06-12-2023

Krimpende bijenvolken

In december worden we soms tijdens het oxalen verrast door de teruggelopen sterkte van onze bijenvolken. Kerngezonde bijenvolken zullen in de regel net zo sterk uitwinteren als ze zijn ingewinterd. Toch is uitval van bijen - zoals hier zichtbaar is op de bodem - geen uitzondering. Niet alle jonge bijen zijn blijkbaar in staat geweest voldoende eiwitreserves op te bouwen en te behouden. Een late bloei van mosterdzaad en een paar dagen extra warm herfstweer kunnen de moer weer aanzetten tot het vergroten van het broednest, met als gevolg dat de reeds gevormde winterbijen alsnog weer aan de bak moeten om de larven te voeren en daarmee spreken ze hun winterreserves aan en worden ze weer zomerbij.

Meestal ligt de oorzaak niet bij laatbloeiend mosterdzaad maar bij het DWV-B virus. Een uiterst ziekmakend virus dat zich kan voortplanten in de varroamijt en via de varroamijt het laatste broed, dat in potentie het wintervolk had moeten worden, aantast. 

Het gevolg is dat deze winterbijen vervroegd dood gaan. De bijen op de foto zijn ten gevolge van sterfte tijdens het koude winterweer op de gaasbodem terecht gekomen. Met stijgende temperaturen komend weekend zullen de bijen deze wel weer naar buiten brengen. Ik heb ze maar een handje geholpen. 

Op deze bodem liggen voor ongeveer twee volle 450 grams potten aan dode bijen. Dit zijn dan zo'n 2.000 dode bijen. Op een volk van 12.000 bijen heeft dit weinig impact, echter is je volk klein ingewinterd met ongeveer 6.000 bijen, dan kan dit verlies ook de genadeklap voor het volk betekenen. De winter is nog maar net begonnen en de sterfte ten gevolge van DWV-B kan ook nog doorgaan. 

Toch zijn vooral de verliezen in de aanloop naar de echte winter het grootst. Een niet effectieve of te laat begonnen varroabehandeling heeft grote impact op de bijen en zorgt voor kortlevende met virussen besmette bijen. Tref je bij het oxalen drie of minder straatjes aan, laat ze dan met rust, want een druppelbehandeling overleven ze waarschijnlijk niet vanwege de afkoeling. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent bijenteelt

PS Aan de diverse BLOG-categorieen heb ik een nieuwe categorie "Q & A" toegevoegd. Mocht je een vraag hebben, die niet direct het blogonderwerp betreft, dan kun je die daar achterlaten. 

Deel dit bericht

Reacties

  • J.p.

    06-12-2023 om 17:05

    Ik had 1 volk. Ik heb op tijd varroa bestreden, het vlieggat altijd klein gehouden. Toch kwamen er veel wespen in de kast. Nu is mijn kast leeg.
    Had ik dit kunnen voorkomen?

    Ha J.p., binnendringende wespen is al een teken dat er iets mis is. Het was in ieder geval niet sterk genoeg om de vliegopening te verdedigen. Mogelijk was er iets mis met de moer. Hoe oud was de moer en wanneer ben je begonnen met de varroabestrijding? Een lege kast is meestal het gevolg van zieke bijen (DWV) of van een volk met kortlevende bijen. De transitie naar gezonde winterbijen is mogelijk niet gelukt. Groet, Ben

  • Staf

    07-12-2023 om 09:10

    Ben na de voorbije korte winterprik gevolgd door nu en volgende zachtere temperaturen en de bijen die niet echt meer in wintertros zitten, toch doorgaan met het gepland druppelen van oxaalzuur???

    Ha Staf, vandaag en morgen zitten ze vroeg in de morgen nog wel op de tros, maar daarna enige dagen niet meer. Zodra ze losser komen, kun je niet meer druppelen. Dan moet je wachten op een volgende temperatuurdaling. Sublimeren kan juist wel bij hogere temperaturen. Groet, Ben

  • Wiebren

    08-12-2023 om 08:09

    Gistermorgen was het hier 1-2 graden boven nu. Een bleek zonnetje. Een mooie gelegenheid om te oxalen, dacht ik. Helaas het liep niet goed af. De eerste twee volkjes lukten nog een beetje. Bij de volgende volken ging het echt mis. De bijen vlogen na het weghalen van het plastic folie op vanuit de tros. Ze werden agressief. Ik heb de straatjes niet rustig kunnen druppelen, dus het middel is niet goed verspreid. Toch te warm? Later opnieuw?

    Ha Wiebren, indien je denkt dat je de gebruikelijke hoeveelheid gedruppeld hebt ondanks het opvliegen, dan zou ik de behandeling niet herhalen. Dat is niet goed voor de bijen. Indien je denkt slechts een halve dosering toegepast te hebben, dan kun je nog een tweede helft toedienen. Groet, Ben

  • Gerard

    08-12-2023 om 09:47

    Vandaag de mijtenval gecontroleerd na 7 dagen. Mijtenval bij 1 kast slechts 1 mijt. De andere kasten tussen de 4 en 7 mijten. Dilemma wel of niet behandelen?

    Ha Gerard, tussen de 4 en 7 mijten per volk over 7 dagen is toch gemiddeld 1 mijt per dag of minder? Dan zou ik niet behandelen. Indien je het niet goed aandurft om helemaal niet te behandelen, sla je de kasten met 1 en 4 mijten over 7 dagen over en behandel je de andere volken wel. Kun je mooi het verschil zien volgend jaar. Groet, Ben

  • Sander

    11-12-2023 om 09:19

    Ha Ben,

    Laatst berichtte ik je over een volk wat nog in het broed zat, naast een kast met een verdwenen volk. Ik heb vorige week de mijtenval gecontroleerd en kan 3 mijten vinden. Het er staat echter nog wel een hk onder de bk, hoeveel verschil maakt dit, en wat doet dat op de betrouwbaarheid van de mijtenval? Ik behandel meestal met het maken van vliegers/vegers, dus dat is al rond mei. Zou ik dan kunnen wachten? Ben overigens nog steeds aan het tellen.

    Groet,
    Sander

    Ha Sander, het maken van een veger of vlieger werkt wel als tijdelijke rem op de mijtenvoortplanting, maar die handeling kun je niet beschouwen als een behandeling. Drie mijten per dag is echt te veel, dus ik raad je aan om toch oxaalzuur te druppelen. Groet, Ben
    PS die onderstaande hk heeft weinig invloed

  • Sander

    11-12-2023 om 12:29

    Ha Ben,

    De vlieger of veger wordt behandeld met oxaalzuur. En de 3 mijten is per week, niet per dag. Excuus voor de onduidelijkheid.

    Groet,
    Sander

    Ha Sander, dat verandert de zaak ;-). Dan zou ik maar lekker vakantie nemen en de bijen met rust laten. Groet, Ben

  • Mark

    17-12-2023 om 11:13

    Hoi Ben, ik had hetzelfde als Wiebren. Alle 15 volken alive and kicking, maar 2 vlogen op bij druppelen. Ben doorgegaan, dacht ze verspreiden het wel. Zo laten of die 2 volken nog een keer verdampen? Fijne dagen!!

    Ha Mark, gewoon met rust laten. De druppels zitten al op de bijen in de straatjes. Fijne feestdagen! Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.