28-08-2020

Inwinteren van een TBH

 

Ook een TBH moet ingewinterd worden. Je kunt de bezetting van het aantal latten vergelijken met een 10-raams of 20-raams spaarkast en daarmee weet je dat ze respectievelijk 14 of 18 kilo wintervoer nodig hebben. Moet je nog bijvoeren dan kun je hiervoor het op de foto's getoonde 1,5 liter voerbakje gebruiken. Door het op de zijwanden te plaatsen, kunnen de bijen van onderaf erin komen en nemen ze prima het wintervoer op. Twee melkpakken of twee lege petflessen met afgesneden 'hals' werken ook prima. Doe er voor de zekerheid een stokje in zodat de bijen eruit kunnen klimmen. Plaats de voertoestellen direct tegen de laatste raat aan en de bijen vinden het wel. 

Met een paar extra toplatten kun je de scheidingswand naast het voerbakje plaatsen en is de bijenruimte afgesloten tegen wespen en rovende bijen. Dit volk is grotendeels op eigen honing ingewinterd. 

Op de eerste foto zie je mooi dat de bijen de raten extra vastgezet hebben aan de zijwanden van de TBH. Deze ga ik niet meer verbreken in deze tijd van het jaar.  Op de foto's zie je ook nog een alternatief voor de traditionele voerbakken op het voergat van een dekplank van een spaarkast, namelijk met emmers gevulde invertsuiker. Je kunt ze zo op het voergat plaatsen met de deksel naar beneden. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent bijenteelt

 

Deel dit bericht

Reacties

  • Frauke

    28-08-2020 om 22:22

    Hallo Ben,

    ik wil mijn volg op eigen honing in een spaarkast laten overwinteren. Kan de HK gewoon boven op de BK blijven staan, moeten de verzegelde raten beter open gekrast worden of de HK onder de Bus geplaatst worden?? Wellicht stond het antwoord reeds vermeld in een van je blogs, maar ik kan het me niet meer voor de geest halen. Alvast dank voor je reactie.

    Hallo Frauke, gewoon de hk boven laten staan en zeker niet open krabben. Dat kunnen de bijen heel goed zelf wanneer ze eraan toe zijn om het voer te gebruiken.
    Tot die tijd zit het hygiënisch goed afgesloten.
    Kortom: niets doen (wel moerrooster wegnemen). Groet, Ben

  • Aart Stans

    29-08-2020 om 09:19

    Hallo Ben,
    Ik gebruik voor het inwinteren van mijn TBH een lat met gaten waarboven ik een gewone voerbak zet. Werkt ook prima.

    Ha Aart (van Natuurlijk Buiten?),
    Ik probeer zo minimalistisch mogelijk te imkeren in een TBH. Met zo weinig mogelijk extra hulpmiddelen toch welvarende bijenvolken instandhouden. Het volk op de foto's krijgt maar een paar kilo invertsuiker, want het overwintert op eigen honing. Zelfs een toplat met gaten kan dus achterwege blijven. Ik had die trouwens voorheen ook in gebruik ;-). Groet, Ben

  • Natasja Dankers

    29-08-2020 om 10:31

    Ook ik laat mijn volk in een spaarkast op hun eigen hk overwinteren, maar nu hoor ik dat dit niet goed is omdat zij dan de tros moeten verlaten en dan verkleumen lijkt mij raar want in het wild moet dat toch ook en zolang je honing en stuifmeel bij het broed heb lijk mij dat toch goed? Wat is u mening daarover.
    Groet Natasja

    Natasja, de bijen slaan de honing op direct aansluitend op het broednest. Ze doen dat uitstekend, ook als de hk op de bk staat. Het maakt de bijen geen bal uit hoe wij de kasten stapelen. Zolang als de volgorde maar hetzelfde blijft. Alle volken verslepen in de winter en voorjaar honing van buiten naar binnen, dat is een natuurlijk proces zoals het al miljoenen jaren gaat.
    Dus laat de natuur maar lekker zijn gang gaan, de bijen weten het beter als menig imker ;-). Groet, Ben

  • Corry Botterman

    29-08-2020 om 13:23

    Dag Ben,
    Ik heb op 3 kasten een emmer invertsuiker geplaatst met voerdeksel. Ik heb ook dekplank met groter gat zodat alle gaatjes bereikbaar zijn. Na een week was er slechts een klein beetje uit. Is dat normaal.
    Ik heb thuis ik een volk staan en die heb ik met 1,5 literbakje (zoals in jouw foto van TBH) dagelijks gevoerd. En die hebben in een week tijd 10 liter invertsuiker weggewerkt.

    Corry, dat is zeker niet normaal. Zijn dat van die emmers waarvan je de sticker van de deksel af moet trekken?
    Die heb ik ook gebruikt en dat ging als een speer.

    Ik zou de emmer vervangen door een voerbakje om het nog eens te proberen. Soms willen volken vanwege een onderliggend probleem geen wintervoer opnemen.
    Groet, Ben

  • Corry Botterman

    29-08-2020 om 14:47

    De emmers invertsuiker heb ik van het bijenhuis (Wageningen) en daar kreeg ik losse voerdeksels bij. Die heb ik gebruikt en er is bij alle drie de volken nog maar weinig uit. Misschien zijn de gaatjes net te klein.
    Ik ga dan toch maar met voerbakje werken.
    Dank voor de reactie.

    Corry, in het blogbericht heb ik twee extra foto's opgenomen van de emmers invertsuiker, die ik vorig jaar gebruikt heb. In de deksel zie je duidelijk de vele gaatjes zitten. Bij mij waren de emmers met drie weken leeg. Groet, Ben

  • Corry Botteeman

    29-08-2020 om 18:04

    Dank voor de foto’s Ben. En als ik naar “jouw” deksel kijk, lijken de gaatjes echt wel groter. Ik ga er mee an de slag.
    Wat fijn deze vraagbaak Ben. Ik ben zeer geholpen.

  • Rob W. le Mair

    30-08-2020 om 00:32

    Wat die voeremmers betreft het volgende.
    Die moeten wel vrij perfect horizontaal staan. Anders trekken ze lucht en gaan versneld staan lekken wat een verdrietige resultaat geeft. Als je de voeremmer, met de sticker er nog op, rechtop zet en een beetje water op de deksel giet zie je heel gemakkelijk of de zaak waterpas staat.

    Rob, wanneer de emmers gevuld zijn, lopen ze volgens mij niet leeg wanneer ze 5 graden uit het lood staan. Dat gebeurt pas wanneer de emmers bijna leeg zijn. Tot dat moment zijn namelijk alle gaten in de deksel bedekt met vloeistof. Groet, Ben

  • dirk

    30-08-2020 om 10:49

    Hey Ben,

    Eerst en vooral bedankt voor de duidelijke blog over het vervangen van oude moeren door jonge! Ook leerzaam zijn de vele reactie van collega's en je geduldige replieken.

    Ik zou nog graag reageren op de tussenkomst van Lippe mbt Q-teelt in de vorige blog: ik had 12 overgelarfde eitjes van een P-moer en met het nodige beginnersgeluk 12 uitgelopen moeren waarvan er 11 aan de leg gingen. Hiervan heb ik er eerder al 3 succesvol ingevoerd wegens problemen met de moer, maar van de overige 8 apidea's zijn er 7 waarvan de Q verdween, zonder dat er redcellen werden aangemaakt en er nog volk met broed in de kastjes was. In de 8ste apidea is de Q ook verdwenen, maar vond ik nog wel afgeknaagde redcellen. Hopelijk wordt dit nog iets. Inderdaad een raar jaar vwb Q-teelt.
    Wat kan de reden zijn van het fout lopen?

    Er werd in de reactie ook de term 'schiermoeren' gebruikt, een term die ik niet ken of die hier niet gebruikt wordt. Wat zijn deze precies en wanneer en waarvoor gebruik je 'schiermoeren'?

    Groeten, Dirk

    Ha Dirk, ik heb dit 'verdwijnen' van een jonge moer uit een EWK ook een keertje meegemaakt. De fout lag bij mezelf, want onervaren als ik ben met EWK's (ik vind het ondingen) had ik het volkje blijkbaar te weinig suikerdeeg gegeven. Toen ze tegen uithongeren aanzaten, is de moer blijkbaar als eerste vertrokken. Het broed (inmiddels zonder eitjes) en een deel van de bijen achterlatend. Blijkbaar is dit een vorm van hongerzwermen.
    Ik zeg hiermee niet dat dit bij jou ook het geval is, maar de fout van het opraken van voer zo'n twee weken na het terugkomen van het bevruchtingsstation is zo gebeurd.

    Je vraag over de betekenis van schiermoeren: schiermoeren is de term voor P-moeren, die op Schiermonnikoog (lang woord ;-)) zijn bevrucht. Schiermonnikoog is een teeltstation van de Carnica-vereniging VCI. Vlieland is het bevruchtingsstation.
    Groet, Ben

  • Lippe

    30-08-2020 om 16:09

    Even een off-topic reactie nav de reactie van Dirk:

    De EWK’s waar ik de moeren van Vlieland uit heb geoogst was er maar 1 die een redcel heeft opgetrokken. De rest heeft zich blijkbaar berust in het uitsterven van het volkje. Erg vreemd.
    Een bevriende imker opperde nog het idee dat de zwermtraagheid wellicht te ver is doorgefokt, waardoor het steeds lastiger wordt om bijvoorbeeld een fatsoenlijk aantal moeren te laten opkweken in een pleegvolk. Persoonlijk geloof ik niet in die reden. Buckfast is zwermtrager dan Schier iig.

    Ha Lippe, ondanks mijn zwermtrage Buckfastvolken heb ik nooit problemen met het aannemen van eendagslarven in hopeloos moerloze volken. Vaak wordt er 80 tot 90% aangenomen. In ieder geval altijd boven de 75%.

    Wanneer ik een moer uit een apidea of miniplus neem, dan worden er gelijk meerdere redcellen aangetrokken. Ook daarin zie ik geen enkele vermindering ten opzichte van het verleden. Groet, Ben

  • dirk

    30-08-2020 om 20:05

    Ben, Lippe, op het moment dat ik het verdwijnen van de moeren vaststelde, was de suiker in de apidea's al eens aangevuld en nog voldoende aanwezig. Er moet dus nog en andere reden zijn. Ik hoor zeker nog eens rond.
    De aanname van eendagslarven (carnica) was wel 100 % geslaagd, wat ik al een mooie opsteker vond.
    Volgend jaar probeer ik zeker opnieuw, het verschil tussen volken waar nu een geteelde Q in zit en 'verwilderde' bijen is opmerkelijk. Zeker aan te raden, ook voor imkers die nog niet erg lang bezig zijn.
    Groeten, Dirk

    Dirk, hoeveel dagen na terugkomst van het bevruchtingstation zijn de moeren verdwenen? En hoeveel weken hebben ze daar gestaan? Groet,Ben

  • dirk

    31-08-2020 om 09:09

    Ben, de eitjes zijn overgelarfd op 24-5 dus omstreeks 10/11-6 zouden de moeren zijn bevrucht (op 2 verschillende thuisstanden).
    Op de eerste stand zijn 3 moeren rond 25-7 'verdwenen'. Op dat moment was er nog suikerdeeg aanwezig (deze was al eens aangevuld) en in de raampjes was alleen nog gesloten broed en geen redcellen. Op de tweede stand was de situatie hetzelfde, alleen was daar op 25-7 nog alles in orde en stelde ik op 9-8 vast dat 5 moeren verdwenen waren en in 1 apidea uitgelopen redcellen waren.

    Dirk, ik denk dat de moeren ongeveer op 14 juni begonnen zijn met leggen. De vraag is dus wat er tussen 14 juni en 25 juli (6 weken tijd) gebeurt is. Heb je eind juni deze volkjes en moeren nog gecontroleerd?
    Het ene volkje met redcellen duidt erop dat die moer tijdens een controle verloren gegaan is. Maar dat is bij de andere volkjes niet gebeurd. Het is zeer merkwaardig dat je uitsluitend gesloten broed aantreft zonder wissel- of redcellen. Kunnen de moeren niet van de leg gegaan zijn vanwege gebruik aan open cellen? Zijn de moeren gemerkt?
    Ook ik heb me wel eens rot gezocht naar een moertje in een apidea. Soms zat er eentje in de voerbak en was ze van de leg gegaan.
    Het blijft helaas gissen Dirk. Groet, Ben

  • Gerard

    31-08-2020 om 10:20

    Hallo Ben. 2 vragen.
    Hoe organiseer je raat vernieuwing in een dadant kast of 1 baks kast zonder teveel voer of broed verlies?
    En ik ben aan het inwinteren en elke keer als ik ze voer gaan er veel bijen om de kast heen vliegen en zoeken. Binnen een paar uur is de 2ltr al weg. Bij meerdere volken. Terwijl bij de controle voor de varoa behandeling er al aardig wat voer in zat van 1 op 1 bijvoeren. Wat kan daar de oorzaak van zijn? Gr Gerard

    Ha Gerard, raatvernieuwing in een dadantkast doe je in april (2 ramen, nadat ze de hk in gebruik genomen hebben) en eventueel in augustus voor het inwinteren (2 ramen). Aangezien je meestal op 8 bk-ramen imkert, heb je dan 50% vernieuwd.
    Ik raad je aan in de avond tegen de schemering te gaan voeren en niet overdag, want je hebt mogelijk last van stille roverij. Tegen de schemering slaan ze alles op in de avond en nacht en komt alles ten goede van het volk zelf. Groet, Ben

  • Jan R

    31-08-2020 om 13:44

    Beste Ben,

    Normaal gesproken tracht ik mijn volkjes in de TBH te overwinteren op eigen honing, ik twijfel echter een beetje of ze dit jaar voldoende gaan hebben. Als ik ze teveel suiker zou geven als bijvoer kan dat dan een probleem opleveren?

    vriendelijke groet

    Ha Jan, 2 of 3 kilo te veel voeren kan geen kwaad. Je moet echter geen 10 kilo te veel voeren, want dan blijven er geen lege cellen over voor de winterzit. Groet, Ben

  • Dave Posthumus

    31-08-2020 om 13:55

    Hoi Ben, Als het gaat om bijvoeren van het volk in de TBH..... Van hoeveel kilo honing mag je uitgaan per volledig gevuld TBH-raat (zelfbouw)? Ik probeer namelijk even te kijken of ik bij moet voeren en hoeveel ik bij moet voeren.

    Dave, niet iedere TBH heeft hetzelfde raatoppervlakte. Je hebt diepere en ondiepe bakken. Standaardregel is 370 gram in 1 dm2 verzegelde raat (2 kanten samen). In de regel zal er zo'n 3 kilo voer zitten in een volledig gevulde raat. Een strook van 10 cm hoogte schat ik altijd op een kilo. Groet, Ben

  • ivo

    02-09-2020 om 17:27

    ter info:
    Universiteit Gent heeft bijenvolken gekarakteriseerd die resistent zijn tegen de virussen die door Varroa worden overgedragen.
    voor details:
    www.ugent.be/we/nl/actueel/nieuws/veerkrachtige-honingbijen.htm

    Ivo, dank je. Ik heb het gelezen. Zet het gevaar voor de mijten toch in een ander daglicht. Groet, Ben

  • Niki

    16-09-2020 om 09:35

    Ha Ben,
    Voor de TOP kast heb ik een interne voerbak bij het Bijenhuis besteld. Op welke positie in de kast hang ik deze het beste? Zelf dacht ik helemaal achteraan na het laatste raam.
    Ben benieuwd naar jouw feedback.
    Dank je wel alvast.
    Groet Niki

    Nicki, achter het laatste raam - mits daar ook nog wat bijen zitten - is prima. Heb ik ook gedaan. Groet, Ben

  • Christa

    04-09-2022 om 17:53

    Hallo, ik heb sinds juli dit jaar een eigen carnica volkje in de achtertuin. Inmiddels al 13 kg honing kunnen slingeren. Daar was ik erg verbaasd over maar ook wel een soort van trots. De geslingerde honing ramen heb ik weer boven op mijn twee BK's gezet. Nu is mijn vraag kan ik die de hele winter erop laten staan? Ze zijn nu redelijk gevuld maar nog niet gecapt. (Zes ramen en vier sluitramen) Groeten Christa.

    Ha Christa, ik neem aan dat je ook nog suikerwater voert? Want 6 honingkamerramen met honing is te weinig. Door het voeren komt er ook nog suiker in de hk-ramen. Dat wordt een probleem in het voorjaar, want dan krijg je een mix van suiker en honing in die ramen. Dat wil je niet oogsten als voorjaarshoning.
    Daarom wordt een geslingerde hk niet teruggegeven, maar altijd opgeslagen in de schuur.
    Ik zou de hk vol zetten met ramen en dit volk voldoende (14 kilo wintervoer moeten ze hebben) voer geven. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.