09-01-2020

Vervroegde voorjaarsschoonmaak?

Gisteren en vandaag worden we weer met de neus op de feiten gedrukt. Het is midden januari en we zien voorjaarsachtige temperaturen op de thermometer. Hoe reageren onze bijen daar op? Die gaan blijkbaar letterlijk los. Ze cleanen de bodems en ruimen de dode bijen op. Die zie je deels terug voor de kast. De meeste dode bijen worden echter verder weg van de kast naar hun laatste rustplaats gebracht. 

Het loskomen van de bijen van de wintertros en de activiteiten van de schoonmaaksters op de gaasbodem leiden direct tot een verhoogde val van mul en mijten op de schuifladen. Op de onderstaande vier foto's zie je de schuifladen van twee minipluskastjes van gisterochtend en van vanmorgen. De verschillen zijn enorm. Bij volken met een matige tot hoge mijtenbesmetting zie je tevens plotseling een veel hogere mijtenval.

Bij volken met weinig mijten is er geen sprake van een verhoogde mijtenval. 

 

Het is dus een mooi moment om eens de schuiflade te bestuderen. 

Soms vragen imkers zich af of dit warme weer niet slecht is voor de bijen. Ik denk dat bijen zeer flexibel zijn en zich hierop hebben aangepast. Duizend kilometer zuidwaarts hebben ze al duizenden jaren deze zachte kwakkelende winters achter de rug. Dat schuift nu alleen op naar onze streken. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent bijenteelt

Deel dit bericht

Reacties

  • Anoniem

    09-01-2020 om 11:54

    Er zouden nu geen mijten meer moeten vallen . Is de bestrijding niet voldoende effectief geweest?

    Anoniem, graag in het vervolg je naam vermelden, ik ben namelijk ook openbaar. In het kader van teelt en selectie op Varroa Hygiënisch gedrag zijn sommige volken niet behandeld. Sommige volken laten dus nog mijtenval zien. Groet, Ben

  • Nelleke Schuurman

    09-01-2020 om 14:03

    Ik zie ook veel jonge bijen voor het eerst buiten lijkt wel. Dan heeft er al die tijd broed gezeten. Is de varroabehandeling met oxaal dan wel nuttig geweest?
    Groet, Nelleke Schuurman

    Nelleke, de nu uitvliegende en zich opnieuw oriënterende bijen zijn de oude winterbijen. Waarom denk je het jonge bijen zijn? Groet, Ben

  • Jan v Tongeren

    09-01-2020 om 17:52

    Er zijn nog een aantal dode mijten die in de zeer compacte wintertros hingen die vallen nu omdat bijeentros wat losser wordt bij deze temperatuur.Dit is een normaal verschijnsel.
    Ook jonge bijen op de vliegplank is normaal dat zijn de bijen die eind november geboren zijn.het nagerecht (oxaalzuur druppeling) heeft wel degelijk nuttig geweest.

    Jan, klopt dat er bij warmer weer extra mijten vallen die verstopt zaten in de compacte wintertros. Toch vallen die niet indien de mijtenbesmetting zeer laag is of juist veel bij een hogere mijtenbesmetting. Bijen van eind november zijn inmiddels al 6 weken oude bijen!!! Groet, Ben

  • Ernst

    09-01-2020 om 21:57

    Vorige week al eerste stuifmeelklompjes op de bodemschuifgevonden in de buurt van Brussel. Ook eerste bloeiende mannelijke hazelaarbloeizes gezien.
    Eerste jonge varroamijten op de plank gevonden en inderdaad de laatste 2 dagen weer meer mijtenval.

  • jwavrva (jan willem)

    09-01-2020 om 23:37

    Ik moet nog naar de schuifladen kijken, maar ik verwacht bij hogere temperaturen een groeiend broednest met als gevolg meer voerverbruik en dus meer mul. Dat groeiend broednest kan vergeefse moeite zijn als het nog echt koud wordt. Dan zal het toch grotendeels weer opgeruimd worden? Of deze warme dagen gunstig zijn zal dus nog moeten blijken.

    Jan Willem, het broednest blijft vooralsnog klein omdat er geen vers stuifmeel/nectar binnenkomt. Het ontstaan van dat broednestje begin januari is evolutionair geprogrammeerd. Pas in februari wanneer er echt stuifmeel binnenkomt van els en hazelaar gaat het broednestje groeien. Pas in februari stijgt dan ook het voergebruik, door het huidige milde weer kan de bijenkachel lager blijven branden. Groet, Ben

  • Ed Rietdijk

    10-01-2020 om 08:00

    Hoi Ben,
    Ik had de schuiflades weggehaald ivm de kans op schimmel op de raten, moet ik ze nu weer terugplaatsen om te monitoren hoe het met de mijtenval is gesteld?
    Groet uit Schagen, Ed

    Ed, je moet nu de schuifladen in januari weer plaatsen om het broednestje te beschermen tegen afkoeling (vooral bij harde wind), alhoewel de bijen daar wel voor zorgen. Maar dan kost het ze iets minder energie. Bijen hebben vocht nodig in de kast, want ze kunnen buiten nog geen water halen. Dus condensatievocht gebruiken ze ook zelf. Groet, Ben

  • Danny

    10-01-2020 om 08:26

    Hoi Ben e.a.

    Tijdens mijn oxaalzuur behandeling ergens in december zag ik dat er op diverse raampjes enige schimmel zat met bovendien enige vocht plekken rondom in de kast. Tevens kwam ik ook veel families van pissebedden tegen die in de divers hoekjes en ruimtes tussen de oortjes verborgen zaten.
    Aangezien het nu behoorlijk warm is en de bijen mogelijk ook vliegen zou ik daarom graag de bodem en de onderste bak willen omwisselen voor nieuwe zodat de bijen weer in de droge schone kast zitten. De 'oude' kasten kunnen dan weer mooi mee naar huis waar ik ze kan laten drogen en enig herstelwerk kan uitvoeren.

    Is dat wijs/slim of kan ik de bijen beter gewoon laten zoals ze nu zitten ?

    Danny, het is wijs om nu niets te veranderen. Het is volkomen natuurlijk dat er vocht zit in de nestholte en dat ramen met wintervoer soms een grijs uiterlijk hebben. Miljoenen jaren leefden de bijen in boom- en rotsholtes. Daar is het van nature vochtiger, iets waar bijen goed tegen moeten kunnen.
    Onderbak kun je het beste per 1 maart wegnemen. Groet, Ben

  • Piet

    10-01-2020 om 09:42

    Beste Ben,

    Bij veel van mijn volken op 2 bakken zit de tros halverwege de 2 bakken. Dat maakt het wegnemen van de onderbak in het voorjaar wat lastiger. Heb je daar nog een goede tip voor?

    Piet, overstappen op Dadantkasten? Grapje natuurlijk. Toch valt het vaak mee als je per 1 maart echt in de ramen van de onderbak kijkt. Er zitten dan wel vaak bijen, maar heel weinig broed. Want een broednest in het voorjaar verdeeld over twee bakken is minder natuurlijk. Sla de broedloze ramen uit de onderbak af op de bovenbak of eerst in een emmer. Waarschijnlijk kun je zo 6 tot 8 ramen uit de onderbak wegnemen. Groet, Ben

  • Gail

    10-01-2020 om 09:45

    Hallo Ben,

    Even een andere vraag. Kan ik nu mijn bijenkast verplaatsen ongeveer 200 meter. Mijn man is een andere bijenonderkomen ah maken.

    Grts Gail

    Gail, dat kan nu net niet, want de bijen hebben zich de afgelopen twee dagen weer ingevlogen op hun huidige plek. Ze moeten eerst 3 weken binnen gezeten hebben om ze te verhuizen. Misschien komen er nog een paar koude weken in januari/februari dan kun je ze na twee a drie weken binnen zitten wel verplaatsen. Groet, Ben

  • Ed Rietdijk

    10-01-2020 om 11:58

    Mooi, daar kan ik wat mee.
    Ik vanmiddag gelijk de lades plaatsen en ook even kijken hoe het ervoor staat met de bijen dames.
    Groeten, Ed

  • Margriet

    10-01-2020 om 12:02

    Ha Ben , ik heb in december een oxaalbehandeling gegeven maar zie nu nog veel mijten op de schuiflade. Kan ik -als de temperatuur hoger wordt- apigard of thymofar gebruiken om de rest van de mijten te verwijderen?
    Groetjes Margriet

    Margriet, alsjeblieft niet doen. Het oxaalzuur blijft zeker nog 4 a 5 weken doorwerken, dus heel gewoon dat je nu nog steeds mijten ziet vallen. Groet, Ben
    PS Apiguard of Thymovar werken uitsluitend bij zomerse temperaturen!

  • Gerja

    10-01-2020 om 15:26

    Hallo Ben,
    Na oxaalzuur flinke val mijten gehad en laatste 2 weken nauwelijks meer dus lijkt me prima. Kreeg van de behandelaars(kon er zelf jammer genoeg niet bij zijn) complimenten over prachtig volkje op 5a6 straatjes. Blij mee.

    Afgelopen weekend tussen al het mul ook alweer paar dekseltjes/ doppen, is teken op uitgelopen broed toch? Tikkie vroeg maar niet onmogelijk?

    Gr gerja

    Gerja, de dekseltjes zijn misschien van uitgelopen darrencellen. Soms wordt er per ongeluk wel eens een onbevrucht eitje gelegd. Groet, Ben

  • Gert Valk

    13-01-2020 om 20:31

    Dag Ben,

    Aangezien ik de hoeveelheid voer in een aantal spaarkasten niet vertrouwde heb ik deze kasten gewogen.
    Dit varieerde nogal.
    Voorbeeld.
    Gewicht 29.9kg.
    Lege spaarkast red cedar 1 brk en 1 hk 14.4kg
    10hk en 10 brk ramen leeg 4.5kg.
    Wintertros 10000 bijen 1kg
    Max gewicht voer 10.0kg

    1 zesramer is kritiek nog maar 5.7kg voer aanwezig...
    Gemiddeld verbruik in januari 1kg
    Februari 1.5kg
    Maart 2 kg
    Dan zou het net goed moeten gaan als het weer voor de wilg goed is om te kunnen halen.
    Dit moet ik goed in de gaten houden dus en anders voelen ramen uit een ander volk overhangen.
    Klopt dit een beetje?
    Door het erg laat blijven doorvoeren in kleine beetjes hebben ze lang een groot broednest gehad, waardoor ze toch wel heel veel voer opgemaakt hebben..

    Hartelijke groet!

    Gert, je berekening klopt. Zo heb ik dat ook een keer voor MiniPlussen gedaan. Het voeren in kleine porties raad ik af, zoals je weet. Het levert niet meer langlevende winterbijen op want de voor het broed noodzakelijke voedsterbijen worden vervolgens geen langlevende winterbijen.
    Je kunt de zesramer per 1 maart een 2,5 kg pak suikerdeeg op het voergat geven. Tegen die tijd kunnen ze weer voldoende vliegen en water en stuifmeel halen. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.