30-07-2019

Kleine bijen in een broedaflegger

Dit volk is in mei opgebouwd als broedaflegger uit verschillende kasten met broedkamerramen met kleine cellen (4,9 mm). De volken waaruit de ramen met gesloten broed kwamen, zijn inmiddels twee winters doorgekomen zonder enige vorm van varroabestrijding. De enige bestrijding zou je het afnemen van 2 ramen broed per volk kunnen noemen. 

Het nieuwe volk heeft een koningin gekregen vanuit mijn eigen koninginnenteelt, waarbij ik met nadruk selecteer en teel met moeren, waarvan de volken zeer weinig mijten laten vallen gedurende de nazomer, herfst en winter. Hoe ze de mijtendruk laag houden: SMR, VSH, kleine cellen, kleinere raatafstand, weinig darrencellen (< 10%), allogrooming of autogrooming....ik weet het niet. Het maakt mij ook niet zo heel veel uit.

Zelf denk ik dat het in de combi zit van Varroa Hygiene en het kleine cellen concept. 

Dit volk zit in warmbouw, de ramen staan evenwijdig aan de vliegopening. Hiermee is de ventilatie minder en het warmtebehoud groter. Afgelopen week misschien minder wenselijk, maar bij normale temperaturen mogelijk beter omdat de mijten nu eenmaal minder goed presteren (lees voortplanten) bij hogere temperaturen. De honingkamers worden bij deze houten dadantkasten wel in koudbouw gezet en bestaan ook uit ramen met gewone grote 5,4 mm cellen.  

Ben Som de Cerff, docent bijenteelt en hobby-imker

 

Deel dit bericht

Reacties

  • Bouke

    30-07-2019 om 20:30

    Minder presteren bij lagere temperaturen? Ik neem aan dat je bedoeld: bij hogere temperaturen!

    Dank je Bouke, aangepast! Groet, Ben

  • Geert de Jonge

    30-07-2019 om 23:05

    Wat voor voordeel heeft u nu berijkt?

    Geert,
    Twee jaar al geen varroabestrijding. Groet, Ben

  • Jan Kuijpers

    31-07-2019 om 09:33

    Waarschijnlijk heb je dat al ergens beschreven maar kun je de kunstraat met kleinere cellen ergens kopen of is dat een eigen productie ?
    Groet Jan

    Jan, bij Imkerij Onder de Linde in Sint Oedenrode kun je 4,9 mm kunstraat kopen. Ik laat ze zelf obv eigen was produceren in Duitsland. Groet, Ben

  • Ingrid

    31-07-2019 om 10:33

    Hoi Ben, allereerst super bedankt voor je leuke en leerzame blogs! Ik ben benieuwd, zou het op den duur geen kleinere bijen op gaan leveren als je steeds de kleinere cellen blijft gebruiken? En dat de varroa er als de bijen dus kleiner gaan worden toch weer in gaan stappen? Dank alvast!

    Ingrid, de bijen zijn 7% kleiner en de cellen 10%. Misschien hebben de mijten het daardoor moeilijker om in te stappen. Of het een duurzame oplossing is, moet inderdaad nog blijken. Ik ben er 3 jaar geleden mee begonnen en het lijkt wel iets te doen, want ik heb in die volken geen varroabestrijding toegepast en ze leven nog. Groet, Ben

  • Patrick Lemmens

    31-07-2019 om 12:54

    Hoi Ben,

    Ik heb je al een aantal keren (in andere video's) horen zeggen dat als je moet kiezen tussen Dadant Blatt en Dadant US (= breedte Langstroth) je voor de laatste moet gaan. Kun je toelichten waarom je dat vindt?

    Zelf zie ik als grote voordeel van Dadant Blatt de koppeling met Miniplus. Twee miniplus klik-ramen schuiven in elkaar en vormen dan een Dadant Blatt raam en kunnen zo in een Dadant Blatt kast. Dit maakt het overzetten van volkjes erg gemakkelijk maar ook kun je bv makkelijk een miniplus raampje met doppen doneren aan een moerloos Dadant Blatt volk.

    Wat word het meeste gebruikt in Nederland, Belgie en Duitsland?

  • ben de blogger

    31-07-2019 om 13:11

    Patrick, in Duitsland overwegend Dadant US, maar in Frankrijk overwegend Dadant Blatt.
    Dadant US is in de regel meer beschikbaar in Nederland. Bovendien kopen veel imkers ook spullen uit Duitsland. Dat doen ook veel imkerhandelaren. Daarom is het voor iedereen makkelijker om met dezelfde US-maat te werken.

  • André

    01-08-2019 om 11:22

    Beste Ben, even een vraagje. Als er nu een stillemoerswisseling gaande is. Is de oude moer dan nog aanwezig. De 4 cellen zijn gesloten Ik heb nog leggende moeren achter de hand voor dit soort gevallen. Maar weet niet of ik er al één in kan hangen. Of dat ik op zoek moet naar de oude moer.
    Ben weet raad, bedankt alvast.
    Met vriendelijke groet André

    André, bij een stille wissel is de oude moer doorgaans nog aanwezig, soms blijft moeder en dochter samen aanwezig, meestal verdwijnt de oude moer. Zo'n jonge wisselmoer wordt meestal een mooie grote goede moer. Dus niets doen, is het beste. Geef de jonge moer gewoon een kans komend jaar.
    Groet, Ben

  • Patrick

    01-08-2019 om 12:59

    Hey Ben,
    Nu ik de laatste honing van mijn dadantvolk heb afgehaald sta ik voor n dilemma.
    Het volk is ondanks dat het n buckfast f1 lastig en redelijk agressief.
    Het is n zeer groot volk en ben eigenlijk van plan om met n vlieger t volk te halveren en daarna de koningin te vervangen dmv het plaatsen van n raampje broed pmoer.kan dit of is het te laat hier voor.
    Mvg.Patrick

    Patrick, in augustus en zelfs in september worden hier in de Achterhoek de jonge moer nog goed bevrucht. Dus je kunt nog goed o.b.v. redcellen moeren telen. Door middel van het leggen van een moerrooster kun je de oude moer misschien ook sneller vinden. Groet, Ben

  • Patrick

    01-08-2019 om 14:47

    O Ja,ze zijn het hele jaar door onrustig en agressief.
    Het is niet iets wat door het einde van de dracht periode ontstaat.

  • Yvon

    01-08-2019 om 17:19

    Hallo Ben
    Fantastisch blog, maar ook ik heb een andere vraag. Je zei in een ander blog dat het laten uitlikken van HK ramen te veel werk is bij veel volken (snap ik) maar wat doe jij dan met de zegelwas?
    Kan je ook een keer een blog schrijven over het omgaan en weer "lief krijgen" van een agressief volk? (Mijn 4 volken zijn zo agressief dat de koningin zoeken onbegonnen werk is en mijn enige oplossingop dit moment verkopen? en maar helemaal stoppen is).
    En een blog over wasmot? Of hoe die te voorkomen in opgeslagen HKs door het jaar heen?.

    Yvon, veel vragen ;-). Zeker niet stoppen met imkeren.
    Mijn zegeltjeswas smelt ik au-bien-mari. Ik schep zo'n 6 kilo zegelwas in een "pantybroek" en die hang ik dicht geknoopt in een emaillepan met wat regenwater onderin. Die pan hangt weer in een met water gevulde Weckketel, die ik verwarm tot 85 graden. Na een paar uur is alle was gesmolten en blijft de troep achter in de panty. Die haal ik eruit en 24 uur later heb ik een blok schone zuivere bijenwas van 6 kg.

    Voor stekerige volken is eigenlijk maar 1 oplossing, overstappen op Buckfast- of Carnicabijen. Ook van de Zwarte Bij zijn er zachtaardige volken. Je kunt je huidige volken het beste in de eerste helft van mei 2020 omzetten naar een ander ras. Zoek eens de hulp van een bevriende imker, die rasbijen heeft. Imkers in mijn omgeving help ik vaak met een raampje open broed van een raszuivere moer. Dat levert mooie zachtaardige volken op.

    Wasmotten: leer er mee te leven, zorg dat je geen bebroede ramen bewaart en sluit gebruikte ramen goed af in afgesloten Blokker bakken. Groet, Ben

  • Patrick

    01-08-2019 om 20:34

    Hey Ben,
    Bedankt voor je advies.
    Ik wil eigenlijk graag weten of je nog n vlieger kan toepassen.
    Omdat je hiermee het volk aardig opdeed.
    Ik heb nl. Net de bijenuitlaat geplaatst en dat was geen peertje..
    Ik dacht n nieuwe kast op de oude plaatsen met een raam brias van mijn pmoer en in sept. Weer verenigen met t oude volk..
    Wel eerst afscheid nemen van de oude dame.
    Wat is jouw mening over deze methode.
    Groeten patrick

    Patrick, die methode werkt wel goed. Zorg wel voor een raam voer en stuifmeel naast het raam open broed. Voor het warm houden van de doppen heb je eigenlijk nog 2 ramen gesloten broed nodig. Misschien kun je die uit een aardig volkje halen. Maar zonder zal het ook wel lukken gezien de vele bijen. Groet, Ben

  • Patrick

    01-08-2019 om 22:11

    Ben,
    Bedankt voor t meedenken.
    Het is fijn dat jij met je ervaring beginnende en onzekere imkers kan/Wil bijstaan.
    Ik ga begin volgende week de vlieger toepassen.
    Nogmaals bedankt.
    Groeten,Patrick

  • Yvon

    02-08-2019 om 14:38

    Hallo Ben
    Dank voor je antwoord.
    Laat je de zegelwas eerst uitlikken? Of gaat die met aanhangende honing en al de smelter in?
    Mijn bijen waren F1 Buckfast en heel zachtaardig maar na verhuizing naar een gebied met veel zwarte bijen niet meer te genieten. Ooit had ik overigens met veel plezier 16 meest Buckfast volken, zo zie je maar hoe agressieve bijen (ja die bestaan echt) je de lol doen vergaan.

  • Ben de blogger

    02-08-2019 om 15:12

    Yvon, ik laat de waszegeltjes uitlekken in mijn ontzegelbak. Die staat meestal 2 tot 3 weken tijdens het slingeren.
    Werd het nageslacht van je BF zo agressief na standbevruchting?
    Groet Ben

  • Yvon

    02-08-2019 om 15:58

    De 2 koninginnen die ik meeverhuisd heb waren F1 van het doppenproject van de vereniging en standbevrucht in NL alwaar veel Buckfast in de buurt, daarna in Frankrijk waar ik nu 2,5 jaar woon naar 4 volken en diverse keren gezwermd (het voorjaar explodeerd hier nogal, met koolzaadhoning die kristaliseerde in de raat.) Hier zijn ze een stuk zwarter geworden.(overigens heb ik niets tegen de zwarte bij en denk dat die evengoed zachtaardig kan zijn, maar de combinatie is geen succes). Voorheen dacht ik altijd dat de imker agressieve volken "maakt" door verkeerd met de bijen om te gaan, maar als je bij het lichten van de deksel er al 50 op je hebt zitten die uit alle macht proberen zich overal naar binnen te wurmen en massaal door je pak heen steken dan praat je na 10 jaar "gewoon" imkeren toch anders. "De koningin vervangen" klinkt dan echt heel ver weg.
    En ze reageren totaal niet op rook.
    Staan wel onder een walnoot, hoorde dat dat slecht was, maar eerste jaar geen probleem, iemand daar ervaring mee?

    Yvon, ja. Ik heb hier al 9 jaar een volk onder de walnotenboom staan, totaal geen invloed. In de 3e generatie merk je niet veel meer van de BF-oorsprong door standbevruchtingen en zonder gerichte selectie ben je direct afhankelijk van de zachtaardigheid van je omgeving. Dat kan heel snel verslechteren en dan blijft het slecht. Dus je zelf aan de koninginnenteelt moeten bijvoorbeeld via een vlieger die je af laat vliegen op een raampje open (raszuiver) broed.
    Handige truc wanneer je de moer niet kan vinden vanwege de stekerigheid. Volgende stap is jaarlijks broedafleggers maken en nieuwe F1's opkweken. Groet, Ben

  • Ursus

    02-08-2019 om 19:29

    Hoi ben,

    Leuk stuk weer!
    Even een on topic vraag: hoe ben je precies naar 4.9 overgegaan? In een keer?
    En wat als je nu een leeg frame inhangt? Blijven ze dan op 4.9 of is er kans op kleiner of groter ?

  • Ben de blogger

    02-08-2019 om 21:16

    Ursus, ik heb 3 jaar geleden een schudzwerm op lege uitgebouwde miniplusraampjes gezet en van daar uit via broedafleggers mijn grote volken opgebouwd op 4,9 mm kunstraat.
    Ik denk dat natuurbouw bij mij in de richting gaat van 5,0 of 5,1 mm.

  • Ursus

    03-08-2019 om 07:53

    Hoi Ben,

    Bedankt voor je antwoord
    Heb je een idee hoe je een bestaand volk zou overzetten?
    Ik wil die kant opgaan namelijk

  • Ben de blogger

    03-08-2019 om 08:34

    Ursus, er zijn drie opties:
    1. Koop een miniplusvolkje in mei op 4,9 mm raat en zet daar jouw kast onder met 4,9 mm kunstraat (direct succes)
    2. Probeer ergens uitgebouwde 4,9 mm raat te kopen (desnoods plastic) en maak een schudzwerm hierop
    3. Ga eerst over op 5,1 mm kunstraat en voeg dan geleidelijk 4,9 mm kunstraat toe aan het volk (kost je wel 2 jaar).

  • Pieter

    04-08-2019 om 13:10

    Beste Ben,

    Ik heb een erg stekerig volk waarbij ik niet zo'n zin heb om de koningin op te zoeken. Kan ik een volk met een betere koningin op de plek zetten en dan het vervelende volk afslaan in een hoekje zodat de bijen vliegen op het betere volk?

    Pieter, je loopt wel een klein risico met je goede moer. Ik zou het gefaseerd oplossen, in eerste instantie het vervelende volk vervangen door een goedaardig volk. Plaats de stekers bovenop het goede volk op de oude plek. Dan vliegt het volk vast gedeeltelijk af op het goede volk. Na een paar dagen kun je het stekerige volk een 1,5 meter verderop zetten, zodat alle vliegbijen afvliegen. Daarna hou je uitsluitend de meer vriendelijk huisbijen over en kun je de 'foute' moer opzoeken en wegnemen. Daarna volk in 3 dagen weer terugschuiven tot naast de goede kast en dan alle ramen uit het stekerige volk op een zonnige dag afslaan. De ramen met broed kun je eventueel terug geven aan het vriendelijke volk. Wel de redcellen wegnemen.
    Deze gefaseerde aanpak is nodig om je moer weg te nemen, anders loop je kans dat ze mee terug vliegt naar de nieuwe kast. Groet, Ben

  • Pieter

    04-08-2019 om 15:57

    Zou het ook een optie zijn om bij het goede volk tussen vliegplank en broedkamer een moerrooster te plaatsen en dan het stekerige volk af te slaan?

    Pieter, ik vrees dat het oorlog wordt tussen beide volken. Door het moerrooster ontstaat er een vreselijk filevorming en baardvorming voor de kast. Dat zou wel eens veel stress op kunnen leveren. Bij een gewone vereniging met een krant geef je tevens extra ruimte in de vorm van extra bakken, die je erop zet. Waarom probeer je dat niet?
    Je zet het goede volk naast je slechte volk. Laten invliegen een paar dagen en dekplank van goede volk vervangen door moerrooster, daar bovenop 2 lagen krantpapier met zo'n 8 inkepingen en dan je kast met stekers er boven op. Gewoon verenigen (is bij mij ook wel eens oorlog geworden in juli, hoe later in het jaar des te beter). Na een paar dagen het bovenste volk door het moerrooster roken en de moer opzoeken en wegnemen.
    Je kunt dit het beste eind augustus doen, wanneer de darrenslacht achter de rug is. Groet, Ben

  • Pieter

    04-08-2019 om 19:10

    Bedankt voor je uitgebreide antwoord. Ik ga het proberen

  • Marion

    07-08-2019 om 12:36

    Hoi Ben, Ik heb een Golzkast en een kleine Golzkast ernaast met een in mei gevangen zwerm. In de kleine kast zitten 5 ramen die goed bezet zijn met BRIAS. Mooi volk geworden. Wat doe ik nu voor de winter??? Samenvoegen?? Apart inwinteren?? Ik hoor verschillende meningen. Hoe denk jij erover??

    Marion, met 1 volk ben je redelijk kwetsbaar, met 2 volken heb je tenminste een reservevolk achter de hand. Je kunt ze dan altijd in het voorjaar nog verenigen. Dat geeft een voorsprong om de voorjaarshoning binnen te halen. Groet, Ben

  • Marion

    07-08-2019 om 14:14

    Bedankt Ben!!

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.