01-11-2022

Terschelling in bloei

Deze Rozemarijn staat nu op Terschelling in volle bloei. Dit lijkt een kruipvariant te zijn. Deze dwergstruik is een exoot afkomstig uit Zuid-Europa en Klein-Azie. De Gaspeldoorn (zie foto onder) is een typische kustplant, die erg gevoelig is voor vorst. In Nederland staat deze plant op de Rode Lijst van planten als zeer zeldzaam aangeduid. Door het zachte winterse klimaat op de waddeneilanden doet de Gaspeldoorn het daar zeer goed. Aan de zonkant van de A12 vind je eveneens honderden struiken.

De afgelopen dagen hebben we heerlijk genoten van de natuur op Terschelling. Ik heb er meerdere imkers gesproken en me verder verdiept in de stand van zaken rond de Zwarte Bij op de eilanden Terschelling en Texel. Texel is een beschermd leefgebied voor de Zwarte Bij en wellicht gaat het met Terschelling diezelfde kant op. De meeste imkers op Terschelling hebben de Zwarte Bij reeds geadopteerd als eigen eilandbij. Texel en Terschelling hebben beiden hun eigen ecotype, zoals is gebleken uit DNA-onderzoek. Het zou mooi zijn voor het behoud van de Zwarte Bij als één van beide eilanden net als Ameland (Buckfast) en Vlieland (Carnica) als bevruchtingseiland ingericht zou kunnen worden voor de telers van deze bij. Gezien het importverbod van bijen op Texel, zou dat dus alleen weggelegd zijn voor Terschelling. 

De bijen komen op de waddeneiland vanwege het koude water in het voorjaar traag op gang. De Zwarte Bij is een typisch heidebij en floreert het beste op de Lamsoor en de Heide. Van de vader van imker Jos (imker en beheerder van de zelfpluktuin de Groenhof in Hoorn, Terschelling), die zelf inmiddels ook al drie jaar Zwarte Bijen heeft, kreeg ik een heerlijke pot crèmehoning, bestaande uit een mix van Lamsoor- en Heidehoning. Echt vreselijk lekker! Opvallend was dat de drie imkers, die ik dit weekend daar sprak al drie jaar geen varroabehandeling meer toepasten. Twee werkten er met eenbaks spaarkasten of met Topkasten. Wellicht is het korte broedseizoen (late voorjaarsontwikkeling) in combinatie tot compacte broednesten en veel natuurbouw (kleinere cellen) debet aan een vertraagde mijtenreproductie. 

Texel zou net als Schiermonnikoog (Carnica) zijn eigen teeltstation kunnen opzetten. Op Schier is sprake van een eigen ecotype, die als zeer zachtaardig bekend staat. Men teelt hier van geselecteerd teeltmateriaal Carnica P-moeren, die hun weg weten te vinden naar vele imkers op het vasteland. 

Door gerichte teelt en selectie kunnen we met de drie rassen, die in Nederland gehouden worden, een gezonde bijenpopulatie in stand houden. Door gerichte selectie op hoog hygienische en varroa sensitieve bijen zouden we zelfs op termijn weer behandelvrij kunnen imkeren. Dromen mag toch?!

Ben Som de Cerff, docent bijenteelt en hobby-imker

 

 

Deel dit bericht

Reacties

  • Hans

    02-11-2022 om 08:20

    De wadden zijn natuurgebied, dat daar de zwartebij de inheemse soort is, begrijp ik helemaal. Zeker de flora en bijen leven in symbiose. Waarom zijn er bevruchtingseilanden voor carnica en buckfastbijen? Dat zijn de exoten, die horen niet in een beschermd natuurgebied.

    Ha Hans, hoogstwaarschijnlijk is de Zwarte bij ook door mensen naar de eilanden gebracht. Voor de instandhouding van Apis mellifera ondersoorten heb je nou eenmaal bevruchtingstations nodig. Dat geldt voor alle ondersoorten, anders hybridiseren ze zich. Voor ieder wat wils. Groet, Ben

  • Haijo

    02-11-2022 om 08:44

    Beste Ben, dromen mag zeker, maar zijn soms bedrog, al zou het natuurlijk fantastisch zijn als er behandelvrij bijen kunnen worden gehouden. Jouw enthousiaste verhaal staat naar mijn idee in tegenstelling tot de conclusies van Jacques van Alphen in zijn boek "Honingbijen". Hij is overigens ook van mening dat Buckfast en Carnica geen rassen zijn maar selectielijnen van bastaarden en dat hij juist wil inzetten op de terugkeer van het naar zijn mening enige inheemse ras: de zwarte honingbij. Hart.gr. Haijo

    Ha Haijo, alhoewel ik persoonlijk liever met Buckfastbijen omga, vanwege de rustige raatzit, de zwermtraagheid en de vergevorderde selectie van eigenschappen, die de mijtgroei vertragen en onbehandeld imkeren mogelijk maakt, was mijn blogbericht juist een pleidooi om de eilanden Texel en Terschelling volledig vrij te maken als resp. teelt- en bevruchtingsstation voor de Zwarte bij. Of deze bij echt inheems is betwijfel ik. Wanneer je de stamboeken erop naslaat zie je dat deze bij bestaat uit diverse ecotypen. Ieder deel van zijn verspreidingsgebied heeft zijn eigen lokale soort oftewel ecotype. Ze behoren allemaal wel tot hetzelfde ras oftewel ondersoort.
    De carnicabij is wel degelijk een specifieke ondersoort met door mensen bepaalde ras-standaarden. De Buckfastbij is een vast verervende mix van diverse ondersoorten voortkomend uit de combinatieteelt oftewel een kunstras.
    Groet, Ben

  • Jan

    02-11-2022 om 14:27

    Goedendag. Als er op Texel en Terschelling GEEN vreemde bijen kunnen komen, dan kan er toch ook geen varroa zijn?

    Ha Jan, zelfs Nieuw Zeeland is ongeveer 13 jaar geleden aangedaan door de varroamijt en afgelopen jaar Australië. Er zijn altijd zwermen, die zich via schepen verplaatsen. Zo kwam de Aziatische Hoornaar uit Azië via een scheepslading Bonsaiboompjes en aardewerken potten Frankrijk binnen. In Australië hebben de mensen hommels geïntroduceerd en wat dacht je van de honingbij in Noord-Amerika? Die werden er in 1622 door kolonisten geïntroduceerd.
    Op dit moment is het op Texel verboden om bijenvolken in te voeren, dat geldt (nog) niet voor Terschelling. Ik weet niet hoe deze plaatselijke verordening in elkaar stak in de jaren 80 toen de mijt Nederland "besmette".
    Een paar geleden liepen er ineens 7 herten op Terschelling, ra,ra,ra hoe kwamen die daar? Overigens zijn herten makkelijker weer te verbannen dan varroamijten, daar moet je mee leren leven. Groet, Ben

  • Leo Hazelzet

    03-11-2022 om 16:08

    Al met al goede bewegingen die kaders voor natuurlijk imkeren geven. Zwarte bij, komt ook veel voor inde gesloten valleien van de Ardennen. Dus daar liggen ook kansen.
    Mooi deze zienswijze over wie was er nu het eerst, konden we dat de bijen maar eens vragen, maar ik denk dat er na ( wat is het?) 80 miljoen jaar bijen wel weer een oplossing gevonden wordt door de bijen!

  • Haijo Haitsma

    03-11-2022 om 17:31

    Beste Ben, die herten zwemmen en lopen over het wad naar de andere kant.
    Voor bijen zal dat toch te ver zijn dus daar heeft de mens weer zijn hand in.
    gr. H.

    Ha Haijo, de zeven herten zijn een paar jaar geleden door een groepje vrienden op het eiland losgelaten, gewoon met de veerboot overgezet. Het was een practical joke, helaas voor de herten, want ze zijn inmiddels afgeschoten als invasieve exoten. Groet, Ben

  • Henk Michorius

    07-11-2022 om 11:57

    Hallo Ben, ik heb afgelopen winter een kopie van de top kast gemaakt, ik heb er gelijk een paar meer gemaakt om mijn bijenvolken uit te breiden, helaas mag ik niet meer kasten plaatsen op het park waar ik woon. mochten er imkers zijn die zo'n kast niet zelf kunnen maken die kunnen een kast van mij overnemen of wie de maten van de kast willen overnemen mag contact met opnemen. De kasten zijn helemaal compleet.

  • Jolanda

    09-11-2022 om 19:35

    Hallo Henk en Ben,
    Mag ik 06 nr van Henk?
    Groet Jolanda

  • Henk Michorius

    10-11-2022 om 12:58

    Sorry vergeten, hier het 06 nummer van mij 0618314646

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.