Blog categorieën

27-07-2025

Van zomer- naar winterbijen

Van zomer- naar winterbijen

De komende drie maanden zijn cruciaal voor de overleving van het bijenvolk gedurende de komende herfst en winter. Welke factoren spelen daarbij een belangrijke rol?

Bijen hebben voor hun langlevendheid in tegenstelling tot hun zomerse zusters een relaxed leventje nodig. De natuur zorgt voor de afwezigheid van dracht tijdens de late herfst en winter, zodat ze niet te snel gepromoveerd worden tot haalbij. Haalbijen zijn doodlopers. Met twee of drie weken buiten werken zijn ze op en sterven in het veld. 

Permanente dracht van vooral goede stuifmeelleveranciers is cruciaal in de vorming van langlevenede winterbijen. De zomerse haalbijen offeren zich op voor de volgende generatie:

 

Jonge bijen, consumeren de eerste dagen van hun leven ontzettend veel stuifmeel. Ze weten dit op te slaan in de vorm van eiwitreserves. Deze eiwitreserves vormen de basis voor een lange levensduur, mits je niet ingezet wordt voor de verzorging van larfjes. Want het voedersap van jonge bijen wordt geproduceerd op basis van de aanwezige eiwitreserves (dit is de beknopte simpele versie van het proces). Helaas vind je in deze tijd ook maisstuifmeel, dat altijd van een veel mindere kwaliteit is dan de andere inheemse planten. Mais is eigenlijk een echte exoot, die hier van nature niet thuis hoort. 

Dus het moet je wel meezitten als jonge bij die in augustus, september of oktober geboren wordt. Hoe later je geboren wordt hoe meer kans je hebt dat je oud mag worden, echter het broednest wordt in de nazomer ook steeds kleiner.  Dus de kans wordt steeds kleiner. 

Als je dan het geluk hebt om lekker te mogen chillen met voldoende kwalitatief stuifmeel dan moet je nog zien uit de klauwen van virussen en parasieten, zoals de varroamijt te blijven. Gelukkig zijn er imkers die tijdig de reproductie van mijten en daarmee virussen een halt toeroepen. Echter de virussen zullen pas met een vertraging van vele weken het volk verlaten. Daarbij worden die virussen de laatste tien jaar ook steeds ziekmakender en kunnen ze zelfs in de varroamijt explosief groeien in aantallen. 

Kortom het lijkt een wonder dat een bijenvolk op voldoende sterkte het einde van de herfst haalt. Daarom ben ik altijd zo blij wanneer 8 of 9 van de 10 volken de winter overleeft. Bij mij is het glas altijd halfvol. Het acroniem AH laat ik hier voor wat het is, een volgende bedreiging. 

Het Dadantvolk hieronder is voorzien van ronde vlieggaten, zodat ze tenminste de kans krijgen de voordeur goed te verdedigen. De volkssterkte en het broednest lijken borg te staan voor een goede overwintering. De varroamijten houden ze zelf onder controle door een betere warmtehuishouding en het ruimen van mijtenfamilkies uit het broednest.  

Cruciaal blijft de bestrijding van de varroamijt. Begin de behandeling in de tweede helft van juli en niet later. Eigenlijk moet je in mei al selecteren op je volken. Zie je verkreukelde vleugeltjes: saneer deze volken door de koningin te vervangen en geef ze geen gelegenheid om darren voort te brengen. Kijk nu ook naar de mijtenval na 5 dagen behandelen. De volken met de minste mijten mogen volgend jaar de aflegers en koninginnen leveren, die de slechtste koninginnen gaan vervangen. Zo kunnen gezamenlijk werken aan een gezonde bijenteelt. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent koninginnenteelt

Deel dit bericht

« terug naar overzicht

Reacties

  • Stefan

    27-07-2025 om 16:35

    Hallo , ben

    Wanneer kan ik beginnen met invertsuiker te voeren ?

    Heb nog een half volle honing kamer onder de broedkamer staan voor de bijtjes dat mogen ze zelf lekker oppeuzelen.

    Ha Stefan, mooi dat de bijen nu voldoende voer hebben. Het inwinteren moet tussen half september en 1 oktober klaar zijn. Je kunt het beste half augustus rustig aan beginnen met inwinteren. Want het huidige broednest moeten ze nog even kunnen aanhouden. Groet, Ben

  • Ger-

    27-07-2025 om 17:59

    Dat massale gele stuifmeel komt hier van de Mais.
    Bij zo'n grote aanvoer moet er wel een flink veld Guldenroede staan.
    Ger

    Ha Ger, bij mais is het stuifmeel rafelig en vormt geen mooie bolletjes aan de poten. Ik denk ook nog aan biggenkruid. Groet, Ben

  • Jolanda

    27-07-2025 om 21:22

    Beste Ben,

    In het filmpje toon je een Dadant kast, als ik het goed heb gebruik je Dadant US. Ik heb eens gekeken naar Apidea randen voor Dadant kasten maar zie ze alleen voor Segeberger. Hoe kom je aan een versie voor Dadant als ik vragen mag? Zijn er verder nog bevruchtingskastjes met ramen die compatibel zijn met Dadant US?

    Ha Jolanda, alleen dadant blatt is compatible met miniplus. Echter ik zet een mp in het voorjaar gewoon op een 5 raams dadant us kast voor de overgang of conversie. Groet, Ben

  • Dries

    27-07-2025 om 21:47

    Beste Ben,

    Hier een vraag van een beginnende imker.Vandaag heb ik een HK op mijn 10 raams spaarkast BK geplaatst.
    De BK was 80% vol, de resterende 2 ramen zijn uitgebouwd met raat maar niet gevuld.

    Gaan de bijen nog de komende tijd wat voer opslaan in de HK ?

    Of kan ik beter de HK eraf halen?
    Is het nog raadzaam om ze voer te geven als stimulans?

    Ha Dries, ik vrees dat de zomerdracht voorbij is en dat ze niets meer doen met de hk. Onderin hebben ze ook nog 2 bk-ramen leeg beschikbaar, dus ik zou de hk eraf halen en ze een pak suikerdeeg geven tot half augustus. Dan kun je ze echt gaan inwinteren. Groet, Ben

  • Johannes

    27-07-2025 om 21:56

    Hoi Ben.
    Je hebt een open bovenkant in de voerbak, hoe voorkom je dat de bijen verdrinken?
    Ik zie bij 2 kasten dat de darren naar buiten geduwd worden. Is dit het begin van de darren slacht?

    Ha Johanes, dit is een vrij smalle voerbak die ook nog in 3 delen is gesplitst. Indien nodig doe ik er wat takjes in.
    Het kan goed zijn dat bij jou de darrenslacht begonnen is. Groet, Ben

  • Willem

    28-07-2025 om 15:57

    Nog even over het ronde vlieggat en warmbouw. Zit het vlieggat in de onderste bak of in de tweede, met het broed. Welk soort raam zit voor het vlieggaat, honing of broed?

    Ha Willem, wanneer met een ronde vliegopening wil werken, dan moet dat in de bk zitten waar ook het broednest zit. Bij een tweebaks bk weet je niet altijd waar het broednest uithangt in de herfst. Dus ik zou uitsluitend bij het eenbaksimkeren een rond gat gebruiken. Achter de opening zit in warmbouw altijd een stuifmeelraam. Groet, Ben

  • Harry

    28-07-2025 om 20:31

    Beste Ben,
    Ik heb een spaarkast met 1 BK met daarin 9 ramen broed/voer. Raam 10 is hoegenaamd leeg.
    Van deze kast heb ik afgelopen zaterdag 2 volle HK's afgehaald. De derde uitgebouwde HK waar nog maar iets nectar inzit, heb ik onder de HK geplaatst.
    Hebben de bijen zo voldoende ruimte? De kast zit erg vol!

    Dag Harry, helemaal goed gedaan. Mooi dat de kast goed vol zit, dat is goed voor de warmtehuishouding en tegen de mijtenreproductie. Groet, Ben

  • Dries

    28-07-2025 om 21:29

    Beste Ben,
    Dank je voor de tip, ga meteen die HK eraf halen.Ben nog bezig met de Basis Cursus.

    Hetzelfde geldt denk ik ook voor wat grotere volk dat ik heb.
    2 BK en een HK.

    2, 5 week geleden heb ik daar 6 ramen van de HK geoogst.

    En meteen een BK onder de andere 10 raams BK geplaatst.

    Tijdens controle vandaag het volgende waargenomen er is BRIAS.
    (Met veel gesloten broed)

    1: de HK wel volgebouwd is maar niet helemaal gevuld is met honing, maar zo’n 40%.Komt dit door dat ik er een BK onder heb geplaatst?


    2: Onderste BK nog helemaal leeg met kunst raat, alleen 2,5 raampjes half volgebouwd met raat.

    Ik zie nu ook in dat ze dit niet gaan redden.
    Dus eraf halen lijkt het me.
    Mee eens?

    Ha Dries, wat ze in de hk doen, heeft niets met de onderste bk te maken. De zomerdracht is over, dus kwamen ze niet verder dan 40% vullen. Die onderste bk is zeker te veel voor ze. Ook hier geldt zonder dracht wordt er geen raat gebouwd.
    Conclusie:ik zou de onderste bk weghalen en de hk nu onder plaatsen.
    Eind februari kun je die hk dan weer leeg weghalen.
    In april kun je dan weer imkeren zoals jij wil of zoals je het geleerd hebt. Dus met 1 of 2 bk's.
    Groet, Ben




  • Jesse

    30-07-2025 om 11:27

    Ha Ben,
    In vervolg op de vraag van Willem, zou een rond vlieggatopening ook gebruikt kunnen worden bij inwinteren op 1,5 bak, de HK onder?
    Bij buckfast in warmbouw blijkt eenbaksimkeren voor mij lastig. Ze hebben gewoon meer ruimte nodig! Ook dit jaar maar weer een extra BK gegeven om overbevolking te voorkomen.
    Zou een verzamelbroedaflegger in mei nog een optie kunnen zijn?
    Hoe doe jij dat dan met je Buckfastvolken, Ben?
    Groet,

    Ha Jesse, een bk met ronde vliegopening en daaronder een hk werkt goed.
    Ik gebruik dadant us het meest, spaarkast hooguit 10 stuks. Je moet daarbij wel met 11 ramen werken en wellicht met 5,1 mm raat. Reken maar eens hoeveel cellen de moer dan kan beleggen.
    Bij ruimtegebrek kun je natuurlijk altijd meer hk's geven. Bij opkomende zwermdrift gewoon broedafleggers maken.
    Groet, Ben

  • Mike

    30-07-2025 om 19:03

    Hallo Ben,
    Heb vandaag geslingerd. Moeten de bakken weer terug? Heb op elke broedkamer nog honing bakken staan met honing. Moeten deze onder de broedkamer komen(doe aan 1 baks imkeren) Ga dit weekend varromed toepassen.
    Alvast bedankt voor je reactie.
    Groet Mike

    Ha Mike, als je geslingerd hebt en je hebt geen ruimte in huis/schuur om ze op te bergen, kun je ze voor de herfst/winter onder de bk parkeren. Maar normaal gesproken, berg je ze zo in de schuur. Boven- en onderkant dicht.
    Je gevulde honingbakken: als je deze als wintervoer wil laten staan, dan moet het voer bovenop blijven staan.
    Bij het druppelen met varromed, druppel je in de straatjes van de bk, dus hk er even naast plaatsen en na het druppelen terugzetten. Groet, Ben

  • Martina

    31-07-2025 om 11:43

    Dag Ben.
    Ik ben een beginnende imker
    Ik heb 3 volken elk met 2 BK's en 1 HK.
    De HK zijn voor de helft verzegeld. Mijn vraag. Moet ik de HK's eraf halen , of laten staan en de verzegeling open krabben en na enige tijd weghalen of onder de BK's plaatsen.
    Hartelijke groet
    Martina

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.
« terug naar overzicht