Blog categorieën

30-01-2020

voergebruik daalt in de winter en stijgt bij hoge mijtbesmetting

voergebruik daalt in de winter en stijgt bij hoge mijtbesmetting

Houd je niet van rekenen, begin dan te lezen bij de resultaten. Half september heb ik mijn MiniPlus-kastjes gewogen om vast te stellen of ze voldoende ingewinterd waren. Het minimumgewicht voor een 2-laags kastje met houten bodem moet 12,2 kilo zijn. De opbouw van het gewicht van kastje, raampjes en bijen staat in een ander BLOG-bericht van vorig jaar. Conclusie is dat er bij 12,2 kilo totaalgewicht acht kilo wintervoer aanwezig is. 

Op 9 november heb ik de kastjes weer gemeten en een enkel kastje bijgevoerd. Op 30 januari 2020 heb ik weer alle kastjes gewogen. Vervolgens heb ik van alle kastjes, die niet zijn bijgevoerd het gemiddelde voergebruik berekend. Op 30 januari zijn nog drie volkjes bijgevoerd, die onder de grens doken van 9 kilo bruto. 

Ik heb zojuist het gemiddelde voergebruik voor de herfst (19 sept tot 9 nov) en voor de hele periode (19 sept tot 30 jan) berekend. Het aantal niet bijgevoerde kastjes was twaalf, te weten zes op grote cellen (5,4 mm) en zes op kleine cellen (4,9 mm). Daarnaast is de gemiddelde mijtenval over dezelfde periode berekend. 

De resultaten zijn het volgende:

  • Het voergebruik voor de gehele periode (19 sept tot 30 jan) als gemiddelde van 12 volken is 2,95 kilo per volk, dit is 22,3 gram per dag;
  • Het voergebruik voor de herfstperiode (19 sept tot 9 nov) als gemiddelde van 12 volken is 1,14 kilo per volk, dit is 57 gram per dag;
  • Het voergebruik in de volken op grote cellen was over de hele periode 3,3 kilo per volk en voor kleine cellen was dat 2,6 kilo per volk;
  • Het voergebruik over de hele periode varieerde van 21,6 tot 29,2 gram per dag bij grote cellen en 15,9 tot 26,1 gram per dag bij kleine cellen;
  • Het gemiddelde gebruik op grote cellen is 25 gram per dag en op kleine cellen 20 gram per dag (gemeten over 6 volken per groep)
  • Er is blijkbaar een duidelijk verband tussen voergebruik en mijtbesmetting. De twee volken met de hoogste mijtbesmetting op grote cellen gebruikten het meeste voer per dag namelijk 28 en 29,2 gram per dag. Het volk met de hoogste mijtenbesmetting op kleine cellen gebruikte ook het meeste voer in deze groep namelijk 26,1 gram per dag. 
  • Het verband tussen voergebruik en mijtenbesmetting heb ik voorgaande winter ook al vastgesteld. Dit wordt hoogstwaarschijnlijk veroorzaakt door het feit dat de volken met veel mijten langer doorbroeden en ook weer eerder beginnen met broeden. Dit broed komt waarschijnlijk voort uit een compensatiegedrag van het volk voor het verlies van korter levende winterbijen.
 
Voorlopige conclusies:
  • Broed bepaalt in sterke mate de hoogte van de voerconsumptie;
  • In de herfst is het voergebruik hierdoor veel hoger dan in de wintermaanden december en januari;
  • De volken met de hoogste mijtenbesmetting gebruiken ook het meeste voer;
  • Het voergebruik in volken op grote cellen was gemiddeld 20% hoger dan bij kleine cellen. Aangezien de volken op grote cellen een hogere mijtenbesmetting hadden, zou het voergebruik gestegen kunnen zijn vanwege het aanwezigheid broed i.v.m. de hogere mijtbesmetting. De kleine cellen op zich hebben waarschijnlijk geen invloed op het voergebruik.   

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent bijenteelt 

Deel dit bericht

« terug naar overzicht

Reacties

  • Lippe

    31-01-2020 om 13:00

    Hey Ben,

    Ik heb zelf altijd een beetje afkeer tegen het voeren in de winter, tenzij het echt niet anders kan.

    De jonge (reserve) moeren winter ik in kunststof zesramers in. Daar heb ik op advies van een VCI mentor de voerbak tot de vorst op laten staan (begin december). Dat gaat nog altijd goed. Heb nog niet meegemaakt dat ik deze volken moest bijvoeren. Overigens zijn carnica's ook wat zuiniger in de regel. Maar goed, jij hebt een paar jaar meer ervaring daarmee als ik.

    Mijn vraag is of door het voeren ook niet de broedaanzet wordt verhoogd en je dus eigenlijk een beetje met de kraan open aan het dweilen bent? Uiteraard als een volk dreigt te verhongeren heb je geen keus, maar jij voert dus al bij als ze onder een door jouw bepaalde ijzeren voorraad duiken?
    Bijvoeren in de winter doe ik dus als het echt niet anders kan.
    Kun je daar nog wat over uitweiden?

    Ha Lippe,
    Ik stop eind september zeker met voeren, want met voeren in oktober/november zorg je voor het in stand houden van een broednest. Nu er weer broed in zit, loop ik in februari bij die drie volken, die onder het minimumgewicht dreigen te geraken, kans dat ze met matige vorst los van het resterende voer komen te zitten. Ik voer ze anders ook niet, maar nu het drie dagen 12 a 13 graden is, kunnen ze mooi een paar dagen hun voorraden aanvullen. Zodra de temperatuur daalt kunnen ze toch niet meer in de voerbak komen.
    Het is dus uit eerder uit nood geboren. De andere 27 MiniPlus-volken krijgen helemaal niets. Groet, Ben

  • Frank Olde Daalhuis

    31-01-2020 om 14:29

    Hoi Ben,

    Volledig off-topic: leuke lezing gisteravond in Hengelo!

    (on-topic, ik ga morgen ff checken wat de zesramers aan het doen zijn met het pakje apifonda dat er nu 3weken op ligt)
    gr. Frank Olde Daalhuis

    Dank je Frank! Groet, Ben

  • Susanne

    31-01-2020 om 15:14

    Hallo Ben, Ik hou wel van statistieken en cijfertjes, dus ik vind dit een hele leuke blog. Mijn hersenradertjes draaien weer leuk met deze cijfers.

  • Gert Valk

    31-01-2020 om 19:24

    Ha Ben, interessant. weet jij wat een gemiddeld volk op 8 straten meer verbruikt aan voer dan een volk op 5 straten?
    Is dit bijna een factor 2?
    Broed bepaald grotendeels het voergebruik, een grote tros kan eenvoudiger meer broed warm houden.
    Wat weegt 1 volle romp met voer in een Mini plus ongegeer?

    Leuk om te wegen en te rekenen.

    Alvast hartelijk dank!

    Gert, uitsluitend het voer weegt bijna 1 kilo per raampjes, dus een romp MiniPlus weegt 6 kilo. Een vijframer kan in theorie meer verbruiken dan een achtramer, want de verhouding tussen oppervlakte en aantal bijen is ongunstiger. Maar aan de andere kant bepaalt het aantal larven de voerbehoefte. Twee tegengestelde factoren dus. Groet, Ben

  • karin

    01-02-2020 om 09:01

    Hallo Ben, komt het feit dat zwaarder besmette volkeren meer verbruiken door het feit dat dan de moeren langer blijven doorgaan met broed afzetten? Om zo te proberen alsnog toch voldoende "goede" winterbijen te krijgen? Of zijn het doorgaans enkel jongere moeren die lager broed afzetten?

    Hallo Karin, alle moeren zullen dit compensatiegedrag vertonen, jong en ouder. In mijn weegproef zaten trouwens uitsluitend moeren van 2019. Ik zet ze straks allemaal over naar Dadant, met uitzondering van de beste twee teeltmoeren. Groet, Ben

  • Ed Rietdijk

    01-02-2020 om 14:43

    Hoi Ben,
    Ik ben net nog even bij mijn twee volkjes langs gegaan en daar zag ik dat er volop gevlogen werd en ook het volk uit de kast zonder doorzichtige dekplaat maakte een vitale indruk en op die bodemplaat trof ik bruine mul aan en geen enkele varroa mijt. Ik was toch wat ongerust geraakt door alle verhalen over volken die zijn verhongerd maar ten onrechte blijkt. Vanaf volgend jaar ga ik ook met een weegschaal de kasten wegen en hoop er dan ook nog een volk bij te hebben, de Segeberger kast heb ik al nu het volk nog.
    Hartelijke groet, Ed

    Ed, een digitale kofferweegschaal van ongeveer 20 euro geeft voldoende informatie over het gewicht. Linker- en rechterkant wegen en je weet voldoende. Groet, Ben

  • Arnold 't Hart

    02-02-2020 om 20:49

    Ha Ben,
    Volken met veel broed hebben veel mijten en verbruiken veel voer. Zijn dit volken waar je niet verder mee moet telen en straks verenigen?

    Ha Arnold, ik zei het net iets anders, namelijk: volken met veel mijten, hebben ook meer broed. Volken met veel broed hoeven niet perse veel mijten te hebben.
    Ik teel niet verder met volken met P-moeren, waarin veel mijten zitten (let wel: dit zijn onbehandelde volken bij mij).
    Groet, Ben

  • Marjolein

    03-02-2020 om 10:09

    Hi Ben,
    Bedankt voor de altijd interessante berichten.
    Linker en rechterkant wegen en je weet genoeg?? tel je dat dan bij elkaar op?

    Marjolein, ja, optellen geeft het totaalgewicht van de kast. Groet, Ben

  • Lippe

    03-02-2020 om 14:08

    Hi Ben,
    Nog even een aanvullende vraag over het losraken van het voer.

    Is het niet zo dat met deze warme winter de bijen het voer verplaatsen en dat we pas bang hoeven te zijn dat volken van het voer losraken wanneer het weken achtereen erg koud is en de tros per ongeluk de verkeerde kant op aan het eten is of dat er te krap is ingewinterd zoals in jouw voorbeeld?

    Hi Lippe, even een snelle reactie tussen het schrijven van een nieuw imkerboek door ;-): ja, je hebt het helemaal goed gezien. Met deze warme dagen wordt er flink geschoven met het voer. Eergisteren vond ik flink wat afgeknaagde mul.

    Dat losraken van het voer gebeurt zelden en dan vaak bij kleinere volken, die zich krampachtig blijven vasthouden aan het broednestje. Maar met het huidige weer blijven zelfs mijn twee apidea's leven ;-). Groet, Ben

  • Sietse Rozema

    05-02-2020 om 14:33

    Beste Ben, ik wil dit jaar graag combiramen gaan gebruiken in mijn drie kasten. Deze zijn nu in gebruik middels normale broedramen. Wat is een handige wijze qua overgang? Dit omdat jij, maar ook anderen hier wel enthousiast over zijn vanwege de snellere controles. En dus minder verstoring in de kast.
    Met vriendelijke groet, Sietse

    Sietse, daar is wel een truc voor. Haal als ze nu op 2 bakken staan in februari de onderbakken weg. Uiteraard mist er geen broed in zit. Bij je volgende echte voorjaarscontrole zet je een halve honingkamer met ramen klaar en twee combiramen met kunstraat. Het bespannen moet wel erg goed gebeuren, anders zakken ze door. Soms worden ze daarom ook nog kruislings bespannen. Bij je voorjaarscontrole haal je twee kantramen weg en schuif je de volgende ramen door naar buiten tot je het broed vindt. Laat aan weerskanten van het broed het raam weg. Haal de overeenkomstige ramen in de halve honingkamer ook weg. Zet de BK even weg op het omgekeerde dak, zet de HK op de bodem en daarbovenop de BK en plaats nu de twee combiramen met kunstraat naast het broednest. Deze worden nu keurig uitgebouwd en belegd.
    Twee later kun je het proces herhalen. Hang de 2 uitgebouwde en belegde combiramen in de kern en plaats weer 2 combiramen met kunstraat tegen het broednest aan.
    Op deze manier kun je de oude BK-ramen eruit werken en geleidelijk vervangen door combiramen.

    Andere optie: later een vlieger maken op combiramen, met tijdelijk 2 uitgebouwde BK-ramen in het midden.
    Groet, Ben

  • Sietse Rozema

    05-02-2020 om 18:04

    Beste Ben, bedankt voor de snelle reactie. Ik zal het zo uitvoeren.

    Vriendelijke groet,
    Sietse

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.
« terug naar overzicht