28-04-2024

Voedselschaarste/vijfjarig onbehandeld volk

Van diverse kanten hoorde ik berichten over het ruimen van het darrenbroed en het openen van het werksterbroed. Het leidt geen twijfel dat de bijen de afgelopen twee weken flink hebben gesnoept van de al verzamelde honing. Was die rijkelijk aanwezig, dan kunnen ze zo'n koude twee weken makkelijk overbruggen, maar met kleinere voorraden dreigt er hongersnood.

Bij gebrek aan voedsel kannibaliseren de bijen hun eigen broed, eitjes, larven en poppen... alles wordt gegeten of geruimd. Gelukkig ligt het dieptepunt achter ons en kunnen de bijen weer vliegen op de laatste appelbloesems, paardenkastanjes en esdoorns. Kom je een volk in hongersnood tegen druppel dan wat lauwwarme 1:1 suikerwateroplossing op de toplatten en geef ze snel een voerbak met een paar liter 1:1 voeding. 

In de volgende video zie je de controle op voer en belegde zwermcellen van een volk in een eenbaksspaarkast en een Dadantkast, die altijd eenbaks gehouden wordt vanwege de grotere broedkamer. Die broedkamer is zo groot dat er meestal maar 7 tot 10 ramen in gebruik zijn in plaats van het maximale 12 tot 13 ramen. Het legvermogen van de moer bepaalt het aantal ramen. 

In de dadantkast huist een volk dat inmiddels vijf jaar oud is en dus ook al vijf jaar niet meer behandeld is tegen varroamijten. Dit volk wordt dus jaarlijks gecheckt op de mijtbesmetting. Zonder controle op passende momenten op de mijtbesmetting is behandelvrij imkeren onmogelijk. Heb je geen tijd of zin in onderzoek op de mijtbesmetting pas dan gewoon het twee- of driegangenmenu toe. 

Bij de darrenraatmethode maak ik graag de kanttekening dat je tijdig het gesloten broed moet kunnen ruimen, dat is niet voor iedereen mogelijk. Dan kun je het voorgerecht van het driegangenmenu maar beter skippen. 

Het geheim van onbehandeld imkeren is geen geheim. Het is uitsluitend geschikt voor volhoudende imkers, die bereid zijn te selecteren en mijtenonderzoek te doen. Hierover in een volgend blogbericht meer. 

 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent koninginnenteelt

Deel dit bericht

Reacties

  • Ed Rietdijk

    28-04-2024 om 13:24

    Beste Ben, volgens mij is de omgeving waar de bijen worden gehouden van invlied op het nog aanwezige voer, ik heb op dit moment bij mijn kasten volle ramen voer verwisseld voor uitgebouwde lege ramen omdat er nog een overschot aan voer in de kasten aanwezig zat na het uitwinteren. Die ramen heb ik (wasmot vrij) opgeslagen voor een eventuele zwerm of aflegger.
    Groet uit Schagen, Ed

    Ha Ed, heb ik ook gedaan in maart. Toch heb ik sommige volken weer voerramen terug gegeven. Groet, Ben

  • Karin

    28-04-2024 om 14:48

    Dag Ben, je schrijft dat je de bijen 5 j niet behandeld hebt maar toch mijtencontrole doet. Als je ze toch niet behandeld waarom moet je dan mijtencontrole doen. Waarom is dan behandelvrij imkeren onmogelijk?

    Ha Karin, de bijen kunnen alleen overleven wanneer de mijten- en viruspopulatie onder een bepaalde drempelwaarde blijft. De formele richtlijn is een mijtenbesmetting eind juli en eind augustus van onder de 3%. Bij mij blijkt een waarde tot 10% ook geen probleem te geven. Ik doe uitsluitend na al die jaren behandelvrij imkeren nog slechts af en toe een steekproef. Het bericht was meer een waarschuwing voor de imkers die behandelvrij willen gaan werken. Groet, Ben

  • Jab.

    28-04-2024 om 19:56

    Hallo Ben, even vraag over de mini plus: doe je daar ook een koninginnerooster tussen? Bijvoorbeeld 2 bakken met broed en rest honingkamers? Groetjes Bianca.

    Ha Bianca, ik gebruik roosters in mp alleen als ik ze naar beneden wil dirigeren bij een overgang van mp naar dadant of simplex. Verder gebruik ik ze niet. Aan drie randjes hebben ze onvoldoende ruimte. ze kunnen wel doorgroeien naar 6 randjes. 4 voor broed en 2 voor honing. De honing drukt het broed wel naar beneden wanneer er voldoende dracht is. Groet, Ben

  • Paulus

    28-04-2024 om 20:22

    Hoi Ben, ik heb slechts twee volken. Bij de controle op afgelopen vrijdag viel mij op weinig voer maar veel stuifmeel en brias. Moet ik bijvoeren? De honingbakken zijn slechts matig gevuld, ik heb er twee op mijn grootste volk staan, is het slim om deze terug te brengen naar 1 bak? Met behulp van een bijen uitloop?

    Ha Paulus, ik zou niets veranderen aan de hk's. Met de weersverbetering zullen ze ook wel weer nectar verzamelen. Komend weekend weer eens controleren. Groet, Ben

  • Mieke

    28-04-2024 om 21:00

    Hallo Ben, vorige week heb ik mijn 4 volken gecontroleerd. Eén van die volken had broed op alle 11 ramen, tjokvol zat het. Er stonden al 2 honingkamers (broedbakformaat) op die ook vol zaten. Ik heb er een derde op geplaatst. Waar slaan de bijen overdag nu hun honing op als beneden alles vol zit?
    Ook heb ik drie darrenramen weggesneden en geen enkele mijt gevonden. Kan ik eventueel stoppen met darrenramen? En ook de zomerbehandeling achterwege laten? Groet, Mieke

    Ha Mieke, de bijen blijven de nectar boven en in het broednest opslaan en je ziet zelf dat ze het naar boven brengen. Heb je al 3 bkramen darrenbroed per volk uitgesneden? zo ja, dan is dat voldoende.
    De zomerbehandeling mag je alleen achterwege laten wanneer je met de schudproef minder dan 5% mijten vind eind juli en eind augustus moet je de schudproef herhalen. Groet, Ben

  • Willem

    28-04-2024 om 21:20

    Dag Ben, Bij een van mijn volken een paar belegde doppen. Is het misschien tijd om een vlieger te maken? Anders misschien doppen wegnemen en nog even wachten?

    Ha Willem, ik zou als je voor de tweede keer weer belegde doppen aantreft, direct een kunstzwerm maken. Dan ben je direct vd zwermdrift af. Groet, Ben

  • Jordan

    28-04-2024 om 21:55

    Hoi Ben, ik ben dit jaar overgegaan op 1 (broed)baksimkeren, waarbij ik ruimte geef met meerdere HKs. Nu heb ik al 3 zwermen gehad. Ik concludeer niet meteen dat dit daardoor komt, maar het is natuurlijk wel zo dat de moer minder plek heeft om eitjes te leggen dan in 2 BKs. Hoe voorkom je dan vaak & voortijdig zwermen? Ik snap dat ik afleggers kan maken, doppen breken, kunstzwermen etc., , maar betekent dat bij 1 baksimkeren dat je dat eerder in het seizoen moet doen dan met 2 BKs? En andere vraag: Hoe voorkom ik met 1 baksimkeren dat ik veel extra volken krijg, want eigenlijk wil ik niet verder uitbreiden. Dank voor je antwoord Ben!

    Ha Jordan, het lijkt erop dat het extreem zachte weer dit jaar een extra motor was voor het aanwakkeren van de zwermdrift. Misschien zou een derde hk ook nog nodig zijn indien de 2e bijna volledig bezet is? Is dat zo? Goede moeren leggen 2000 eitjes per dag, dat maakt 42.000 cellen. Er zitten meer cellen in een bk. Maar misschien heb je bovenmatig goede moeren of zit er toch verhoogde zwermdrift in de genen van deze 3 volken.
    Naar mijn ervaring kunnen volken met twee bk's broedruimte ook zwermen, wellicht later. Je moet echter zoals je zegt ingrepen plegen om de zwermdrift weg te nemen, want zwermen is een natuurlijke manier van vernieuwing. Je kunt ze voor het inwinteren eventueel verenigen of nu al imkers met wintersterfte ermee helpen. Ze zullen er blij mee zijn. Groet, Ben ps teel vooral moeren van je volken die geen zwermdrift laten zien

  • Antonio

    29-04-2024 om 17:24

    Hallo Ben,

    Ik heb een aflegger die een nieuwe koningin heeft gemaakt. Inmiddels is het zo dat er minimaal sinds gister al een tuter rondloopt en meerdere kwakers te horen waren. Er waren echter ook een aantal doppen al uitgebeten aan de zijkant. Normaal een duidelijk teken dat ze niet willen zwermen. Vandaag zijn er echter nog steeds kwakers te horen. Hoe lang duurt het normaliter voordat ze haar zussen dood steekt?

    Ik kan natuurlijk zelf doppen breken, maar ga er eigenlijk vanuit dat ze het zelf wel oplossen?

    Gr. Antonio

    Dag Antonio, ik veronderstel hetzelfde als jij namelijk dat ze de rest van de moeren ook afsteken. Echter hier lijkt twijfel in het spel. Een volk bestaat uit meerdere zustergroepen met eigen specifieke eigenschappen. Wie weet, zijn ze het nog niet eens over de strategie ruimen of nazwermen. Persoonlijk zou ik bij het horen van kwakers na 16.00 uur de doppen zelf openbreken. Dan weet je de uitkomst zeker. Groet, Ben

  • Gerrit Bijvank

    29-04-2024 om 21:34

    Leuke blog Ben
    Exact dezelfde ervaring/waarneming

  • Fulco

    02-05-2024 om 11:25

    Dag Ben,

    Ik “babysit” voor een bevriende imker een paar weken zijn kasten, om zwermen te voorkomen. Bij de laatste controle van het weekend constateerde ik een serieus dreigend gebrek aan voer. Ze zullen de afgelopen drie dagen wel weer wat gehaald hebben, maar voor volgende week zie ik opnieuw regenachtige dagen in het weerbericht. Klopt het dat suikerdeeg, in tegenstelling tot suikerwater, in principe niet opgeslagen wordt maar voor direct gebruik wordt aangesproken, zodat er geen sprake zal zijn van vermenging met eventuele nectar/honing opslag later?

    Ha Fulco, suikerdeeg spreken ze aan voor direct gebruik. 2,5 kilo blijft wel 3 tot 4vweken liggen. Groet, Ben

  • Joost

    07-05-2024 om 12:08

    Hoi Ben,

    Dit jaar imker ik voor het eerst op 1BK spaarkast.

    Ik zag vandaag tijdens de controle dat de 1e HK zo goed als verzegeld was, echter zijn de binnenste 4 a 6 hk ramen zo goed als gevuld met stuifmeel ( de binnenste 2 bijna tot aan boven).

    Als ik straks moet slingeren pak ik toch ook al het stuifmeel weg?

    Als dit bij 1 baks imkeren hoort (een klein beetje wist ik wel maar zoveel stuifmeel had ik niet gedacht) ga ik het liefst terug naar 2 baks imkeren. Als ik nu een BK onder zet denk je dat ze de stuifmeel dan nog uit de hk ramen halen en vullen met nectar. Of heb jij een ander idee hoe ik de stuifmeel uit de ramen kan halen??

    Ha Joost, wanneer de 1e hk verzegelde honing en ook bijenbrood bevat dan kun je die bak gewoon meenemen, slingeren en weer terugzetten. Er zal geen stuifmeel verdwijnen. Dat blijft gewoon in de raten zitten. Misschien is het makkelijker om alleen de ramen verzegelde honing mee te nemen en om te ruilen voor ramen met kunstraat. Dan laat je het bijenbrood gewoon zitten. Dat moet je er niet uit willen halen, dit is kwaliteitsvoer.
    Dat stuifmeel wordt over enige weken echt weer aangesproken. Dus ik zie geen enkel probleem, niet voor de bijen en niet voor de imker;-). Groet, Ben

  • Joost

    07-05-2024 om 13:25

    Dank ben voor je snelle antwoord.

    Ik wilde vanmiddag BKs onder gaan plaatsen maar dat ga ik dan niet doen:).

    Nog 1 vraag:
    Stel er staan 3 HKs op. De onderste 2 neem ik mee om te slingeren en de bovenste laat ik staan. Als ik dan de HK met al die stuifmeel/bijenbrood terug wil zetten waar zet ik die dan?? Normaal altijd boven op deHK die is blijven staan, maar kan ik deze er nu beter onder plaatsen dus op het moerrooster zodat het stuifmeel weer tegen/boven het broednest zit?

    Ha Joost, zet 'm maar gewoon bovenop, dat geeft de minste verstoring en de huisbijen halen het stuifmeel wel op om te eten. Dat verdwijnt vanzelf.
    Mocht de 2e hk weer goed bezet zijn, dan ook de 3e hk weer terug. Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.