23-08-2020

Jonge moeren verzorgen nog laat mooie broednesten

Jonge moeren en kwalitatief goede overjarige moeren kunnen hun broednest ook in de nazomer nog goed op peil houden. Je ziet op dit moment opvallende verschillen tussen de broednesten van volken. Sommige broednesten hebben te leiden onder een bovenmatige mijtenbesmetting waardoor soms 30 tot 40% van het broed voortijdig ten onder gaat. Er ontstaat een soort gatenkaas broed. De oorzaak kan een te late behandeling zijn. Andere, gezonde volken hebben nog prachtige grote broednesten, zoals deze twee volken in de video. 

Het eerste volk op de video is een al eerder getoond spaarkastvolk, dat zich de afgelopen twee weken prachtig ontwikkeld heeft. In dit volk heerst een goede balans tussen bijen en varroamijten. Dit volk is in 2019 en 2020 niet meer behandeld. De afgelopen twee jaar is het wel ingewinterd op eigen honing. Volgens Bernard Heuvel (Duits beroepsimker) draagt dit bij tot betere overlevingskansen. Het volk kwam goed de winter uit en heeft het het hele seizoen goed gedaan. Het tweede volk is een volk in een dadantkast. Ook dit volk is nu ingewinterd op eigen honing. Uit deze controle blijkt wel dat er nog bijgevoerd moet worden met zo'n 6 kilo invertsuiker. ng en inwintering

Tip voor beginnende imkers: blijf vooral het driegangen menu toepassen en zorg voor een tijdige varroabehandeling en een tijdige inwintering. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent bijenteelt

Deel dit bericht

Reacties

  • Claudio

    24-08-2020 om 07:53

    Lekker toch en volk waarvan de moer nog goed aan de leg is. Mijn moer uit 2020 heeft er voor gezorgt dat er in de spaarkast nog 7 ramen broed zit.

  • Wim v. Beek

    24-08-2020 om 11:32

    Dag Ben, Bij een volledig verzegeld raam zag ik na het ontzegelen dat er onder de honing ook stuifmeel zat. Is daar een verklaring voor en mag zo'n raam met de rest mee geslingerd worden.

    Wim, gewoon slingeren. Het bijenbrood blijft er wel in zitten. Dit verschijnsel zie je wel vaker vooral op het raakvlak tussen volle honingcellen en stuifmeelcellen. Laatst zag ik zelf ook een paar van die cellen. Groet, Ben

  • Claudio

    24-08-2020 om 12:20

    Beste Ben,
    Het valt mij altijd op als u de kast open doet dat er niet zoveel bijen op de bovenkant van de ramen gaan zitten. Als ik een check doe moet ik na het bekijken van ongeveer 4 ramen de beroker gebruiken om de bijen terug de kast in te krijgen. Is hier een oorzaak van ?

    Claudio, dit is een eigenschap die nog door broeder Adam, de grondlegger van de buckfastbij, in de Buckfastbijen is vastgelegd. Overigens hebben niet alle lijnen deze eigenschap, maar ik vind het wel plezierig. Groet, Ben

  • Werry Jonker

    24-08-2020 om 13:11

    Dag Ben, in de vorige blog vroeg ik of nu suikerwater 1:1 bijvoeren een goed idee was, om een flink broednest te krijgen. Je antwoordde: niet doen, er staat dan te weinig stuifmeel tegenover en krijg je inferieure winterbijen. Dat snap ik.
    Maar als je een jonge moer invoert gaat die ook flink aan de leg. Krijg je dan niet precies hetzelfde probleem?

    Werry, het volk heeft meer nodig dan alleen een jonge moer, die nog langer eitjes kan leggen dan een minder goede oudere moer, namelijk vers stuifmeel en nectar. Wanneer het volk geen stuifmeel kan halen en geen nectar kan vinden dan blijft het broednest ook achter bij een jonge moer.
    Wanneer je als imker ingrijpt door te drijfvoeren (1:1 in dagelijkse kleine hoeveelheden) dan ontbreekt er alleen stuifmeel en daardoor ontstaan kortlevende bijen.
    Groet, Ben

  • J El

    24-08-2020 om 15:33

    Hoi ben
    Ik heb 2 afleggers, en die koninginnen leggen maar op 2 ramen hun eitjes, en de volken zitten op 3 ramen. Op de andere nieuwe ramen willen ze niet leggen, theorethisch bestaat een spaarkastraam per zijde uit 2500 cellen, dat is 5000 cellen per raam waarvan ze er dan zon 3500 gebruiken, zouden deze volken nog uitgroeien tot wintersterkte?

    J El, als je die hebt, kun je proberen de nieuwe ramen om te ruilen voor oude bebroede ramen, dan zullen ze vermoedelijk die wel beleggen. 2 x 3500 zou in principe wel voldoende winterbijen op kunnen leveren, mits ze gezond zijn. Maar het is de vraag of ze nog wel voldoende voer zullen opslaan. Goed in de gaten houden en desnoods nog heel laat verenigen om risico's te vermijden. Groet, Ben

  • Peter

    24-08-2020 om 15:42

    Hallo Ben
    Ik gebruik spaarkasten en winter mijn volken altijd op ongeveer 12 kilo suikerwater in,meestal is daar ook nog van over.Altijd 2 broedkamers.
    Ik hoor dat jij er 18 kilo in doe ,is dat niet veel te veel ?

    Peter, in een spaarkast kom ik ook niet verder dan 14 kilo wintervoer. Maar ik liet hier een dadantkast zien. Het maakt ook wel verschil of jouw volk met name de bovenste BK bezet of dat beide bk's nog vol zit met bijen en broed. Zitten 2 bk's nog echt vol op dit moment dan heb je in een strenge winter wel 18 kilo nodig. Maar wanneer hebben we nog een strenge winter? ;-). Groet, Ben

  • Lizet

    25-08-2020 om 13:58

    Hoi Ben
    Ik twijfel of ik mijn 6 ramer met HK omzet naar een 10 ramer. Het is een volk in opbouw, koningin is van begin juni. 4 ramen met broed, echter ook aardig wat nectar. Er is nog ruimte voor broed, ik schat zo’n twee mooie vlakken van 10 dm 2. HK staat er sinds 2 weken op en alleen de buitenste ramen hebben nog ruimte voor nectar. Ik begrijp niet waar ze het vandaan halen hier op het zuidhollandse voorne putten. Misschien wel stadsbegroeiing. Vorig jaar was er eind augustus ook zo’n nectar spurt. Het volk is mooi gegroeid en de ramen zijn goed bezet. Echter wel 1 raam met broed uit een ander volk ingehangen begin juni.
    Denk jij dat ze het broednest nog verder uitbouwen of dat er nog nectar gehaald wordt als t weer mooi weer wordt ( ooit geleerd: halen gaat voor broed)?

    Lizet, in deze tijd gaat halen zeker voor het broed, dus het broednest zal wel niet verder groeien, alhoewel een jonge moer nog wel doorlegt tot in september. Je zou het volk natuurlijk met 2 sluitblokken als 8-ramer kunnen overwinteren. Heb je een mooie start in het voorjaar.
    Groet, Ben

  • karin

    25-08-2020 om 14:36

    Hallo Ben,
    ik wil 2 jonge moeren overwinteren op 2 randjes Mini plus polystereen met houten bodem. Wat is ongeveer het totale ( kastje + bijen+ voer) gewicht dat nodig is na inwintering? Ik heb het vorig jaar ergens in de blog gelezen, maar vind het niet meer terug...:-(

    Ha Karin, gelukkig weet ik het nog uit mijn hoofd, het is 12 kilo totaalgewicht. Groet, Ben

  • Lippe

    25-08-2020 om 16:01

    Hey Ben, wat mij opvalt is dat de moeren van dit jaar een gaterig broednest vertonen. Ik heb 5 schiermoeren met een broedloze schudzwerm op kunstraat ingevoerd, waarbij ik de bijen met oxaal heb besproeid. Varroa kan het niet zijn dan. Sowieso een raar jaar vwb de q-teelt. Eerst al weinig aanname en vervolgens komen moeren niet aan de leg, zijn ineens verdwenen en hetgeen wel aan de leg gaat mankeert dan ook soms wat aan.
    Wat zijn jouw ervaringen daarin dit jaar?

    Ha Lippe, ik heb eigenlijk geen afwijkingen gezien. Zou het gaterige broednest niet kunnen ontstaan door de oxaalbesproeiing, waarbij je uiteraard soms ook de eitjes en larfjes op de bodem raakt? Of was het gatenbroed er veel later? Andere opties is nog een probleempje met je kunstraat (lichte verontreiniging van andere vetzuren).
    Heb je al geïnformeerd bij andere schierafnemers naar hun ervaringen?
    Groet, Ben

  • Andrea

    26-08-2020 om 21:32

    Hallo,
    Het valt me op dat u met de onderste bak begint met controleren. Maakt het wat uit in welke bak je begint?

    Andrea, de bovenste bak(ken) zijn altijd honingbakken. In de zomer zit daar een moerrooster onder, dus zit er nooit broed in die bakken. Mijn controle richt zich op het broednest en het voer rond het broednest. Die zaken zie ik in de broedkamer door 3 of 4 ramen te controleren, meer niet zo lang ik geen belegde zwermcellen vind.
    De bijen in de honingkamer, die ik dicht laat, werken gewoon door. Ze kunnen niet opvliegen of gestresst raken. Dus is de controle in het broednest makkelijker en sneller weer klaar. Tijdens het aftillen van de honingkamer voel ik direct of die bak al redelijk gevuld is, ook daarvoor hoef ik niet de hk te kijken.
    Samengevat: ik probeer de verstoring zo beperkt te houden om stress zo veel mogelijk te voorkomen. Groet, Ben

  • Andrea

    27-08-2020 om 21:23

    Dag Ben,

    Heldere uitleg. Ik imker pas sinds dit jaar (vorig jaar de cursus gedaan). In de honingbak kijk ik altijd even wat er binnen is gekomen. Broedbak controleer ik altijd helemaal. Onderste bak doe ik niks mee zo lang koninginnerooster ertussen ligt. Nu heb ik medio augustus het rooster eruit gehaald en beide onderste bakken gecontroleerd. Denk dat ik er nog wat vertrouwen moet vinden dat alles goed is als er brias is, ook al heb ik de koningin zelf niet altijd gezien....

    Dag Andrea, waar heeft het koninginnenrooster gelegen? Tussen de twee broedkamers?
    Indien je op raampje 2 en 3 of 3 en 4 Brias gezien hebt, dan zit het wel goed met de koningin. Groet, Ben

    Groetjes Andrea

  • Gerhard

    27-08-2020 om 23:14

    Dit jaar hebben we wat extra aandacht gegeven aan de fysieke gesteldheid van de geteelde koninginnen. Nu hebben we een handvol koninginnen gezien waarvan de 'voeten' van de achterpoten ontbraken. Zelfs bij een koningin uit een uitloopkooitje.

    Komt dit bekend voor? Is dit een probleem? Wat zou de oorzaak kunnen zijn?

    Gerhard, soms mist ze een voet, maar er kunnen ook nog 1 of meerdere napjes ontbreken aan de voet. Een ontbrekende voet leidt meestal tot een stille wissel, want de koningin kan zich zich niet goed vasthouden en misschien heeft het consequenties voor het footprintferomoon. Een enkel ontbrekend napje heeft bij mij niet direct tot wissels geleid.
    De oorzaak zou kunnen zitten in het gedrag van werksters, die de moeren door de kluisjes of kooitjes aan hun poten trekken. Het hoe en waarom van dit gedrag is mij niet bekend. Groet, Ben

  • Lippe

    28-08-2020 om 09:46

    Hey Ben,
    Voor de schiermoeren heb ik een HK vol bijen in een emmer geklopt en ze in de emmer met oxaal besproeid en toen in de zesramer gekiept. Heb derhalve geen broed besproeid.
    Heb wat navraag gedaan, maar geen gelijke ervaringen gehoord. Kustraatproblemen heb ik eigenljik uitgesloten, want ik heb betrouwbare was gebruikt. Andere volken met dezelfde was vertonen dit ook niet. Het enige waar ik nog denk ik is inteelt, waardoor de poppen worden getrokken. Lege cellen worden wel weer direct door de moer belegd.
    Een reden van een VCI-mentor die ik nog meekreeg is dat moeren soms nog moeten leren goed eitjes te leggen, maar heb de ramen bekeken toen er alleen nog maar open broed in zat en dat was mooi vlak aaneengesloten. In het popstadium worden om onbekende reden de poppen getrokken.

    Ik blijf ze rustig drijfvoeren tot half september en dan gaan de voerbakken vol. Kan er nu niets meer aan doen, we gaan het in maart wel zien.
    Bedankt voor je reactie.

    Ha Lippe, het trekken van poppen duidt op varroa sensitieve hygiëne. Bij foute kunstraat of bij inteelt worden de larven namelijk als foutief aangemerkt en opgeruimd.
    Kun je eens kijken of er in het gesloten broed cellen aanwezig zijn met een klein gaatje in het midden. Op mijn video's laat ik het soms ook zien.
    Het zou kunnen dat de beebreeddarrenvolken deze eigenschap hebben. Kun je natrekken in de pedigree.
    Groet, Ben

  • Andrea

    29-08-2020 om 21:36

    Dag Ben,

    Ja 2 moerroosters gedurende het seizoen: een tussen beide broedbakken en een tussen broedbak en honingkamer. Dan weet ik dat voor volgend jaar, we gaan morgen suikerwater voeren (hebben nu nog 5 volle ramen eigen honing) en dan komende week mierenzuurbehandeling en dan is het klaar voor dit jaar....
    Ik zag in uw andere blog dat u eerder in het jaar jonge koninginnen kweekt om rond deze tijd de oude te vervangen. Is het ook mogelijk om tegen het einde seizoen de oude moer te verwijderen en middels een redcel een nieuwe te laten groeien? En misschien een stomme vraag maar waarom worden de oude moeren nog weg gegeven als ze eigenlijk niet meer goed leggen?
    Alvast bedankt!
    Groetjes Andrea

    Dag Andrea, pas je bewust de Rensonmethode toe met twee moerroosters? Wat mij betreft prima hoor, wanneer je het zo geleerd hebt.
    De mierenzuurbehandeling kun je in de toekomst beter begin augustus toepassen of liever met een ander minder heftig middel.

    Jonge koninginnen teel je het beste in mei en juni. Het einde van het seizoen is daar niet de juiste tijd voor. In augustus zijn er namelijk al veel darren verdwenen.

    De moeren, die ik wegneem, zijn vaak nog goed. Maar de nieuwe zijn weer beter in bijvoorbeeld hygiënisch gedrag. Er zijn altijd imkers, die van bastaard over willen stappen op Buckfast. Met deze gratis moeren kun je de invoering van rasmoertjes prima uitproberen. Dan kun je volgend jaar beginnen met echte Buckfast- of andere rasbijen. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.