Blog categorieën

07-05-2017

moeren en zwermcellen zoeken

Eindelijk werkte het weer gisteren mee en kon er goed in de volken gewerkt worden. Door het koude weer van de afgelopen weken was het er nog niet van gekomen de moeren te knippen en soms ook nog te merken. Daarnaast moet er gecontroleerd worden of er al speeldoppen zijn, die belegd zijn. Gelukkig was dat slechts bij 1 op de 14 gecontroleerde volken het geval. Hoe kun je de speeldoppen het makkelijkste controleren?

Met een vinger (zonder handschoenen uiteraard!) kun je de voorkant van de speeldop omhoog duwen, zodat je volledig zicht heb op de bodem van de speeldop. Op de foto kun je zien wat het resultaat is. Controleer je op deze manier twee aaneengesloten ramen, waarop je speeldoppen tegenkomt en vind je geen eitjes of larven, dan mag je aannemen dat je het volk weer een week met rust kan laten. De overige ramen behoeven dan niet gecontroleerd te worden. Nu nog het opzoeken van de moer i.v.m. merken en knippen, blijkbaar nog steeds lastig voor imkers. Hoe doe je dat met goed resultaat?

Als je je voorstelt, dat eileggen haar belangrijkste activiteit is, weet je ook waar je haar kan vinden, namelijk op open broed of lege cellen. Je kunt ook zeggen: niet op gesloten broed of stuifmeelvoorraden. Daarnaast heeft ze een hekel aan licht, ze is namelijk gewend aan het donkere broednest.  

Heb je de mogelijkheid om aan de zijkant van de kast te gaan staan, doe dat dan en haal je kantraam eruit. Gebruik vooral geen rook of zeer weinig rook. Het kantraam bevat meestal voer, dus hier zit ze niet op. Bij het uitnemen van het volgende raam kijk je eerst in de kast op het derde raam, daar zou ze kunnen lopen. Vervolgens kijk je direct op de kant, die aan de achterkant zit van het raam, dat je nu in je handen hebt. Dus de donkere kant op het moment dat het raam nog in de kast hing. Daar kijk je vooral naar de gebieden waar geen gesloten broed zit, dus op lege cellen of open broed.

Weet dat de moer de neiging heeft om naar het donker te lopen, dus haar beweging is vaak gericht naar de randen van het raam. Vervolgens bekijk je de andere kant van het raam en daarna kijk je voor een tweede keer de voorkant. Zo herhaal je het hele proces voor alle ramen. Gebruik je rook of te veel rook dan vlucht de koningin steeds voor je uit en kan ze uiteindelijk belanden op het laatste kantraam. Maar meestal is ze dan al weer terug gekeerd via de binnenkant van de kast naar de eerste al gecontroleerde ramen.

Het merken en knippen is voor mij een must om bij de volgende controles doelmatig te kunnen werken en geen zwerm verloren te laten gaan. Ondanks het fraaie schouwspel van een natuurzwerm gaan er te veel bijen verloren in spouwmuren en schoorstenen. Het is diervriendelijker een stukje van 1 vleugel te knippen, dan duizenden bijen te laten verhongeren in een schoorsteen. Maar iedereen mag het gelukkig op zijn eigen manier doen.

Om met de dracht in het buitengebied af te sluiten, maakte ik gisteren een foto van een weide met paardenbloemen in Barchem. De pluizen beginnen de bloemen in aantal in te halen. Nog ruim een week en tal van voorjaarsbloeiers zijn hier in de Achterhoek verleden tijd. Ook de paardekastanjebloesem begint de eerste bloemblaadjes te verliezen.

 

Op een bijenstand in Gelselaar hebben de bijenvolken bewaking gekregen van een grote koppel ganzen. Blijkbaar kunnen ze het samen goed vinden.

Ben Som de Cerff, hobbyimker en docent bijenteelt

 

Deel dit bericht

« terug naar overzicht

Reacties

  • Anneke

    07-05-2017 om 11:43

    Ben,
    Ik heb gisteren mijn twee volken even snel doorgelopen......het zijn 2 mooie volken maar het broed viel mij tegen. Ook geen zwermcel of speeldop te bekennen.
    Ik heb ergens gelezen dat in geval van voedselschaarste het darrenbroed wordt verwijderd ? Ik vond maar weinig/nauwelijks darrenbroed....en eigenlijk ook geen voer meer, ook vrijwel niets in de HB. Gelukkig wordt het weer beter !

    Als ik bijvoer, doe ik dat met suikeroplossing of suikerdeeg.....of laat ik met het mooie weer in het vooruitzicht, de natuur gewoon zijn gang gaan?
    Slaan ze het suikervoer op in de HB of gebruiken ze het zelf onmiddellijk ?

  • Ben de Blogger

    07-05-2017 om 12:14

    Anneke, uitsluitend bij echte honger gaan ze poppen eruit gooien, te beginnen met darrenbroed. Bij voedselschaarste eten ze wel eitjes op. Ik zou honger willen voorkomen door een heel pak suikerdeeg op het voergat te leggen of in het dak van een segeberger. Suikerwater wordt direct opgeslagen boven het broednest dus in de hk. Dus niet doen. Met suikerdeeg nemen ze vertraagd op en voorkom je honger.

  • ano nimus

    07-05-2017 om 12:34

    Gisteren een koningin gemerkt met een stift. Ze begon daarna onmiddellijk met 1 van haar pootjes de verf af te wrijven...dat had ik nog niet gezien.

  • Teun

    07-05-2017 om 13:56

    Beste Ben,
    Even als zo velen lees ik dankbaar je bloggen. Gisteren had ik de ervaring dat na dat ik de K. gemerkt had zij werd "belaagt"door een aantal werksters. Zodanig dat ik twijfelde of dezen haar wilden reinigen of dat zij haar aanvielen,vanwege de verandering van de kleurstof. Van de 7 volken die ik gisteren gecontroleerd heb waren er 2 met gesloten doppen. Door tijd gebrek niet kunnen "vegen". Nu het dilemma van de temperatuur. Nu 12 gr. Wachten of de temp. voor lief nemen. Is een roostertje voor het vlieggat een optie.?? Wat is wijsheid.

  • Ben de blogger

    07-05-2017 om 15:29

    Teun, met 16 graden zou het vanmiddag wel kunnen. Als je reservekasten hebt, zou ik een vlieger maken en de doppen laten staan in de afvlieger. Dat is toch minder werk dan vegen.
    Ik zou echt nooit de vliegopening afsluiten met een moerrooster, ze gaan toch zwermen en dat is een drama voor bijen en moer. Want de moer wordt soms in de stroom bijen gemangeld in het rooster.

  • Maria

    07-05-2017 om 19:35

    Ook bij mij weinig broed en van de twee volken is er 1 wat uitgedund. Maar erger: 1 volk is moerloos, ik vond de koningin dood. Wie heeft een tip waar ik het best een nieuwe buckfast koningin kan kopen?

  • Ben de blogger

    07-05-2017 om 19:43

    Maria, het is maar de vraag of je volk moerloos is. Misschien is er sprake van een stille moerwisseling. Om duidelijkheid te krijgen en tevens tijd te rekken, moet je een raam open broed plaatsen en na een week controleren op redcellen. Geen redcellen: toch een jonge moer. Wel redcellen: op 13 dagen na plaatsing raam doppen breken. Kun je eerder een andere moer op de kop tikken, redcellen breken en moer via kluisje met suikerdeeg invoeren.

  • Maria

    07-05-2017 om 20:25

    Dank voor je suggestie! Ik ga goed opletten. Maar in casu... waar koop je een nieuwe Koningin? Ik heb dit nooit aan de hand gehad...

  • Ben de blogger

    07-05-2017 om 21:12

    Maria, je zou lid kunnen worden van de Buckfast Vereniging en daar de vraag stellen of zet een vraag onder vraag en aanbod op het imkerforum. Er zijn vele telers, maar het is iets aan de vroege kant voor nieuwe moeren.

  • Raoul Teeuwen

    07-05-2017 om 21:25

    Ha Ben. Bij 1 van de imkers in een imkers-groep waar ik in zit, was een zwerm ontsnapt. Iemand was er op tijd bij met een traditionele gevlochten korf, en heeft een filmpje dat ze in die korf lopen. Is dat leuk om met je lezers te delen? Heb je evt een email-adres voor me waar ik het materiaal naartoe kan sturen? Mijn contactgegevens: http://nl.gravatar.com/raoulteeuwen

    Reactie Ben: je kunt het beste het filmpje zelf uploaden naar You Tube dan kan de hele wereld het bewonderen!

  • Mathijs

    07-05-2017 om 23:30

    Dag Ben,
    Bedankt dat we nu de datums en tijd kunnen zien bij de reacties.
    Ik heb tegen de avond een veger gemaakt. De moer zat op het 11e raam (van links) in de bovenbak, een nog niet helemaal uitgebouwd raam, ze bouwen de bovenbak helemaal zelf. Ik kreeg ooit als tip dat ze daar kan zitten vanwege de avond zon, kasten staan op et zuid-oosten. Ook vertelde een imker van 88 jaar jong mij dat zijn ervaring was dat als koningin A op 1 bepaalde plaats in de kast zit, dat de andere volken op die stand daar ook zitten. Een ander volk waar ik de moer uit heb gehaald zat op raam 4/5, dus het is niet altijd waar.
    Groeten Mathijs.

  • Anoniem

    08-05-2017 om 11:18

    Interessante blog Ben, ik lees deze altijd met veel plezier! vragen: Voeren van een broedaflegger waar de redcellen nog niet uitgelopen zijn? Suikerwater 3+2, suikerdeeg of nog niet?
    Eigendom van zwerm: Wat is het recht van de imker bij wie de zwerm is ontstaan (ontsnapt?), als het al duidelijk is waar de zwerm vandaan komt? Maakt het verschil of de koningin gemerkt is in de zwerm voor wat betreft eigendomsrecht? Alvast bedankt!

  • Olaf Kop

    08-05-2017 om 14:05

    Dag Ben,
    Vorig seizoen, tijdens het invliegen van een wilde zwerm in een mand, zag ik plots de koningin eruit wandelen. Voorts werd ze terug gesleept door werkers. Ik was verwonderd. Ondanks dat ik het volk heb uitgeschud in een kast was de zwerm de volgende dag ook weer vertrokken. Heb je hier een verklaring voor dit bijzondere gedrag?

  • Ben de blogger

    08-05-2017 om 14:11

    Anoniem, een broedaflegger met nog niet uitgelopen redcellen kun je het beste voeren met suikerdeeg. Dit is reukloos en voorkomt dus roverij. Bovendien gaat 2,5 kg langer mee als een 1,5 l bakje suikerwater.
    Het recht op de zwerm is voor de vinder, tenzij de eigenaar kan aantonen dat het zijn zwerm is. Bijvoorbeeld door de bewering dat zijn koningin blauw gemerkt is met nummer 93.
    Olaf, de wegen van een koningin zijn ondoorgrondelijk. Maakt het ook weer spannend

  • Frans Helmink

    10-05-2017 om 16:26

    Dag Ben. Ik ben al ruim 45 jaar imker en heb in 2016 9 volken ingewinterd op 15-3 gecontroleerd en 8 volken waren goed dit voorjaar en 1 was darrenbroedig..waarschijnlijk in sept een stille moerwisseling (ik vond een uitgelopen dop)en was het te laat voor succesvolle bevruchting
    Op 16 -3 een moer ingehangen in een kooitje( van een collega uit een klein volkje)
    28-3 een raam aan 2 kanten belegd en 2 ramen aan 1 kant gedeeltelijk.
    10-4 moer niet meer aanwezig wel doppen opgezet,doppen gebroken en raam met broed in alle stadia van Markenmoer ingehangen.
    18-4 controle;geen doppen opgezet;concl waarschijnlijk een dop vergeten en zit er al een moer in.
    22-4 een gesloten dop ingehangen (ik had er genoeg uit een andere kast.
    10-5 controle ;geen broed geen enkel eitje gevonden maar wel 5 doppen waarvan 2 nog open en met levende larfjes erin.
    en zo heb ik nog 5 volken met ongeveer de zelfde problemen waarvan ik er inmiddels 2 heb laten afvliegen op andere volken
    Van de 9 volken heb ik er nu nog 3 over waar het wel goed mee gaat.
    wat heb ik verkeerd gedaan deze problemen nog nooit eerder gehad.
    Grt Frans
    .

  • Ben de blogger

    10-05-2017 om 20:46

    Frans, het is lastig hieruit een conclusie te trekken. Mogelijk zijn het verschillende problemen in de verschillende volken. In de case die je beschrijft, lees ik niet dat je de darrenbroedige moer opgezocht hebt en verwijderd hebt. Overigens als ik in maart of april een oude darrebroedige moer eruit haal, laat ik zo een andere in lopen. Daarbij gebruik ik geen Nicot kooitje. Op 10 april tref je doppen aan. Waren dit weer stille moerwisselingsdoppen? Loopt er nog steeds een moer in?
    Ondertussen worden de oude winterbijen steeds ouder en komen er geen jonge bijen bij. Er is geen vervanging dus je volk stort in. Voedsterbijen zijn er ook steeds minder.
    Op 10 mei vind je nog larfjes, stel 3 dagen oud, dan was er op 4 mei nog steeds een moer. Dat is dezelfde moer, die er ook al op 18 april in zat.... het zou kunnen zijn, dat er al die tijd een slechte (darrenbroedige?) moer in het volk zat en al jouw andere plannen in de war stuurde.
    De oude bijen hebben het volk de das om gedaan, door het ontbreken van jonge bijen stort het volk eind april in elkaar.
    Maar het is voor mij ook een beetje gissen....... Sorry.

  • Anoniem

    11-05-2017 om 13:54

    Betreffende eigendomsrecht zwerm: interessant om te lezen: Jurische aspecten van het bijenhouden.
    Mr. A.H. de Wilde

  • Irma

    03-07-2017 om 11:56

    Hoi Ben,
    Een speeldop gevonden halverwege het raam? Voor een stille moerwisseling?
    Ik heb hem laten staan was dit een goede beslissing?
    Grtjs en bedankt:)

  • Ben de blogger

    04-07-2017 om 09:46

    Irma, inderdaad rustig laten staan en afwachten. Soms gebeurt er verder niets, soms wordt het een stille moerwisseling.
    Stil, dus zonder zwermen en je krijgt een mooie jonge moer ervoor terug.

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.
« terug naar overzicht