Blog categorieën

07-04-2016

Kalkbroed

Kalkbroed

Kom je dergelijke propjes, beter gezegd  mummies, wel eens tegen voor de kast? Vanmiddag zag ik ze voor een miniplus kastje liggen. Het is een schimmelaantasting, die voort woekert in de larven. De larven sterven eraan aan het einde van het larvale stadium of de voorpop fase. Indien de schimmels sporen gevormd hebben, zullen de mummies van grijs tot zwart verkleuren. Het is een verschijnsel dat zich in het voorjaar openbaart, maar lang kan aanhouden. De besmetting verloopt via het voer van de larven.

Soms hoor je zeggen dat het verschijnsel uit zich zelf wel overgaat, maar ik duld het niet in de bijen, want de darren kunnen het weer via hun genen overdragen aan de nieuwe moeren. Het verschijnsel komt duidelijk tot uiting bij een gebrekkig hygienisch gedrag van de bijen. Aangezien het gedrag van de bijen voor 50% voortkomt uit de moer, is de beste remedie het vervangen van de moer.

Aangezien deze moer een raszuivere moer is, wordt deze uitgesloten van de verdere teelt en zodra er vervangende 2016-moertjes zijn, wordt de moer gewisseld. Soms moet je de bijen beschermen door een moer te vervangen. Deze lijn wordt dus niet langer voortgezet. 

Andere maatregelen kunnen zijn: het volk kleiner zetten en de kast verplaatsen naar een meer zonnige standplaats, want een vochtige standplaats is gunstig voor schimmelvorming. 

Ben Som de Cerff, hobbyimker en docent bijenteelt

Deel dit bericht

« terug naar overzicht

Reacties

  • Harry Kal

    07-04-2016 om 21:15

    Ben,

    Schimmels kunnen niet via genen overgedragen worden.
    Schimmels worden verspreid via sporen en die worden verspreid via alles waar ze aan vast zitten (dus ook bijen ).
    Genen zijn de dragers van erfelijk materiaal en daar zijn schimmels geen onderdeel van.

    Harry

  • Susanne

    07-04-2016 om 21:42

    Maar het feit dat de werksters niet hygiënisch (niet voldoende schoonmaken) genoeg zijn, hangt wel met de genen van de koningin samen!

  • Ghislain

    08-04-2016 om 06:53

    Goede morgen Ben,

    Er is toch een zekere mate van hygiënisch gedrag aanwezig anders zouden de bijen de mummies niet verwijderen, toch? Enkele jaren had ik het ook ernstig bij een moer die ik bij een bekend Duits teler aankocht. Ik gebruikte Mycostop van Bee Vital en na twee keer was het probleem opgelost. Het is nooit meer teruggekomen.

  • Blogger Ben

    08-04-2016 om 07:51

    Een heel goede morgen Ghislain, schimmel- en bacterieremmende of dodende middelen zijn bij wet verboden in Nederland, althans binnen de bijenhouderij. Zijn deze middelen wel toegestaan in Belgie?
    Ik zal via de pintest het hygiënisch vermogen van dit volk binnenkort testen, ik verwacht er niet heel veel van. Maar 1 van de zustergroepen zal er inderdaad wel aanleg voor hebben.

  • Kees

    08-04-2016 om 08:05

    BeeVital heeft een product "chalkbrood" in de handel, wordt o.a. in Polen (?) ook Mycostop genoemd. Maar BeeVital is nooit erg informatief over de bestanddelen van hun producten.
    Is dat hetzelfde als de Mycostop die in de tuinbouw wordt gebruikt bij paprika, anjers en cyclamen tegen schimmels op de jonge wortelaanzet? Bacteriologische oorlogvoering! Het werkzame bestanddeel is dan Streptomyces griseovirides, een bacterie die wel schimmels aanvalt, maar geen schade zou geven aan mens of insect.

    Kees, het is beter via de moer het hygiënisch gedrag op te krikken, dan heb je geen medicatie nodig. Groet, Ben

  • Jan van Putten

    08-04-2016 om 09:51

    Gelukkig hebben wij er nog geen ervaring mee, maar deze blogberichten zijn een cursus op zichzelf.
    Bedankt namens vast heel veel minder ervaren imkers.

    Dank Jan! Groet, Ben

  • Ghislain

    09-04-2016 om 07:58

    Neen, Ben, ook in België niet toegelaten, maar dat is ook zo voor mierenzuur en oxaalzuur (in de fruit-en groententeelt worden ze heel veel gebruikt, binnen een wettelijk kader). Gelet op de bekwaamheid van de producent (Bee Vital) en met verstand toegepast (zonder de honingbakken - 'hoogsel' zeggen we hier, weet je nog?), kan dat toch geen nare gevolgen hebben.

    Ghislain, niet iedereen leest de bijsluiter met aandacht.... Groet, Ben

  • Zjef

    14-05-2018 om 10:51

    Op de foto herken ik de witte beschimmelde STUIFMEELBLOKJES op eentje na..
    Is er veel stuifmeel opgehaald dan is er na de winter nog veel niet verbruikt
    in de onderste kamer als men inwintert op 2 kamers.
    Tijdens een goede voorjaaarsdracht verwijderen de bijen die zeshoekige blokjes
    omdat het volk ruimte nodig heeft. Ze zijn te zwaar om er mee weg te vliegen
    zoals de bijen het wel met de minder zware kalkbroedmummies doen.
    De imker moet zelf sensitive hygiënic behaviour vertonen, dus : het beschimmeld stuifmeel afvoeren. De kleur van het bedorven stuifmeel is soms nog te zien aan het uiteinde van zo'n blokje dat het diepste in de cel zat.
    Misschien kun je nog de stuifmeelkorrels determineren met een microscoop. Zjef

    Zjef, gezien de platte vorm waren dit toch echt de overblijfselen van kalkbroed. Groet, Ben

  • Anoniem

    01-11-2018 om 20:20

    Vorig jaar een zwaar geval van kalkbroed het volk behandeld met thymol in oktober.
    Het volk is nog steeds vrij van kalkbroed de koningin is van 2015 en leeft vrolijk verder.
    Afgelopen zomer is er nog broed af genomen en een jonge koning F2 van geteeld dit jonge volk doet het uitstekend en heeft geen last van kalkbroed

    R., Kalkbroed kan ook veroorzaakt worden door afkoeling van het broed in het voorjaar. Dat houdt in dat je het slechts tijdelijk ziet en dat het verschijnsel in de zomer verdwijnt zoals jij beschrijft. In dat geval zit het niet in de genen.

    In mijn constatering van kalkbroed bleef het verschijnlijk ook in de zomer zichtbaar. Groet, Ben

  • Ben Hoogland

    10-09-2019 om 19:27

    Beste Ben, ik heb in het (koude vochtige) voorjaar bij één van mijn 8 volken een milde besmetting van kalkbroed geconstateerd. De poppen werden door de werksters naar buiten gedragen.
    Ik heb het volk in de zon gezet, bijgevoerd met suikerwater1:1 aangevuld met schoonmaakazijn (50 ml/l) en het ratenbestand opgeschoond. Verder hygienisch gewerkt. Daarna heb ik niets meer gemerkt van aantasting. (Wat niet wegneemt dat de sporen wel in het volk aanwezig zullen zijn.) Ik ben benieuwd wat het volk volgend voorjaar laat zien.

    Voor de liefhebbers: in bijgaand artikel http://edepot.wur.nl/142230 staat oa dat hygiene van de moer én van de imker zeer van belang zijn om verdere besmetting te voorkomen.

    Ben, waar haal jij de toevoeging van schoonmaakazijn vandaan? Groet, Ben

  • Ben Hoogland

    11-09-2019 om 19:32

    Beste Ben,
    Zuur toevoegen aan mijn voorjaar suikervoer doe ik al jaren om drie redenen:
    1. Verkrijgen van dezelfde zuurgraad als honing. Bijen nemen snel op en inverteren verloopt sneller.
    2. In een zure omgeving ontwikkelen een aantal spore vormende ziekteverwekkers zich minder snel. Meestal is een volkje dat in het voorjaar last heeft van een uitbrekende broedziekte ook gevoelig voor nosema. Op deze manier hoop ik twee vliegen in een klap te slaan.
    3. Leng en zwarte schimmel ontwikkelen zich niet in het zure suikervoer. Dus ook minder kans op extra besmetting van buiten af. En geen zwarte strepen in de voerbakjes (win-win voor de Imker en de bijen).
    Ik weet dat er veel onzin over wordt geschreven op diverse fora. Ik ben niet goed bekend met wetenschappelijke literatuur over dit onderwerp ofschoon ik er flink naar heb gezocht (internationaal). Ik ben benieuwd of andere imkers hun voorjaars voer ook aanzuren en met welk doel of resultaat.
    Maar in feite doen we hetzelfde als we beevital / hiveclean / oxaalsproeien toepassen om de mijten te bestrijden
    Groet, Ben

    Ben, het toevoegen van zuur aan bijenvoedsel is toch iets anders dan de mijten bestrijden met zuur? Het toevoegen van mineralen (zout) en kruiden aan het voer wordt wel gedaan door BD-imkers, maar azijn toevoegen is voor mij in ieder geval nieuw. Ik ben benieuwd of er andere imkers reageren, die dit ook doen en op grond van welke wetenschappelijk advies? Groet, Ben

  • Paul Kooijman

    25-05-2020 om 16:19

    Dag Ben,
    Ik heb al een tijd in een van mijn volken veel mummies op de vliegplank en een zwart op de schuiflade. Hoopte dat het over zou gaan, maar niet dus.
    Twee vragen: 1. Kan ik de voorjaarshoning van de honingkamer van dit volk gewoon slingeren en consumeren?
    2. Binnenkort krijg ik van het bijenhuisje nieuwe onbevruchte koninginnen. Nou wil ik graag de oude koningin verwijderen en een nieuwe in laten lopen. Kan dat vroeg in juni zonder problemen en gaat daarmee de kalkbroed over?
    Hoor graag van je, Groeten Paul

    Paul,
    1) honing is prima, gewoon slingeren en eten.
    2) 9 dagen voor je de jonge moer krijgt de oude laten hemelen. Ze maken redcellen, je haalt je jonge moer op, bij thuiskomst alle redcellen wegbreken en de jonge moer via een kluisje met een beetje suikerdeeg invoeren. Na 3 weken kontroleren. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.
« terug naar overzicht