14-06-2025

Mijten zoeken als een speld in een hooiberg en vreemd zwermgedrag

De lindebomen staan inmiddels volop in bloei in de Achterhoek en de tamme kastanjes zullen snel volgen. 

Het leek erop dat de zwermdriftperiode achter ons lag, maar toch gingen er enige volken thuis op de vleugels. Bij nader onderzoek vertrokken ze vanwege één gesloten dop. We hadden toch afgesproken dat deze stille wissel zonder het afkomen van een zwerm stilletjes zou verlopen?

Ik realiseer me dat er mogelijk een component van oververhitting een rol speelt bij het zwermen. In deze video zie je het vertrek en het terugslaan op de kast.

 

Het arrestbakproject brengt geluk en tegenslag. Bij de controle van het derde vangraam kon ik op 200 broedcellen geen mijten vinden. Vervolgens heb ik mijn zoektocht verplaatst naar de bijen. In een monster van 300 bijen kon ik slechts twee mijten vinden en dat na een halfuur schudden met alcohol. Dat is een besmetting op de bijen van 0,66%. Er zit nu nog 1,5 raam broed in de kast, die gaan we komende week onderzoeken. Dit volk lijkt dus niet geschikt voor deze biologische vangmethode domweg omdat er te weinig mijten in zitten. Nog even het laatste onderzoek afwachten. 

Het geluk zit 'm natuurlijk in VSH en kleine cellen.

 

Gisteravond heb ik de eerste 20 raatcassettes met verzegelde raathoning kunnen oogsten. De overige 11 waren nog niet voldoende afgevuld. Aangevuld met 20 nieuwe bakjes gaan ze terug voor lindehoning. 

 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent koninginnenteelt

 

Deel dit bericht

Reacties

  • Lydia van Egmond

    14-06-2025 om 14:32

    Heeyyy Ben, net gelezen in de Gelderlander dat pesticiden lipofiel zijn, dwz ze hechten zich aan vetachtige substanties, zoals bijenwas. Het advies was om beter geen raathoning te nuttigen. Ben je het daarmee eens?

    Ha Lydia, ik heb mijn kringloopwas (al 25 jaar) in een Duits labo laten onderzoeken en in mijn bijenwas waren geen meetbare residuen aanwezig. Voor mijn raathoning ben ik hier dus niet bang voor. Overigens is Thymovar ook lipofiel, dus komt het in de was terecht en zuren in de honing, ze zijn hypofiel. Echter....sinds 2016 en mijn overgang op kleine cellen en geselecteerde bijen gebruik ik geen enkel varroabestrijdingsmiddel. Daarnaast staan al mijn volken in natuurgebieden of bij bioboeren. Daarom maak ik me over mijn (raat)honing geen zorgen. Ik maak me wel zorgen over het gemak waarmee de mijten bestreden worden, terwijl het vaak niet nodig is. Groet, Ben

  • Johannes

    14-06-2025 om 15:15

    Vrijdag de diertiende om 10:00 een geweldige zwerm. De dag daarvoor had ik de kast gecontroleerd en GEEN doppen gevonden, Ook geen speeldoppen. Hier snapte ik niets van. Ze hebben minsten 1 uur in een boom, ik schat op 12 hoogte gehangen. Ik kon er niet bij. Teleurstelling dus dat ik waarschijnlijk heel wat bijen kwijt zou zijn. 2 uur later waren ze weg. Ik heb ze niet zien of horen vertrekken. Maar bij de twee kasten waarvan niet zeker weet van welke ze zijn vertrokken, ziet het er vanouds uit en heb ik de indruk dat alles weer terug gekomen zijn. Gisteren was het erg warm, de zon staat 's middags op deze 2 kasten. Een derde kast had gistermiddag maar ook weer vandaag een flinke baardvorming aan de schaduwzijde. Dit volk is een nazwerm en ook eergister heb heb geen enkele dop gezien. Er zijn nog maar 6 van de 10 ramen goed bezet. Dus jou verhaal beluisterend verwacht ik nu dat temperatuur de veroorzaker van de zwerm is en lijkt het dat ik geen of niet veel bijen ben kwijt geraakt. Vind je dit een terechte aanname?

    dag Johannes, het bevestigt mijn idee dat het zwermen ontstaat door het te hoog oplopen van de temperatuur.
    Dit kan verschillende oorzaken hebben, waarschijnlijk versterken deze elkaar. Bijvoorbeeld overbevolking en de zon op onze kasten. Waarschijnlijk had je houten kasten? Dat er bij overbevolking ook meestal zwermcellen aanwezig zijn, is mogelijk niet de primaire oorzaak. Morgen moet ik een volk nakijken, dat vandaag ook zwermde, maar tevens terugsloeg omdat de moer niet mee kon gaan (ze liep op de grond). Groet, Ben

  • Dorothé

    14-06-2025 om 23:12

    Hallo Ben, je zegt in bovenstaande reactie dat je je zorgen maakt over het gemak waarmee de mijten bestreden worden. Ik bestrijd zelf al 10 niet en heb ook geen sterfte. Waar ik me dus over verbaas zijn de adviezen vanuit NBV over het driegangenmenu, zelfs in het webinar over chemievrij imkeren.
    Wellicht is het een idee om het onderwerp nog eens uitgebreider te behandelen waarbij adviezen genuanceerder gegeven worden en (beginnende) imkers beter hun keuze kunnen maken. Denk aan zwermen, natuurbouw, warmtehuishouding, propopis, dracht omgeving en vooral het vertrouwen in het bijenvolk zelf. Groetjes Dorothé

    dag Dorethe, bedankt voor je reactie. Ik zal je advies overnemen en aandacht besteden aan zaken die de natuurlijke weerstand van onze bijen vergroten. Het bijenvolk is zeker tot grote dingen in staat, daar moet je in durven te vertrouwen.
    Er zijn feitelijk twee stromingen in imkerland, de bestrijders en de imkers, die terug willen naar de tijd dat de bijen het zonder behandeling kunnen redden.
    Ik hoop dat we die laatste groep kunnen ondersteunen met gerichte adviezen, zodat deze groep steeds groter wordt. Dat is goed voor een duurzame wereld. Groet, Ben

  • Judith

    14-06-2025 om 23:26

    Ha Ben
    Ik heb 2 kasten met zwarte bijen waarop 4 honingkamers staan die vrij vol met honing zitten maar nog niet verzegeld zijn, alleen aan de randen. De bijen reageerden feller op mijn aanwezigheid dan de andere kasten die ik heb. Vandaag heb ik alle hk eraf gehaald om in de bk te kijken (eenbaks, houten kast) in deze volken was géén broed meer aanwezig (géén eitjes, géén doppen) ik heb hier een raampje brias in gehangen. Dit jaar is het al de tweede keer dat dit gebeurt, heb je enig idee hoe het kan? Deze (zwarte) bijen maken ook geen koningin aan wanneer ik een broedaflegger maak. Heb je tips voor mij?
    Wat is een schappelijke prijs voor de (raat) honing dit jaar?
    Gr judith

    Ha Judith, het feller reageren, zal wel direct samenhangen met het ontbreken van het broed. Goed dat je een raam brias ingehangen hebt want dan zouden ze toch moeten reageren met zwermcellen bij moerloosheid. Vaker dan we denken, vindt er een wissel plaats. Hierbij duurt het een paar weken voor de jonge moer weer aan de leg gaat.
    Dit zou ook kunnen ten tijde van het maken van een broedafleggger. Het klinkt wellicht als iets unieks, maar toch gebeurt het vaker dan we denken.
    Voor raathoning ga ik nu uit van een kiloprijs van 30 euro. Dat mag je natuurlijk verlagen. Groet, Ben

  • Marinus

    15-06-2025 om 05:54

    Ha Ben, jij knipt de vleugels van jouw koninginnen toch af. Vind dat niet erg bij-vriendelijk. Maar daarom geen wonder dat je bijen niet ver kunnen zwermen want hun koningin kan niet meevliegen en ligt waarschijnlijk zielig voor de kast in het gras.

    Ha Marinus, klopt en ik begrijp je standpunt. Er worden echter veel complete zwermen van 20.000 bijen vernietigd omdat ze in een schoorsteen kruipen. Daar kan het knippen van de helft van een van de 4 vleugels goed tegen helpen. Liever een K, die ook met geknipte vleugel 3 of 4 jaar oud wordt, dan 20.000 bijen vergiftigd. Groet, Ben

  • Johannes

    15-06-2025 om 09:20

    Dag Ben, dank voor je reactie. Je blog is een perfect verlengstuk van alle cursussen. Het zou fijn zijn als je je bevindingen op je gezwermde volk nog deelt.

    Als reactie op Marinus: Ik ben nu gisteren en vorige week zaterdag gevraagd om een volk weg te halen. Beide zaten helaas in de muur. Een daarvan gaat zeker vernietigd worden, dit volk zit bij een raam bij een verzorgingshuis en geeft overlast en angst. Tot daarvoor was ik tegen knippen, maar nu volgt toch een heroverweging.

  • Rene

    15-06-2025 om 21:39

    Ik heb vorig jaar een bijenvolk uit een spouwmuur bij een garage weggehaald. Bij een kozijn zat een flink gat. Bijen zaten er al een aantal dagen. Op een stellage ( raam zat n.l. erg hoog ) een 6-ramer gezet vlakbij dit gat in het kozijn. Wat koninginnen lokstof in kast gesprenkeld en op vliegplankje. Na een aantal dagen zat het hele volk in de 6-ramer en kon ik hem meenemen

    Ha Rene, dan hebben die bijen dik geluk gehad want welke imker heeft toevallig een stellage en in welk kozijn zit een groot gat? Top van je!

    Hier in Vorden hadden een paar jaar geleden wel 6 volken hun intrek genomen in de spouwmuren van een kasteel langs de open gebarsten voegen bij de ramen met katrollen. Via de katrollen kwamen er ook bijen binnen en die vlogen zich dood voor het glas. Door de stinkende bijen klaagden de bewoners en de eigenaar moest dus zes volken laten verdelgen en alle kieren opnieuw laten voegen. De kosten liepen in de duizenden euro's. Groet, Ben

  • Henk

    17-06-2025 om 11:37

    Kleine vraag: wat doe je dan als je 2 moeren hebt. Hou je de oude of de nieuwe?

    Ha Henk, je doet beter helemaal niets. De bijen doen de keuze wel voor jou. Zij kunnen dat beter beoordelen. Soms blijven ze wel 8 maanden naast elkaar leven. Groet, Ben

  • Gert,

    22-06-2025 om 21:24

    Hallo Ben,
    Ik heb de konining 3 weken gearrest, na het vrij laten van de K, is 50% de kast
    uit gejaagt,kan het zijn dat ze moelijk weer aangenomen wordt.
    Nog wat, kan het zijn met dit warme weer,dat de varoa mijt het moelijk heeft.

    Dag Gert, 21 dagen arresten is te kort. Darrenbroed duurt 24 a 25 dagen, dat moet je okok overbruggen. Wat bedoel je met dat met het vrijlaten 50% de kast uitgejaagd is?
    Als het goed is, zit de moer op 2 ramen broed met haar eigen bijen. Dus er is helemaal geen sprake van aannemen. Het is geen nieuwe moer in een vreemd volk.
    Varroamijten kunnen inderdaad slecht tegen tropische hitte. Waarom merk je dat op? Wat zie je? Groet, Ben


Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.