20-06-2018

Hoeveel broedkamers heb je nodig?

Hoeveel broedkamers heb je nodig?

Een veel besproken onderwerp onder imkers is de grootte van het broednest en de benodigde broedkamers. In de tijd dat ik nog hoofdzakelijk werkte met spaar- of simplexkasten dacht ik dat twee volledige broedkamers echt noodzakelijk waren. Maar te vaak bleven de volken - vooral in het voorjaar - de honing opslaan in de bovenste broedkamer in plaats van de geplaatste honingkamer. 

Bij Dadant kasten beperk ik het aantal broedramen d.m.v. een sluitbord, de mate van beperking hangt af van de kwaliteit en legvermogen van de moer. Hierdoor blijft 80% van de broedruimte in gebruik als broednest, 20% is honing en met name stuifmeel. De bijen hebben wel de beschikking over voldoende honingkamers, die benutten ze dan graag vanwege de beperkte ruimte in de BK.

Bij spaarkasten met dubbele broedkamers geldt er in feite geen beperking (tenzij je weer werkt met een sluitbord), het broednest is vaak kleiner dan de aangeboden 2 bakken en daarom wordt de honing direct in eerste instantie rond het broednest in de BK's opgeslagen. Bij een doorzettende dracht en voldoende sterke volken komt het uiteindelijk ook in de honingkamers terecht. 

Maar vaak is de dracht net niet voldoende of is het volk onvoldoende sterk. Indien je ook nog eens de pech hebt van een moer, die verminderd eitjes legt, benutten de bijen de ruimte in de broednest voor de opslag van hun honing. 

Daarom pas ik de laatste jaren bij spaarkasten een beperking toe in het broednest door met een hoge en een halfhoge BK te werken.  De beperking zorgt voor een optimale warmtehuishouding - zeker als je met 11 ramen werkt - en draagt daardoor bij aan een vertraagde reproductie van de mijten. 

Op de foto, die ik gisteren nam, zie je duidelijk dat ze tot op heden 2 HK's en 1 BK volledig volgesleept hebben met honing. Hier is dus nog geen honing van afgenomen. 

PS. Er zijn ook veel beroepsimkers, die werken met 3 BK's. Hierbij wordt vaak aan het begin van de hoofddracht een broedbeperking ingesteld door het moerrooster te verplaatsen naar de 1e bk. Het aanwezige broed in de 2e bk wordt dan omgezet naar honing.  

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent bijenteelt

 

Deel dit bericht

Reacties

  • Anneke

    21-06-2018 om 11:32

    Beste Ben,
    Fijn dat je dit ter sprake brengt.
    Mijn ervaring bij spaarkasten is dat de tweede, onderste BB maar voor een klein gedeelte bezet wordt. Misschien hebben ze de "lege" ruimte wel nodig maar niet zozeer de 10 ramen.?
    Ik vroeg mij dus af of het niet voldoende is om er een tweede BB onder te zetten met maar 5 of 6 raampjes. De rest leeg, geen ramen....(scheelt weer raampjes)....Ik ga er bij deze stelling vanuit dat er 1 of 2 honingbakken bovenop staan.
    En tweede vraag is wanneer is het de beste tijd om terug te gaan naar 1 BB voor de winterzit ?
    Ben benieuwd naar andere ervaringen.

  • Ben de blogger

    21-06-2018 om 12:25

    Anneke, volgens mij hebben ze de onderste hoge BK inderdaad maar gedeeltelijk nodig. Je kunt ze overigens ook 'zitruimte' bieden via extra honingkamers. 5 of 6 ramen in de onderste hoge BK met de rest leeg is riskant, want bij een sterk volk en een goede dracht zullen ze naar onderen natuurraat gaan bouwen in de lege ruimte.
    Naar keuze kun je de onderste bak - indien leeg - in augustus voor de inwintering of per 1 maart na de winter weg nemen. Ik zou het per 1 maart doen, maar veel maakt het niet uit. Volken overwinteren prima op 1 BK.

  • Rudolf

    21-06-2018 om 12:53

    Ha Ben,
    Wat bedoel je met een hoge BK en met een halfhoge?
    Misschien: Hoog = Combieraam hoogte BK +HK raam in één, of (halfhoog) de DuHoKa formaat = raam ter grootte van twee HKramen bovenop elkaar?

  • Ben de blogger

    21-06-2018 om 12:59

    Rudolf, op de foto zie je in het midden de kast staan waarop het moerrooster ligt. De bovenste bak is hoger dan de onderste. De bovenste noem ik een hoge BK en de onderste een halfhoge BK. Deze gebruiken we in de regel als honingkamer.

  • Marcel

    21-06-2018 om 14:01

    Hoi ben,
    Ik gebruik combiramen dat werkt perfect bij controle hoef je geen bakken van elkaar af te halen.

  • Bianca

    21-06-2018 om 14:22

    Dag Ben,

    Ik zou graag ook op 1 BK inwinteren, om de ramen te smelten en een schone kast voor het voorjaar in orde te maken en omdat de volken anders zo snel in het voorjaar groot worden (ik wilde in maart de onderste BK weghalen, maar beide BK's zaten al vol broed...).

    Hoe kan in augustus inwinteren op 1 BK? Is dat een kwestie van afslaan en de ramen in de enig overblijvende BK even nalopen/rangschikken (broed in midden, voer ertegen etc) of adviseer je grote volken toch niet in 1 kast te zetten?

    Bianca, in het voorjaar moet je echt heel vroeg, dus per 1 maart, de onderste BK weghalen. In augustus kun je 'm meestal, als er geen broed meer in zit, wegnemen voor je begint met inwinteren. Mocht je toch meer dan 8 ramen broed hebben in beide BK's samen dan heb je pech en moet je tot eind februari.
    Bij 8 ramen broed of minder, inderdaad opnieuw rangschikken zoals je beschrijft. Groet, Ben

  • Maria

    21-06-2018 om 14:59

    Ik denk dat dat bij 1 volk van mij ook het geval is: te grote BK, waardoor ze honing opslaan in de BK.
    Er staan nu (door omstandigheden) 2 Hk's onder 1 BK. Kan ik nu al 1 HK er onder uit halen of adviseer je te wachten tot augustus.
    Zouden ze nu nog honing opslaan in de honingzolder?

    Maria, hier is de dracht over dus wordt er niets meer naar boven gebracht. Je kunt lege onderbakken nu gerust weghalen. Groet, Ben

  • Martine

    21-06-2018 om 15:37

    Ja ik zie ook dat vaak maar 1,5 BK benut wordt. Een nadeel van een HK gebruiken kan zijn dat vernieuwen van raten niet meer zo makkelijk is. (Ieder jaar de helft)
    Ik kies er voor om sluitblokken in te hangen. Dan kan je zonodig ook uitbreiden.

    Martine, je kunt overwegen om 1 x per 2 jaar een vlieger te maken tijdens de voorjaarsdracht. Daarmee krijg je meestal een volle HK plus 100% raatvernieuwing. en... je bent de mijten kwijt, die zitten voor 70% in het broed. Groet, Ben

  • Silvia Coolen

    21-06-2018 om 16:31

    Hoi Ben, wij hebben inderdaad zoals je zegt het volk een halve BK (of HK) erbij gegeven in het voorjaar omdat er weinig ruimte voor het grote volk was. Ze vertikken het echter om naar beneden, naar de halve BK, te gaan om hun broednest uit te breiden. Sterker nog, ze knagen de kunstraat daar bij de metaaldraadjes weg. Enig idee wat er aan de hand is? Een raampje of 2 voer of broed uit de broedkamer naar beneden hangen is geen optie aangezien het verschillende maten raampjes zijn.

    Silvia, goede kans dat er sjoemelwas in de onderste bak zit. Ze willen het gewoon kwijt die troep. Leg eens een stukje 24 uur onder water en daarna laten drogen. Witte uitslag is sjoemelwas! Groet, Ben

  • Gert Valk

    21-06-2018 om 16:54

    Dag ben,
    Nadat ik enthousiast geworden ben op de studiedag in Beilen, heb ik inmiddels twee volken overgezet op combi ramen. Dit bevalt mij tot nu toe erg goed. Ik heb mijn eigen ramen gemaakt zodat ik de bovenlat wat sterker uitgevoerd heb.

    Gert, heel goed! Bij Dadant is de bovenlat ook versterkt. De spaarkast heet niet voor niks spaarkast, er is overal op bezuinigd, zelfs op de dikte van de raampjes ;-).

    Ik heb een vraag over de Varroa bestrijding.
    Ik heb het voordeel dat ik aan een zeer goed Dracht gebied woon. Ik pas als varroabestrijding in de winter hiveclean toe en daarna een paar keer het bouwraam. Binnen nu en een week of 6 wil ik graag een behandeling uitvoeren zodat ik schoon naar de Heide ga. Omdat ik de honing kamers er dus de hele zomer op heb staan weet ik niet goed hoe ik moet behandelen. Er is eigenlijk continu Dracht. Ik wil uiteraard geen bestrijdingsmiddelen in mijn honing krijgen. Wat is wijsheid?
    Alvast hartelijk dank

    Als je wilt bestrijden voor de heidedracht, neem je ook de HK's met zomerhoning af, neem ik aan. Neem ze in ieder geval een week af. In een week kun je 2 keer behandelen met hive clean (dag 1 en 6). Als je de HK's 2 weken afneemt, kun je 2x behandelen met api life var.

    Na de heidedracht kun je afhankelijk van de mijtenval zo nodig nogmaals 3 x behandelen met hive clean of varro med. Groet, Ben

  • GerdP

    21-06-2018 om 23:22

    Dag Ben. Heb nu een paar jaar gewerkt met kasten op HK+BK. Sommige volken leggen in beide, sommigen leggen de BK helemaal strak vol en stoppen honing en stuifmeel in de HK die eronder zit.
    Door zowel broed- als honing-ramen boven het moerrooster te gebruiken kun je mooi volgesleepte broedramen naar boven hangen en weer lege ramen in het broednest geven om te beleggen. Elk nadeel hep z'n voordeel toch?
    Wel belangrijk vindt ik dat de kast in het zwermseizoen in zijn geheel minstens twee keer de broedruimte moet zijn. Het gaat er niet om of de HK's vol zitten, maar er moet plek voor alle bijen zijn, anders gaan ze zwermen.
    Ik heb geen verschil in opbrengst kunnen merken tussen beperkte broedruimte en twee volle broedkamers.

  • gert markus

    22-06-2018 om 11:48

    bedankt voor de zinvolle bijdrage en reacties. had ik net ff nodig :-)

  • Raymond

    22-06-2018 om 12:19

    Ik imker zelf ook met een dubbele BK als broedruimte. Bijna altijd moet ik het broednest op gegeven moment verdelen over de 2 bakken of de onderbak boven zetten bij goede dracht. De q vertikt het vaak om naar de onderbak te gaan.
    De belangrijkste reden voor het imkeren op een dubbele BK is voor mij niet eens de beschikbare legruimte, ondanks ik met raszuivere volken werk, maar het feit dat op goede haaldagen er zo veel nectar wordt binnengebracht dat het broednest anders verzuipt.
    Het bieden van genoeg ruimte voor de binnenkomende nectar dat voor +/- 80% uit water bestaat is belangrijk om de q voldoende legruimte te laten houden. Gedurende de avond en nacht wordt dit pas ingedikt en naar zolder gebracht, maar de Q kan overdag doorgaan met leggen. Te lang een verzopen broednest en je kunt de bijen uit de boom gaan halen.
    Mijns inziens moet je rekenen met voldoende ruimte voor nectar en niet voor voldoende ruimte voor honing, daar zit een aanzienlijk volumeverschil in. Uiteraard moet er voldoende ruimte zijn in de honingopslag anders werkt het nog niet.

    Raymond, bij het afslaan van bijen uit de honingkamers t.b.v. mijn bevruchtingskastjes bleek overduidelijk dat bijen verse nectar ook tijdelijk opslaan in de bovenste honingkamers. Ik ben dus niet zo bang voor het verhoningen van het broednest.

    Daarnaast hou ik de broedkamerramen graag op zijn eigen plaats in het broednest en wil ik geen honing uit broedkamerramen oogsten. Er is toch beïnvloeding van de honing vanuit de eerder bebroede cellen.


    Maar gelukkig zijn er meerdere wegen die naar Rome leiden, zo heeft iedere imker zijn eigen bedrijfsmethode. Mooi toch! Groet, Ben

  • Silvia Coolen

    30-06-2018 om 09:55

    Hoi Ben, we hebben de test voor sjoemelwas gedaan en deze is negatief. Er moet dus een andere reden zijn dat ze het weg knagen.

  • Ben de blogger

    30-06-2018 om 10:09

    Silvia, toch zou het interessant zijn om een raampje kunstraat van mij (eigen kringloopwas) in de kast te hangen. Eens kijken naar het verschil. Mail me maar. Groet
    Ben

  • Akke Verheijden

    09-05-2021 om 06:43

    Beste Ben. Als de gemeente besluit, dat een imker een volk mag houden in de winter en dat uitloopt tot 2 volken in de zomer, kan dat in een kast?

    Ha Akke, ik hoop dat je 1 kast mag hebben en niet 1 volk. Maar goed, je kunt in een TBH en een Topkast (horizontale spaarkast) tijdelijk 2 volken houden. Later weer samenvoegen bijvoorbeeld in augustus of maart. In een gewone kast zou het kunnen met een separator. Maar dan wordt de hoogte toch een dingetje. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.