21-08-2016

Moeren omruilen

Moeren omruilen

Vanaf de tweede helft van augustus kun je heel makkelijk oude moeren omruilen voor nieuwe leggende moeren. Zijn je moeren te oud op de productievolken of bevalt het gedrag niet, dan is nu tijd om moeren te wisselen. Hoe gaat e.e.a. in zijn werk? Eigenlijk heel eenvoudig: je plaatst de nieuwe moer in een Nicot kluisje met een halve cm niet plakkende suikerdeeg over de breedte van het kooitje voor de clip. Neemt het kooitje mee naar de kast waaruit de moer vervangen moet worden. Je zoekt de oude moer op (weinig of geen rook gebruiken), doet deze in een nieuw Nicot kooitje en neem deze weer mee naar huis.  Bij de nieuwe moer haal je het plastic clipje weg en hang je het kooitje d.m.v. een lucifer tussen de broedkamerramen waar je de oude moer vond. Dus direct omruilen, oude eruit, nieuwe erin. Na een paar uur zal het suikereeg weg gegeten zijn en loopt de moer rustig in het volk en hervat haar taken. Jarenlang gaat deze procedure al vrijwel altijd goed, mits je wacht tot bijna medio augustus of september. 

Na een week kun je controleren op eitjes en larfjes van de nieuwe moer. 1,5 Week geleden heb ik op deze manier al 10 moeren vervangen, eergisteren gecontroleerd, allemaal aangenomen en keurig aan de leg. De oude moeren (mits niet volledig gediswalificeerd vanwege ziektegevoeligheid of stekerigheid) voer ik op dezelfde manier weer in in de moerloze apidea's. 

Sommige van die moeren geef ik weer weg aan beginnende imkers en vervolgens voeg ik de apidea's samen d.m.v. een opzetstukje (zie linker foto). Op deze manier kun je zelfs proberen de moertjes te overwinteren als reservemoertjes. 

NB mocht je de komende dagen een Liebig dispenser gebruiken, hou dan de temperatuur de komende dagen in de gaten. Bij > 30 graden kan het wel eens te hard gaan! 

Ben Som de Cerff, hobbyimker en docent koninginnenteelt 

 

 

Deel dit bericht

Reacties

  • Andrew

    21-08-2016 om 17:57

    Zou een vergelijkbare methode even succesvol zou zijn in de lente?

  • Ben de blogger

    21-08-2016 om 18:10

    Andrew, begin april zelfs nog iets beter. Maar dan moet je wel zien te overwinteren.

  • Imker Harry

    21-08-2016 om 19:09

    Het verhaal snap ik , maar een vraag waar koop ik nog bevruchte koninginnen eind augustus?

  • Marion

    21-08-2016 om 19:26

    Dank voor de uitleg. Ik wil dit graag gaan proberen in 2 volken. Maar waar kan ik koninginnen vinden?

  • Ben de blogger

    21-08-2016 om 19:36

    Harry en Marion, kijk nu bijv. op het imkerforum onder vraag en aanbod. Daar staan er nu enige te koop.
    Je kunt ze volgend jaar ook zelf telen of vooraf bij een teler bestellen.

  • Tiemen

    22-08-2016 om 08:04

    Is het omwisselen van een moer in deze tijd van het jaar te prefereren boven het maken van een heel grote schudzwerm uit nog aanwezige honingkamers bezet met bijen? Het gaat om een binnenkort nog te ontvangen eiland bevruchte Baltrum moer.

  • toon ebben

    22-08-2016 om 13:07

    hallo Ben
    zoals je weet heb ik een eilandbevruchte moer van 2014. op dit moment is er geen enkele reden om moer te vervangen gezien volk, echter wat is er te zeggen over een eventuele vervanging vanwege haar leeftijd (preventief?) door een jonge moer?

  • Ben de blogger

    22-08-2016 om 15:02

    Tiemen, persoonlijk zou ik mijn hoofdvolken op dit moment niet willen verzwakken door ze veel jonge bijen af te nemen uit de honingkamers t.b.v. een schudzwerm. Ik zou dan liever een moer van 1 van de hoofdvolken vervangen door een nieuwe P-moer. Pas wel op met invoeren, want deze P-moer is door het transport van de leg geweest. Zelf heb ik geen ervaring met het invoeren van verzonden moeren. Ik teel ze zelf via MiniPlus en Apidea's.
    Toon, een goed presterende P-moer zou ik nooit preventief vervangen, indien ze nu nog goed aan de leg is, is de kans groot dat ze volgend voorjaar ook nog aan de leg is. Kun je er nog een jaar van natelen!

  • Rachel

    24-08-2016 om 09:49

    Wij gebruiken satéprikkertjes, een lucifer lijkt me niet handig i.v.m. de zwavel, toch?
    Je gebruikt deze methode dus voor zelf geteelde moeren, niet voor moeren die je van een eiland hebt ontvangen?

  • Ben de blogger

    24-08-2016 om 15:05

    Rachel,
    Meestal gebruik een strootje of een dun stukje tak, er ligt altijd wel iets voor het grijpen op de grond. De moeren, die ik van Ameland ontvang, zijn ook zelf geteelde moeren. Maar het maakt niet uit of het gekochte of zelf gekweekte moeren zijn.
    Het maakt wel verschil of je moeren ontvangt in een kluisje of in een apidea. In een kluisje gaan ze van de leg en daalt de feromoon afgifte, dat maakt het invoeren extra riskant.

  • Anoniem

    26-08-2016 om 16:40

    Beste Ben,

    even voor 100% zeker zijn, daar ik volgende week mijn nieuwe koninginnen krijg:

    1) ik laat de separatie roosters in de schuur hangen,
    2) ik maak het volk voor de koningin wissel bv niet één dag of vier uur moerloos,
    3) als ik de nieuwe koninginnen heb laat ik deze tot rust komen, en vervolgens oude eruit en nieuwe erin,

  • Ben de blogger

    26-08-2016 om 17:20

    Jan (anoniem), eerst een vraag om jouw situatie helder te krijgen. Hoe krijg je de koninginnen? In een Apidea-volkje of per post in een kluisje? Dat maakt namelijk verschil.

  • Mathijs

    27-08-2016 om 10:03

    Ben,
    Hoe gaat dit in z'n werk als je bastaarden hebt? Gaat het invoeren dan ook zo makkelijk?

  • Ben de blogger

    27-08-2016 om 16:11

    Mathijs, dan zou ik een iets andere aanpak kiezen, namelijk in juni een broedaflegger maken, na negen dagen redcellen breken en dan de moer via een kluisje met suikerdeeg invoeren.
    Daarna rustig voeren om er een groot volk van te maken en wekelijks controleren op wisseldoppen omdat de bastaardbijen nog wel eens een stille wissel willen proberen uit voeren vanwege de andere moer. Blijkbaar ruiken ze het "vreemde bloed" dat je probeert in te voeren.

  • Bianca

    04-09-2016 om 15:35

    Hoi Ben!

    Ik heb elf raamen in mijn kast en er past geen kluisje er tussen. Is er een andere oplossing? Anders moet ik een beetje was verwijderen om het kluisje intezetten, maar dat lijkt mij te agressiev.
    Gr.
    Bianca

  • Blogger Ben

    04-09-2016 om 22:39

    Bianca, 1 raam aan 1 kant iets oplichten of toch het kooitje er tussen drukken. De uitgebouwde raat duw je vrij gemakkelijk weg. De kant met de suikerdeeg naar beneden. De zijkanten van het kooitje hebben ook voeropeningen waardoor de moer gevoerd kan worden.

  • Werry Jonker

    13-09-2016 om 13:50

    Hoi Ben
    Ik heb alle moeren omgewisseld, behalve van een groot (stekerig)volk, waar ik de ongemerkte moer niet kon vinden.
    Gisteren nog eens gezocht en ik vond op 3 ramen gesloten koninginnendoppen, dus ik heb de zittende moer, 10 dagen geleden om het leven gebracht.
    Ik heb de doppen gebroken en een gekweekte koningin in kooitje met clip nog gesloten.
    Vraag: wat kan ik nu het beste doen? Nog een intensieve doppen controle? Of gewoon het clipje verwijderen?
    Groet Werry
    P.S.: een zoekfunctie in je fantastische informatie zou erg welkom zijn.

  • Ben de blogger

    13-09-2016 om 18:53

    Werry, volken met gesloten doppen voelen zich niet meer moerloos. Voor de aanname is het dus beter alle doppen weg te breken en dan je clipje te vervangen door suikerdeeg.
    Via categorieën kun je misschien iets beter zoeken. Misschien biedt mijn boek met zeer gedetailleerde inhoudsopgave en verwijzingen naar video's nog houvast?

  • Warre

    14-08-2020 om 21:22

    Hi Ben, kan je met bovenstaande methode ook onderling moeren uitwisselen tussen twee kasten? Ik heb nu een vers aangekochte BF-moer die twee miniplusraampjes bezet, en een andere aflegger die al één broedkamer bezet maar waarvan de bijen bijzonder onaangenaam zijn (oorzaak = moer?). Ik zou de 'slechte' moer kunnen weghalen en de twee volken verenigen en de rasmoer overhouden. Toch lijkt het me een aangename gedachte om de verwijderde moer als 'reserve' te kunnen houden (gekeken naar mogelijke wintersterfte en nog maar beperkt aantal volken op mijn stand). In die zin dacht ik eraan de posities gewoon om te wisselen: de rasmoer naar de sterke aflegger te brengen, en de 'slechte' moer als reserve in het minipluskastje onder te brengen. Wat is jouw gedachte?
    Groet

    Warre, ik doe hetzelfde en stop de oude moer terug in de apidea waaruit de jonge moer kwam. De invoering van de jonge moer lukt in de regel in 9 van de 10 keer goed, echter bij het terug invoeren van de oude moer in de apidea of miniplus legt de oude moer vaak het loodje. Hebben de bijen liever een moer, die jonger en meer feromonen afgeeft dan een oudje?
    Naar mate de volken defensiever zijn, wordt het ook moeilijker om de moer geaccepteerd te krijgen. Succes!
    Groet, Ben

  • Warre

    16-08-2020 om 21:16

    Ben, dank!

  • Patrick

    29-08-2020 om 16:56

    Ben, bedankt voor je reactie
    Ik vraag me alleen af als je de koningin vervangt gelijk in het hoofdvolk en je laat haar pas na 2dagen bevrijden worden er in de tussen tijd geen redcellen gemaakt dan.

    Patrick, dit is de geadviseerde methode. Blijkbaar ervaren ze de bijen toch de aanwezigheid van de moer ondanks het kooitje. Wanneer ik een oude moer een paar dagen in een kluisje hou om haar alsnog te vervangen dan zitten er ook geen redcellen in het volk. Althans nooit iets van gemerkt, de invoering daarna van een jonge moer gaat vrijwel altijd goed.

    Toch blijft het invoeren van een vreemde P-moer altijd riskant i.v.m. latere wisselpogingen. Je kunt er beter zelf en paar telen dan er eentje te kopen, is mijn mening. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.