in Duitsland. Daarbij verdeel je het spaarkastraam denkbeeldig in 8 vlakken, ieder vol vlak met bijen bevat 125 bijen, een vol goed bezet raam bevat dus aan 1 kant ongeveer 1000 bijen. Op deze wijze kun je op een mooie dag - zoals in onderstaande video te zien is - het aantal bijen inschatten, zodat je weet dat het volk de ondergrens van 5.000 bijen ruimschoots overtreft. Zelf hou ik liever een ondergrens van 10.000 bijen aan, want deze volken zijn tevens geschikt om de voorjaarsdracht binnen te halen. 

Dit volk bevatte dus nagenoeg geen broed meer, hiermee kunnen de mijten zich ook niet meer vermeerderen, echter in veel volken zul je dus nog wel gesloten broed aantreffen. Dit late broed is ook rasafhankelijk, Buckfastbijen broeden vaak langer door, Carnicabijen stoppen eerder met broeden, evenals Zwarte Bijen. 

De beeldkwaliteit laat door de automatische wisselende scherpstelling te wensen over, ik moet gewoon een nieuwe camera kopen ;-). 

Ben Som de Cerff, auteur van het imkerboek 'het jaarrond imkeren in spaar-, dadant- en TBH-kast", hobby-imker en docent bijenteelt 

 

Deel dit bericht

Reacties

  • Roel

    07-10-2018 om 14:55

    Erggg fije dat BHV de blog weer opengestelde heeft; ALTIJD goed voor de

  • Hans

    07-10-2018 om 20:45

    Dag Ben, enige weken geleden heb ik twee volkjes, beide met een jonge moer, en nadat ik ze al enige tijd had gevoerd, verenigd. Ik heb ze in een tien ramer gedaan en de ramen met broed om en om ingehangen.
    Twee volle ramen met voer ingehangen en daarna het resterende deel invert suiker gevoerd.
    Afgelopen vrijdag de voerbak afgenomen en het volk gecontroleerd.
    Voldoende wintervoer en veel stuifmeel aanwezig, echter geen open broed en ook geen moer te vinden.
    Wel zag ik twee afgeknaagde (wissel)doppen. zou dit er op duiden dat beide moeren met de vereniging zijn omgekomen of is de overgebleven moer gestopt met leggen?
    Er wordt met dit mooie weer nog wel volop stuifmeel binnen gebracht.

  • Ben de blogger

    07-10-2018 om 21:27

    Hans, je kunt de volgende keer beter niet de ramen om en om in de kast hangen, want dan hang je altijd de moer direct tegen vreemde bijen aan en is de kans groot dat een moer dood gestoken wordt door de vreemde bijen. Dus bloksgewijs tegen elkaar, broed van de volken bij elkaar houden, dan blijven de moeren leven en vechten ze het later wel uit. Nu is de overgebleven moer direct gewisseld en zit er een jonge moer in. Je kunt ivm het mooie weer nog hopen dat ze deze week bevrucht wordt. Ik zou er niets meer aan doen. Gewoon het voorjaar afwachten. Groet, Ben

  • Nancy

    08-10-2018 om 23:25

    Ontzettend dankbaar voor het weer publiek maken van deze weer leerzaam blog/video. Ik had het erg gemist!

  • Frank27

    10-10-2018 om 11:20

    Dag Ben, wat een mooie en instructieve video weer, chapeau. Ik denk dat jouw werk zeker bijdraagt aan de kennis van veel nederlandstalige imkers. zeker doorgaan! Een paar opmerkingen. Ik heb geleerd om als de bijen gevoerd en winterklaar zijn, ze daarna zo min mogelijk te storen, en zeker geen raampjes meer te verhangen of om te draaien. Als de bijen in de kast iets anders georganiseerd willen hebben, dat kunnen ze dat uitstekend zelf. Ook het zo uitvoerig controleren van de raampjes lijkt me af te raden. De bovenste bak was zwaar genoeg (dus voer zat) en nadat je 3 volle raampjes met bijen had gezien en een moer had zien lopen, was het nutteloos nog verder te inspecteren op zoek naar nog wat broed, waarom? Een beetje merkwaardig ook om nu de volksgrootte te bekijken op een dag dat er flink gevlogen wordt en er dus bijen onderweg zijn. Wel informatief en instructief natuurlijk. Thanks again. Ben als buitenlandse imker (die wel lid is van de NBV :-) ) wel zeer blij dat iedereen weer kan leren van jouw kennis en inspanningen. Goede beslissing van de NBV. De doelstelling van de NBV zou moeten zijn om de gezamenlijke kennis van alle imkers te vergroten. De toegankelijkheid tot jouw video's draagt daartoe bij.

  • Ben de blogger

    10-10-2018 om 11:57

    Frank, je hebt helemaal gelijk t.a.v. overbodige controles. In de video zeg ik ook terloops dat ik niet doe met mijn andere volken. Uitsluitend bij dit volk voor educatieve doeleinden. Ik check wel door het folie het aantal straatjes, loopt dit sterk terug tot minder dan 5 dan verenig ik alsnog. Groet, Ben

  • Robert

    11-10-2018 om 20:53

    Bedankt dat we dit allemaal weer kunnen volgen in Vlaanderen. Heel interessant!
    Volgend jaar word ik zeker lid van NBV

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.