05-07-2019

Spekraten

In spaarkasten gebruiken we in de regel 10 of 11 broedkamerramen met een respectievelijke raatafstand (hart-op-hart) van 3,8 en 3,5 cm. In de honingbakken gebruiken we altijd 10 ramen. In houten dadant kasten is er ruimte voor 12 BK-ramen en in piepschuimen dadant-kasten is er ruimte voor 11 BK-ramen. Meestal wordt er gewerkt met een aangepaste verkleinde broedruimte om de bijen te stimuleren de honing naar boven in de HK op te slaan. 

Soms wordt er in de vrije ruimte natuurraat gebouwd, zeker bij een goed dracht zoals in de afgelopen twee weken. Dat levert dan weer echte raathoning op. In de honingkamers werken we met 10 (houten dadantkast) of met 9 (piepschuimen dadantkast) honingkamerramen. Dit leidt tot de bouw van diepere honingcellen. In mijn ogen vaak wel 1,5 tot 2 x zo diep als bij simplexhoningkamerramen. De hoeveelheid honing in een dadant-HK zal maximaal 18 tot 20 kg per bak zijn. Deze extra verdiepte honingramen, zoals hieronder op de foto's te zien is, worden ook wel spekraten genoemd. 

Voordeel: makkelijker te ontzegelen, zeker als je een electrisch verwarmd ontzegelmes gebruikt. Bovendien heb je bijna 20% minder ramen te ontzegelen en te slingeren. Op 10 volken met gemiddeld 2 honingkamers zijn dit toch 40 HK-ramen, terwijl de opbrengst hetzelfde blijft. 

Eind juli wanneer de hk's zijn afgenomen, mogen er weer extra BK-ramen met kunstraat geplaatst worden, zodat er schone raat gebouwd wordt en er extra voeding voor de herfst en winter rond het broednest opgeslagen kan worden. 

 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent koninginnenteelt

Deel dit bericht

Reacties

  • ing. Rob W. le Mair

    05-07-2019 om 23:33

    Ben, hoe zit het met het watergehalte in de spekraten t.o.v. smallere honingraten?
    groet, Rob.

    Rob, het directe bewijs is niet te leveren. Maar mijn water%'s liggen op dezelfde waarden als collega imkers in dezelfde drachtomgeving met 10 simplexramen in een spaarkast. Ook Duitse beroepsimkers bevestigen dit met waarden tussen de 15 en 17%. Groet, Ben

  • Erik

    06-07-2019 om 10:44

    Dag Ben,
    In deze blog geeft je aan dat je bij spaarkasten in de broedkamer 11 ramen kunt gebruiken en dat bij de HK je dan het beste 10 ramen kunt gebruiken. Op dit moment werk ik zowel in BK als HK met 11 ramen natuurbouw. Kun je aangeven waarom je voorkeur hebt voor 10 ramen in de honingbak. Bedankt, Erik

    Erik, in historische archieven (bijvoorbeeld van Thomas Cowan) vind je veel onderzoekswerk over natuurraat. Bijen bouwen van nature aan de bovenkant en de zijkant van hun broednest grotere en diepere cellen voor de opslag van de honing. Groet, Ben

  • Wilma

    06-07-2019 om 10:49

    Hallo Ben,
    Wordt er bij spekraat ook kunstraad gebruikt?

    Wilma, ja, dat kan. Doe ik doorgaans ook. Behalve wanneer ik echte raathoning wil oogsten. Groet, Ben

  • Gaby

    06-07-2019 om 11:38

    Ik vind het niet prettig werken met maar 10 HK ramen in de Dadant US kast. Veel te veel warbouw en braamraat. Ik gebruik 12 HK Hoffmann ramen en maak de afstand tussen de ramen net iets groter, zodat alle ruimte is benut. Krijg ik zeer volle ramen, maar veel minder gedoe (in mijn beleving). Met honingzolders op elkaar gestapeld zorg ik ook altijd dat de ramen goed boven elkaar hangen. Dan worden de onderlatten minder uitgebouwd met honingcellen. Het ontzegelen en handmatig slingeren van deze ramen vind ik ook prettiger dan spekraten. Daarnaast berg ik mijn ramen op in plastic bakken. Als ik dan ramen naast elkaar zet geeft dat ook minder gedoe dan met spekramen waar de was elkaar sneller raakt. Minder beschadigingen. Tja, het blijft persoonlijk wat makkelijker werken is!

    Inderdaad veel dracht geweest. Kon mijn bijen zelfs niet bijhouden (nog niet verzegeld, maar wel vollopende raten), dus heb op een paar volken zelfs 5 bakken op elkaar gezet. Nog nooit gehad. Moet ze er met een trapje afhalen, haha.

    Gaby, ik lees (niet bij jou) dat veel imkers denken dat niet verzegelde honing te veel water zou bevatten. Dat is echt een broodje aap. Niet verzegelde honing betekent gewoon dat de cellen nog niet vol waren, terwijl de dracht teneinde liep. De honing is gewoon voldoende droog en oogstbaar. Wel ff de stootproef doen. Groet, Ben




  • Robin

    06-07-2019 om 11:52

    Hallo
    Hier in omgeving assebroek brugge
    Is het ook goed op gang gekomen in het voorjaar heb ik niet slingeren het uitbouwen van rammen ging zeer moeizaam en nu 2weken geleden honing bak bij gezet met waswafels en alles is uitgebouwd en wordt gevuld met nectar ook de bovenste broedbak .
    Zit er zeer veel nectar en het darren raad bouwen ze de laatste week uit en vullen ze met nectar . het was een goede maand geleden anders .dacht zelfs dat het dit jaar niets ging worden, op een bepaald momend minderde honing kamers zelfs .
    En 1 volk die gezwermt heeft was alles gewoon weg leeg in de honing zolder .
    En het achter gebleven volk moest ik bij voeren .
    Maar nu is het tij aan het keren
    en is er volop weelde
    Eind goed al goed ; )
    Groetjes

  • mach

    06-07-2019 om 16:01

    Hoi Ben heb je weleens meegemaakt dat een goede koningin(bastaard) in een volk met genoeg honing/stuifmeel tijdelijk stopt met leggen deze tijd?

  • Chiel

    06-07-2019 om 17:25

    Hoi Ben,

    Morgen haal ik mijn HK's af nu de linde uitgebloeid is hier. Kan ik de volle ramen uit de BK's er ook uit halen of laat ik dan te weinig voor de bijen over?

  • Ben de blogger

    06-07-2019 om 19:24

    Mach, ja dat gebeurt wel eens wanneer de nectardracht plotseling stopt. Komt wel weer op gang.

    Chiel, nooit bk-ramen afnemen. Het is hun reservevoorraad, nodig om het broed te verzorgen. Ze hebben nog zeker 3 a 4 kg nodig ivm het open broed.
    Groet, Ben

  • Frank

    06-07-2019 om 23:37

    Ben, vorig jasr heb ik ook kunstraat gegeven na het slingeren. Licht gevoerd. 1 suiker 2 water. Ramen keurig uitgebouwd maar de moer wilde er niet meer op leggen. Ramener maar weer uitgehaald en volken kleiner gezet. Deze ramen nu gebruikt voor volken op te startwn en gaan als een speer. Vraag: waarom wilde ze deze vorig jaar niet meer beleggen?

    Grt Frank

  • Ramin

    07-07-2019 om 10:00

    Dag Ben,
    In eerste instantie bedankt voor uitgebreide uitleg in jouw Blog …. Ik leer heel veel van !!!
    Ik werk met Simplex kasten en overwinter ik met twee kasten/ bakken ….
    Nu langzaam het einde van seizoen nadert zit ik met aantal vragen:
    1- Na het slingeren wat doe je precies …voeren en dan Varroa behandelen of …?
    2- Wanneer dient men Renson opheffen … ?
    3- Tijdens varroa behandeling zit meestal broed nog in de tweede broedbak … het is nog te dicht bij middelen welke varroa wordt ermee behandeld … is het niet schadelijk voor het broednest en koningin ?
    4- Wanneer ga je inwinteren …. Wanneer is het beste moment om te verenigen … of een oude koningin vervangen door een jonge koningin ?

    Is het mogelijk om dit schematisch even voor ons op een rij zetten?
    Alvast bedankt,
    Ramin

  • Ben de blogger

    07-07-2019 om 18:06

    Frank, ik neem aan dat je de kunstraat tegen het broednest gehangen hebt? De moer heeft dan gewoon geen zin om zo laat in het jaar nog haar broednest uit te breiden. Maar het is goed om schone raat te hebben voor het voorjaar. Dus gewoon laten hangen.

    Ramin, deze vragen horen thuis in de basiscursus en vervolgcursus.
    1. Direct bij honingafname 4 a 5 liter voeren, tenzij er al een voerkoepel boven het broednest zit. Na opname voer bestrijden, maar eind juli is het beste moment voor productievolken
    2. Renson opheffen na de honingafname, maar ik geen ervaringsdeskundige in renson.
    3. Mierenzuur is slecht voor broed en soms sneuvelt er een moer. Dus houten blokjes gebruiken om afstand tov broed te vergroten. Apiguard, thymovar, varromed en apilifevar hebben geen negatief effect op broed.
    4. Inwinteren vanaf 15 augustus.
    5 verenigen voor inwinteren indien volk te zeak is
    6 moeren vervangen vanaf eind augustus.
    Groet
    Ben

  • Jan Adrichem

    08-07-2019 om 09:15

    leuk stukje Ben

  • deimmerij

    08-07-2019 om 20:12

    Beste Ben ,
    T is wat al die vragen ... nu heb ik er ook iets waar ik niet helemaal zeker van ben.
    eind juli haal ik 2 honingkamers ( plus koninginnen rooster) van het volk om te slingeren wat er te slingeren valt.
    wat doen de bijen als ze opeens veel minder ruimte in de kast hebben? ( de honingkamers zet ik er niet meer op.... ja nog 1 nacht/dag om de bijen de geslingerde raten schoon te laten maken. )
    de bijen hebben daarna opeens veel minder ruimte in de kast.
    de bijen zitten nl in 1 klap op alleen 2 broedkamers.
    Ik check de broedkamers op hoeveel voer daarin zit
    afhankelijk van het resultaat ga ik bijvoeren / inwinteren.
    kan ik inwinteren met suiker gemengd met geslingerde honing ?( beetje raar maar wel bijvriendelijk?)
    15 aug start het inwinteren...
    als het een warme nazomer wordt hebben ze dan niet te vroeg teveel suiker? ( er valt waar ik woon dan niet veel meer te halen....)
    doe ik de bijen te kort op deze manier.

  • Ben de blogger

    08-07-2019 om 21:09

    De immerij, de bijen passen wel in een 2-baks spaarkast, desnoods gaan ze baard maken, maar met iets koeler weer zitten ze allemaal binnen. Het volk krimpt vanaf augustus van 35.000 naar 8 tot 12.000 bijen. Het inwinteren kun je uitsmeren over de periode van 15 Aug tot 15 sept. Geef het grootste deel in september, dat geeft ruimte voor het broednest in september.
    Honing bijmengen met suiker? Dat kan. Maar probeer wel bij 2 bakken te maximeren op 20 kg wintervoer. Mits de 2 bakken ook echt bezet zijn, anders minder voeren. Groet Ben

  • Tomer

    10-07-2019 om 02:32

    Hier de HK's eraf gehaald en de linde geslingerd, morgen nog een deel te doen. Blijkbaar een topjaar voor de linde! Morgen varroabestrijding bij volken waar een veger van gemaakt is (hebben nu geen gesloten broed). Ik dacht oxaalzuur te sublimeren langs de onderkant, maar aangezien de kasten nu zo overvol zitten weet ik niet of dat wel een goed idee is? Eerst de baard binnenwerken enz... De kasten moeten dan een tijdje volledig dicht tijdens de behandeling en ik vrees voor paniek bij de bijen. Beter raam per raam oxaalzuur vernevelen?

  • Ben de blogger

    10-07-2019 om 11:19

    Tomer,, de grootste kans op het binnen zitten vd bijen heb je 's morgens vroeg. Mochten ze toch nog baard maken dan kun je eventueel een hk met klimramen onder de bk's plaatsen. Dat geeft veel ruimte om door te hangen. Iets wat bijen graag doen. Helaas is de spaarkast daar te krap voor. Dus halflege onderbak helpt dan! Groet Ben

  • Tomer

    11-07-2019 om 13:02

    Bijen zitten nu op 1 broedkamer dadant. Vol bijen, maar weinig baardvorming. Heb 's avonds oxaalzuur verdampt. Paniekreactie bij de bijen viel mee, een aantal rende achteraf wel de kast uit. Er vallen nu niet echt veel mijten, een tiental per kast.
    Heb jij ervaring met oxaalzuur sublimeren in de zomer? Is dat voldoende effectief?

  • Ben de blogger

    11-07-2019 om 13:15

    Tomer, om voldoende effectief te zijn, moet je een 2e behandeling over 6 dagen uitvoeren en een 3e over 13 dagen. Dan tref je ook alle mijten in het gesloten broed. Zelf ben ik een minder fanatiek bestrijder omdat ik vind dat de bijen zelf moeten leren omgaan met de mijten. Mijn overgang naar 4.9 mm cellen is daar ook onderdeel van. Groet, Ben

  • Anneke

    12-07-2019 om 20:40

    Ben, door bijzondere omstandigheden heb ik één van de bijenkasten gesloten. Dat was eergisteravond.

    Kan ik vanavond het beste de kast weer openen als het schemerig is, of helemaal donker??
    Wat kan ik verwachten, bijen waren al irritant.... Moet ik extra veiligheidsmaatregelen nemen bij het openen vd kast ?
    Bedankt alvast.

  • Ben de blogger

    12-07-2019 om 21:34

    Anneke, ik hoop voor jou dat ze niet warm gelopen zijn door de opsluiting. Was de gaasbodem open? Doe ze nu maar gerust open. Groet Ben

  • Dide

    16-07-2019 om 19:44

    Dag Ben, Dit jaar ga ik geen honing slingeren omdat ik ieder jaar met veel potten honing blijf zitten. Mijn vraag is nu zet ik de volle honing kamer onder de broedkamers zodat de bijen de honing gaan verdelen over de hele kast of kan hij boven op blijven staan.

  • Ben de blogger

    16-07-2019 om 20:44

    Dide, de volle honingkamer kun je laten staan. Wel uiteraard het moerrooster afnemen. Groet, Ben

  • Wilma

    27-02-2021 om 13:24

    Hoi Ben,
    Topkast dadant, kleine cellen. Ik heb een slinger gevonden, waarin dadantramen kunnen. Maar nu kreeg ik de opmerking of er niet teveel kracht op de raten zou komen, zodat ze uit elkaar klappen. Is er ervaring met het slingeren van dadantbroedramen gevuld met honing? Anders moet ik een oplossing gaan bedenken...

    Ha Wilma, 100% gevuld kunnen ze wel bijna 4 kilo per raam wegen.... dus heel voorzichtig slingeren en vooral lang en langzaam draaien en vele keren omdraaien. Groet, Ben

  • Wilma

    27-02-2021 om 21:41

    De slinger kan 2 kanten opdraaien. Is het dan voldoende dat te doen in plaats van de ramen echt handmatig omdraaien?

    Wilma, ik neem dat je een honingslinger hebt met een drie- of vierkantige gazen bak? Hierbij staan de ramen evenwijdig aan de ronde buitenwand. Dit betekent dat alleen de honing aan de buitenkant er door de middelpuntvliedende kracht eruit gaat. De binnenkant zal pas honing loslaten wanneer je de ramen handmatig omgedraaid hebt.

    Er bestaan ook zogenaamde radiaal slingers en zelf omkerende slingers, maar ik vermoed dat jij een zogenaamde tangentiele slinger hebt. Groet, Ben

  • Wilma

    28-02-2021 om 11:42

    Het is een radiaal met alle mogelijkheden. Zelf programma's erin zetten en ook zelf omkerend. Een super de luxe...

    Dat moet dan toch lukken? Gewoon heel langzaam draaien, des te kleiner is de kans op scheuren of breken van de grote ramen. Groet, Ben

    PS desnoods weer kunstraat geven, dat is gezond voor de bijen

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.