05-01-2024

Versperde vliegopeningen en broednesten

Met de warme kerstdagen verlieten de bijen de wintertros en werd er druk gepoetst in de kast. De gevolgen daarvan zie je terug op de schuifladen. Mocht je de schuifladen verwijderd hebben, dan kun je ze beter nu terug plaatsen, want inmiddels hebben de meeste volken weer een broednest opgebouwd. Gezien de warme afdekfolieplaten lijkt er bij sommige volken sprake te zijn van een bovengemiddeld broednestje. 

In een vorig bericht merkte ik al op dat gezonde volken weinig tot geen uitval laten zien van dode bijen gedurende het winterseizoen. Echter bij minder gezonde volken hopen de dode bijen zich op aan de voorkant van de bodem en daar zit nou net de vliegopening. Check de komende week eens de vliegopening met je kastbeitel of met een stokje en maak de vliegopening vrij van dode bijen. Tref je geen of nauwelijks dode bijen aan, dan is dat een gezond teken. Meestal zijn dit je betere volken. 

Vanmorgen heb ik dertien volken gecheckt en helaas was er weer een volk verdwenen. Volgens de kastkaart was dit in september nog een zeer sterk volk. In november was de sterkte al gereduceerd tot middelmatig. De neerwaartse tendens was blijkbaar toen al ingezet. De bijen zullen besmet geweest zijn met het DWV-virus en hebben de kast al vliegend verlaten. 

 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent bijenteelt

auteur van het imkerboek Eenvoudiger en natuurlijk imkeren......

Deel dit bericht

Reacties

  • Sander

    05-01-2024 om 15:48

    Ha Ben,

    Ik ben puur even benieuwd. De volken zitten meest weer in het broed. Nu gaat het van het weekend vriezen, stel dat deze vorstperiode wat strenger verloopt en langer aanhoudt. Wat doet dit op de volken? Ook tov het voorjaar?

    Groet,
    Sander

    Ha Sander, vorst hoort bij de winter en dit verschijnsel overkomt de bijen al langer dan de mens. Dus daar kunnen ze zeer goed tegen. Binnen de wintertros houden ze de warmte van het broednest vast en door warmte op te wekken met hun thorax (borst) kunnen ze dit vele weken volhouden. Zelfs maanden wanneer ze in Scandinaviƫ staan.
    Zo lang er voldoende voer binnen 'handbereik' is, kan er niets mis gaan. Over 6 weken zullen de bijen wel weer van tijd tot tijd vliegen op de sneeuwklokjes. Nog even volhouden dus. Groet, Ben

  • Chiel

    05-01-2024 om 16:10

    Hoi Ben, vanwege de aanhoudende warmte ben ik nog niet toegekomen aan de winter behandeling met oxcaalzuur. Is het nog aan te bevelen dat wel te doen nu er eindelijk wat kou aankomt of toch achterwege laten vanwege het broednest (en dus beperkte effectiviteit).

    Ha Chiel, het heeft geen zin meer om nu nog te oxalen. De mijten zitten al in het broednest. Uit het voorzorgsprincipe is het in Duitsland zelfs verboden om na 1 januari nog te oxalen in verband met het risico van residuen in de voorjaarshoning. Dus niet meer doen na 1 januari. Groet, Ben
    PS In Winterswijk hebben ze in december al geschaatst! ;-).

  • Peter Groeneveld

    05-01-2024 om 16:39

    Goede middag Ben, na het zien van het filmpje over het dode volk. Wij hebben hetzelfde met 1 volk maar wat kunnen we nu het beste doen met de zware voerramen die gewoon nog in de kast zitten.? De gehele broekamer hebben we wel alvast in de garage gezet tegen het vocht. Alvast bedankt voor de tip

    ha Peter, je kunt de voerramen gerust hergebruiken. Gooi wel de ramen waarin dood broed zit weg. Groet, Ben

  • Robert

    05-01-2024 om 17:42

    Ben, wat te doen als blijkt het volk toch voer te kort komt of lijkt te komen?

    Ha Robert, als noodmaatregel kun je voerramen van volken met zeer grote reserves overhangen naar volken met een tekort. Als tweede optie kun je een 2,5 kilo pak suikerdeeg op het voergat boven de wintertros leggen. Maar dan moet de tros wel bovenin zitten. Groet, Ben

  • Patrick

    05-01-2024 om 17:51

    Dag Ben, Je schrijft.
    'De neerwaartse tendens was blijkbaar toen al ingezet. De bijen zullen besmet geweest zijn met het DWV-virus en hebben de kast al vliegend verlaten'.
    Heb dit ook meegemaakt al in het najaar, maar dan was er geen DWV te zien, heb wel een vermoeden dat het verdwenen was door een ander virus. Zou dit ook zo niet geweest zijn bij u?, Bijen met het DWV kunnen toch moeilijk vliegen (kunnen wel de kast uitlopen en neervallen).
    Groeten, Patrick

    Ha Patrick, DWV komt voor in drie varianten A,B en C. De meest ziekmakende is variant B. Die is de afgelopen 10 jaar enorm toegenomen. DWV komt ook voor in de poppen en bijen ook zonder de kenmerkende verkreukelde vleugels. Dus het is niet altijd zichtbaar. Een ander virus is IAPV, een verlammingsvirus. Hierbij kunnen de bijen ook niet vliegen. Meestal slaat dat nog iets later in de winter toe. Er blijft natuurlijk een kans bestaan dat het een nieuw of nog niet ontdekt virus betreft. Groet, Ben

  • Frauke

    05-01-2024 om 18:07

    Dag Ben, even een vraag betreffend de topkast en het verwijderen van dode bijen. De topkast schoonmaken gebeurt pas in het voorjaar/zomer. Maar ik vraag me al lang af of al de dode bijen en andere achtergebleven troep mogelijk een bron van infectie etc zouden kunnen zijn voor de volken. Hoe kijk je daar tegenaan?

    Ha Frauke, de bijenkasten met schuifladen is een uitvinding uit de jaren 80. In de decennia en eeuwen daarvoor hadden alle kasten dichte bodems. Alleen korven hadden open bodems.
    Veel troep in de vorm van dode bijen zie je eigenlijk hoofdzakelijk bij minder gezonde volken. Ik check de kastbodems eind februari door de broedkamers even te liften. 2 op de 10 ongeveer hebben een vieze bodem. Bij topkasten met dichte bodem kijk ik pas bij de echte voorjaarscontrole en dan moet het ook nog lekker warm zijn. Tot op heden bleken de bodems dan al schoon te zijn.
    Het is natuurlijk beter dat de bijen niet in contact komen met de troep op de bodem. Veel kwaad kan het denk ik echter niet, omdat ze de troep met hun voorpoten vasthouden en de kast uitwerken. Ze knagen de restanten ook pas weg, indien het volledig opgedroogd is. Groet, Ben

  • Cock Hoogeduin

    05-01-2024 om 18:26

    Beste Ben, Ik vindt het wel een heel rare uitspraak om niet meer te oxalen Ik imker met segeberger kasten daar zit in de winter altijd broed in.

    Dag Cock, de winter begint op 21 december en vanaf die datum begint de koningin ook weer met de opbouw van een broednestje. Echter in de herfst ontstaat er in de regel een broedloze periode ook in mijn styroporkasten. Eind november/begin december heb je de grootste kans op broedloosheid en de late herfst is dan ook de beste tijd om te oxalen.
    Heb je dus nu nog niet geoxaald, dan heb je de kans laten lopen. De Duitse overheid verbiedt niet voor niets het oxalen na 1 januari. Groet, Ben

  • Janske

    05-01-2024 om 21:20

    Hallo Ben, mijn volken staan op 2 broedbakken, ik wil de volken niet al te veel storen, de volken zitten bijna allemaal in de bovenbak, ik heb door de hoge waterstand van het ondergelopen weiland 20 volken moeten verplaatsen de dag erna lagen heel, heel veel bijen dood voor de kasten, wat heel triest was, maar ja anders waren de bodems helemaal onder water komen te staan. Had echt geen andere keus. Kan ik de broedkamers die nog vol met voer zijn, op de volken zetten die wat licht aanvoelen, en tijdens het oxalen bleek dat die wat weinig voer over hadden, of is dat geen goed idee, wordt dan de derde broedkamer met voer. Of toch in deze kou, lege ramen eruit halen en volle erin hangen. Ondanks dat ik de bijen in de kou zet die bovenin de tros hebben. Ik heb de kortste dag 21 dec met oxaalzuur behandeld.

    Ha Janske, het kan bijna niet dat de volken al in januari zonder voer zitten. Ik zou eerst eens kijken waar de volken in de bk zitten. Van bovenaf kun je door het folie kijken en onderaf via de schuifla. Zit de wintertros nog voorin in de kast dan hoef je je geen zorgen te maken, want dan zit er nog voldoende voer achterin de ramen. Ik zou nog niets doen tot begin februari en bij iets hogere temperaturen (8 graden of meer) zou ik in eerste instantie uitsluitend de lichtste kast open maken en bekijken.
    Mocht die een noodvoedering nodig hebben, dan kun je de andere lichte kasten ook openen en voorzien van 2 volle voerramen tegen de bijentros. Laat maar tegen die tijd horen wat je aantreft. Vaak valt het mee. Groet, Ben

  • Danny

    05-01-2024 om 22:53

    Dag Ben
    Even iets anders.
    Ik heb voor de eerste keer een uitgeslingerde zolder onder een broedromp geplaatst in plaats van met azijnzuur te stockeren.
    Regel is om in februari deze onderuit te halen, wachten op een koude dag opdat de bijen dus bovenin zitten?
    Wat krijg ik dan te zien? Lege, mooi onderhouden honingraten of eerder stuifmeelrestanten inclusief veel bijen? Maw zullen deze ramen kant en klaar terug te gebruiken zijn in de lente?
    Groeten
    Danny

    Ha Danny,
    Indien het mooie honingramen zonder stuifmeel/bijenbrood waren tijdens het slingeren, dan zul je ze in dezelfde toestand aantreffen eind februari. Je kunt soms een grijze waas over de ramen aantreffen, maar dat poetsen de bijen wel weer schoon. Afhankelijk van de sterkte van het volk zitten er eind februari soms enige tientallen bijen op deze ramen, die kun je even afslaan in een emmer en op de toplatten van de broedkamer terug geven.
    Zodra de broedkamer weer bijna met 10 of 11 ramen bezet is, kun je de honingzolder weer met het moerrooster eronder terug plaatsen. Uiteraard pas doen bij mooie weersvooruitzichten en voldoende voorjaarsdracht (wilg/kersen etc.). Groet, Ben

  • Feike Jan Reitsma

    06-01-2024 om 11:17

    Hoi Ben,

    Ik las je schrijven dat oxalen nu niet meer kan omdat er al broed is in de meeste volken. Ik heb door het slechte weer het oxalen voor me uitgeschoven naar de echte -5 nachten. Wat is precies de reden waarom oxalen nu niet meer zou mogen?

    Ha Feike Jan, in Nederland mag je nog wel oxalen in januari, echter het is minder effectief omdat oxaal geen vat heeft op de mijten in het gesloten broed. Plan het oxalen komend jaar eind november/begin december, dan zijn ze hoogstwaarschijnlijk broedloos. Groet, Ben

  • Rob.

    06-01-2024 om 12:06

    Ben, de beste wensen nog voor het nieuwe jaar!
    Kunnen de nat opgeslagen honingraten van afgelopen jaar, opgeslagen in een toren van broedkamers met walnoot bladeren ertussen, niet gaan gisten?
    Als ik er langs loop ruik ik een alcohol lucht, kan dit kwaad?
    Gr. Rob

    Ha Rob, alcohol houdt de wasmotten mooi op afstand ;-). Je kunt ze prima hergebruiken. Neem een of twee dagen voor gebruik de bovenste dekplank eraf en het alcohol vervliegt. De bijen maken zeer gretig gebruik van de geslingerde ramen. Groet, Ben

  • Henk Oplaat

    07-01-2024 om 13:48

    Dag Ben, waarde collega imkers,om te beginnen allen een gezond, gelukkig en gezegend nieuw jaar gewenst. Aan gezien ik zo stijf ben als een brandhout bevind ik mij zeer wel bij een bodemgaascontrole via het vlieggat.
    Ik hou een spiegel onder 45 gaden voor het vlieggat en schijn er met een zaklantaarn op, je kijkt dan als het ware met een periscoop onderin de kast.
    Ligt er rommel, wat dan ook dan haal ik het met een gebogen ijzerdraad weg.

    Goede tip, slimme vondst Henk! Groet, Ben

  • Cees

    21-01-2024 om 13:55

    Hoi Ben zou ik van de week 2 bijenkasten kunnen verplaatsen ( 3 kwartier auto rijden)? Ik wil ze in de koffer zetten ipv kar.

    Ik weet dat het beter is om te wachten maar 1 maart moeten ze weg daar ( ivm verhuizing). Ik zou eventueel kunnen vragen of ze nog wat langer mogen blijven staan daar, maar aangezien ze van de week 11 a 12 graden afgeven kan het misschien ook wel dacht ik.

    Wat zou jij adviseren?

    Wie weet is het tot eind maart begin april minder warm dan van de week:).

    Ha Cees, ik zou het inderdaad doen bij 10 tot 12 graden, want dan kunnen ze los van de tros komen en ontstaat er minder schade. Wel schuifladen eruit tijdens transport. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.