Blog categorieën

19-11-2022

Mijtbesmetting via de mijtenval bepalen

Mijtbesmetting via de mijtenval bepalen

In december kunnen we de resterende varroamijten in de volken, voor zover noodzakelijk, behandelen met oxaalzuur. De hoeveelheid varroamijten, die nog achtergebleven zijn in de wintervolken kun je redelijk inschatten op basis van de dagelijkse mijtenval. Een telling na drie tot vijf dagen via de schuifla of via een ondergeschoven vel wit papier in de tweede helft van november is voldoende om een goede indruk te krijgen van de aanwezige mijtbesmetting. 

In deze periode zijn mieren, pissebedden en oorkruipers niet meer aktief, dus is de mijtenval representatief voor je besmetting op de bijen. Wetenschappelijke publicaties verschillen van inzichten, maar grofweg kun je aanhouden dat iedere gevallen mijt in november 100 tot 200 mijten representeert, die op dat moment nog in het volk zitten. 

Zie je in de tweede helft van november dat er gemiddeld per dag 2 of minder mijten vallen, dan is je zomerbestrijding behoorlijk effectief geweest en kun je de resterende mijten laten zitten. Een oxaalbehandeling in december is dan niet nodig. Hun aanwezigheid zal geen invloed hebben op de overwintering. Mits je bezetting op dit moment voldoende is (6 bezette simplexramen of meer), overleeft een dergelijk volk goed de winter. Het ultieme doel is om nu - zeker wanneer je mijten in de zomer bestreden hebt - onder de 2 mijten per dag te blijven. 

Mijn volken worden niet meer behandeld, derhalve bevatten mijn sterke volken dan ook iets meer mijten dan behandelde volken. Bij 27 van de 28 volken, die ik tel, kwam het daggemiddelde van afgelopen week in totaal uit op 1,2 mijten per dag. Volk 28 zit op 13 gevallen mijten per dag. 

Met de huidige koude dagen is de kans groot dat de volken over drie weken broedloos zullen zijn. Vanaf 12 december kan er derhalve geoxaald worden. Via de broednesttemperatuursensoren zal ik de temperatuur in twee van mijn volken in de gaten blijven houden.

Meerdere blogvolgers en Topkast-bezitters vroegen zich af hoe je bij kasten zonder gaasbodem de mijtenval kan monitoren. Onderstaande video laat zien dat je via de vliegopening een dik vel papier of karton naar binnen kan schuiven. Bij mij voldeed een vel van 26 x 42 cm goed.  Doe deze telling uitsluitend tijdens een paar dagen koud weer, waarbij de bijen redelijk op de wintertros zitten en niet meer aktief de bodem schoon houden. De komende dagen zijn daar zeer geschikt voor. 

Op zondagmorgen na een zeer koude nacht met minus 8 graden in de Achterhoek

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent bijenteelt en koninginnenteelt

 

Deel dit bericht

« terug naar overzicht

Reacties

  • LucS

    19-11-2022 om 17:33

    Beste Ben
    Ik zie op het filmpje dat je ook werkt met een kleine lade bij miniplus.
    Hoe heb je dit gedaan, want dit is toch niet standaard?
    Luc

    Ha Luc, kun je kopen bij Holtermann en het Bijenhuis (Wageningen). Wanneer er andere NL-leveranciers zijn, dan hoor ik dat graag. In een tweede video onder de eerste heb ik het artikelnummer vermeld. Groet, Ben

  • Sybrand de Vries

    20-11-2022 om 11:06

    Hallo Ben,

    Even een hele andere vraag ..

    Ik heb dit jaar een nieuw volkje opgezet met een nieuwe moer van schiermonnikoog...het volk leek mij groot genoeg om over te zetten naar een 11ramer simplex... nu de eerste echte nachtvorst hier in het Hoge noorden is gekomen zie ik tot mijn verbazing dat het volkje maar op 4 raampjes zit....

    Mijn vraag is wat ik het beste kan doen nu.

    Met vriendelijke groet,

    Sybrand de Vries

    Ha Sybrand, inderdaad kun je pas na de 1e nachtvorst echt de ware sterkte zien van volken. Ervan uitgaande dat je dit volkje nog laat heb opgezet, hoeft het niet te duiden op een ziekte of ernstige mijtbesmetting. Maar dat laatste kun je ook verifiëren via de schuifla. In principe kun je nu weinig meer veranderen, want overhangen naar een geïsoleerde zesramer beïnvloedt waarschijnlijk te veel de aanwezige voerreserves. Zorg dat de dekplank/plaat optimaal geïsoleerd is, dat voorkomt te ernstige afkoeling. Groet, Ben

  • Hans

    20-11-2022 om 14:10

    Dag Ben,
    De houten Miniplus-bodems met schuifla zijn ook te krijgen bij het Bijenhuis Wageningen.
    Groet, Hans

    Bedankt Hans. Groet, Ben

  • Jong

    20-11-2022 om 18:03

    Hoi
    Vraagje: is het perse nodig om een koninginnenrooster weg te halen uit de (spaar)kast in de winter? Of verplaatsen de bijen de honing uit de honingraten naar de broedramen omdat de koningin toch op broedraam blijft?

    Ha Jong, het is zeker verstandiger om eind juli de moerroosters weg te nemen. Ze zijn namelijk alleen functioneel tijdens het voorjaar en de zomer. Maar voor nu zou ik er niets meer aan veranderen. De bijen nemen de honing evengoed wel op. Groet, Ben

  • Paul

    20-11-2022 om 21:09

    Hallo Ben, het gaat in het stukje over 6 bezette Simplexramen. Met hoeveel ramen Dadant Blatt komt dat overeen? Groet, Paul

    Ha Paul, 6 bezette simplexramen mag je vergelijken met 4 a 5 dadantramen. Groet, Ben

  • LucS

    20-11-2022 om 21:24

    Hallo Ben, bedankt voor de info
    Luc

  • Hans P

    24-11-2022 om 17:53

    Beste Ben,
    Met belangstelling volg ik jou manier van imkeren en de wijze waarop je dit met ons deelt, waarvoor dank!
    Mijn streven is ook om behandel vrij te kunnen imkeren, zover ben ik echter nog niet.
    Ik pas housel positioning toe, gebruik aangepaste afstandstrips (5 middelste ramen op 32mm.) en werk met VSH koninginnen. Mijn volgende stap is het geven van 5.1mm kr.
    Het volgende ben ik van plan; volgend jaar juni, tijdens de zomer\lindedracht bij alle volken de ''totale broedafname' methode toepassen (uiteraard als de omstandigheden het toelaten) en dit bij de broedafleggers na drie weken ook te doen (zal ik wel moeten voeren omdat de dracht dan al afloopt).
    Voordelen; 100% raatvernieuwing, makkelijk overstappen van 5.4 naar 5.1 kr. en maar 1x varomed toepassen tijdens de broed loze periode.
    Het jaar daarop zou ik hetzelfde kunnen doen en dan overstappen van 5.1 naar 4.9mm. en dan alle ramen hoh 32 mm.
    Ik zie jouw mening\advies graag tegemoet,
    vr.groet, Hans

    Ha Hans,
    Ik zou een andere aanpak kiezen, waarin zeker geen plaats is voor een totale broedontname. Dit staat zo haaks op het natuurlijke gedrag van bijen.
    Bovendien moet je de bijen om leren gaan met de permanente aanwezigheid van varroamijten. Je moet ze vooral niet de kans ontnemen om de mijtenreproductie tegen te mogen werken.
    Je moet selectief alleen een VarroMed bestrijding toepassen, wanneer een volk een te hoge mijtenval/besmetting laat zien.
    In jouw schoenen zou ik het volgende doen:
    1. direct vanaf het voorjaar beginnen met het eenbaksimkeren, want twee bk's leidt zeker tot grotere mijtenpopulaties;
    2. direct vanaf het voorjaar 5,1 mm kunstraat introduceren en latere broedafleggers uitsluitend 5,1 mm geven. Stoppen met 5.4 mm.
    3. VSH-moeren introduceren in alle volken (heb je al gedaan)
    4. Zodra een volk volledig op 5,1 mm zit, dan tevens de raatafstand op 3,2 tot 3,3 cm houden;
    5. Bij alle ramen kunstraat een hoekje van 8% wegsnijden ten behoeve van darrenbroed. Dit NIET meer wegsnijden.
    6. Probeer ergens oude 4,9 mm bebroede ramen over te nemen, zodat je een 4,9 volk kunt opbouwen. Dit volk kun je in 2024 splitsen in 5 volken en daarmee heb je een goede start voor 4,9. De overgang van 5,1 naar 4,9 verloopt soms lastig;
    7. Als laatste: controleer vooral de mijtenval/besmetting. Sommige volken doen het veel beter dan andere volken. Dus vooral selecteren en slecht presterende moeren vervangen.
    8. Monitoren op de sterkte van je volken. Houd alleen sterke en gemiddelde volken aan. Zwakke samenvoegen.
    Sterke volken overwinteren altijd goed.
    Ik hoop dat je hiermee verder kunt. Groet, Ben

  • Paul

    24-11-2022 om 21:17

    Hey Ben, nóg een vraag: ik heb begrepen dat je 3 weken na de eerste vorst aan de gang kunt met oxalen. Nu hebben ze ergens in Noord-Limburg op 14 november jl. vorst gemeten, maar dat is toch wel 40 km noordelijker dan dat ik zit. Kan ik dat dan toch aanhouden of wacht ik totdat het daadwerkelijk in mijn eigen omgeving vriest? Alvast dank. Groet, Paul

    Ha Paul, het gaat om je eigen omgeving. Zelf denk ik dat je vanaf 15 december kunt oxalen, mits de temperatuur dan goed is voor druppelen of sublimeren. Groet, Ben

  • Paul

    29-11-2022 om 12:58

    Hoi Ben, sja nu ben ik toch een beetje in paniek.... Ik heb de mijtenval geteld via bovenstaande methode en ik heb een paar uur geleden de papieren platen uit de kasten gehaald. Qua mijtenval geen schokkende resultaten maar ik vond wel aardig wat dode bijen op de vliegplanken. De platen heb ik er netjes (vlak) ingeschoven en ze kwamen er ook netjes vlak uit. En ook 2 cm vlliegspleet opengehouden, dus je zou zeggen dat de bijen gewoon naar buiten konden. Maak ik me druk om niks of wat moet ik hier van denken? Alvast dank en groet, Paul

    Ha Paul, wat versta jij onder aardig wat dode bijen? In de winterperiode van ongeveer 5 maanden kan er wel 20% van de bijen dood gaan. 20% van 10.000 is 2.000 bijen, verdeeld over 150 dagen geeft dat dagelijks 13 dode bijen. Vaak worden die uitsluitend op iets warmere dagen naar buiten gewerkt. Dus dan lijken het er plotseling meer. Stelt dit je weer gerust?
    Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.
« terug naar overzicht