23-10-2019

Verbruik wintervoer

Eergisteren zag ik voor het eerst deze herfst dat het wintervoer in sommige volken werd aangesproken. Duidelijke zichtbare strepen met licht gekleurd wasmul waren het tastbare bewijs van bijen die het verzegelde wintervoer open hadden geknaagd. Tot 1 november kunnen ze meestal hun voer nog wel uit de niet verzegelde cellen met honing of wintervoer halen. Maar aan het 'open voer' komt snel een einde, want vooral in oktober wordt er vanwege het laatste open broed nog redelijk veel gegeten.  Er kan nog bijna 2 kilo gewichtsverlies aan voervoorraden in oktober optreden. 

Vanaf november gaan ze in de winterrust en wordt er minder dan 1 kilo per maand verbruikt. Het open broed is minimaal, dus de voedselopname is puur bedoeld voor de instandhouding van de temperatuur in het volk.

De natuurlijke mijtenval is inmiddels bij de behandelde volken sterk gedaald tot hooguit enkele mijten per dag. In november zal dit verder dalen tot één of enkele mijten per dag. Bij één mijt per dag of minder (in november) kun je de decemberbehandeling achterwege laten.  Mocht de dagelijkse mijtenval nu nog hoger zijn, kijk dan eens of het uitsluitend donker gekleurde mijten zijn (moedermijten) of tevens oranje of cremekleurige mijten (jonge dochters). Die laatste twee kleuren duiden op de aanwezigheid van broed. Volken met een ernstige mijtenbesmetting houden nog lang een broednest aan om het verlies van geparasiteerde bijen, die te vroeg dood gaan, te compenseren. Dit is een gevaarlijk neerwaartse spiraal waarin bijenvolken terecht kunnen komen. Probeer eens na te gaan waar het is misgegaan. Vaak was de zomerbestrijding onvoldoende of domweg te laat uitgevoerd. 

Gezien het nog aanwezige broed kun je nu weinig uithalen, probeer daarom eind november op een koude dag een vroege oxaalbehandeling te geven. Misschien biedt dat voor de resterende bijen nog hoop op een uitwintering. Om positief af te sluiten: vanmiddag is het nog een paar uurtjes knallen voor de bijen. Ze komen met veel geel stuifmeel binnen. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent bijenteelt

Deel dit bericht

Reacties

  • David

    23-10-2019 om 16:29

    Beste Ben,

    Er komt inderdaad veel stuifmeel binnen, bij mij nog van de klimop die nog volop bloeit. Mooi gezicht!

    Ik zag vanmiddag veel (een paar honderd) dode bijen voor de kast.Bij nadere inspectie waren het "vreemde" bijen met een zwart kaal borststuk een erg smalle overgang naar het achterlijf dat oranje begint (een of twee ringen) en volkomen zwart en puntig eindigt. Ook op de vliegplank zag ik dergelijke bijen die probeerden in het volk te komen maar geweerd werden en er liepen er ook een paar onder de dekplank in het volk. Heb je enig idee wat dit voor bijen zouden kunnen zijn? Ik heb ook foto's gemaakt die ik zou kunnen sturen.

    Hartelijke groet, David

    David, er zijn twee opties:
    1. Rovende bijen van een ander volk/imker of 2. een Chronisch Verlammingsvirus in je eigen volk, waarbij tevens de 'onthaarde' bijen geweerd worden. Lees dit oude blogbericht er eens op na: https://www.bijenhouders.nl/blog/zwartzucht
    Ik heb er nog wel weer info over. Geef maar aan als je geïnteresseerd bent. Groet, Ben


  • David

    23-10-2019 om 19:03

    Ben, bedankt voor je reactie. Ik heb op google gekeken maar ik ben er vrij zeker van dat het het CBPV virus is. Ik ben zeker geïnteresseerd in meer info, want ik baal er wel van. Volk heb ik deze zomer nageteeld van een raszuivere Buckfast moer afkomstig uit Duitsland (Friedrichskoog). Achteraf heb ik van het zomer bij dit raszuivere volk ook dergelijke bijen gezien. Voordien heb ik het nooit gezien. Klopt het dat het erfelijk bepaald is?
    Wat kan ik er nu nog aan doen en is het virus makkelijk overdraagbaar naar mijn andere volken? Groet, David

    David, ik heb onderaan bij het oude blogbericht over Zwartzucht (CPV of CBPV) een Engelstalig document opgenomen als linkje met meer info. Ik zou de moer komend jaar wel vervangen. Mocht het zich in het voorjaar nog steeds manifesteren dan zou het volk ergens afgezonderd plaatsen. Groet, Ben

  • J El

    23-10-2019 om 22:10

    Ben, gezien het bericht van David en de reactie van jou over zwartzucht, ik heb ook interresse in die informatie, zou je t in een blogbericht kunnen stoppen?
    Groet J El

    J El, zie onderaan in het oude blogbericht over Zwartzucht.
    Groet, Ben

  • Cathy

    24-10-2019 om 08:43

    Ik ben beginnend imker met 2 volken. De hele zomer ben ik al aan het proberen een volk van CBPV af te helpen. Helaas werkte niets. Nu is het ingewinterd en wacht ik af of het blijft leven. De gezondheidscoordinator vertelde dat er dit jaar meer signalen komen van dit virus.

    Cathy, zie voor meer info mijn oude blogbericht over zwartzucht. Bericht van 11 april 2016. Vooral moer vervangen komend jaar en raat vernieuwen. Groet, Ben

  • HiTi

    24-10-2019 om 09:48

    Hi Ben,
    Je schijft m.b.t. tot hoge mijtenval… “Gezien het nog aanwezige broed kun je nu weinig uithalen’’….
    Onverwachts zag ik vorige week een mijtenval 19 bijen per dag in mijn in-juni-gemaakte-en-met-oxaalzuur-behandelde” kustzwerm. Volgens een Engelse “mite calculator”, zou dit kunnen duiden op 1300 mijten. Ik heb besloten een mierenzuurbehandeling te doen. In dag 1-4 respectievelijk 400, 180, 100 en 55 mijten. Ik zal wel ergens op een totaal van ca 1000 eindigen.
    Heb ik daar goed aan gedaan? Graag je commentaar.

    HiTi, Een mijtenval van gemiddeld 19 mijten per dag is wel veel voor oktober. Echter niet extreem veel. Een belasting van 1300 mijten zal het volk nog wel aankunnen en overleven. Maar een start met 1300 mijten in het voorjaar is desastreus. Dus een behandeling dit najaar is zeker gewenst. Een behandeling met mierenzuur heeft tevens effect op een deel van de mijten in het broed. Dus blijkbaar heeft het hier goed uitgepakt. Ik persoonlijk zou de behandeling uitgesteld hebben tot eind november/begin december en oxaalzuur toegepast hebben. Dit vanwege twee redenen: 1) op dat moment is er geen broed meer, dus alle mijten zijn extra kwetsbaar en 2) oxaalzuur is voor de bijen (en nu broed) echt beter te verduren dan mierenzuur. Mocht er eind november geen mijtenval meer zijn, sla dan de decemberbehandeling gerust over. Groet, Ben

  • dhr. E.J.Bergmans

    24-10-2019 om 11:37

    Goedemorgen Ben, Als volger van Uw berichten kom ik weinig tegen over de Stratiolaelaps Scimitus of wel de Hypoapis miles. Vergeef mij deze benamingen, maar het is dus een roofmijt tegen de Varroa Distructor zoals hij ook wel genoemd wordt. Er komt door deze mijten geen chemie in de Bijenkast, wat mij zeer aanspreekt. Het hele verhaal wordt door dhr. Steelant vertolkt, in die zin, dat hij hierbij zweert op een goede biologische bestrijding. Mijn vraag; staat dit hele roofmijten program in de kinderschoenen of is er nog te weinig in de bijenwereld over bekend? Met vriendelijke groet, Eduard.

    Eduard, in andere reacties heb ik wel eens verwezen naar wetenschappelijke studies aangaande de werking van de roofmijt. Kort gezegd komt het erop neer dat de roofmijt niets kan uithalen tegen de mijten die zitten tussen de segmenten van het chitinepantser van de bijen en tevens niets kan uithalen tegen de mijten in het broed. In de zomer zit ongeveer 65% van de mijten in het broed, waar deze zich continue voortplanten. Om die reden heeft de roofmijt weinig effect. Echter de natuurlijke manier van imkeren van deze imkers zou ook een positief effect kunnen hebben op een gereduceerde mijtenreproductie. Ik zie persoonlijk meer heil in selectie en nateelt van volken met minder mijten en de toepassing van kleine cellen. Groet, Ben

  • Piet van Dijk

    24-10-2019 om 16:18

    Ik hoor van andere imkers dat het heel onverstandig is nu nog überhaupt de kast open te halen. Kun je evt in november en december voor de zekerheid nog wat extra suiker bijvoeren als je het niet vertrouwt, of kun je ze ook overvoeren?
    Heb nu 6 kg bijgevoerd in een volk waarvan ik maar zes honingraten (HK) heb afgenomen.

    Piet, over een paar dagen zakt de temperatuur naar 10 graden. De bijen kunnen dan het verstrekte suikerwater echt niet meer indampen en daardoor gaat het suikerwater hoogstwaarschijnlijk snel gisten. Dus nu niet meer bijvoeren.
    Het gaat er niet om hoeveel honing je eruit haalt, belangrijker is wat er in achter blijft. Een volk, dat 1 bk bezet heeft 14 kilo wintervoer nodig. In de maanden november, december en januari gebruiken ze relatief heel erg weinig voer. Dus wacht met bijvoeren tot ze af en toe weer vliegen d.w.z. tweede helft februari of maart. Bijenvolken onnodig storen is nooit goed. Groet, Ben

  • Daan

    24-10-2019 om 19:29

    Beste Ben,

    Sinds dit jaar heb ik twee bijenvolken. Het ene volk zit in een normale houten spaarkast en het andere volk in een segeberger. Wat mij vandaag opviel is dat het volk in de segeberger kast nog veel groter is dan in de spaarkast. Kan dit te maken hebben dat de temperatuur in de segeberger kast hoger ligt en daardoor later overgaat naar de winterbijen?

    Daan, dit is toeval. De winterbijen ontstaan vooral in augustus en september en dan zijn er geen grote temperatuurverschillen tussen binnen en buiten. Die zijn er wel vanaf eind oktober en dan zie je wel dat de bijen in de houten kasten eerder en langer op de wintertros blijven zitten. Mogelijk is de voorjaarsontwikkeling ook iets sneller in een Segeberger, maar uiteindelijk bereiken beide volken allebei hun maximale grootte. Groet, Ben

  • Gerrit

    25-10-2019 om 12:57

    Hallo Ben.
    Ik wil m'n kasten op een andere plaats op het erf zetten. Zou dat van begin november al kunnen?
    Alvast bedankt voor je antwoord.

    Gerrit, Dat is te vroeg en geeft te veel overlast van terugvliegende bijen naar de oude plek. Je moet echt wachten tot een stabiele en lange koude periode in december/januari.
    Groet, Ben

  • Tomer

    25-10-2019 om 21:33

    Wij moeten deze winter helaas op zoek gaan en verhuizen naar een ander huurhuis. Dwz ook de 18 bijenkasten die in de tuin staan. Is dat op een wat warmere winterdag mogelijk, of echt totaal niet? Het gaat dus om een transport per wagen over een kilometer of 15.
    Ik zal eerst proberen overeen te komen met de nieuwe eigenaars dat de bijen tot het voorjaar mogen blijven staan waar ze nu staan, maar ik vrees dat het niet zal kunnen. De grond is verkaveld in 2 verschillende bouwgronden en de nieuwe eigenaars willen al aan de werken beginnen...

    Tomer, dat kan wel. Zeker - zoals je al zegt - op een iets warmere dag zodat ze los van de wintertros zitten. Probeer het net na een reinigingsvlucht te doen. Zodat ze niet gestresst zijn van een overvolle endeldarm. Lijkt me verder geen enkel probleem. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.