Blog categorieën

06-02-2021

Voor, tijdens en na de winter

Gisteren huppelden er nog lammetjes in de wei alsof het volop voorjaar was. De bijen vlogen gisteren voor de tweede dag dit jaar en de eerste gele stuifmeelpootjes zijn al gezien. Overigens niet door mij in het buitengebied van de Achterhoek. Maar het is nog winter en dat zullen we ervaren ook de komende dagen.

In het winterseizoen geven gezonde volken letterlijk geen krimp. Ze winteren vaak net zo sterk uit als ze zijn ingewinterd. Soms zijn ze in maart één straatje kleiner geworden. Dat er weinig bijen verloren gaan in de winter is een teken van vitaliteit, van gezondheid. 

De onderstaande foto's zijn gemaakt op 30 september 2020, 26 januari 2021 tijdens echte winterkou en gisteren op 5 februari 2021 bij 8 graden. Je ziet dat het volk los van de wintertros op 5 februari al weer 12 straatjes bezet en al weer bijna de hele breedte van de ramen opzoekt. Dit volk zit in warmbouw in een topkast. In 2019 is het volk hier ingekomen vanuit een zesramer. 

 De komende week zullen de bijen terugkeren op de wintertros. Door de buitenste schil aan bijen strak aan te trekken, kan er maar weinig warmte uit de wintertros ontsnappen. De bolvorm garandeert het kleinste oppervlakte met de grootste inhoud. Een slimme natuurkundige wet, die de bijen omarmd hebben bij het overwinteren in koudere gebieden. Minus 40 is geen punt voor ze. Sneeuw zal de kou temperen. Laat de sneeuw vooral liggen, ook voor de vliegopeningen. Dit houdt bij zonnig weer de bijen binnen. De warmte uit de kast, maakt na een paar dagen vanzelf een opening bij de vliegopening. 

De bijenvolken, die over voldoende bijen beschikken om de bol van binnen boven de tien graden te houden, zullen het gemakkelijk redden, mits dat ze de kachel van energie kunnen blijven voorzien. Ze moeten dus wel bij hun energiebron, de opgeslagen honing kunnen komen.  

Middelgrote en sterke volken hebben daar geen enkele moeite mee, de doorsnee van de wintertros (zie foto 2) is dermate groot dat ze altijd tegen het wintervoer aanzitten. Het wordt anders met zwakke volken. Die zitten in februari rond het broednestje. Dat zullen ze nooit verlaten, maar ze moeten zich wel compact samentrekken om de warmte binnen in de tros te houden. Dit impliceert verkleinen en zo kunnen ze los komen van de voedselvoorraden. Vooral bij langdurige vorst wordt dit gevaar reeel voor zwakke volken. Van de andere kant - het klinkt hard - is dit ook de natuurlijke manier om met vooral sterkere volken de winter uit te komen. 

Vooral de sterke volken moeten voor het behoud van de soort zich straks gaan voortplanten. 

Ben Som de Cerff, hobby-imker en docent koninginnenteelt

 

Deel dit bericht

« terug naar overzicht

Reacties

  • Lindar

    06-02-2021 om 16:58

    Worden een paar spannende weken dus.

  • JanP

    06-02-2021 om 22:00

    Ben, heeft het zin om een zesramertje met een klein volkje (wintertros van een vuist door de perspex plaat vastgesteld) komende week in de schuur te zetten ofzo ??

    Ha Jan, zet maar een paar dagen in de schuur, heb ik ook gedaan met een apidea volkje. Groet, Ben

  • Ange

    07-02-2021 om 09:35

    Gisteren gegeven bij mij twee volkjes. Alles zag (door het glas) er goed uit. Veel drukte in de kasten. Bij de ene is er veel vocht, en ik zag wat licht groen op de varroa lade. Dus ik ga uit van een beetje schimmel. Ik heb de varroa lade een paar cm open om een klein beetje te luchten. Is dat verstandig ook met dit weer? Dit volk zit op twee BKs

    Ange, kan niet zoveel kwaad, tenzij ze pal op de oostenwind staan, dan zou ik de lade dicht schuiven. Groet, ben

  • Hanno

    07-02-2021 om 09:56

    Dag Ben,

    De winter is ingevallen en bij mijn beide volken is de vliegplank en dus de vliegopening besneeuwd met zeker 10 cm sneeuw.
    Mooie isolatie lijkt me, maar wanneer haal je dat weg?

    Ha Hanno, doet de zon wel en anders de warmte vanuit de kast zelf. Mooi om te zien, let maar op. Groet, Ben

  • Ineke

    07-02-2021 om 10:21

    Ben, ik heb tussen de kasten tijdelijk isolatie gedaan en er een flannelen dekbed eroverheen
    Is dat eigenlijk wel goed dan.

    Ineke, Als er maar lucht doorheen komt.... Bij mij is de sneeuw een isolatiedeken. Groet, Ben

  • HarryTine Bomsan

    07-02-2021 om 10:46

    Bedankt voor je bericht Ben. Wij zijn vorig jaar begonnen met imkeren en waren onzeker wat we moesten doen om de bijen te beschermen tegen de kou. We hebben ons volk nog compact op de wintertros zitten in de bovenste broedkamer van de spaarkast. We zien de kou nu met een geruster hart tegemoet.

  • Marga

    07-02-2021 om 12:20

    Beste Ben,
    Even een ander vraag;
    Ik moet mijn kast verplaatsen. Ongeveer 200 meter verder op. Kan ik dat volgende week doen bij -2 graden ?
    Ik hoor het graag! Fijn zondag!

    Ha Marga, hou als richtlijn voor verplaatsingen over kortere afstand een periode aan van 3 weken waarbij de bijen binnen moeten zitten voor heroriëntatie. De laatste keer dat ze hier nog vlogen was 5 februari. Ze moeten dus tot ongeveer 26 februari met kou binnen zitten. Verplaats je ze en gaan ze sneller weer naar buiten, leg dan voor die tijd kersttakjes voor de vliegopening. Dat dwingt ze tot heroriëntatie. Of het afdoende helpt is niet zeker! Groet, Ben

  • Henk

    07-02-2021 om 15:30

    Hoi Ben, heb in de tuin een vogelhuisje en een steen uilenkast waar een zwermpje in zit. Wilde ze laten zitten om te zien of ze de winter zouden overleven. Maar met dit weer twijfel ik. Zou ik de huisjes in een spaarkast kunnen zetten, een tijdje in de schuur zetten ivm het weer en later, spaarkast op stand zetten ? Of is dit een zinloze actie?

    Ha Henk, een steenuilenkast is groot genoeg om een flink volk te bevatten en een vogelhuisje is inderdaad veel te klein. Die zijn kansloos, foute keus om daarin te kruipen. Ik zou de winter gewoon zijn selectiewerk laten doen.
    Groet, Ben

  • Marloes

    07-02-2021 om 17:57

    Hoi Ben,

    (vervolg van reactie/jouw antwoord in de blog van 23-1) Hier het vervolg van ons gaan we ze wel of niet verplaatsen. Na wat rondvraag in mijn appgroep met mijn oud-medecursisten van de basisopleiding kwam naar voren dat er in onze regio nog niet gevlogen was door de bijen afgelopen week. Dat kwam overeen met ons gevoel bij onze eigen bijen (kasten redelijk open in het veld/weiland). Dus wij hebben onze kasten afgelopen vrijdagnamiddag toch zeer voorzichtig verplaatst naar de nieuwe plek. Er hangt nu een goede bos dennentakken voor de vliegopeningen zodat we ze hopelijk dwingen te heroriënteren. Ervoor leggen was niet mogelijk en dat zou gisteren ook al weggeblazen zijn door de wind.

    Controle van wat er onder de kast lag (ik had de lades er niet onder dus goed checken ging niet) ging na verplaatsing bij de segeberger (stond op pallets) wel en die gaf eigenlijk hetzelfde beeld aan zoals ik deze dit najaar/winter door het plastic gedeelte zag dat ze redelijk voorin de kast zaten en dat er qua mul niet veel anders op lag dan wat ik voor de winterbehandeling zag.

    Beide kasten zaten niet echt in wintertros afgelopen vrijdag dus de verplaatsing is gedaan op hoop van zegen. Afgelopen zaterdag zat in elk geval de spaarkast in wintertros. De segeberger is als ik met het goed herinner niet gecheckt hoe ze er bij zaten.

    We wachten af hoe het gaat en gaat het mis dan is dat jammer. Ik hou je op de hoogte hoe onze grote gok uitpakt.

    Ha Marloes, de winter lijkt nog lang aan te houden, dus de kans is groot dat ze daarmee opnieuw gaan invliegen straks. Groet, Ben

  • Maaike

    08-02-2021 om 17:30

    Hoi Ben,
    Ik heb een vraag over de winterse omstandigheden. Ik zie een aantal uitgevlogen bijen (5stuks) in de sneeuw liggen voor of in de buurt van de kast. Zou dat te maken kunnen hebben met dat er te weinig voer beschikbaar is ? Of zie je ze in deze witte wereld nu extra duidelijk?
    Ik woon bij Hardenberg en t heeft hier sinds zaterdagnacht bijna onafgebroken gesneeuwd. Had niet verwacht dat er zich bijtjes buiten de kast zouden durven begeven.
    Gr, Maaike

    Ha Maaike, dit verschijnsel gebeurt dagelijks gedurende de herfst en de winter. Er gaan dagelijks wat bijen dood. Alleen nu vallen ze op in de sneeuw. Ze worden door "opruimbijen" opgeruimd, soms vallen ze direct voor de kast, soms 30 tot 100 m verderop. Bij mij weten de koolmezen dat er 's morgens dode bijen bij de vliegopening kunnen liggen, dagelijks komen ze zo aan hun ontbijt.
    Groet, Ben

Uw reactie

Vink onderstaand controlevakje aan tegen spamrobots

Blijf op de hoogte

Wilt u automatisch een e-mail ontvangen zodra Ben Som de Cerff een nieuw blogbericht heeft geplaatst?
Meldt u zich dan hier aan.
« terug naar overzicht