24-05-2016

Stille moerwissel

Stille moerwissel

Vorig jaar juli bemerkte ik een stille moerwisseling van mijn raszuivere teeltkoningin geel nummer 72. De jonge moer, die samen met haar in een Dadant US kast verbleef, heb ik toen blauw gemerkt. Tot mijn verbazing waren ze eind oktober 2015 nog steeds samen aanwezig.

Nog groter was mijn verbazing toen acht maanden later in het voorjaar van 2016 beide moeren nog steeds rond liepen in dezelfde kast en het leek erop dat ze beiden aan verschillende kanten van het broednest aan de leg waren. Vervolgens heb ik om zekerheid te krijgen over de eileg productie van de oude koningin een scheidingswand midden in de kast geplaatst. Een week later bleken ze inderdaad beiden nog steeds aan de leg.

Eind april 2016 heb ik de raszuivere moer samen met 4 ramen broed en opzittende bijen in een 5-raams Dadantaflegger kast mee naar huis genomen.

In de tweede week controleerde ik het volk, er waren weer belegde doppen met larven in de melk aanwezig. Deze heb ik vervolgens weg gebroken, om te zien of het stille wisselingsprces zich zou herhalen. Echter een week later zwermt het volk en vind ik 'geel nummer 72' voor de kast op de grond. Bij de controle waren we wel weer open belegde doppen te vinden, echter nog geen gesloten. Er was wel sprake van een sterke overbevolking, dit natuurlijk vanwege al het uitlopende broed. Ondanks de weinig resterende bijen in de kast, steeg er een enorme hitte uit de kast op na het openen. Deze oververhitting is hoogstwaarschijnlijk de trigger tot het vertrek van de zwerm (en dus NIET gesloten doppen, want die waren er niet).

Ik heb het resterende deel bijen en ramen overgehangen in een 11-raams kast en de doppen gebroken. Ondertussen sloeg de zwerm, die 10 m verderop in de meidoornhaag beland was, terug op de nieuwe Dadantkast.

Geel nummer 72 heb ik ondertussen weer los gelaten tussen de raten.

Een week later bleken er weer zo'n 5 open moerdoppen in het volk te zitten, maar koningin-moeder was nog steeds aan de leg, diverse ramen met kleinere broedplakken eitjes en larven waren aanwezig. De afgelopen week heb ik iedere ochtend en avond mijn oor te luister gelegd tegen de kast om een eventuele tuter te ontdekkend, maar niets gehoord.

Gisteren toch maar eens gekeken en er was inderdaad een mooie dop uitgelopen en de rest van de doppen was afgebeten. Ik vond nog 1 gesloten dop, maar die bevatte een dode koningin. Drie ramen verderop........ liep Geel nummer 72 nog steeds. Eitjes en larfjes waren nog steeds aanwezig.

Het wachten is nu op de bevruchting van de dochter, inmiddels de tweede dochter, en het gaan leggen van de eitjes. Uit respect voor koningin-moeder zal ik haar nogmaals een eigen (bejaarden)woning geven. Misschien komt er dit jaar nog een derde dochter.......

Het klinkt als een sprookje, maar het is toch echt gebeurd. 

Ben Som de Cerff, hobbyimker en docent bijenteelt

 

 

Deel dit bericht

Reacties

  • Lidewij

    24-05-2016 om 10:12

    Ik vraag me af: waarom zo'n bijzondere situatie eens niet tot het eind volhouden?
    En is het niet zo dat de kast zo warm wordt omdat zwermende bijen gaan buzz-runnen? Ik zie dat duidelijk door het ruitje van mij Tbh. Dat produceert warmte waardoor alle bijen die meegaan de energie gebben om gelijk weg te kunnen vliegen.
    En nog een vraagje, in jouw ervaring: hoeveel procent van geknipte moeren gaat bij een zwermpoging verloren omdat ze van de vliegplank vallen en hoe ver van de kast vind je ze dan?

  • Erik Schroën

    24-05-2016 om 10:39

    Een vriend van me schrijft boeken, ga hem deze link toesturen. ;-)

  • Ben de Blogger

    24-05-2016 om 11:25

    Lidewij, na 8 maanden samen herfst- en winterrust legde de oude moer in het voorjaar net zo goed als haar dochter. De Dadantkast puilde uit van het broed, ik dacht dat ze wellicht ten onrechte een wissel gepleegd hadden vorig jaar juli. Maar in mei gingen ze weer wisselen, de bijen weten het beter en constateren blijkbaar echt een defect. Zodra er weer 2 leggende moeren zijn, herhaal ik de scheiding nog 1 keer, daarna laat ik het zo.
    Buzz-running is de directe voorfase voor het vertrek van de zwerm, maar de blinde paniek van de rennende bijen veroorzaakt ook enorm veel warmte en dus energie.
    Ik raak jaarlijks 5% van mijn geknipte moeren kwijt ten gevolge van een voorzwerm, de bijen zelf keren weer terug naar de kast. Indien ik er bij ben of gebeld wordt dan vind ik de moer meestal 1 meter verwijderd van de kast.

  • Marlies

    24-05-2016 om 12:05

    Je kunt het ook zo laten als er weer twee moeren zijn in 1 kast. Gewoon kijken wat er gebeurt. Ik dacht hetzelfde als Lidewij al toen je schreef dat je vond dat de dochter maar eens het huis uit moest en je begon met het plaatsen van een scheidingswand....

  • Edith

    24-05-2016 om 12:05

    Ze wil gewoon met z'n tweeën in de kast, wie weet is er een mutatie ontstaan? Twee Queens in 1 kast, heel apart wordt vervolgd

  • Marion

    24-05-2016 om 12:42

    Dank voor dit bijzondere verhaal. Als beginnend imker kan ik geen genoeg krijgen van de ervaringen van anderen

  • Mathijs

    24-05-2016 om 18:01

    Misschien op dit soort stille moerwissels selecteren, krijg je straks volken met twee moeren ;-) worden die Buckfasten nog groter!

  • Rob W. le Mair

    24-05-2016 om 22:02

    Als die geel 72 goed functioneert, maar weinig feromonen produceert zou dat wel eens de stille moerwissels in gang kunnen zetten. Maar als ze wel goed functioneert, waarom zouden de bijen dan afscheid van haar nemen?

  • Femke

    02-06-2016 om 14:37

    Ik denk hetzelfde als Lidewij en Marlies. Waarom ingrijpen als er blijkbaar (voor de bijen) geen problematische situatie is?

  • Ben de Blogger

    03-06-2016 om 09:23

    De moeder is een oude, maar voor mij waardevolle raszuivere moer. Aangezien een moerwisseling vrijwel altijd leidt tot de vervanging (dood) van de oude moer, heb ik haar lot tijdelijk uitgesteld door haar weer te scheiden van de opvolger.

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.