29-07-2022

Mijten bestrijden? Nut en noodzaak van varroabestrijding plus andere tips

Bijenvolken faciliteren in het voorjaar en in de zomer met hun grote broednesten de voortplanting van de varroamijten. De groei van de mijtenpopulatie is in dubbelbaks broedkamers groter dan in enkelbaks broedkamers (onderzoek Velthuis & Kraus en Seeley). Toch kan de groei van de mijtenpopulatie per gelijkwaardig volk sterk verschillen. Bij een meting van de mijtbesmetting in een lesvolk, dat jaarlijks het driegangenmenu ondergaat, was de besmetting op de bijen afgelopen woensdag 15%. De bijen hadden hierdoor ook last van het DWV-virus. Een reeel gevaar voor een goede overwintering.

Vanmiddag heb ik twee eigen volken hier in de achteruin bemonsterd, deze volken zijn nog nooit behandeld en zijn al 2 en 3 jaar oud. De mijtbesmetting op de bijen bedroeg 0,3% en 2%. Bij een mijtbesmetting van ten hoogste 3% kun je de bestrijding achterwege laten. De lage besmetting vormt dan geen enkel gevaar voor de nieuwe generatie winterbijen. Je kunt de besmetting ook afleiden van de dagelijkse mijtenval, alhoewel de mijtenval in deze tijd van het jaar niet erg betrouwbaar is vanwege andere predatoren, zoals mieren etc.

Zonder meetgegevens moet je altijd de zomerse mijtbestrijding uitvoeren als curatieve maatregel, in december kun je preventief de resterende mijten bestrijden. Met de zomerbestrijding verlos je de laatste zomerbijen van de mijten, zodat de eerstevolgende generatie winterbijen gezond geboren worden zonder verlies van hun eiwitreserves door de mijten.

In de onderstaande video zie je hoe je via de schudmethode de mijtbesmetting kan vaststellen. De NBV afdeling Amstelland past dit toe op alle volken op het Bijenpark en in de naaste omgeving. Hiermee kun je tevens de volken/moeren selecteren, die blijkbaar de mijtbesmetting afremmen. Dit vormt een mooie basis voor de koninginnenteelt in het nieuwe seizoen.  

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent koninginnenteelt

 

Deel dit bericht

Reacties

  • Marjo vd K

    30-07-2022 om 07:40

    Hoi Ben,
    Je noemt compact imkeren als een van de manieren om de mijtenbesmetting te drukken. Wat houdt compact imkeren in?

    Ha Marjo,
    Dat je het broednest beperkt tot 1 broedkamer, hierdoor wordt het broednest beter verzorgd en warm gehouden. Je kunt ook beter met 11 ramen dan met 10 ramen in een bk werken. Dit verkleint de raatafstand. Groet, Ben

  • Oliviier Visser

    30-07-2022 om 08:54

    Dag Ben,
    Mijn volken gaan in één 11-raams spaarkast-BK overwinteren, maar zijn zo groot, dat ik er een honingkamer onder heb gezet voor voeropslag. Ik bestrijd met Apilife Var. Kan ik die honingkamers volgend jaar weer gebruiken voor honingopslag? Of is dat niet verantwoord nu blootstaan aan Apilife?
    Terzijde: volgend voorjaar ga ik 5,1 mm kunstraat toevoegen aan de volken.
    Ik zie je reactie met belangstelling tegemoet.

    Groet,
    Olivier

    Ha Olivier, die hk onder zullen ze nu zeker gebruiken als zitruimte en om wat stuifmeel te parkeren. Maar de ApiLifeVar zal die onderste hk niet belasten. Die hk kun je er eind februari gewoon weer onderuit halen en als de raten schoon zijn weer als hk gebruiken. Groet, Ben

  • Niki

    30-07-2022 om 09:32

    Ha die Ben,
    Ik ben benieuwd naar jouw gedachten over het gebruik van oxaalzuurstrips voor de varroabearrijding. Mij lijkt het een mooi en gebruiksvriendelijke manier.
    Goed weekend!
    Groet Niki

    Ha Niki, twee cursisten van me hebben het vorig jaar ook toegepast. Het heeft blijkbaar goed gewerkt. Ze zijn ook makkelijk toe te passen. Een goede gebruikershandleiding ontbreekt echter. Maar het lijkt me zeker imker- en bijvriendelijker dan veel andere middelen. Groet, Ben

  • dennis

    30-07-2022 om 11:56

    Hoi Ben,
    Wat is eigenlijk jouw mening over oxaalzuur verdampen?
    Kan ik daar ook vragen over kwijt, of is dat een no go.
    M.i. is het een zeer effectieve en relatief bij-vriendelijke methode. (met de juiste voorzorg)
    Groet, Dennis

    Ha Dennis, oxaal verdampen, werkt uitsluitend zonder broed. Dus vooral in december is dit een goede toepassing, maar niet in de zomer. Oxaal is dan redelijk bijvriendelijk, maar niet vriendelijk voor je eigen longen, dus koop tevens een volledig gelaatsmasker. Groet, Ben

  • Janske

    30-07-2022 om 16:24

    Hallo Ben, ik wil graag de sponsmethode toepassen met mierenzuur 60 %, nu is het wel heel warm maar ook heel droog, dus geen hoge luchtvochtigheid, in het verleden keek ik na deze behandeling op de schuiflade dan zag ik weinig mijten maar veel mieren. Hoe weet ik dan hoe sterk de besmetting is.
    groetjes Janske

    Ha Janske, de enige manier om een goed beeld van de mijtbesmetting op de bijen te krijgen, is via de schudmethode met alcohol of poedersuiker. Groet, Ben PS smeer de randen in met vaseline dat houdt de mieren tegen

  • Imker toon

    30-07-2022 om 16:30

    Ben, wat moet ik op de onderlegger/la doen om te voorkomen dat de mieren de mijten weg eten?
    Van de zeven volken is er slechts één waar ik na 5 dagen enkele mijten tel.

    Of is dit jaar er één met een lage mijterdruk/ populatie?!

    Ha Imker, je kunt de randen van de bodem insmeren met vaseline of volledig insmeren met zonnebloemolie. Dat houdt de mieren wel weg. Groet, Ben

  • Antonio

    30-07-2022 om 18:08

    Hallo Ben,

    Ik heb dit jaar zoveel honing dat ik een deel van mijn volken op eigen voorraad wil laten overwinteren. Dus 1 honingkamer + nog een paar ramen in de broedkamer aanvullen indien nodig.

    Kan ik de hk tijdens de mierenzuur behandeling onder het volk zetten? En ook al een stuk vooruit denken, wat zou jij in het voorjaar doen met die honingkamer waar tegen die tijd dan wss broed in zit. Gewoon de Koningin naar onder jagen en rooster onder de hk en wachten tot het broed uitloopt? Ik wil namelijk weer eindigen met 1 baks volken.

    Gr.

    Antonio

    Ha Antonio, je kunt de hk zonder moerrooster ook boven laten staan, dat dempt ook het effect vd mierenzuur op het open broed. Inderdaad eind maart het moerrooster weer onder de hk met de moer eronder. Groet, Ben

  • Mieke

    30-07-2022 om 23:33

    Hallo Ben, dit jaar ben ik begonnen met imkeren. Ik woon op minder dan een kilometer van een groot heide natuurgebied. Van één bak wil ik de honingkamer laten staan voor eventueel heidehoning. Ben ik dan niet te laat om in te winteren? Mvrgr. Mieke

    Ha Mieke, nee, want de heide is vroeg dit jaar, dus zal ze begin september wel uitgebloeid zijn. Dan kun je in twee weken tijd het volk verder inwinteren. Groet, Ben

  • Henk

    31-07-2022 om 10:32

    hallo Ben,
    Sinds 2021 gebruik ik oxaal/glycerine strips en dit voorjaar alle volken springlevend.. Door de glycerine verdrogen de strips niet snel en blijven 2-3 maanden werkzaam. De strips plaats ik eind juli en zie na één dag welke volken kritisch zijn. Deze controleer ik met de schudbeker en behandel zo nodig met mierenzuur. OG strips zijn een langzaam en langdurig middel en niet bedoeld om snel even wat mijten op te ruimen. In de VS hebben ze vastgesteld dat deze strips geen verhoogde oxaalzuur belasting van de honing veroorzaken. Er zijn op YouTube wel instructiefilmpjes die de moeite van het bekijken waard zijn. Randy Oliver heeft ook veel onderzoek gedaan en hierover gepubliceerd.
    Ik imker op één broedbak, duhoka ramen op 35 mm. 10 raams kammen er uit en 35 mm. kunststof afstandshouders. Nederland is bij mijn weten het enige land ter wereld waar ze nog op 38 mm. imkeren. Één raam minder en daarom goedkoper!!!!

    Ha Henk, mooie aanpak. Je zou kunnen overwegen om met de schudbekermethode de meest belaste volken te detecteren en deze te behandelen met mierenzuur of nog beter met oxaalglycerinestrips. De rest zou je bij een besmetting van 5% of minder over kunnen slaan. Deze test eind augustus herhalen.
    Door je meting te betrekken in de selectie zul je jaarlijks de besmetting zien verminderen. Groet, Ben

  • Inge

    31-07-2022 om 17:16

    Hi Ben,
    Ik wil beginnen met de mijtenbehandeling met thymovar en 2 volken voor het eerst met apiguard, maar de bijen zijn nog druk bezig de honingkamer te vullen (of zo lijkt het tenminste) en gebruiken deze ruimte ook nog behoorlijk. Dus eigenlijk wil ik de bak nog even laten staan, maar dan ben ik te laat met behandelen. Wat kan ik het beste doen? Toch de honingbak al afnemen en dan direct slingeren en teruggeven?

    Groeten Inge

    Ha Inge, ik zou de bakken afnemen, de voerreserves in de bk checken en beginnen met bestrijden. De honing kun je slingeren en de hk's in de schuur opbergen. Of je zet de gevulde hk's onder de bk's en laat ze daar staan en begint ook met bestrijden.
    De dracht is echt gering met deze droogte.
    Later bestrijden verhoogt het risico op wintersterfte. Groet, Ben

  • Guy Habraken

    02-08-2022 om 20:51

    Dag Ben,

    Heb oxaalzuur strips ingehangen, doch na 1 week zijn ze zo goed als helemaal afgeknaagd door de bijen. Dus bijna volledig verdwenen.. schuif ligt vol resten. Is dit normaal, product werkt niet , wat kan ik hier tegen doen?
    Gr.

    Ha Guy, kijk svp nog eens goed naar de houdbaarheidsdatum en de verpakking van de strips. Het lijkt wel of ze verdroogd zijn, waardoor ze veel te snel uitgewerkt zijn. Normaal moeten ze wekenlang hun werking behouden. Groet, Ben

  • Arnold

    04-08-2022 om 12:23

    Waarom heb ik zoveel problemen bij het zoeken van een moer, om te merken??? Op zowel een 6ramer als 11 ramer kan ik haar niet vinden. Is er een foefje voor ?? Of is het gewoon geduldig de ramen systematisch afzoeken?

    Ha Arnold, je moet er ervaring mee krijgen. Vaak vind je haar op de ramen met eitjes, minder vaak op andere ramen. Ze loopt ook meestal op de kant van het raam waarop geen licht valt. Vaak op het 1 na buitenste raam. Succes. Groet, Ben

  • Aart

    04-08-2022 om 14:42

    Hoi Ben,
    10 dagen geleden op een volk (8raams Dadant, zwerm van 3 mnd geleden) een Formic Pro strip opgelegd. Na 48 uur geschat (letterlijk ontelbaar) 800 mijten op de la. Nu, na 10 dagen nog 130 mijten, waaronder enkele jonge en levende.
    Wat zou jij nu doen? De strip is ws leeg. Nog een keer mierezuur (Liebig) er achetr aan? En zo ja wanneer dan. Iets anders?
    Dank,groeten,
    Aart

    Ha Aart, deze aantallen mijten vallen nog mee. In de jaren 90 vielen er duizenden. Ik zou even niks doen en begin september de dagelijkse mijtenval tellen. Bij 10 mijten of meer per dag nogmaals Formic Pro. Onder de 10 niks meer doen. Groet, Ben

  • Maurits Campert

    08-08-2022 om 11:19

    Wellicht een domme vraag: maar hoe zie ik mijt val op de bodem van mijn Topkast 3.0 en hoe te tellen?
    Dank.

  • Ben de Blogger

    08-08-2022 om 14:57

    Ha Maurits, mijtval zul je niet waarnemen in een topkast. De bijen zullen de gevallen mijten keurig naar buiten werken en de bodem schoon houden. Het heeft weinig zin de mijtenval te tellen wanneer je maar één volk hebt. Uitsluitend de koninginnentelers zullen het verschil tussen teeltmoeren willen weten (hoop ik). Wanneer je slechts één of een paar volken hebt, zegt het niets wanneer er 400 of 800 mijten vallen. Het gaat er namelijk om wat er achter blijft. Dat kun je eind november waarnemen. Voor nu dien je gewoon de behandeling conform de richtlijnen uit te voeren. Dan is de verwachting gerechtvaardigd dat de mijten voldoende zijn terug gedrongen. Groet, Ben

  • Maurits Campert

    08-08-2022 om 19:13

    Dank Ben!
    Ik heb nu gedaan wat er in mijn twee volken te doen was en ga na volgende week inwinteren in 4 -5 niet te grote wekelijkse porties. Ergens in december Oxuvar druppelen. Het zal goed komen DV.

  • Maurits Campert

    10-08-2022 om 11:00

    Hallo Ben, nog even voor de zekerheid: in mijn topkast zou ik vrijdag de 4e dosis van 4 x 1/4 stripje Apilife Var plaatsen. Nu boven de 30 graden (op Franse verpakking wordt dat als max aangeduid) wordt afgegeven: paar dagen later als het maandag of dinsdag is afgekoeld, of maar helemaal laten?
    Dank. Maurits

  • Ben de Blogger

    10-08-2022 om 11:03

    Ha Maurits, gewoon definitief stoppen. Te heet, te heftig. Ik heb altijd slechts 2 dosis verstrekt. Bleek altijd voldoende te zijn om de mijtenstand voldoende te reduceren. Het streven naar zero is echt niet nodig. Groet,Ben

  • Maurits Campert

    10-08-2022 om 14:13

    Top Ben. Ik verwijder morgen dan ook maar de Apiguard in mijn spaarkast die anders nog een weekje zou staan.
    Hoe natuurlijker hoe beter. Over twee weken begin ik dan met voorzichtig inwinteren.
    Maurits
    (mijn 'bijbel' in 3e druk uit 1949 in huis; super leuk, dank voor je suggestie)

  • Anna

    24-08-2022 om 16:01

    Mijn volk ( 2 BK) getest op mijten met wit vel papier onder de kast. Tel hooguit negen mijten Wel of niet behandelen?
    Vriendelijke groet,
    Anne

    Ha Anna, voorlopig niet. Deze waarde onder de 10 moet je ook de eerste week van september nog meten. >10 mijten dan toch behandelen. Volgende meting is eind november, dan moet je max 1 mijt per dag meten. Succes, goed bezig! Groet, Ben

  • Harry

    14-09-2022 om 10:26

    Hoi Ben,
    Gisteren de varroalades in de bodems geschoven om de mijtval te checken. Mocht deze boven de 10 mijten per dag te komen is het verstandig te behandelen. Nu vind ik het, mbt broedschade, riskant om mierenzuur in te zetten. Is Varromed misschien een veiligere keuze?

    Groetjes,
    Harry.

    Ha Harry, dat is zeker een meer veilige methode. Bovendien werkt mierenzuur nauwelijks bij 15 graden. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.