27-06-2017

Laat je niet in de maling nemen

Via broedafleggers kun je nieuwe volken opzetten. Negen dagen na het maken van een broedaflegger (zonder moer, anders heet het een koninginnenaflegger) kun je de redcellen breken en een jonge moer invoeren. Ik doe dit al jaren zonder extra maatregelen (dus zonder een Nicot kooitje en suikerdeeg).

Ik breek de redcellen en laat de jonge moer tussen de raten naar binnen lopen. Bij een afgevlogen broedaflegger gaat dat vrijwel altijd goed. Indien je na drie weken je eerste controle uitvoert, komt het soms voor dat de moer nog niet aan de leg is, maar je ziet wel enkele eitjes of larven en soms enkele cellen met bultbroed (zie foto). Laat je hierdoor niet van de wijs brengen, in ieder volk lopen enkele eileggende werksters rond en het ontbreken van open broed en een moer, die veel feromonen afgeeft (een jonge, nog niet leggende moer geeft weinig feromonen af), activeert hun eileiders.  

Indien je een week later nog eens kijkt, is de jonge moer meestal wel aan de leg en zie je een keurig regelmatig legpatroon met een eitje op de bodem van iedere cel.

Laat je bij jonge moeren ook niet van de wijs brengen door twee eitjes in een cel. Dit komt vaker voor, zeker bij jonge moeren. Hier is dus geen sprake van eileggende werksters. Typische kenmerken voor eileggende werksters zijn:

  • meer dan 2 eitjes per cel
  • eitjes worden meestal tegen de zijwanden van de cel gelegd
  • onregelmatig legpatroon.

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent koninginnenteelt

 

 

Deel dit bericht

Reacties

  • Sikkie

    28-06-2017 om 17:16

    Hoi Ben, ik heb enige tijd geleden van Bart B. F1 prinsessen larfjes in 3 hopeloos moerloze volken gezet(21- 5 jl zijn de q' s geboren) 2 nieuwe q zijn al flink aan de leg prachtig regelmaat maar 1 volk heeft mi eeen niet goed bevruchte koningin rond 25 -6 zou t werkster broed uitgelopen moeten zijn.. zie ook topic "eerste keer koninginneteelt. " op Bijenhouden.nl fotoos gezet.
    Hoelang zou het maximaal kunnen duren eer ze ! goed aan de leg is? Volk heeft nu al veel darren heel weinig nieuwe generatie :duidelijk anders van uiterlijk; werksters (f1carnc.)en oude generatie 'buckfast' ...ik heb duidelijke doppen gevonden maar weet niet zeker of ze belegd zijn. Over 4 dagen , s even controleren? Of de doppen gesloten zijn... want dan is er een duidelijke moerwissel door mij verstoort! Eer die aan de leg is ben ik 13+14+ 8 ..dikke maand verder dat redden ze niet ...zonder broed in te hangen van een ander volk. Klopt dit senario of zijn er dingen die ik over het hoofd zie mvg sikkie uit den haag

  • Ben de blogger

    28-06-2017 om 18:42

    Stikkie,
    Carnica F1's opkweken in een moerloos Buckfast volkje is vragen om een stille moerwisseling. Je hebt er in dit geval goed aan gedaan om de stille wisseldoppen weg te breken. Maar het zou ook aan een defect van de jonge moer kunnen liggen. Ik zou rond 1 juli nog eens kijken of de moer nu beter aan de leg is. Mogelijk wordt ze gedwarsboomd door de Buckfastbijen. Andersom zou hetzelfde vaak gebeuren. Beide opties heb ik uitgeprobeerd, maar is niet erg succesvol. Dus je kunt beter vanuit een afgevlogen bastaard broedaflegger beginnen. Maar blijven letten op wisseldoppen en wegbreken.

  • Willem Roelands

    28-06-2017 om 21:21

    3 dagen eistadium, 6 dagen larve en 7 dagen pop.
    Vallen er na 9 dagen al doppen te breken?

  • Ben de blogger

    28-06-2017 om 21:31

    Willem, na drie dagen zul je in een broedaflegger geen enkel eitje meer aantreffen. In de daaropvolgende vijf dagen vind je uitsluitend larven. Na vijf dagen sluit de streklarf ook zijn cel en is al het broed gesloten.
    Ondertussen hebben de bijen een aantal larven omgevormd tot princessenlarven oftewel redcellen.
    Na het wegnemen van de redcellen accepteren ze een moer vanwege hun hopeloos moerloze status.

  • ruud

    28-06-2017 om 21:58

    Hi Ben, werkt dit ook als volgende maand de bevruchte Carnica moeren op de post gaan en na ontvangst 's-avonds invoeren in een Carnica broedaflegger!

  • Ben de blogger

    29-06-2017 om 07:09

    Ruud, neem vooral een Carnica broedaflegger en maak deze negen dagen van tevoren. Laat de vliegbijen afvliegen en op dag 9 redcellen breken. Voer de moer in via een Nicot kluisje met wat suikerdeeg en zonder clipje. Indien het een bevruchte moer betreft, mag je na tien dagen controleren of ze aan de leg is.

  • Anoniem

    29-06-2017 om 12:41

    Misschien voegt het volgende document wat toe?
    "Het invoeren van een raskoningin in een bastaardvolk" (http://www.ahw.me/imkerij/moerinvoer.pdf)

  • joris

    29-06-2017 om 14:02

    hallo Ben, ik heb F1 buckfast koninginnen beschikbaar om na 9 dagen in een broedaflegger in te voeren.. maar tot wanneer kan je deze broedafleggers maken en hoeveel ramen broed (simplex) geef je ze dan mee zodat de volken sterk genoeg zijn tegen de winter?

  • Ben de blogger

    29-06-2017 om 14:34

    Joris,
    Je kunt de broedafleggers maken van mei t/m augustus. In mei kun je volstaan met 2 ramen gesloten broed, juni 3, juli 4 en augustus 5.

  • Werry Jonker

    29-06-2017 om 15:41

    Hallo Ben,
    Steeds weer leuke en interessante imkerweetjes.
    Ook door de reacties van de volgers komen er weer belangrijke details ter sprake, zoals van Joris met de broedafleggers.
    Volgens mij staat de details (mei2,juni3 en aug4) niet in je boek. Misschien iets voor de volgende druk?
    Heb zelf een vraag over mijn nog steeds darrebroederige moer.
    Heb de cellen onder de loep bekeken: 1 ei per cel.
    Maar kan de moer niet vinden tussen al die darren. Normaal vind ik een moer vrij snel.
    Op testraam met eitjes van mijn P0 wordt geen dop aangezet.
    Heb je nog een tip?
    Nog een vraag:
    Als ik een broedaflegger in een Golzkast maak, plaats in een scheidingsplank aan de broedkamerkant en op dezelfde hoogte ook een plank aan de honingkamerkant.
    Alle broed komt b.v. links en rechts de koningin met de rest, alle haalbijen gaan dan naar rechts.
    Is dat laatste nodig? Of kan ik de plank aan de honingkamerkant weglaten?
    Met vriendelijke groet,
    Werry

  • Ben de blogger

    29-06-2017 om 18:47

    Werry, aanvulling van mijn Imkerboek is niet nodig, want het staat er al in. ;-).
    Als de vele darren het probleem zijn, koop dan een darrenrooster. Leg deze op je broedkamer en zet er een bak met twee ramen open broed. Dat heeft grote aantrekkingskracht op je moer, die wel door het darrenrooster kan.
    Bij de broedaflegger in je Golzkast moet je ook het honinggedeelte afsluiten. Anders krijg je toch een uitwisseling van feromonen.

  • Werry Jonker

    30-06-2017 om 16:09

    Ben, ik heb geen darrenrooster en kan er geen bak bovenop zetten. Als ik zo'n darrenrooster had, was die wel zijdelings te plaatsen. Ik heb een scheidingsschot, waar alle soorten roosters in kunnen.
    Maar jou raad op een iets andere manier opgevolgd: 2 raampjes openbroed ingehangen, en ja daar liep de moer op een raampje openbroed, hoera!
    De moer naar de eeuwige drachtvelden geholpen.

    Kan in jouw, overigens voortreffelijk, boek de details van de broedaflegger niet vinden: (maanden, aantal ramen broed)
    Misschien toch een keer een index op onderwerpen toevoegen?

  • stefan

    14-08-2017 om 20:24

    Hallo Ben,

    Vandaag bij een volk van mij wezen kijken. Het betreft een volk van dit jaar, het gaat dus om een jonge koningin. Ik zag in meerdere ramen in het midden cellen met 1 eitje in elke cel totdat ik de derde raam van links bekeek. de halve raam zat vol met 2 eitjes in 1 cel en soms ook 3 eitjes. Ik heb dit het hele seizoen nog niet opgemerkt en nu ineens wel. overigens heb ik de koningin niet gevonden maar vanwege de vele ramen met 1 eitje rechtop in de cel twijfel ik daar (nog) niet aan.

    Gaat dit over bij de jonge moer?

  • Ben de blogger

    14-08-2017 om 20:47

    Stefan, dat gaat wel over. Misschien is er te weinig ruimte voor eitjes?

  • stefan

    14-08-2017 om 21:35

    Hallo Ben,

    er is voldoende ruimte. Ik weet dat er genoeg over geschreven is maar dan spreekt men het meest over 2 eitjes per cel en bij 3 is het over het algemeen een werkster. Ik moet er dus maar van uitgaan dan ik een enthousiaste moer heb :)

  • Dirk

    01-11-2020 om 10:38

    Ik voer al mijn koninginnen broedloos in, dwz 7-8 ramen jonge bijen afkloppen in nieuwe kast, dan behandelen tegen de varoa, ik wacht dan een 3-tal uren en voer de nieuwe bevruchte koningin in met een kooitje, tot nu toe is dat altijd gelukt, na 14 dagen kijk ik of ze eventueel geen dop getrokken hebben voor stille moerwisseling. Dit jaar heb ik er zo een 10-tal ingevoerd, zelf geen enkele die aanstalten gemaakt heeft om een stille moerwisseling te doen. Al die nieuwe volkjes zijn goed aan de leg, en ik vind zo goed als geen varoa!

    Dirk, deze wijze van invoering is bekend als de schudzwermmethode. Dit is de methode met een zeer goede aanname. Controle op moerwisseling is niet nodig wanneer je gemerkte moeren invoert.
    Wanneer het gebeurt dan heeft de ingevoerde een defect en is het terecht dat ze vervangen wordt. Maar het is vroeg genoeg wanneer je dat controleert in het voorjaar. Scheelt weer een verstoring.
    Het bestrijden van mijten in een schudzwerm is ook overbodig, want de op de bijen zittende mijten zijn zo beperkt in aantal dat deze in het geheel geen kwaad kunnen doen. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.