19-03-2017

Krap zetten Dadant volk

Het imkeren met Dadant kasten is eenvoudiger, kost minder tijd en is stukken goedkoper in aanschaf en gebruik. Aangezien de werkzaamheden in de kast minder tijd kosten, is de belasting op het bijenvolk ook minder ingrijpend (stressluw ;-). De houten Dadant kast biedt meestal plaats aan 12 Dadant ramen, echter normaliter (bij een gemiddelde kwaliteit van de koningin) worden er in de zomer en winter meestal maar 9 of 10 ramen gebruikt, afgesloten met een sluitbord. 

In het prille voorjaar worden de volken krapper gezet, de Duitse profi's noemen dat 'einengen'. De volken worden tijdens de voorjaarsinspectie eind maart terug gebracht naar uitsluitend ramen met broed aangevuld met een voerraam (helemaal tegen de zijkant van de kast). Dit komt dan meestal neer op 4 tot 7 ramen. Indien gewenst aangevuld met een bouwraam tegen het sluitbord. Het broednest breidt zich dan uit op de al in gebruik zijnde ramen, die 40% groter zijn dan simplex-formaat ramen. Met andere woorden: het broednest komt compact in de ruimte te zitten waardoor de warmtehuishouding verbetert.

In de overblijvende ruimte links van het sluitbord blijven tijdelijk 2 reserve voerramen hangen tot het moment van het plaatsen van de honingkamer

Deze video maakte ik donderdag 16 maart over het krap zetten van een Dadant volk.

Ben Som de Cerff, hobbyimker en docent bijenteelt

Deel dit bericht

Reacties

  • Daan

    19-03-2017 om 17:00

    hebben de ramen van de dadant kast eenzelfde maat als de spaarkast ivm de uitwisselbaarheid?

  • Ben de blogger

    19-03-2017 om 17:05

    Daan, simplex- en spaarkast is hetzelfde formaat. Dus is Dadant 40% groter, zoals in het blogbericht vermeld staat.

  • Anoniem

    19-03-2017 om 18:01

    Ik imker met duhoka met 11 ramen
    zou je die ook krapper zetten ?

  • Ben de blogger

    19-03-2017 om 18:14

    Anoniem, in Duitsland doen ze dat wel om te voorkomen dat alle honing beneden wordt opgeslagen. Zodra de bijen de hk bezetten, mag je weer kunstraat geven naast het broednest.

  • Robert

    19-03-2017 om 20:10

    Beste Ben,
    Ik ben beginnend imker en kan twee nicot dadant kasten (waarvan een bevolkt met carnica volkje met F1 koningin) overnemen van een ervaren imker voor een mooie prijs.
    Ik krijg echter nogal sceptische reacties, vooral dan over het formaat (dadant blatt).
    Hier wordt vooral gewerkt met beperkte broedruimte. Volgens menig imker moeilijk haalbaar met dadant-formaat. Ik vraag mij echter af of dit noodzakelijk is als je met een dadantkast werkt?
    Ook krijg ik te horen dat bijen sneller zwermen als ze in dadantkasten gehouden worden. Of toch dat het moeilijker is om zwermdrift tegen te gaan. Klopt dit? Hoe kan dit dan wel voorkomen worden?
    Is het niet zo dat de zwermdrift sowieso lager zal liggen in een dadant broedromp door de ruimte die het volk daar heeft?

  • patrick caesteker

    19-03-2017 om 20:42

    Beste volledig akkoord dat het broednest mooi aaneengesloten is. Maar naar wasraatvernieuwing toe werk ik toch liever met mijn simplexkasten.

  • Ben de blogger

    19-03-2017 om 21:31

    Robert, lees er vooral alle imkerboeken op na, overbevolkte kasten (te kleine) zijn juist de oorzaak van zwermdrift. Broedbeperking is natuurlijk heel iets anders dan overbevolking. Door een beperking van het broednest blijft het volk wellicht juist kleiner en beperk je de zwermdrift inderdaad.
    Met Dadant heeft de moer juist alle ruimte om zich maximaal te ontwikkelen, dat levert dus sterkere volken en bij een juist gebruik van het sluitbord meer honing in de HK's. De zwermdrift is juist minder omdat er geen sprake is van overbevolking.
    Patrick, door regelmatig kunstraat bij te plaatsen in een Dadant kast nadat de bijen de HK bezet hebben en tijdens het inwinteren dit ook te doen, vervang ik jaarlijks 50% van de oude raat. Dat is echt voldoende. Maar als je tevreden bent over de simplexkasten, moet je daar zeker mee doorgaan! Ik heb er ook nog een aantal omdat het red ceder onverwoestbaar is.

  • Marco de Nood

    20-03-2017 om 11:04

    wellicht handig om ook even aan te geven dat er verschillende maten Dadant kasten bestaan. Bekende zijn Dadant Blatt en Dadant US modified (zie http://www.imkerpedia.nl/wiki/index.php?title=Raammaten)

    Mijn ervaring is dat met het gebruik van F1 Buckfast koninginnen (waar deze kasten met name voor geschikt zijn) mijn Dadant US kasten volledig bezet zijn in de zomer. Sterker nog, ik ben uitpuilende volken gewend.12 ramen dus met meestal minimaal twee en vaak drie honingkamers er op. Dan werkt een Dadant kast inderdaad ideaal. Dat zie je ook aan de vorm van het broednest in vergelijking met spaarkasten. In spaarkasten met twee BK's heb je een smaller langwerpig broednest (van boven naar beneden zal ik maar zeggen), terwijl in een Dadant kast het broednest in mijn beleving en ervaring een veel natuurlijker vorm heeft, aangezien het broednest op één kamer en altijd aaneengesloten zit.

    De uitwintering van mijn volken is dit jaar groter dan verwacht. Meer dan de genoemde 4-7 ramen.

  • Ben de blogger

    20-03-2017 om 11:26

    Marco, goede opmerking. Ter aanvulling: in het buitenland bestaan er ook 9, 10, 11 en 12-raams Dadant kasten. In Nederland wordt meestal met dadant modified (US) gewerkt.
    Met de genoemde 4 tot 7 ramen doelde ik op uitsluitend ramen met broed. Maar de genetica speelt bij de omvang van het broednest ook een grote rol. Sommige lijnen beginnen vroeger te broeden of broeden de hele winter door.

  • Anoniem

    21-03-2017 om 14:11

    Volgens mij hoort het raam stuifmeel langs het broednest, niet achter die scheiding.

  • Ben de blogger

    21-03-2017 om 15:32

    Anoniem, er blijft 1 voerraam naast het broednest, daarin wordt ook stuifmeel opgeslagen. Mocht er midden in het broednest een raam vollopen met stuifmeel tijdens de voorjaarsdracht dan nemen Duitse dadantimkers dit raam stuifmeel weg.
    De reserve ramen voer links van het sluitblok gaan er ook uit als de hk geplaatst wordt.

  • Anoniem

    25-03-2017 om 20:36

    Hallo Ben

    Ik lees dat u bij het krap zetten 2 voeder ramen achter het scheidingsraam hangt. Deze 2 ramen gaan eruit wanneer de honingzolder wordt geplaatst. Dan krijg je een open ruimte waar de 2 voederramen zaten. Bouwen de bijen dit niet dicht met wasraten, aangezien in deze periode de bijen open ruimte dichtvouwen.
    Grtj
    Luc

  • Ben de blogger

    25-03-2017 om 21:40

    Luc, je geeft ze ruimte via de honingkamer. Zodra je ziet dat de bijen de hk in gebruik genomen hebben, mag je een raam met kunstraat op positie twee hangen. Niet eerder, want anders nemen ze de hk niet in gebruik. De bezetting is begin april nog beperkt, zodat ze de lege ruimte niet volbouwen.
    In mijn boek of andere boeken kun je het nog eens nalezen.

  • Luc Smets

    28-03-2017 om 21:35

    Hallo Ben
    Vandaag controle gedaan van mijn bijen op 10 raams Dadant Blatt. Allemaal perfect, het ene volk wel iets sterker als het andere. De iets minder sterke volken heb ik op 7-8 ramen gezet met scheidingplank. Darrenraam gestoken en honingzolder op gezet.
    Links en rechts een raam met voorraad. Wij plaatsen een darrenraam op tweede van links. Het derde raam van links is al een raam met broed. Is dit OK omdat het raam met broed naast het darrenraam hangt. Of heeft u een betere oplossing?
    Bedankt
    Luc Smets

  • Ben de blogger

    29-03-2017 om 10:04

    Luc, indien je rechts een vol Dadant raam voer hangt, hoef je dat links niet te doen. Op de andere ramen met broed zit namelijk ook nog voldoende voer. Links tegen de scheidingsplank komt dan inderdaad het bouwraam (bijv een uitgebouwd HK-raam). Dus het darrenraam wordt het eerste raam links (bij jou dan het tweede ivm je extra voerraam). Zodra de bijen na 1 of 2 weken (bij zwakke volken nog later) in de HK aan het werk zijn, mag je de eerste kunstraat op positie 2 van rechts hangen. Zodra dit is uitgebouwd en belegd volgt een kunstraat op positie 3. Bij 10-raams Dadantkasten kom je soms niet goed toe aan raatvernieuwing! Je mist ruimte bij goede koninginnen!

  • Smets luc

    29-03-2017 om 21:06

    Hallo Ben
    Hartelijk dank voor uw antwoord.
    Als ik het goed begrijp zou ik best op deze manier tewerk gaan:
    1ste raam links darrenraam
    Vanaf 2de raam links alle broedramen,
    Laatste raam rechts raam met voorraad
    Afsluiten met scheidingsvlak .
    Open ruimte nadien geleidelijk opvullen met waswafels.
    Klopt dit?
    Is het geen probleem dat het darrenraam (jullie noemen dat bouwraam denk ik) tegen een broedraam hangt?
    Luc

  • Ben de blogger

    29-03-2017 om 21:57

    Luc, het scheidingsraam komt dus links. Het darrenraam wordt ook een broedraam (met darren), bovendien willen de bijen juist graag aan de randen van het broednest darren laten groeien.
    Zodra de bijen goed werken in de HK (boven het moerrooster) dan plaats je een raam met kunstraat op positie 2 van rechts. Zodra dit uitgebouwd en belegd is, plaats je op positie 3 (dus links van het eerste kunstraat) het volgende raam met kunstraat (wastafel). Zo blijft het dan gedurende de zomer. Alle ramen schuiven op deze manier steeds naar links.

  • wallyTar

    21-01-2021 om 00:08

    i am so satisfacted.my english is poor, sorry :). thx for approving my user greetings wally

  • wazzVox

    04-02-2021 om 21:51

    HI Guys. Thanks for my approving / wazz user, new user hehe

  • wazzVox

    06-02-2021 om 21:16

    HI Guys. Thanks for my approving / wazz user, new user hehe

  • Paul

    29-06-2021 om 23:21

    Hallo,
    ik imker sinds dit jaar met Dadant Blatt en heb nu de bijen op 9 van de 12 ramen zitten (29 juni). Eigenlijk heb ik geen idee of ze de laatste 3 ramen nog gaan uitbouwen en bezetten voor de inwintering, maar stel dat dat gebeurd en het volk is nog groeiende, moet ik dan ramen gaan weghalen en ruilen voor nieuwe kunstraat ramen zodat ze weer ruimte krijgen? Of blijven ze braaf op 12 ramen tot aan de inwintering? Mvgr Paul

    Ha Paul,
    In dadantkasten is het helemaal niet de bedoeling om de bk vol te krijgen met ramen. Je werkt met deze kasten met een zogenaamde aangepaste broedruimte. Aangepast aan de kwaliteit van de Q. Dus bijna alleen broed in de bk.
    Zet je de bk vol dan krijg je geen honing in de hk maar stouwen ze beneden alles vol.
    In mijn imkerboek " Bijvriendelijk imkeren 2.0" kun je er alles over lezen. Groet, Ben

  • Tore Langenraedt

    09-11-2023 om 12:24

    Hallo Ben, ik besef dat deze post al een aantal jaren oud is. Maar ik heb op dit moment, begin november een volkje dat het moeilijk heeft. Kan ik op dit ogenblik het volk krapper zetten? Zoja, dan denk ik dat er misschien wel een andere aanpak nodig is want ik kan ze niet met 1 raam voer de winter in laten gaan. Ik werk met 10 raams Dadant. Alvast bedankt voor de hulp.

    Ha Tore, je kunt een volk op dit moment wel krapper zetten, maar het is de vraag of dat ze de winter door gaat helpen. Je schrijft niet hoeveel ramen het volk nog bezet. Vier dadant-ramen is toch wel de gewenste ondergrens. Bij minder kun je beter verenigen met een ander volk. Gewoon de bezette ramen tegen de bezette ramen van het andere volk hangen. Je kunt ook de ene bk bovenop een andere bk zetten. Wel de bovenste BK zodanig draaien dat de bezette ramen in de 2 BK's boven elkaar komen te zitten. Dan vormen ze snel 1 cluster. Groet, Ben

  • Luc Smets

    07-03-2024 om 19:20

    Dag Ben,
    Ik imker al verschillende jaren met Dadant Blatt en pas uw systeem toe om de volken in het voorjaar krap te zetten. Wanneer de bijen in de honingzolder beginnen honing te verzamelen, steek ik in de broedkamer een waswafel bij op de tweede plaats, nadien nog een 2de en/of 3de waswafel.

    Nu lees ik dat uw collega, Jan Leusink, het ganse jaar de broedramen gescheiden houdt van de voerramen door een scheidingsplank. Is dit een nieuw systeem, is dit beter, of ....

    PS. Kunnen we nu al de volken krap zetten? Het seizoen is toch een 10-tal dagen vooruit op een normaal seizoen.

    Hartelijk dank voor uw reactie.
    Luc

    Dag Luc, er zijn meerdere wegen, die naar Rome leiden. Er zijn dus verschillende stromingen. Persoonlijk vind ik een extra scheiding tussen broedruimte en voerramen tegennatuurlijk. In de methode van Werner Gerdes, die ik volg, zitten er aan beide kanten van het broednest een direct toegankelijk voerraam. In de herfst en winter wil geen extra scheiding binnen de wintertros.
    Blijkbaar is iedereen tevreden over zijn eigen keuze en dat is ook een goede zaak.

    Ik heb bij 15 graden één dadantvolk krap gezet. Echter met de rest wacht ik nog even. Te koud wat mij betreft. Groet, Ben


  • Luc Smets

    07-03-2024 om 23:02

    Bedankt voor uw reactie.
    Ik volg ook uw redenering: broednest scheiden van het voer vind ik onnatuurlijk. Ik ga mij bij uw systeem houden

  • Frank

    29-09-2024 om 15:03

    Beste Ben,

    Ik ben een startende imker. Dit jaar mijn eerste 2 volkjes op Segeberkasten. Zitten nu op 1 BK.
    Ik overweeg om over te stappen op Dadant Blatt kasten o.w.v. het voordeel van te kunnen imkeren op 1 BK. Ik twijfel nog omdat je met broedbeperking ook met Segeberger op 1 BK kunt werken.
    Ik moet dan wel nog een systeem bedenken waarbij ik mijn K kan opsluiten zodat er geen zwerm kan ontstaan. Ik imker nl in een stadscentrum.
    Kan ik met een Dadant Blatt kast ook met broedbeperking imkeren ?
    Hoe kan ik dan praktisch mijn K opsluiten met enkele broedramen en vooral hoe voorkom ik zwermen?
    Ik dacht aan een K rooster onderaan, maar K mag dan onderaan niet kunnen ontsnappen naar de overige broedramen .
    Kan jij me helpen a.u.b. ?

    Mvg,
    Frank

    Dag Frank, je kunt prima imkeren op 1 segeberger broedkamer. Daarvoor hoef je niet de overstap te maken naar Dadant. Vooral meerdere hk's geven in voorjaar en zomer. Raadpleeg vooral het webinar dat ik vorige week gegeven heb.
    Plaats zeker geen moerrooster onder het volk. Dat voorkomt het zwermen echt niet, sterker nog het zorgt voor het dagelijks afkomen van de zwerm omdat de moer er niet uit kan.
    De beste remedie is: 1. neem vooral Buckfastbijen 2. zorg voor voldoende hk's zodat het volk ruimte heeft 3. werk met 1 bk en zorg vanaf medio april voor wekelijkse controles 4. maak bij het vinden van belegde zwermcellen direct een vlieger of veger.
    Groet, Ben
    PS zwermen is alleen uit te sluiten met het maken van een kunstzwerm. Wanneer je absoluut nooit een zwerm wil krijgen, moet je er niet aan beginnen....

  • Frank

    01-10-2024 om 13:39

    Beste Ben,
    Bedankt voor uw snelle antwoord.
    Ik werk nu met Carnica. In onze vereniging is er geen enkele imker met Buckfast. Dus dat wordt wat moeilijk.
    In de opleiding hebben we geleerd dat je de bijen extra ruimte moet geven door het plaatsen van een extra BK en natuurlijk ook HK’s.
    Maar ik heb nergens gehoord dat je met Segeberger op 1 BK kan imkeren.
    Wel als je de Renson methode toepast waarbij men ook 2 K roosters plaats op de middenste BK . Onder de HK dus en op de onderste BK waar dan geen broed zit maar vnl stuifmeel. Hierbij kan de K toch ook niet vertrekken ?
    Dit dacht ik dus ook toe te passen op de dadant kast.
    Maar dan wel enkel in het drachtseizoen. Als er uiteindelijk toch speeldoppen komen dacht ik dan 2 of 3 belegde doppen te houden en de oude K weg te nemen.
    Dan onderste K rooster wegnemen zodat de nieuwe K op bruidsvlucht kan vertrekken.
    100% zwermen voorkomen bestaat natuurlijk niet, maar ik wil het risico zo klein mogelijk houden.
    Broedbeperking verkleint toch het risico op zwermen?
    Ik lees toch dat men op een Dadant kast ook met broedbeperking kan werken, dus moet men de K toch ook opsluiten? Alleen vind ik hiervan geen voorbeelden of afbeeldingen.

    Sorry voor al de vragen, maar als beginnend imker zie je soms het bos door de bomen niet meer. 10 imkers = 11 meningen

    Ha Frank, er zijn inderdaad heel veel meningen van imkers. Ik heb er echter twee jaar voor doorgestuurd als docent imkeren en koninginnenteelt.
    Er zijn veel grote imkers in de wereld met duizenden volken die met 1 bk en meerdere hk's werken. Dus is het heel normaal. Ruimte kun je echt geven met uitsluitend hk's. Ook met 2 bk's kunnen volken zwermen. Ook volken obv de Renson methode gaan zwermen! Echter met achterlating van de K. Dus de 2e en 3e dag zwermen ze weer, iedere keer keren de bijen terug naar de kast omdat ze de moer missen. Dit is dus absoluut niet diervriendelijk.
    Met dadant werken ze ook met slechts één moerrooster. Twee helpt domweg niet tegen zwermen.
    Volgens de wet op dierenwelzijn mag je dieren niet in hun natuurlijke gedrag hinderen.
    De methode met twee of drie belegde zwermcellen geeft ook kans op nazwermen, dus maar één dop laten staan.
    100% uitsluiting van zwermen niet goed mogelijk. Een tijdige kunstzwerm maken is de beste optie, maar ook dan kun je een redcel over het hoofd zien. Groet, Ben

  • Frank

    01-10-2024 om 20:36

    Ok , dat lijkt me duidelijk.
    Ik dacht dat de bijen niet zouden gaan zwermen als de K niet mee kan.
    Als ik het goed begrijp bent u dan ook geen voorstander van de Renson methode ?
    Tijdens mijn zoektocht naar info kom ik ook de DB plus kast uit België tegen. Dit wordt omschreven als de verbeterde Renson methode. Lijkt me wel diervriendelijker omdat de darren en de bijen vrije doorgang hebben in de speelruimte naast de beperkte BK met de K.
    Mag ik vragen wat uw mening hierover is? Hebt u misschien ervaring met dit type kast ?

    Beste groet,
    Frank

    ha Frank, ik ben geen voorstander van twee moerroosters. Zelf werk ik ook met een aangepaste broedkamer dadant us dmv twee isosluitborden in dadantkasten, moerrooster en dan 2 of 3 hk's.
    De styropor kasten die ik gebruik worden Frankenbeuten genoemd. Ze zijn meer dan de helft goedkoper dan DB Plus. Ze zijn er ook voor dadant blatt. Blatt is vaker in trek in Frankrijk en in Duitsland en UK meer dadant us. Groet, Ben

  • Frank

    02-10-2024 om 12:34

    Dag Ben,
    Het is me niet heel duidelijk hoe u dan precies uw broedkamer organiseert op de Dadant US ?
    Waar zitten de 2 isosluitborden ? Hoeveel ramen ertussen of ernaast?

    Mvg,
    Frank

    Ha Frank, bij het imkeren met een aangepaste broedruimte heb je de keuze om de bk-ramen aan één kant te plaatsen afgesloten met een isobord of in het midden met 2 isoborden. De ruimte ernaast is leeg.
    Het aantal bk-ramen is afhankelijk van de kwaliteit van je moer. Dat kan dus variëren van 5 tot 10. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.